29 jun 2024
Lost Childhoods: The Ongoing Plight of Children in Detention Camps in Northeast Syria
Beatrice Eriksson in ICCT rapport van 28 juni 2024
Gisteren publiceerde het Nederlandse ‘International Centre for Counter-Terrorism’ (ICCT) een rapport dat was geschreven door de Zweedse Beatrice Eriksson, oprichtster van het International Repatriation Network. De combinatie van auteur en uitgever was opvallend; Beatrice is een van de bekendste internationale activisten voor het terughalen van kinderen uit Syrië, en het ICCT is een neutrale Nederlandse denktank die nauwe banden heeft met de NCTV.
Beatrice vertelt het bekende verhaal van de zeven Zweedse weeskinderen (allemaal van dezelfde moeder) die in 2019 op miraculeuze wijze door de grootvader van de kinderen werden teruggehaald uit Syrië. Net als in Nederland was er in die tijd angst voor ‘tikkende tijdbommen’ bij Zweedse politici, maar de kinderen blijken zich nu na 5 jaar te ontwikkelen tot normale Zweedse kinderen.
Beatrice gebruikt het verhaal om de aandacht te vestigen op de duizenden West-Europese kinderen die tot nu toe niet zijn teruggehaald door hun thuislanden. Zij noemt het een internationaal schandaal dat de landen van de internationale coalitie tegen IS zich aan hun verantwoordelijkheid onttrekken door deze kinderen aan hun lot over te laten. Door de uitzichtloze situatie waarin zij verkeren, lopen de kinderen een groot risico om weer in handen te vallen van IS; iets dat de internationale gemeenschap lijkt toe te staan.
Volgens de AIVD verblijven er momenteel nog ongeveer 150 kinderen met een Nederlandse link in de regio. De Nederlandse regering onderneemt voor zover bekend geen pogingen om hen terug te halen.
29 juni 2024
Intergenerationele overdracht van extremistisch gedachtegoed
De Rijksuniversiteit Leiden heeft in maart dit jaar een rapport uitgebracht onder bovenstaande titel dat is opgesteld in opdracht van het Miniserie van J&V. Onderzocht is hoe extremistisch gedachtegoed binnen het gezin wordt overgedragen van ouders op kinderen. Hierbij is gekeken naar zowel ouders met rechts extremistische als jihadistische ideeën. Het rapport was aan onze aandacht ontsnapt totdat het twee dagen geleden door minister Yesilgöz werd aangeboden aan de Tweede Kamer, samen met haar beleidscommentaar.
Zowel het rapport als het beleidscommentaar bevatten positieve elementen. Het rapport stelt dat er in Nederland weliswaar gezinnen zijn waar kinderen opgroeien met extremistische denkbeelden, maar dat dit niet per definitie betekent dat er dan ook direct sprake is van ‘intergenerationele overdracht’ van deze denkbeelden (dat wil zeggen van ouder op kind). Uit het onderzoek blijkt dat ouders, ondanks hun extremistische gedachtegoed, in staat zijn om hun kinderen een warme en liefdevolle opvoeding te bieden. Ook binnen extremistische gezinnen kunnen kinderen op een veilige manier aan hun ouders hechten. Het zelfvertrouwen dat een gezonde hechting levert kan mogelijk een beschermende factor zijn tegen de overdracht van de extremistische denkbeelden.
De onderzoekers geven aan dat kinderen die opgroeien in een extremistisch gezin (en ook de (voormalig) extremistische ouders) stigmatisering, labelling en vijandigheid ervaren. Dit kan bijdragen aan versterking van het extremistisch gedachtegoed: enerzijds door het isolationisme dat ontstaat bij kinderen en anderzijds door het mogelijk aanwakkeren van slachtoffergevoel.
In haar beleidsreactie schrijft de minister dat “repressieve (strafrechtelijke) maatregelen de overdracht van intergenerationele overdracht van extremisme mogelijk in de hand kunnen werken. Boosheid speelt een belangrijke rol in de verhalen die extremistische ouders aan hun kinderen meegeven. Het is van belang om de mogelijk katalyserende werking van (repressieve) maatregelen op de intergenerationele overdracht van extremistisch gedachtegoed op kinderen mee te nemen bij de uitvoering van maatregelen, zowel bij strafrechtelijke, bestuurlijke als casus specifieke maatregelen”.
Het rapport van de onderzoekers bevat dus aanbevelingen die de minister in haar zak kan steken, en uit haar beleidsreactie blijkt dat ze dit ook al gedeeltelijk gedaan heeft.
21 juni 2024
Samenvatting debat Vaste Kamercommissie Justitie en Veiligheid over terrorisme/extremisme
Twee dagen geleden vergaderde de Vaste Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid voor de zoveelste maal over terrorisme. De belangrijkste discussiepunten waren het onlangs verschenen DTN rapport (Dreigingsniveau Terrorisme Nederland) van de NCTV, en de voornemens van het nieuwe kabinet in het hoofdlijnenakkoord. In dit akkoord wordt voorgesteld om personen bij wie het Nederlanderschap is ingetrokken maar die weigeren mee te werken aan hun uitzetting, opnieuw strafbaar te stellen zodat ze weer kunnen worden opgesloten. De vertegenwoordigers van de nieuwe regeringspartijen, evenals het CDA, vonden dit een goed voorstel gezien het verhoogde dreigingsniveau dat geconstateerd werd door de NCTV. Oppositiepartijen wezen erop dat juist de NCTV de laatste tijd waarschuwt dat het intrekken van het Nederlanderschap riskant is voor de nationale veiligheid.
Opvallend was dat niemand van de aanwezige Kamerleden blijkbaar besefte dat het intrekken van het Nederlanderschap de komende tijd vooral bij de teruggekeerde vrouwen zal gebeuren, en dat het volstrekt onduidelijk is wat er dan met hun kinderen moet gebeuren. Ook was er een merkwaardige consensus over de aanname dat het hier om gevaarlijke jihadisten ging die een grote bedreiging voor de Nederlandse maatschappij vormden. Blijkbaar had geen van de Kamerleden enig idee over wat voor personen het in werkelijkheid ging
Een samenvatting van de discussie met daarin de standpunten van de verschillende partijen is hier te vinden.
20 juni 2024
Intrekken Nederlanderschap leidt tot nu toe nauwelijks tot vertrek van terrorisme-veroordeelden naar buitenland
Tijdens het debat van de Vaste Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid vroeg Joost Eerdmans (JA 21) hoeveel van de terrorisme veroordeelden bij wie het Nederlanderschap was ingetrokken, nu werkelijk de laatste jaren al vertrokken waren. De minister moest dit even opzoeken, maar het bleek om vijf personen te gaan, die allemaal vrijwillig vertrokken waren. Naar welk land ze waren gegaan, kon de minister niet zeggen, maar we kunnen aannemen dat dit Marokko was. Een drie keer zo grote groep van ’ongeveer vijftien’ voor terrorisme veroordeelden die hun straf hebben uitgezeten, zijn nog niet vertrokken, zegt de VVD-bewindsvrouw. Maar het is niet duidelijk of bekend is waar zij zijn en of ze worden gevolgd. Het ministerie kan daar in het openbaar geen mededelingen over doen.
„Door het niet meewerken door het land van het overgebleven paspoort, blijft een groeiende groep in Nederland”, zegt Yesilgöz. Die groep heeft in Nederland geen recht meer op verblijf, een bankrekening of zorg, en velen van hen verdwijnen in de anonimiteit.
19 jun 2024
CDA blijft hameren op uitzetten van terrorisme-veroordeelden
In een opinie artikel in het Algemeen Dagblad doet CDA woordvoerder Derk Boswijk de oproep om terrorisme-veroordeelden sneller het land uit te zetten. Hij wil dat er sneller en steviger wordt gehandeld en gehandhaafd.
Boswijk reageert daarmee op het NCTV rapport van vorige week waarin het dreigingsniveau voor jihadistische aanslagen licht is opgevoerd naar aanleiding van de oorlog in Gaza en de Koran verbrandingen in Arnhem. Het is merkwaardig dat Boswijk met een pleidooi komt voor het sneller afnemen van het Nederlanderschap omdat de NCTV zelf gewaarschuwd heeft dat dit beleid contra productief is. De NCTV staat daarin trouwens niet alleen; alle overheidsdiensten waarschuwen tegen de risico’s van dit beleid.
Boswijk is als CDA woordvoerder nieuw op dit terrein, en we zullen maar aannemen dat hij uit onwetendheid sprak. In het verleden trok het CDA op dit terrein altijd één lijn met de VVD vanwege afspraken in de coalitie. Nu het CDA in de oppositie zit, is het zeer vreemd dat het nog steeds dit stokpaardje van PVV, VVD en extreemrechts steunt, terwijl alle overheidsdiensten er tegen waarschuwen.
19 jun 2024
Hanneke van der Werf (D’66) waarschuwt voor afnemen nationaliteit
WNL Goedemorgen Nederland woensdag 19 juni 07.40 uur
In het programma akkoord van het nieuw te vormen kabinet is afgesproken dat de regering nog meer zijn best gaat doen om de nationaliteit van terrorisme-veroordeelden in te trekken en ze daarna daadwerkelijk uit te zetten. Hanneke van der Werf waarschuwt dat dit wel stoer klinkt maar eigenlijk dom is. Omdat de betreffende personen toch niet uitgezet kunnen worden, verdwijnen ze in de illegaliteit, en hebben de veiligheidsdiensten er geen zicht meer op. Nederland wordt daardoor per saldo onveiliger. D’66 pleit er daarom voor om per geval te bekijken of dit wel een verstandige maatregel is.
Hoewel het verheugend is dat er tenminste nog enkele politici zijn die durven waarschuwen tegen dit beleid, is het jammer dat zij niet het voornaamste argument durven noemen tegen het intrekken van de nationaliteit, en dat is dat de maatregel immoreel is. Het is een Nederlandse obsessie om dit te doen. Landen waar werkelijk grote aanslagen gepleegd zijn zoals Duitsland, Frankrijk en de VS trekken geen nationaliteit in omdat zij dit ongepast vinden tegenover hun burgers en ook tegenover de andere landen die zij dan opzadelen met dit probleem. Een fatsoenlijk land probeert zelf om zijn burgers weer op het rechte pad te krijgen, en schuift dit probleem niet af op anderen.
17 juni
De gebroken belofte van de rechtsstaat
Staatscommissie Rechtsstaat, 10 juni 2024
Vorige week bracht de Staatscommissie Rechtsstaat haar rapport uit over de toeslagenaffaire onder bovenstaande titel. Vier jaar nadat de Kamer vroeg om een commissie die het falen van de rechtsstaat bij de behandeling van de toeslagouders moest onderzoeken, ligt er nu dus eindelijk een rapport. Vanwege de overeenkomst tussen de toeslagenaffaire en de ‘uitreizigsters affaire’, is het rapport ook relevant voor de vrouwen uit de laatste groep. De staatscommissie kijkt vooral naar het bestuursrecht omdat de slachtoffers van de toeslagen affaire vooral hierdoor getroffen zijn. De commissie adviseert dat de bestuursrechter beter moet gaan toetsen aan rechtsbeginselen, en dan in het bijzonder aan het evenredigheidsbeginsel. Dat houdt in dat de rechter moet beoordelen of de opgelegde straf wel in evenredigheid is met de overtreding. Voor de teruggekeerde vrouwen speelt dit een rol bij het intrekken van hun Nederlanderschap; een maatregel die wordt opgelegd door de staatssecretaris van Justitie, en waartegen de vrouwen in beroep kunnen gaan bij de bestuursrechter. Die kijkt ook alleen maar naar de wet en houdt geen rekening met het feit dat het leven van de vrouwen en kinderen hierdoor volledig wordt verwoest. Deze onrechtvaardigheid is zo evident dat strafrechters er al meermalen hun verontwaardiging over hebben uitgesproken.
Maar ook de strafrechters zelf gaan niet vrijuit. Zij hebben alle teruggekeerde vrouwen veroordeeld voor terrorisme terwijl de vrouwen in werkelijkheid niets hadden gedaan dat ook maar in de buurt komt van wat wij normaal onder terrorisme verstaan. En het automatische gevolg van die veroordeling was dat de vrouwen op de TA bleven zitten en na afloop van hun straf het Nederlanderschap kwijtraakten.
Wanneer de staatscommissie haar werk echt wil doen, zou ze nu deze uitreizigstersaffaire eens grondig moeten gaan onderzoeken.
14 jun 2024
Markuszower geen vriend van teruggekeerde vrouwen
Gelukkig is kandidaat-minister en vicepresident Markuszower om nog onbekende redenen niet door de screening van de AIVD gekomen. Deze man heeft als Kamerlid een zware stempel gedrukt op het beleid van de Nederlandse regering ten aanzien van het (niet) terughalen van vrouwen en kinderen uit Syrië. In Kamerdebatten stak Markuszower zijn diepe afkeer van de vrouwen niet onder stoelen of banken. Een willekeurig citaat van hem uit het debat in de Vaste Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid op 1 juli 2021:
“Je moet ze dus héél ver weg houden van ons, zo ver mogelijk. Syrië en Irak zijn eigenlijk niet eens ver genoeg. Ze moeten in die donkere put blijven waar ze nu zijn en nooit meer terugkomen. Als ze één beweging maken om terug te komen, moet je ze zo hard terugduwen dat ze niet eens meer kunnen nadenken over terugkomen”.
En nog een uitspraak van hem tijdens een debat in dezelfde commissie op 24 november 2022, enkele weken nadat de laatste groep vrouwen was teruggehaald uit Syrië:
“De minister heeft al 60 ISIS terroristen terug naar Nederland geïmporteerd. Het OM eist extreem lage straffen en maffe rechters van D’66 leggen nog veel lagere straffen op zodat al die terroristen binnen enkele maanden vrij rondlopen op straat. Terroristen moeten altijd levenslang gestraft worden”.
Mensen die op grond van vooroordelen een dergelijke ziekelijke afkeer koesteren ten aanzien van bepaalde groepen Nederlanders, horen zeker geen deel uit te maken van het landsbestuur. Wanneer het aan Markuszower had gelegen, waren de vrouwen en kinderen nooit teruggehaald naar Nederland maar hadden ze nu nog steeds in de Koerdische kampen gezeten.
12 jun 24
Nieuw rapport Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland
Deze maand verscheen er een nieuwe aflevering in de reeks DTN rapporten (Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland) die met enige regelmaat door de NCTV gepubliceerd worden. Interessant in deze aflevering is de constatering dat door de recente Koranverbrandingen in Nederland (Arnhem) het gevaar voor jihadistische aanslagen weer is toegenomen. De NCTV schrijft dat ‘In het verleden is gebleken dat jihadistische organisaties zich bij hun keuze voor een doelwit kunnen laten leiden door incidenten op het gebied van godslastering of heiligschennis. Dit geldt bijvoorbeeld voor de recente aanslagplots gericht op Zweden als gevolg van de vele Koranschendingen die in het land plaatsvinden’.
Wat het NCTV rapport niet vermeldt, is dat volgens deze redenering het risico van jihadistische aanslagen in Nederland ook zou zijn toegenomen door de overwinning van Geert Wilders tijdens de afgelopen parlementsverkiezingen. Wilders maakte in 2008 een film waarin hij suggereerde dat er een Koran werd verscheurd. De film leidde destijds tot veel reacties vanuit de moslim wereld.
Verder schrijft de NCTV dat ‘Vrijlating van uitreizigers en overige terrorismegedetineerden een risico blijft’. Dit klinkt niet erg vriendelijk ten aanzien van de grootste groep van uitreizigers die momenteel vrijkomt, te weten de vrouwen in Zwolle die hun straf hebben uitgezeten. Wat de NCTV eigenlijk wil zeggen, is dat er door het intrekken van het Nederlanderschap bij terrorisme veroordeelden een groep ontstaat van (mannelijke) personen die niet uitgezet kunnen worden en die volgens alle deskundigen een reëel risico kunnen gaan vormen. Door de politieke gevoeligheden rond dit onderwerp (o.a. een minister van justitie die een sterk voorstander is van het intrekken van het Nederlanderschap bij veroordeelde vrouwen) is het voor de NCTV blijkbaar moeilijk om openlijk te zeggen dat dit risico bij vrijgelaten vrouwen verwaarloosbaar klein is.
12 jun 2024
Kinderen die opgroeien in Koerdische detentiekampen vragen zich af waarvoor zij gestraft worden
Een team van CNN kreeg onlangs toegang tot enkele Koerdische detentiekampen en gevangenissen, en maakte een indrukwekkende reportage over de jongens die daar nu opgroeien. Zij zijn weggehaald bij hun moeders omdat gevreesd wordt dat zij anders beïnvloed worden door de IS ideologie van de laatsten. Maar zij leven in een uitzichtloze situatie omdat hun thuislanden hen niet op willen halen. De verslaggeefster van CNN sprak met een jongen van Surinaamse afkomst die samen met 25 andere jongens verblijft in een cel in de Panorama gevangenis. Hij zit 23 uur per dag in de cel. Er heerst tbc in de gevangenis, op de gangen hoor je hoestende mannen, en er sterven gemiddeld 5 personen per maand.
In kamp al-Hol verblijven nog steeds 40.000 vrouwen en kinderen. Enkele tientallen jongens worden elke maand door IS uit al-Hol gesmokkeld om opgeleid te worden in IS trainingskampen. Volgens Amerikaanse militairen vormt al-Hol een tikkende tijdbom doordat thuislanden weigeren hun onderdanen op te halen. Bij velen van hen is de oorspronkelijke nationaliteit al afgenomen.
De reportage bevat indrukwekkende videobeelden van de situatie in de kampen.
12 jun 2024
In moskeeën heerst wantrouwen tegen Schoof als premier
Door geheime onderzoeken in moskeeën, op aanraden van toenmalig NCTV-baas Dick Schoof, werd het vertrouwen in de overheid beschaamd. In een zaak die bekend is komen te staan als de ‘NTA-affaire’, verdeelde Schoof jaarlijks een pot met 7,5 miljoen euro onder een aantal gemeenten en spoorde hen aan om met dit geld adviesbureau Nuance door Training en Advies (NTA) in te huren. NTA was onder meer gespecialiseerd in ‘krachtenveldanalyses’, waarmee het binnen gemeentes de hele islamitische gemeenschap in kaart probeerde te brengen. NTA-medewerkers gingen in gesprek met moslims, zonder zich kenbaar te maken als onderzoeker. Ze speurden naar persoonlijke informatie, woonden (online-)bijeenkomsten bij, en hingen rond in of in de buurt van moskeeën. Rapporten vol persoonlijke gegevens zijn zonder wederhoor of medeweten van betrokkenen naar de gemeenten gestuurd. Noch de NCTV, noch gemeenten, noch commerciële bedrijven zijn bevoegd zich te gedragen als geheim agent. Zelfs veiligheidsdiensten mogen alleen heimelijk opereren als er sterke verdenkingen bestaan. NCTV-medewerkers waarschuwden Schoof al in 2017 voor het overschrijden van juridische grenzen. Maar toen Franc Weerwind, destijds burgemeester van Almere, twijfels uitte over NTA, verzweeg Schoof die waarschuwingen. Hij zei tegen Weerwind dat het onderzoek in andere gemeenten ‘veel bruikbare informatie’ had opgeleverd.
‘Van wat we hebben kunnen inzien, bleken de NTA-rapporten van matige kwaliteit, met tal van feitelijke onjuistheden’, zegt Elsa van de Loo, mensenrechtenadvocaat van PILP, die samen met collega-advocaat Paul Tjiam van advocatenkantoor Simmons & Simmons de moskeeën bijstaat. ‘Het is voor onze cliënten dus van groot belang te weten wat er over hen in staat, en met wie de informatie is gedeeld.’
Bilal Riani (40), moskeebestuurder van de Veenendaalse moskee Taubah, vindt het onbegrijpelijk dat de gemeente Veenendaal in zee is gegaan met NTA, een commercieel onderzoeksbureau. ‘Het is hun verdienmodel om een angstaanjagend beeld te schetsen over moskeeën en de gemeenten vervolgens te voorzien van adviseurs’.
Het is interessant te weten dat het NTA bij strafzaken tegen teruggekeerde vrouwen in opdracht van de rechtbank ook advies uitbrengt over de mate waarin zij nog geradicaliseerd zijn en een gevaar vormen voor de samenleving.
11 jun 2024
Discriminatie moslima’s op arbeidsmarkt is ‘alledaags’, vooral bij dragen hoofddoek
Voor wie het vorige week was ontgaan: Minister Van Gennip (CDA) stuurde toen een brief aan de Kamer met de resultaten van een onderzoek door de Radboud Universiteit over discriminatie van moslima’s op de arbeidsmarkt. De onderzoekers vonden dat moslima’s met een hoofddoek bij sollicitaties 2 tot 7 keer minder positieve reacties (zoals een uitnodiging) krijgen dan andere vrouwen.
Bij vrouwen met een Turks-Nederlandse achtergrond die een hoofddoek dragen heeft 43 procent ooit met discriminatie op een stageplek of op het werk te maken gehad. Dat was bij vrouwen zonder hoofddoek 38 procent. Voor Marokkaans-Nederlandse vrouwen met een hoofddoek gaat het om 37 procent (zonder hoofddoek 29 procent).
De minister betreurt het dat het wetsvoorstel ‘Toezicht gelijke kansen bij werving en selectie’ in maart is verworpen door de Eerste Kamer. De fracties die tegenstemden waren BBB, VVD, JA21, PVV, FvD, 50Plus, en SGP. Dan weten we dat de situatie niet zal verbeteren onder de nieuwe regering waarin drie van deze partijen een hoofdrol spelen. Dezelfde conclusie kunnen we trekken ten aanzien van de houding van de nieuwe regering tegenover de vrouwen in Zwolle. Dat bleek al eerder uit het hoofdlijnenakkoord van de nieuwe regering (zie onder).
6 juni 2024
Plannen terrorismebestrijding nieuwe regering contraproductief
In een opinie artikel in de NRC spreekt Tanya Mehra haar ernstige bedenkingen uit tegen enkele voorgenomen plannen in het onlangs gesloten hoofdlijnenakkoord tussen de formerende partijen. Tanya Mehra is senior research fellow aan het International Centre for Counter-Terrorism in Den Haag, en hoofdauteur van de onlangs verschenen studie ‘Female Jihadis Facing Justice ; Comparing Approaches in Europe’.
Zij vraagt zich af of sommige van de voorgestelde maatregelen daadwerkelijk bijdragen aan de nationale veiligheid, zoals het afpakken van nationaliteit na veroordeling van een terroristisch misdrijf, verhoging van de straf voor deelname aan een terroristisch misdrijf en het opzetten van een internationaal tribunaal om ISIS te vervolgen.
Het is opvallend dat een gezaghebbend onderzoekster van een Haagse denktank die nauw is gelieerd aan de NCTV met dergelijke waarschuwingen komt. Het intrekken van het Nederlanderschap bij terrorisme veroordeelden was al enkele jaren een punt van felle kritiek, maar de verantwoordelijke minister legde alle bezwaren gewoon naast haar neer. Binnen de nieuw te vormen regering willen de verantwoordelijke partijen er nog een schepje bovenop doen, en nu wordt het voor deskundigen blijkbaar een beetje al te gortig.
2 juni 2024
Nieuwe premier speelde waarschijnlijk belangrijke rol bij vertraagde terugkeer van Nederlandse vrouwen en kinderen uit Syrië
Uit een overzicht in De Volkskrant van de carrière van onze toekomstige premier Dick Schoof blijkt dat deze een grote rol heeft gespeeld in het Nederlandse beleid ten aanzien van de vrouwen en kinderen in Syrië. Schoof was van 2013 – 2018 hoofd van de NCTV, en in die capaciteit verantwoordelijk voor de talloze waarschuwingen van die dienst voor de mogelijke gevaren bij terughalen van de vrouwen en kinderen. De NCTV heeft daardoor bijgedragen aan de vertraging in de repatriëring van deze vrouwen en kinderen. Ook was Schoof betrokken bij de uitbreiding van de terrorisme wetgeving in deze periode.
Van 2018 – 2020 was hij hoofd van de AIVD, en ook in deze functie droeg hij verantwoording voor de advisering aan het kabinet over de risico’s van terughalen. Tenslotte is hij vanaf 2020 secretaris-generaal geweest op het ministerie Justitie en Veiligheid. In die functie was hij de rechterhand van de minister van Justitie, en heeft hij ongetwijfeld ook invloed gehad op de berechting en detentie van de vrouwen.
20 mei 2024
Zweedse missie bezoekt kamp Roj
Voor de eerste maal in drie jaar heeft een team van de Zweedse organisatie Return The Children weer een bezoek gebracht aan kamp Roj. Doel van het bezoek was het ontmoeten van twee Zweedse vrouwen die nog steeds met hun kinderen in het kamp verblijven. Het kostte het Zweedse team veel moeite om de benodigde permits te krijgen voor het bezoek aan het kamp, en uiteindelijk mochten ze slechts een uurtje praten met een van de vrouwen. De Koerden doen op dit moment erg moeilijk over bezoeken aan het kamp. Mogelijk heeft dit te maken met de Zweedse politieke koerswijziging die verband houdt met de toetreding van het land tot de NAVO. Om hiervoor de toestemming van de Turkse president Erdogan te krijgen, hebben de Zweden hun houding ten aanzien van de Koerden met 180 graden moeten wijzigen, en hebben ze nu al hun vriendschapsbanden bevroren. Dit wordt hen door de Koerden niet in dank afgenomen. Een tweede factor is het recente verschijnen van een rapport van Amnesty International waarin de Koerden bekritiseerd worden voor de behandeling van gedetineerde vrouwen en kinderen in de kampen die onder hun leiding staan. Hierdoor staan de Koerden nu minder open voor bezoeken van buitenlandse pottenkijkers.
Het Zweedse team mocht niet vrijelijk rondlopen in het kamp. De leden mochten alleen een uurtje praten met een van de twee Zweedse vrouwen in het kantoortje van de Koerden. De kinderen van de vrouw waren duidelijk niet gewend om in een huis te komen, en ze wisten niet hoe ze de deurklink moesten gebruiken om de deur te openen. Zij kenden alleen het leven in een tent.
16 mei 2024
Hoofdlijnenakkoord over terrorisme
Hoofdlijnenakkoord 2024 – 2028 van PVV, VVD, NSC en BBB
Zoals te verwachten viel, worden in het hoofdlijnenakkoord dat gisteren gesloten werd tussen de vier regeringspartijen (nog) strengere maatregelen aangekondigd tegen terrorisme. PVV en VVD waren de afgelopen jaren al de initiatiefnemers van strengere wetten, en omdat de andere twee partijen ook steeds hun kant kozen, kunnen ze zich nu helemaal uitleven op nog strengere wetgeving. De definitie van deelname aan een terroristische organisatie wordt verruimd, de strafmaat voor terroristische activiteiten wordt verhoogd naar twintig jaar, en onderzocht wordt of en hoe het Nederlanderschap kan worden afgenomen van veroordeelde terroristen.
Dit zijn geen nieuwe ideeën; VVD en PVV hebben dit de afgelopen jaren al steeds gepropageerd, en hun voorstellen zijn ook steeds bekritiseerd door ambtelijke diensten. De criteria voor deelname aan een terroristische organisatie zijn nu al zó ruim dat het begrip terrorisme daardoor wordt uitgehold. Verhoging van de maximum straf van 15 naar 20 jaar is zinloos omdat 15 jaar al nooit wordt uitgedeeld. En het afnemen van het Nederlanderschap stuit op zó veel praktische problemen en risico’s voor de nationale veiligheid dat het scherp ontraden wordt door ambtenaren en burgemeesters.
Het zijn vooral symbolische maatregelen; de invoering ervan heeft geen terugwerkende kracht, dus ze gelden alleen voor mensen die vanaf het moment van invoering terroristische misdrijven plegen.
16 mei 2024
Storing website afgelopen week
De afgelopen week kon deze pagina niet bewerkt worden door een hardnekkige storing van de website. Het lijkt er op dat dit probleem nu verholpen is.
8 mei 2024
Ook de Volkskrant bericht over terughalen twee vrouwen uit Syrië
De Volkskrant vraagt zich vandaag af waarom Nederland voor het eerst na anderhalf jaar ineens weer enkele vrouwen en kinderen heeft teruggehaald uit Syrische kampen (het was trouwens niet Nederland maar de Amerika dat de vrouwen en kinderen terughaalde, maar dit even terzijde). De krant suggereert dat de verslechterde veiligheidssituatie in Noord-Syrië een rol speelde. Dat zou impliceren dat er sprake is van een Nederlandse koerswijziging, en dat Nederland nu eindelijk humanitaire overwegingen laat meespelen. Maar uit het bericht van NU.nl van gisteren blijkt dat de twee vrouwen gewoon via de rechtbank geëist hadden om teruggehaald te worden, en dat er dus geen sprake is van een koerswijziging van Nederland.
7 mei 2024
Ook de nu teruggehaalde vrouwen hadden een verzoek om terughalen ingediend
Ook de gisteren teruggehaalde vrouwen hadden bij de rechter een verzoekschrift ingediend om hun rechtszaak te beëindigen. De rechtbank Rotterdam had de zaak in december voor zes maanden aangehouden om het kabinet de kans te geven de vrouwen op te halen.
Het (laten) ophalen van de vrouwen gisteren betekent dus geen wijziging in het Nederlandse beleid. Nederland haalt vrouwen en kinderen nog steeds alleen maar op (of laat ze door andere landen ophalen) wanneer de rechtbank dreigt de strafvervolging tegen de vrouwen te staken. Humanitaire overwegingen, zoals het redden van de kinderen, spelen nog steeds geen rol in het Nederlandse beleid.
7 mei 2024
Weer twee Nederlandse vrouwen met twee kinderen teruggehaald uit Syrië.
Twee Nederlandse vrouwen en hun twee kinderen zijn dinsdag vanuit Noord-Syrië teruggehaald naar Nederland. Ze zijn meegekomen met een Amerikaanse operatie waarbij ook elf Amerikaanse vrouwen en kinderen zijn opgehaald. Dat schrijft minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid in een brief aan de Tweede Kamer. De vrouwen en kinderen zaten vast in een detentiekamp in Noord-Syrië. Daar verblijven nog steeds duizenden ex-IS’ers. Nederland haalde de afgelopen jaren al meerdere keren vrouwen en kinderen terug. De laatste keer dat dit gebeurde, was in november 2022. ,,Er was nu een mogelijkheid tot overbrenging met behulp van de VS”, schrijft de minister. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken meldt dat het elf Amerikanen, vier Nederlanders, zes Canadezen en een Finse hebben opgehaald tijdens een gezamenlijke operatie.
7 mei 2024
Nieuwsbrief april online
Met enige vertraging wegens een storing van de website is vandaag de nieuwsbrief voor april 2024 online gezet. Hierin wordt speciale aandacht besteed aan de vonnissen die afgelopen maand zijn uitgesproken in enkele zaken waarin hoge straffen werden geëist door het OM.
2 mei 2024
Vonnis uitgesproken over A.H.E en A.E.
De rechtbank in Rotterdam veroordeelde vandaag de twee Somalische zussen A.H.E en A.E. tot respectievelijk 42 maanden onvoorwaardelijk en 30 maanden waarvan 10 voorwaardelijk. Beiden werden schuldig bevonden aan het lidmaatschap van een terroristische organisatie en voorbereidingshandelingen voor terroristische misdrijven.
Opvallend was het hoge vonnis voor de jongste van de twee zussen, A.H.E., die al op 16-jarige leeftijd met enkele familieleden was uitgereisd vanuit Engeland naar Syrië. De verdediging had aangevoerd dat A. door haar familie tegen haar zin was meegenomen naar Syrië. De rechtbank geloofde dat niet omdat uit chats op de telefoon van A. geen aanwijzingen gevonden waren dat zij tegen haar zin naar Syrië was vertrokken. Volgens de rechtbank had A. zich na haar aankomst in Syrië ‘geconformeerd aan het leven onder IS terwijl dit niet had gehoeven’. Dat was een vreemde conclusie. Om te beginnen kan men van een 16-jarige die onder druk staat van haar familie en die onder streng toezicht van die familie is opgevoed, moeilijk verwachten dat zij zelfstandig concludeert dat de hele wereld om haar heen gek is. En mocht ze al zelf tot die conclusie gekomen zijn, dan had ze zich nog niet aan de situatie kunnen onttrekken.
Bij de inhoudelijke zitting twee weken geleden was het OM met zó veel beschuldigingen gekomen (geven van wapentrainingen, werken in een fabriek van mortiergranaten, werken in een hospitaal, opgeven voor een zelfmoordcommando, en geven van koranlessen) dat de schuld van A. eigenlijk al bij voorbaat vast stond, ook al konden geen van de beschuldigingen hard gemaakt worden. Uiteindelijk werd A. veroordeeld voor de twee standaard aanklachten die tegen elke vrouw worden ingebracht, te weten lidmaatschap en voorbereiding.
De procesvoering tegen de teruggekeerde vrouwen is een trein die op gang is gebracht en die niet te stoppen is. Dit ondanks het feit dat iedereen die de vrouwen van nabij kent, beseft dat het hier om een gerechtelijke dwaling gaat die minstens zo erg is als bij de kindertoeslag affaire.
30 apr 2024
Vonnis K. van T. online
Het op 26 april uitgesproken vonnis in de zaak tegen K. van T. is door de rechtbank gepubliceerd, en is hier te lezen.
Het is verheugend dat de rechtbank de beschuldiging van plundering niet bewezen acht. Dit was het zwaarste onderdeel van de aanklacht, en de reden dat de zaak diende bij de Haagse rechtbank en niet in Rotterdam. Helaas zijn de overige drie punten van de aanklacht wel bewezen geacht, en is de daarvoor opgelegde straf hoog, zeker gezien het feit dat de vier kinderen van K. hun moeder dringend nodig hebben.
Met de veroordeling wegens het uitreizen en eten koken voor haar echtgenoot, volgt de rechtbank de uitspraken in eerdere zaken. Net als in die eerdere zaken voelt dit als een kunstmatige constructie die is opgezet om de vrouwen hoe dan ook veroordeeld te krijgen. Natuurlijk was K. niet op eigen initiatief naar Syrië gegaan maar was zij onder druk van haar man meegegaan. Zij was op haar 16e bekeerd tot de islam, en op haar 18e getrouwd. Ze heeft zich nooit tot een zelfstandige persoon kunnen ontwikkelen. En eenmaal in Syrië liet zij zich meeslepen in de roes van het kalifaat; zij dacht oprecht dat zij het goede deed, en zij had zelf onvoldoende oordeelsvermogen om zich te realiseren dat alles wat om haar heen gebeurde verkeerd was.
Het feit dat justitie de uitgebreide WhatsApp conversatie met haar moeder gebruikt als bewijs, voelt ook als onrechtvaardig. Weliswaar had het OM zich ingedekt tegen bezwaren van onrechtmatig verkregen bewijs door de vrouw een psycholoog toe te wijzen, maar dat verandert natuurlijk niets aan het feit dat de moeder op dat moment wanhopig was en niet besefte wat ze deed.
Op het in hulpeloze toestand brengen en laten van haar kinderen valt ook wel wat af te dingen. Toen K. naar Syrië vertrok, kon zij niet overzien dat haar kinderen in latere jaren rechtstreeks met de oorlog te maken zouden krijgen; zij was niet helderziend. Op het moment dat zij vertrok, dacht zij dat een leven in het kalifaat ook voor haar kinderen het beste zou zijn. Toen de oorlog dichterbij kwam, had zij geen kans meer om haar kinderen daaraan te onttrekken.
Als het gaat over het in hulpeloze toestand laten van kinderen, treft de Nederlandse overheid hier meer blaam dan de verdachte. Vanaf 2019 was het een feit van algemene bekendheid dat de kinderen in de Koerdische kampen onder erbarmelijke omstandigheden leefden. Alle hulporganisaties deden een dringend beroep op westerse landen om hun kinderen terug te halen. Desondanks nam de Nederlandse overheid het welbewuste besluit om de kinderen daar te laten zitten terwijl de Amerikanen hadden aangeboden te helpen bij repatriëren. Het zou logischer zijn om de daarvoor verantwoordelijke Nederlandse politici, en met name de huidige minister van J&V, aan te klagen voor het in hulpeloze toestand laten van minderjarige kinderen dan de vrouw die daarvoor nu veroordeeld is.
26 apr 2024
Uitspraak in de zaak van K. van T.
Vandaag sprak de Haagse rechtbank het vonnis uit in de strafzaak tegen K. van T. Zij werd veroordeeld tot 48 maanden waarvan 12 maanden voorwaardelijk. De voornaamste aanklacht in deze zaak was die van plundering; een internationaal oorlogsmisdrijf, en de reden waarom deze strafzaak door de Haagse rechtbank werd behandeld (de Rotterdams rechtbank is hiertoe niet bevoegd. De beschuldiging van plundering werd verworpen door de rechtbank omdat hiervoor onvoldoende bewijs bestond. Wel ging de rechtbank mee in de beschuldiging van lidmaatschap van een terroristische organisatie (wegens uitreizen naar Syrië) en het voorbereiden van terroristische misdrijven (door het voeren van een gemeenschappelijke huishouding). Ook werd het K. kwalijk genomen dat zij haar minderjarige kinderen had meegenomen naar het kalifaat.
Het is verheugend dat de rechtbank de beschuldiging van plundering ongegrond heeft verklaard. Helaas moet K. nog tot eind volgend jaar in de cel blijven, waardoor haar vier kinderen haar nog langer moeten missen. De rechter veroordeelde K. ook voor het in hulpeloze toestand brengen van haar kinderen. Maar door de lange gevangenisstraf die de moeder krijgt, moeten die kinderen haar nu nog langer missen, wat ook schadelijk is voor hun ontwikkeling. Verder is het jammer dat de rechtbank geen rekening hield met het feit dat K. haar straf moet uitzitten op de TA; een plaats waar zij zeer weinig contact heeft met haar jongste kinderen, en zich ook niet kan voorbereiden op haar terugkeer in de maatschappij.
De vrouwen op de TA komen nauwelijks buiten, en zij krijgen zij niets mee van het voorjaar van dit moment. Een van de gedetineerde vrouwen vertelde mij onlangs dat zij bij mooi weer haar gordijnen maar sloot om niet herinnerd te worden aan het voorjaar dat zij moet missen.
25 apr 2024
Artikel uit AD van 22 april nu ook in pdf
Vanwege de grote belangstelling voor het artikel in het AD van 22 april is hier een pdf voor de mensen die geen abonnement op de krant hebben en daardoor niet het volledige artikel kunnen lezen.
Het artikel is naar mijn gevoel een keerpunt in de berichtgeving over de kinderen omdat het laat zien dat zij zich gelukkig goed aanpassen aan de Nederlandse maatschappij, en niet de problemen opleveren waar politici van PVV, VVD en CDA een aantal jaren geleden voor waarschuwden. Als het aan deze politici (en de huidige minister van J&V) gelegen had, zaten deze kinderen nu nog steeds in de Koerdische kampen.
23 apr 2024
Algemeen Dagblad brengt positief verhaal over teruggekeerde kinderen
Algemeen Dagblad 22 april 2024
Onder de titel “De ‘welpjes van het kalifaat’ zitten hier weer gewoon in de schoolbanken” brengt het AD een uitvoerig artikel over de manier waarop de teruggekeerde kinderen zich aan weten te passen aan het leven in Nederland.
Veel informatie is daarover niet beschikbaar want Jeugdbescherming gaat zeer zorgvuldig om met de privacy van de kinderen. Jo Becker, directeur van de kinderrechtenafdeling van Human Rights Watch, deed onderzoek naar honderd Europese kinderen die uit Syrië zijn teruggekeerd. De onderzoekers spraken met ouders, familieleden, hulpverleners en leraren. Haar conclusie: ,,Het zijn gewone kinderen die gewone kinderdingen doen. Sommigen hebben nachtmerries, maar slechts 4 procent van de mensen die we spraken gaf aan dat een kind echt problemen had.”
Becker zag geen ‘tikkende tijdbommen’, waar VVD-politicus Laan indertijd voor vreesde. ,,We hebben niemand gesproken die zich zorgen maakte over radicalisering. De meeste kinderen gaan gewoon naar school. Kinderen passen zich doorgaans heel snel aan nieuwe omstandigheden aan. Hoe jonger, hoe sneller ze dat doen.”
23 apr 2024
Trouw doet uitgebreid verslag van Amnesty rapport over al-Hol
Het blad Trouw besteedt uitgebreid aandacht aan het vorige week door Amnesty uitgebrachte rapport over Al-Hol, een kamp dat in de media vaak een vluchtelingenkamp genoemd wordt, maar in feite een openluchtgevangenis ie. Families van IS-strijders zitten hier vast, maar ook families die onder IS-heerschappij leefden of ervoor op de vlucht sloegen. Vijf jaar na de val van het kalifaat worden ze nog steeds voor onbepaalde tijd vastgehouden, zonder te zijn berecht.
Hoeveel kampbewoners misdaden hebben gepleegd in naam van IS, aangesloten waren bij de terreurgroep, of familieleden hebben die aangesloten waren, is niet duidelijk. Veel onschuldige burgers belandden in het detentiekamp dat is bedoeld voor mensen met vermeende IS-affiniteit. Zo zijn er de kinderen, die de overweldigende meerderheid van het kamp vormen. Er zijn families die geen banden hadden met IS, maar simpelweg woonden in het gebied waar IS de baas was. Anderen vluchtten naar het kamp in een poging te ontsnappen aan het brute regime van de terreurgroep of de door de VS geleide bombardementen. Weer anderen waren slachtoffers van IS: yezidi’s die tot slaaf gemaakt werden en tienermeisjes die door hun families werden uitgehuwelijkt aan IS-leden.
Volgens de recentste cijfers van internationale hulporganisaties worden op dit moment zo’n 46.600 mensen, onder wie 29.000 kinderen, vastgehouden in Al-Hol en het nabijgelegen kamp Al-Roj. Het gaat om mensen uit meer dan zeventig verschillende landen, onder wie vooral Syriërs en Irakezen. Volgens inlichtingendienst AIVD zitten er nog zo’n honderd Nederlanders in de regio. Ongeveer een derde van hen zit vast in Al-Hol of Al-Roj (vrouwen en kinderen) of in een van de 27 gevangenissen in Noordoost-Syrië (mannen).
Nederland heeft in 2022 met veel tegenzin de meeste van zijn vrouwen en kinderen teruggehaald. Na aankomst in Nederland zijn de vrouwen echter zodanig hard aangepakt dat de overgebleven vrouwen in Syrië geen zin hebben om ook terug te keren. Hun kinderen groeien daardoor op in een IS-omgeving.
19 apr 2024
Opvallend gematigde berichtgeving over proces tegen A.H.E.
Noord-Hollands Dagblad, 19 april 2024
Tijdens de zitting gisteren tegen A.H.E. was alleen een verslaggever van het ANP aanwezig. Zijn verhaal werd overgenomen door de Telegraaf en de regionale bladen die samenwerken met deze krant.
In het Noord-Hollands Dagblad stond het verhaal onder de kop ‘Gaf A. E. wapentraining aan IS-strijders?’ Opvallend was het vraagteken achter de kop. Eigenlijk staat de vraag stellen gelijk aan hem beantwoorden. Natuurlijk kon een jonge vrouw (16 jaar) die net begonnen was aan een medische opleiding, nooit een wapentraining hebben gegeven aan IS-strijders. Zij had geen verstand van wapens, en als ze dat al wel had gehad, zouden mannelijke IS-strijders nooit een training hebben willen krijgen van een vrouw. Blijkbaar begint bij de kranten, en zelfs bij de Telegraaf, het besef te ontstaan dat de beschuldigingen van het OM uit de lucht zijn gegrepen. Laten we hopen dat ook de rechters tot deze conclusie zullen komen.
De Telegraaf publiceerde een tekening die geen betrekking had op de zaak van gisteren. De geporteerde vrouw was niet A.H.E, en de rechters waren ook niet degenen die gisteren de zitting hielden.
18 apr 2024
OM komt met weinig overtuigende beschuldigingen tegen jongste van Somalische zussen
Ad Corten, 18 apr 24
In de Rotterdamse rechtbank werd vandaag de inhoudelijke zitting gehouden tegen A.H. E., de jongere zus van de Nederlands/Somalische A. E. die op 2 april voor de rechter stond. Naast de gebruikelijke beschuldigingen van aansluiting bij een terroristische organisatie en voorbereidingshandelingen voor ernstige terroristische misdrijven, werd A. ook beschuldigd van het geven van wapentrainingen, het werken in een fabriek van mortiergranaten, het werken in een hospitaal (meer specifiek een kraamkliniek), het opgeven voor een zelfmoordcommando en het geven van koranlessen. Reden voor het OM om flink uit te pakken, en 6 jaar plus 4 maanden onvoorwaardelijk te eisen.
Advocaat Mirjam Levy wees er in haar pleidooi op dat A. pas 16 jaar was toen zij met haar familie werd meegenomen naar Syrië. Daarvoor was zij een vrolijk meisje geweest dat nooit interesse getoond had in religie (in tegenstelling tot de rest van haar familie). Zij concludeerde dat het meisje onder dwang was meegenomen, en dat dit een geval was van mensenhandel. Aangekomen in het kalifaat had A. aanvankelijk geweigerd om te trouwen en was in plaats daarvan vrijwilligerswerk gaan doen in een kraamkliniek naast het volgen van een medische opleiding. Dat zij in een ziekenhuis gewerkt had, viel volgens haar advocaat onder de Conventie van Genève waarin bepaald is dat medisch personeel niet vervolgd mag worden voor zijn rol in internationaal gewapend conflict. De beschuldigingen van het geven van wapentraining, werken in een fabriek van mortiergranaten en het geven van Koran cursussen, waren allemaal gebaseerd op een CV waarvan het onzeker was of A. dat zelf had opgesteld. Datzelfde gold voor de aanmeldformulieren voor een zelfmoordcommando waarvan er in twee weken twee verschillende versies waren opgesteld.
In haar slotwoord vertelde A. dat zij nooit in haar leven vrijheid had gekend; niet bij haar familie in Engeland, niet in het kalifaat, niet in de Koerdische kampen, en niet op de TA. Zij hoopte dat zij toch nog een tweede kans zou krijgen, waarbij zij haar rol als moeder zou kunnen gaan vervullen (dat kan zij al 1,5 jaar niet doordat zij op de TA zit).
Veel van de beschuldigingen die het OM aanvoerde, waren niet onderbouwd en lijken objectief gezien bijzonder onwaarschijnlijk. Het is wel erg onlogisch dat een meisje van 16 -17 met een medische opleiding zou zijn ingezet in een wapenfabriek en bij het geven van wapentrainingen. Verder is het ook onlogisch dat een jong meisje zonder interesse in religie Koran lessen gegeven zou hebben aan andere vrouwen. De bomgordel die A. volgens het OM droeg, bleek een soort van gordel te zijn die gebruikt werd voor het opbergen van allerlei spullen. Er waren geen aanwijzingen dat de gordel geladen was met explosieven. Ook hier kan men zich afvragen wat voor zin het gehad zou hebben om met een bomgordel vol explosieven rond te lopen op een kraamafdeling. Net als de andere beschuldigingen getuigde deze bewering van het OM van een krampachtige poging om iets te vinden waarvan men A. kon beschuldigen en waarmee men een hoge strafeis kon rechtvaardigen.
Rapport van Amnesty over de mishandeling van gevangenen in Koerdische kampen en gevangenissen
Amnesty International, 17 april 2024
Amnesty International publiceerde vandaag een schokkend rapport over massale sterfte, marteling en andere geweldplegingen tegen gevangenen in Koerdische kampen en gevangenissen. Enkele kleine fragment uit dit rapport;
“In december 2023 hielden de autonome autoriteiten ruim 46.600 mensen – waarvan de overgrote meerderheid (ongeveer 94%) kinderen en vrouwen – vast in de detentiekampen Al-Hol en Roj. Niemand in deze kampen is aangeklaagd of heeft de kans gekregen om hun detentie aan te vechten voor een onafhankelijke rechterlijke autoriteit. De mensen in beide kampen worden geconfronteerd met onhygiënische, inhumane en levensbedreigende omstandigheden, met onvoldoende toegang tot voedsel, water en gezondheidszorg. Layla*, een 30-jarige vrouw, zei: “Hier leven is een langzame, pijnlijke dood.”
“Er is sprake van een hoge mate van gender gerelateerd geweld in het Al-Hol-kamp, waaronder aanvallen op vrouwen door IS-aanhangsters wegens waargenomen ‘morele’ overtredingen, en seksuele uitbuiting door leden van de veiligheidstroepen en particulieren. Er bestaat geen adequaat systeem voor bescherming of ondersteuning voor vrouwen die risico lopen.”
“Tientallen Syrische vrouwen en een klein aantal meisjes zijn vanuit de kampen overgebracht naar detentiecentra. Veel vrouwen die veroordeeld zijn voor IS-gerelateerde misdaden, worden volgens Amnesty International gemarteld om ‘bekentenissen’ af te dwingen; Uit verslagen blijkt dat sommige vrouwen zijn veroordeeld wegens niet-gewelddadige overlevingsdaden in het Al-Hol-kamp. Ook buitenlandse vrouwen worden naar detentiecentra gebracht, waar ze worden ondervraagd en gedurende langere perioden in geïsoleerde detentie worden vastgehouden.”
“Acht vrouwen beschreven dat ze in detentiecentra het slachtoffer waren van gender gerelateerd geweld, wat neerkwam op marteling of andere mishandeling. Een vrouw zei: ‘Ik kreeg elektrische schokken. Ik was toen zwanger. De [ondervrager] wist het, hij zei tegen mij: ‘Ik ga je dwingen een miskraam te krijgen’, en dat is wat hij deed.” Andere vrouwen beschreven dat ze werden blootgesteld aan seksuele bedreigingen en vernedering”.
Soortgelijke getuigenissen hebben we eerder gehoord in de Rotterdamse rechtszaal tijdens de strafzaken tegen Nederlandse vrouwen die in 2022 werden teruggehaald. Ook zij werden tijdens ondervragingen door Amerikanen en Koerden dagen en soms wekenlang blootgesteld aan marteling. Velen ondervinden daarvan nog steeds de trauma’s.
Gelukkig zijn alle Nederlandse vrouwen die dat wilden, intussen op last van de rechter teruggehaald. Dit gebeurde onder zware kritiek van toenmalig Kamerlid Yesilgöz, die intussen minister van Justitie is. Wanneer het aan haar had gelegen, hadden de Nederlandse vrouwen op dit moment nog steeds in de Koerdische kampen gezeten.
Verklaringen Ministerie van J&V stroken niet met werkelijkheid
Ad Corten, 8 april 2024
In het artikel in De Stentor van 6 april vertelt Frerick Althof, woordvoerder van minister Weerwind en de Dienst Justitiële Inrichtingen, ‘dat er niet veel klopt van wat de vrouwen beweren’. Het is opvallend dat het ministerie telkens glashard ontkent wat de vrouwen in Zwolle vertellen. De woordvoerder benadrukt “dat de DJI de band tussen moeder en kind zo goed mogelijk wil houden”. Daar is in werkelijkheid geen sprake van; de moeders mogen hun jonge kinderen slechts eenmaal in de zes weken een uurtje ontvangen; een feit dat algemeen bekend is, ook bij de advocaten. In november 2022 hebben 34 deskundigen uit de kinderpsychiatrie een brief geschreven aan minister Weerwind waarin zij aangaven welke nadelig effecten de lange scheiding van hun moeder had voor de kinderen. De minister antwoordde na 3 maanden dat de deskundigen verkeerd geïnformeerd waren, en dat de kinderen elke week hun moeder mochten zien. Een aperte onwaarheid.
Nu vertelt de woordvoerder dat “de vrouwen aan het einde van hun detentie naar de reguliere gevangenis mogen”. Bij de acht vrouwen die vorig jaar zijn vrijgekomen, is dat in precies één geval gebeurd, en wel bij een vrouw die al 2,5 jaar op de TA had gezeten. De rest werd vanuit de TA rechtstreeks op straat gezet; een feit dat ik met eigen ogen heb kunnen constateren.
7 apr 2024
Internetversie interview De Stentor online.
De internetversie van het gisteren gepubliceerde interview met mij in De Stentor staat nu online. Mensen die het artikel niet kunnen lezen op de website van de krant, vinden hier een pdf van het artikel.
Het oorspronkelijke artikel moest blijkbaar nog behoorlijk gemodereerd (afgezwakt) worden door de redactie van de krant. Dit omdat de verhalen van de vrouwen op de TA ontkend werden door de directie van de PI en door de dienst Justitiële Inrichtingen. Waarom de directie van de PI en de DJI dit doen is onduidelijk. De verhalen van de vrouwen worden bevestigd door hun advocaten en door een wetenschappelijk onderzoekster van de VU.
Mogelijk wil de top van het ministerie geen ruchtbaarheid geven aan de mensonwaardige omstandigheden op de TA omdat het gebruik van de TA als straf in strijd is met de Nederlandse wet (artikel 2.3 van de Penitentiaire Beginselenwet). Dat de vrouwen toch op deze wijze extra gestraft worden, komt waarschijnlijk door de politieke druk die wordt uitgeoefend door de rechtse partijen in de Kamer, en ook door de minister van J&V die altijd een sterke persoonlijke afkeer van de vrouwen heeft getoond.
Overigens geeft het grote aantal afkeurende reacties op het artikel aan dat er nog steeds veel haat tegenover de vrouwen aanwezig is in de maatschappij.
6 apr
Demonstratie bij PI Zwolle tegen inhumane regime op Terroristen Afdeling
Zoals gisteren al werd aangekondigd, stonden we vandaag met een klein (maar dapper) groepje te demonstreren voor de ingang van de PI Zwolle. De demonstratie verliep in zeer positieve sfeer, en de politie, die tevoren van de demonstratie op de hoogte was gebracht, reed enkele keren vriendelijk wuivend langs. We hebben een petitie aangeboden aan de gevangenisdirectie, en daarna zijn we nog enkele malen met onze borden op en neer langs het gevangenis complex gelopen in de hoop dat de vrouwen op de TA ons vanuit hun cel zouden kunnen zien. Of dit gelukt is, horen we later wel van ze.
6 apr
Artikel in De Stentor over strenge regime op TA Zwolle
De Stentor, 6 apr 2024
Dagblad De Stentor (voorheen Zwolse Courant) besteedde vandaag ruime aandacht aan de omstandigheden waaronder de vrouwen op de TA Zwolle worden vastgehouden. Het artikel was gebaseerd op een interview dat ik enkele weken geleden aan de krant gegeven had. De inhoud van het artikel spreekt voor zich.
Voor degenen die geen toegang hebben tot de internet versie van het artikel staat hier een kopie van de papieren krant.
5 apr
Na alle huisvrouwen eindelijk eens een vrouw met een betaalde baan in het kalifaat
De Volkskrant, 4 april 2024 voor pdf klik hier
Onder bovenstaande kop bracht de Volkskrant het verslag van de inhoudelijke zitting afgelopen dinsdag tegen A. E. Journaliste Ana van Es, die in het verleden regelmatig kritische artikelen schreef over de uitgereisde vrouwen, ziet nu ook wel in dat het ‘werken’ van Nederlandse vrouwen voor IS met een flinke korrel zout genomen moet worden. De vrouw die dinsdag terecht stond, is de eerste Nederlandse voor wie er aanwijzingen zijn dat ze mogelijk iets gedaan heeft voor IS. En dat zou dan het werken op een kraamkliniek geweest zijn, het geven van adviezen aan een gewonde vrouw, en het regelen van het vervoer van een gewonde strijder naar het ziekenhuis. Verder zou ze nog een lezing gegeven hebben over een veldslag uit de vroegste tijd van de islam. Dat zal een flinke steun hebben betekend voor IS!
Zodra A. getrouwd was, hield het werken buitenshuis op; haar echtgenoot eiste dat zij altijd binnen bleef. Dit laatste was uiteraard ook de positie van de andere Nederlandse vrouwen die geen vak geleerd hadden; die waren werkelijk alleen maar aan het eten koken en het zorgen voor de kinderen.
In de rechtszaken tegen de Nederlandse vrouwen komt het OM altijd aanzetten met het ‘kennisdocument’ van een zekere Dr. Jolen, dat zou aangeven welke belangrijke rol vrouwen speelden bij IS. Dit document is geheim, en het is mij nog steeds niet gelukt om het in handen te krijgen. Mogelijk zijn er inderdaad vrouwen bij IS geweest die bijgedragen hebben aan de gewapende strijd. Maar na alle rechtszaken die tot nu toe gevoerd zijn in Rotterdam, weten we een ding zeker: daar zaten geen Nederlandse vrouwen bij.
5 apr
Demonstratie morgen bij Terroristen Afdeling Zwolle
Vanuit de TA Zwolle ontvangen wij nog steeds noodkreten van vrouwen die zwaar te lijden hebben onder het onmenselijke regime van de terroristen afdeling (TA). Hun kleine kinderen krijgen ze nog steeds maar eens in de zes weken even te zien, en videobellen is al maanden geleden gestopt. Na familiebezoek lopen ze steevast tegen het ‘rode lampje’ aan, wat wil zeggen dat ze gevisiteerd moeten worden. Dit is voor de meeste van hen reden om geen bezoek meer te willen ontvangen. Een van de vrouwen heeft in de 17 maanden dat ze terug is, nog nooit haar ouders willen ontvangen, en een andere is de afgelopen maanden al 7 maal gevisiteerd, telkens nadat ze haar oudste zoon op bezoek kreeg tijdens het regulier bezoekuur voor volwassenen. De demonstratie wordt gehouden zaterdagmiddag 6 april om 14.00 uur bij de ingang van de PI Zwolle, Huub van Doornestraat 15 in Zwolle. Verzamelen vanaf 13.45 bij de tegenover gelegen McDonald’s. Aan het eind van de demonstratie zal een petitie worden overhandigd aan de directie van de PI.
Verdere informatie, o.a. over bereikbaarheid PI met OV, is te verkrijgen bij Ad Corten, adcorten@gmail.com, tel 06-25539238.
Weinig bewijs tegen oudste van Somalische zussen
Ad Corten, 2 apr 2024
Vandaag was in Rotterdam de inhoudelijke zitting tegen de oudste van de twee Nederlands/Somalische zussen die in november 2022 werden teruggehaald uit Syrië. Deze zaak week af van alle eerdere in de zin dat de vrouw een betaalde functie voor IS bekleed zou hebben, namelijk als arts in een ziekenhuis. De vrouw, die als kind lange tijd in Nederland gewoond had als kind van Somalische vluchtelingen, was later met haar familie verhuisd naar Engeland. In 2015 was een groot deel van de familie om religieuze redenen vertrokken naar Syrië waar ze zich in IS-gebied gevestigd hadden. Daar was A. gehuwd geweest en had kinderen gekregen. Na de val van het kalifaat had zij lange tijd in Koerdische gevangenissen en kampen gezeten, en ze was pas eind 2022 door Nederland teruggehaald.
Het vertrek naar Syrië was natuurlijk een verkeerde keuze geweest, maar de vraag was in hoeverre ze dit onder druk van haar familie gedaan had. A. had verder nooit propaganda gemaakt voor IS, of uiting gegeven aan radicale ideeën op sociale media. Zij had weliswaar mensen in haar omgeving medische adviezen gegeven, maar zij ontkende dat zij een officiële functie voor IS vervuld had in een ziekenhuis.
Het OM probeerde te bewijzen dat A. een IS-aanhangster was geweest op basis van de foto van een kindertekening waarop de officier van justitie een onthoofding meende te herkennen. De tekening was gemaakt door een kind, ik neem aan van 4-5 jaar, dat niet van haar was, en de tekening hing in het huis van iemand anders waar haar eigen kind toevallig op een feestje geweest was. Dat was het voornaamste bewijs. Desondanks eiste het OM 5 jaar en 4 maanden onvoorwaardelijk.
A. kreeg het verwijt dat zij weinig open was geweest tijdens alle verhoren van onder andere het NIFP. Volgens haar advocaat had dit deels te maken met het gesloten karakter van A. Zelf verklaarde ze dat het ook kwam door de manier waarop vrouwen op de TA behandeld werden, en die zij omschreef als geestelijke marteling. Het was voor haar erg moeilijk om zich open te stellen voor onderzoekers die dezelfde overheid vertegenwoordigden die de vrouwen de rest van de tijd als zware misdadigers behandelde.
Ministerie van J&V: verscherpte maatregelen op TA Zwolle houden geen verband met landelijke maatregelen voor EBI’s
Ad Corten, 28 maart 2024
De Minister van Rechtsbescherming schrijft ons dat het huidige wetsvoorstel tot wijziging van de Penitentiaire Beginselenwet (Pbw) alleen geldt voor de EBI (extra beveiligde inrichting) in Vught, en voor Afdelingen voor Intensief Toezicht (AITs). De TA Zwolle geldt niet als EBI en ook niet als AIT, dus het nieuwe wetsvoorstel heeft geen gevolgen voor de gedetineerden op de TA Zwolle. De minister schrijft dit in antwoord op een brief van ons waarin wij vragen om de vrouwen op de TA Zwolle niet nóg meer beperkingen op te leggen.
Blijft de vraag waarom de maatregelen op de TA Zwolle dan wel verscherpt zijn. Sinds november 2023 mogen de moeders niet meer videobellen met hun kinderen, wat een zeer zware beperking is voor zowel moeders als kinderen. Ook horen wij dat het aantal visitaties zodanig is opgevoerd dat de vrouwen geen familie of vrienden meer uit durven nodigen voor bezoek (dat merken wij zelf ook).
Gezien het feit dat er van het Ministerie noch van de PI aanwijzingen komen dat het huidige regime op korte termijn versoepeld zal worden, zijn wij van plan de voor zaterdag 6 april geplande demonstratie bij de PI in Zwolle door te laten gaan. Aanmelden kan nog bij adcorten@gmail.com.
24 mar
OM brengt aanklacht tegen K. van T. weer uitgebreid in het nieuws
Openbaar Ministerie, 22 maart 2024
Zoals ik twee dagen geleden al meldde, haalt het OM alles uit de kast om de vrouw die twee dagen geleden terecht stond, voor lange tijd achter de tralies te krijgen. Daarbij zoekt het ook de publiciteit. Bij de eerste proforma in februari vorig jaar kondigde het OM aan dat het de vrouw ging vervolgen voor een oorlogsmisdrijf; iets dat tot veel belangstelling van de pers leidde en tot grote krantenkoppen.
Ook ditmaal zocht het OM weer zelf de publiciteit. Precies op het moment dat de zitting vrijdag was afgelopen, publiceerde het OM een gedetailleerde beschrijving van de aanklacht op zijn website.
K. wordt medeverantwoordelijk gehouden voor alle misdaden van IS. Zij en haar man waren lid geworden van IS. “Een organisatie verantwoordelijk voor gruwelijkheden die we in de moderne geschiedenis zelden hebben gezien”, aldus de officieren van justitie van het Landelijk Parket. “IS is verantwoordelijk voor verschrikkelijke aanslagen in het Westen maar vooral ook voor het zaaien van dood en verderf onder de mensen die het ongeluk hadden dat ze in Syrië of Irak woonden toen IS daar aan het bewind kwam.” De vrouw heeft daar volgens het OM een bijdrage aan geleverd door af te reizen naar het kalifaat en haar man te ondersteunen die streed voor IS.
Je zult het maar over je heen krijgen nadat de Nederlandse overheid je eerst onnodig drie jaar lang met je kinderen in een Koerdisch detentiekamp heeft laten zitten, en je daarna al 16 maanden in voorarrest heeft gehouden onder de onmenselijke omstandigheden van de terroristenafdeling.
23 mar
Berichtgeving over zitting K. van T. weer op gebruikelijke negatieve toon
De afkeer van het Nederlandse publiek ten aanzien van de vrouwen die teruggekeerd zijn uit Syrië is voor een belangrijk deel te wijten aan de negatieve berichtgeving in de media. Die weten dat het publiek graag leest hoe slecht de vrouwen waren, en zij spelen in op deze behoefte. De Limburger bracht gisteren een verslag van de afgelopen zitting onder de kop “Een huis aan het plein waar executies werden uitgevoerd, maar Venlose IS-vrouw heeft ‘niets’ van gruwelijkheden gezien’’.
Tijdens de zitting vertelde Van T. dat zij het huis in Raqqa betrok in de periode toen er geen executies meer werden uitgevoerd op het plein. Die bewering werd niet weersproken door het OM. Dus waarom suggereren dat Van K. heeft staan toekijken bij de executies? De tekening die de krant plaatste bij het artikel, toont een vrouw met harde gelaatstrekken. Met alle respect voor de tekenares zie ik weinig gelijkenis met de getraumatiseerde vrouw die gisteren in de rechtbank zat. Het valt mij op dat kranten meestal tekeningen plaatsen die de inhoud van het bijgaande artikel onderstrepen, namelijk dat het om slechte vrouwen gaat die veel meer op hun geweten hebben dan ze toegeven in de rechtbank. Op deze wijze gaat de demonisering van deze vrouwen ook op dit moment nog steeds door.
22 mar
Inhoudelijke zitting K. van T.
Ad Corten, 22 maart 2024
De inhoudelijke zitting in de strafzaak tegen K. van T. vandaag in Rotterdam was weer een voorbeeld van de schandelijke manier waarop het OM probeert om de zwaar getraumatiseerde en weerloze vrouwen die teruggehaald zijn uit Syrië, voor lange tijd achter de tralies te krijgen. En misschien was dit tot nu toe wel het ergste voorbeeld. Al bij de eerste proforma in februari vorig jaar kondigde het OM in de pers aan dat het deze vrouw ging vervolgen voor plundering; een oorlogsmisdrijf. Omdat de Rotterdamse rechtbank niet bevoegd is dergelijke zware zaken te behandelen, moest dit door de Haagse rechtbank gebeuren, maar wel in de extra beveiligde zaal in Rotterdam.
Het bewijs voor plundering bleek afkomstig te zijn uit een enorme hoeveelheid WhatsApp berichten tussen moeder en dochter die de politie gevonden had op de telefoon van de moeder van K. Deze moeder had haar telefoontje vrijwillig afgestaan aan de politie in de hoop dat deze de berichten zou gebruiken voor de vervolging van de man van K.; iemand die haar gedwongen had mee te gaan naar Syrië en die haar daar regelmatig had mishandeld. Maar omdat de man later in Syrië was omgekomen, waren de berichten nutteloos voor de vervolging van de echtgenoot. Daarop had het OM besloten de berichten op de telefoon van de moeder maar te gebruiken voor de vervolging van haar eigen dochter. Uit de duizenden berichten op de telefoon had het OM enkele berichten weten te filteren die suggereerden dat K. en haar man hadden verbleven in een huis waarvoor ze geen huur hadden betaald. Een duidelijk geval van plundering volgens het OM, dat 6 jaar onvoorwaardelijk eiste.
Tijdens de verdediging leverde de advocaat felle kritiek op het OM vanwege de manier waarop zij de informatie die zij van de moeder in goed vertrouwen hadden gekregen, uiteindelijk gebruikt hadden om tegen de dochter een zeer zware taak op te tuigen. In zijn loopbaan als advocaat had hij nog nooit iets dergelijks meegemaakt, en hij vond dat de rechtbank dit bewijs moest beschouwen als onrechtmatig verkregen. Afgezien daarvan konden de berichtjes op de telefoon onmogelijk als bewijs van plundering beschouwd worden.
Vanwege de complexiteit van de zaak besloot de rechtbank het vonnis pas over een maand bekend te maken, en wel op 23 april.
14 mar
Nieuwe rechtse regering in Zweden gaat geen kinderen meer terughalen uit Syrië
Int. Repatriation Network, 14 mar 2024.
Vandaag publiceerde het Zweedse ministerie van Buitenlandse zaken haar nieuwe beleid t.a.v. de Zweedse burgers die nog vastzitten in Noordoost Syrië. Zweden zal geen vrouwen, kinderen of mannen meer terughalen om redenen van veiligheid.
Het nieuwe beleid is een draai van 180 graden ten aanzien van de koers van de vorige sociaaldemocratische regering. Die was juist heel sterk voor het terughalen van Zweedse burgers uit Syrië. Tot nu toe heeft Zweden al 200 burgers opgehaald die intussen succesvol zijn geïntegreerd in de Zweedse samenleving. Er verblijven nu nog 3 vrouwen en 5 kinderen in de Koerdische kampen, en nog 10 mannen in geïmproviseerde gevangenissen.
Sinds de komst van een rechtse regering in oktober vorig jaar waait er een andere politieke wind in Zweden. De regering bestaat nu uit een coalitie van drie rechtse partijen met gedoogsteun van de Zweedse Democraten, een partij vergelijkbaar met de PVV in Nederland. De nieuwe coalitie is sterk gericht op beperking van immigratie. Het besluit om ook geen Zweedse burgers meer terug te halen uit Syrië is een uitvloeisel van dit beleid.
De situatie in Zweden vertoont overeenkomsten met die in Nederland. Ook hier komt naar verwachting een rechts kabinet aan de macht met daarin een partij vergelijkbaar met de Zweedse Democraten. Het verschil is dat in Nederland de PVV de afgelopen jaren al sterk zijn stempel drukte op het beleid ten aanzien van het terughalen van vrouwen en kinderen uit Syrië. Onder een nieuw kabinet kan de situatie moeilijk slechter worden dan hij al was.
13 mar 2024
Naima el O. krijgt in hoger beroep zelfde straf als eerder opgelegd door rechtbank; geen veroordeling wegens terrorisme
Vandaag sprak het gerechtshof in Den Haag het vonnis uit in het hoger beroep dat was aangespannen door het OM tegen Naima el O., de vrouw die in 2014 met haar 15-jarige zoon was uitgereisd naar Syrië. In september 2022 was zij door de rechtbank in Rotterdam veroordeeld tot 7 maanden onvoorwaardelijk met aftrek van voorarrest. Dat betekende dat zij op dat moment al vrij was gekomen. Tijdens de inhoudelijke zitting op 1 februari jl. had het OM tegen haar echter een hogere straf geëist en wel 3 jaar onvoorwaardelijk. De beschuldigingen waren zoals gebruikelijk het aansluiten bij een terroristische organisatie en het treffen van voorbereidingshandelingen voor terroristische misdrijven. Verder werd zij beschuldigd van het in hulpeloze toestand brengen van een kind, het in hulpeloze toestand laten ervan, en het indirect bijdragen aan zijn overlijden.
Het hof verwierp vandaag alle aanklachten, behalve die van het in hulpeloze toestand brengen van haar kind. Het verklaarde dat het verblijf in IS-gebied op zich onvoldoende bewijs was voor lidmaatschap van een terroristische organisatie, en dat het voeren van een gezamenlijke huishouding op zich niet gelijk stond met het plegen van voorbereidingshandelingen voor een terroristisch misdrijf. Dit was een opmerkelijke uitspraak en een breuk met eerdere vonnissen waarbij genoemde feiten wel werden beschouwd als bewijs voor terrorisme. Het lijkt erop dat rechters meer gaan kijken naar wat de vrouwen echt verkeerd hebben gedaan in plaats van hen klakkeloos te veroordelen tot 5 jaar alleen vanwege het uitreizen en het eten koken voor een IS-strijder.
Naima werd nog wel veroordeeld voor het meenemen van haar zoon naar IS-gebied, maar niet voor het feit dat ze hem daar willens en wetens had gelaten (ze hadden samen getracht te ontsnappen) en ook niet voor schuld aan de dood van haar zoon. Het hof hield de straf gelijk (7 maanden met aftrek van voorarrest) zodat Naima niet terug hoefde naar de cel. Ook werden haar nu geen beperkingen meer opgelegd, in tegenstelling tot het eerder vonnis van de rechtbank.
Koerden zetten zich schrap voor vertrek Amerikaanse beschermers uit hun gebied
De Koerden maken zich grote zorgen over het verwachte vertrek van de ongeveer 900 Amerikaanse militairen die nu nog in hun gebied verblijven. Dit vertrek houdt verband met de toegenomen spanningen in de regio sinds het uitbreken van de Gaza crisis. De Amerikanen hebben hun soldaten harder nodig op andere plaatsen in de regio. Bovendien hebben zij in deze crisis de steun nodig van de Turken, en zij hebben hun banden met Turkije recentelijk aangehaald, o.a. door de levering van F-16 jachtvliegtuigen. De Koerden voelen zich in de steek gelaten omdat zij de afgelopen maanden steeds harder worden aangevallen door de Turken, zonder dat die daarbij worden tegengehouden door de Amerikanen. De Turken hebben het gemunt op de infrastructuur van de regio, met als gevolg dat er al maanden geen stroom meer is in kamp Roj. Voor de Turken zijn de SDF die de macht hebben in Rojava, één pot nat met de PKK die zij als terreurbeweging beschouwen. Vandaar dat zij er alles aan doen om de macht van de Koerden in hun gebied te breken. Tegelijk worden de Koerden aangevallen door de troepen van Assad en ook door IS-strijders die nog steeds in het gebied aanwezig zijn. Bij een ineenstorting van het Koerdische bewind is het onzeker wat er zal gebeuren met de IS-strijders die in Koerdische gevangenissen zitten, en met de vrouwen en kinderen in de detentiekampen. De vrouwen en kinderen in kamp Roj, dat dicht tegen de Turkse grens ligt, zullen waarschijnlijk in handen vallen Turkse troepen. Op zich hoeft dit niet ongunstig te zijn omdat Turkije hen dan meteen op het vliegtuig zal zetten naar hun thuisland. Voor de vrouwen en kinderen in het zuidelijker gelegen kamp al-Hol is het meer waarschijnlijk dat ze in handen zullen vallen van het Assad regime. Het is ook mogelijk dat ze ‘bevrijd’ worden door IS-strijders en door deze weer ingelijfd worden in de organisatie.
Zaak tegen Hasna A. is politiek proces
Ad Corten, 9 mar 2024
Ik heb al vaker betoogd dat de vervolging van ex-IS vrouwen het karakter heeft van een heksenjacht waarbij justitie tegemoet komt aan de drang tot vergelding onder een groot deel van de Nederlandse bevolking. Het geval van Hasna A. is daarvan een nieuw voorbeeld.
Het OM doet zijn uiterste best om alle Nederlandse vrouwen die indertijd zijn afgereisd naar Syrië, zo lang mogelijk achter de tralies te krijgen. Hasna A. is voor hen het ultieme doelwit omdat dit het enige geval is waarbij een Nederlandse vrouw gelinkt kan worden aan een Yezidi slavin. Bij de eerste proforma zitting in februari vorig jaar kondigde het OM al enkele dagen tevoren met veel tamtam aan dat het een vrouw ging vervolgen voor slavernij. We zijn nu al meer dan een jaar verder, en we hebben nog steeds geen concrete bewijzen daarvoor gezien. Hasna was niet de eigenaar van de slavin, en zij heeft – voor zover we nu weten – de betreffende vrouw ook niet op onmenselijke manier behandeld. Dat kunnen we niet zeggen van Justitie die Hasna nu al ruim 16 maanden in voorarrest houdt, terwijl haar vier kinderen hun moeder slechts eenmaal in de zes weken gedurende een uurtje mogen bezoeken.
Het geval van Hasna doet mij enigszins denken aan de veroordeling indertijd van Marinus van der Lubbe, een zwakbegaafde Nederlander die door een Duitse rechtbank op basis van twijfelachtig bewijsmateriaal werd veroordeeld voor het in brand steken van het Rijksdaggebouw in 1933, en die daarvoor werd onthoofd (!). Ook in Nederland dreigt er nu een zwakbegaafd persoon zwaar gestraft te worden voor een ernstig misdrijf zonder dat er van duidelijk bewijs sprake is, alleen omdat een deel van de bevolking roept om wraak.
8 mar 24
Rechtbank weigert verzoek tot opstellen schorsingsrapportage Hasna A.
Vandaag was er in Rotterdam weer een proforma zitting in de zaak tegen Hasna A.; de vrouw die tot nu toe de zwaarste beschuldiging te horen heeft gekregen, en wel die van slavernij. Door diverse oorzaken zoals het horen van getuigen in het buitenland sleept deze zaak maar voort. De inhoudelijke behandeling is pas voorzien in oktober van dit jaar.
Omdat het lange voorarrest (nu al 16 maanden) zeer nadelig is voor zowel Hasna als haar vier kinderen, vroeg advocaat Seebregts om een schorsingsrapportage te laten opstellen waarin de mogelijkheid onderzocht wordt om het voorarrest te schorsen. Het onderzoek van psychologen en milieudeskundigen heeft aangetoond dat Hasna een wel zeer ongelukkige jeugd heeft gekend waarop zij al op zeer jonge leeftijd mishandeld en misbruikt werd. Zij heeft een laag IQ en is zeer makkelijk beïnvloedbaar door haar omgeving. Door het stopzetten van het videobellen op de TA is het contact met haar kinderen verlaagd tot slechts één uurtje in de zes weken. Deskundigen adviseren een voorwaardelijke straf met langdurige begeleiding , plaatsing in een beschermde woonvorm, begeleiding bij middelen gebruik, en resocialisatie in maatschappij.
De rechtbank besloot na intern beraad het verzoek tot opstellen van een schorsingsrapportage af te wijzen. De feiten waarvan Hasna beschuldigd wordt, zijn daarvoor te ernstig (er staat op slavernij een maximum straf van levenslang). Bovendien is de inhoudelijke behandeling al over een half jaar gepland dus dat halve jaartje moet er bij Hasna ook nog wel bij kunnen.
Opvallend was dat er in het geheel niet gesproken werd over het belang van de vier kinderen van mevrouw Hasna. Die missen hun moeder, en een nog langere scheiding is nadelig voor hun ontwikkeling. De hele zaak van de slavernij draait om het oudste zoontje van Hasna, dat autistisch is en niet kan praten. In haar periode in Syrië was Hasna door haar echtgenoot een poosje ondergebracht in het huis van een vriend waar een Yezidi vrouw als slaaf gehouden werd. Volgens de beschuldiging heeft Hasna de Yezidi vrouw enkele malen op haar gehandicapte zoontje laten passen; vandaar de beschuldiging van slavernij. Later is haar zoontje in kamp Roj ernstig verbrand geraakt bij de ontploffing van een gasfles. Zijn brandwonden werden niet verzorgd, en hij liep de hele dag in een T-shirt dat onder de bloedvlekken zat van het openkrabben van zijn littekens. Een Canadese vrouw in het kamp, Kimberly Polman, schreef mij dat het een schande was dat de Nederlandse regering dit gewonde kind aan zijn lot overliet.
Beroep op minister Weerwind om regime op TA Zwolle te versoepelen in plaats van te verharden
Ad Corten, 7 mar 24
Nu minister weerwind heeft aangekondigd de veiligheidsmaatregelen op de EBI’s (extra beveiligde inrichtingen) verder te verscherpen in verband met misbruik van vrijheden door Taghi en consorten, bestaat de vrees dat ook de vrouwen op de TA in Zwolle hieronder zullen lijden. Vandaar dat wij vandaag een brief gestuurd hebben aan minister Weerwind van Rechtsbescherming om hem te wijzen op de gevaren van een dergelijke aanscherping. De vrouwen op de TA zijn volstrekt ongevaarlijk, en het gebruik van de TA als extra strafmaatregel is op zichzelf al in strijd met de Nederlandse wet. Verdere repressie zal alleen maar leiden tot meer verlies van vertrouwen bij deze vrouwen in de Nederlandse rechtsstaat en problemen bij hun terugkeer in de maatschappij.
5 mar 24
Franse missie bezoekt overgebleven Franse moeders en kinderen in kamp Roj
Liberation, 4 maart 2024. Voor een Google vertaling van het artikel, klik hier.
Een Franse missie bestaande uit twee advocaten en vertegenwoordigers van de actiegroep Familles Unies bezocht recent kamp Roj om zich op de hoogte te stellen van de situatie van de overgebleven Franse vrouwen en kinderen in het kamp. Er verblijven daar nu nog ongeveer 40 moeders en 100 kinderen. Het kamp is vuil, stof en tenten zover het oog reikt. Niks anders. En er is al meer dan een maand geen elektriciteit vanwege Turkse bombardementen. De humanitaire situatie is catastrofaal.
Volgens de Franse regering weigeren deze vrouwen terug te keren vanwege hun ideologie, maar in de praktijk bleken de vrouwen vooral bang om terug te keren naar Frankrijk om verschillende redenen: het vooruitzicht gescheiden te worden van hun kinderen nadat ze al die jaren vierentwintig uur per dag bij hen hebben geleefd, de gevangenisstraffen die uiteraard heel zwaar zijn wacht op hen, en tenslotte het feit dat de zorg voor hun kinderen in tehuizen of pleeggezinnen zou plaatsvinden, en niet in hun eigen gezin.
Om dezelfde redenen weigeren Nederlandse vrouwen die nu nog in Syrië verblijven, om te vragen om repatriëring. Door de harde aanpak van de teruggekeerde vrouwen worden de achtergebleven vrouwen ontmoedigd om terug te keren, en groeien hun kinderen op in een IS-omgeving.
4 mar 24
Nieuwsbrief februari 2024 online
De maandelijkse nieuwsbrief voor de afgelopen maand is hier te bekijken. De nieuwsbrief bevat een samenvatting van de informatie die vorige maand gepubliceerd is op deze pagina.
4 mar 24
Minister Weerwind gaat beveiliging EBI’s nog verder opschroeven
In het TV programma WNL op Zondag van 3 maart kondigde minister Weerwind van Rechtsbescherming aan dat hij de beveiliging van EBI’s (extra beveiligde inrichtingen) nog verder gaat verhogen. Reden is dat zware criminelen zoals Ridouan Taghi de afgelopen jaren toch nog in staat bleken om te communiceren met hun handlangers buiten de gevangenis. Het telefoneren gaat verboden worden, en geestelijke verzorgers mogen voortaan niet meer alleen met de gedetineerden spreken.
Hoewel de maatregelen best noodzakelijk zullen zijn voor Taghi en soortgenoten, zullen zij ongetwijfeld gaan gelden voor alle EBI’s, inclusief de TA in Zwolle. Dat betekent dat de vrouwen daar aan nog strengere beperkingen onderworpen zullen worden dan nu al het geval is. Het volledig isoleren van vrouwen die al getraumatiseerd zijn en waar geen enkele gevaar van uitgaat, is een vorm van geestelijke marteling. Het feit alleen al dat deze vrouwen op de TA zitten is onwettig, onmenselijk en onzinnig. Het is idioot dat Nederland zoveel geld uitgeeft aan de onnodige beperkingsmaatregelen voor deze vrouwen terwijl justitie elders mankracht tekort komt voor de bestrijding van echte criminelen.
Eerste Nederlandse vrouw vervolgd voor plundering
In Rotterdam stond vandaag de Apeldoornse X.S. terecht die als eerste Nederlandse vrouw beschuldigd wordt van plundering. Het geval van S. is bijzonder omdat ze al in 2021 terugkeerde in Nederland, samen met F.H. Ze had op dat moment in Turkije al 1,5 jaar in de gevangenis gezeten nadat ze in 2018 uit IS-gebied ontsnapt was. Anders dan F.H. werd S. in Nederland na enkele maanden in Vught weer vrijgelaten omdat ze hoogzwanger was. Nu haar kind inmiddels twee jaar is, moest ze alsnog terechtstaan. Naast plundering wordt S. ook beschuldigd van bedreiging van twee Nederlandse journalisten. De zaak werd behandeld door de Haagse rechtbank omdat het ging om plundering, een oorlogsmisdrijf waarvoor alleen de Haagse rechtbank bevoegd is. De zitting werd gehouden in Rotterdam omdat men alleen daar beschikt over een extra beveiligde rechtszaal die voor terrorisme zaken gebruikt wordt.
Het OM achtte de aanklachten bewezen en eiste een celstraf van 860 dagen waarvan 720 voorwaardelijk, en een werkstraf van 240 uur. Omdat ze al een paar maanden in voorarrest zat, hoeft S. niet terug de cel in. ,,Een lange celstraf van 6 tot 7 jaar zou niet raar zijn, gezien de ernst van de feiten. Maar we moeten terrorisme ook zo effectief mogelijk bestrijden en als deze mevrouw terug de cel ingaat wordt de kans op recidive alleen maar groter.” S. is snel beïnvloedbaar en kampt volgens psychologen met een borderline-stoornis. Ze verblijft nu in een project voor begeleid wonen, haar inmiddels twee kinderen wonen elders.
Keihard rapport over toeslagen affaire doet denken aan vervolging vrouwen uit Syrië
Met de woorden ‘Ieder van ons kan nog steeds vermorzeld worden door de overheid’ presenteerde de voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid vandaag de resultaten van het onderzoek van zijn commissie. De commissie concludeerde dat de overheid een structurele blindheid heeft voor mens en recht. Grondrechten van mensen zijn willens en wetens geschonden en een volgend schandaal kan zomaar weer gebeuren. Nee, het ging hierbij niet om de vrouwen die terugkeerden uit Syrië, maar over de slachtoffers van het kindertoeslagaffaire. Maar de conclusies van de commissie zijn één op één toepasbaar op de vervolging van de vrouwen die terugkeerden uit Syrië, en voor wie bij voorbaat besloten was dat ze moesten hangen, ongeacht wat ze in werkelijkheid gedaan hadden.
Bij de toeslagen affaire werd het sanctiebeleid gedurende de jaren almaar strenger en harder, aangemoedigd door journalisten en Kamerleden, terwijl rechters het beleid niet corrigeerden. De commissie concludeert dat het kabinet en het parlement hebben gefaald, de uitvoering heeft onrechtmatig gehandeld en de rechtspraak is tekortgeschoten. In het commissierapport krijgen alle drie de staatsmachten een flinke veeg uit de pan.
Als het rapport van de commissie al geen aansporing vormt voor Kamerleden om meer doordacht te werk te gaan (wat de vraag is bij de huidige samenstelling van de Kamer), moet het in ieder geval een waarschuwing zijn voor ambtenaren en rechters dat ze zich niet voor het karretje van de politiek moeten laten spannen. Dit is bij de vrouwen uit Syrië overduidelijk ook het geval geweest, en wij wijzen al jaren op de systematische manier waarop de rechten van deze vrouwen en hun kinderen geschonden worden door de Nederlandse overheid.
Shamina Begum krijgt paspoort niet terug
Het Britse hooggerechtshof in Londen heeft vandaag bepaald dat Shamina Begum haar paspoort niet terugkrijgt. Shamina, die op 15-jarige leeftijd met twee vriendinnen naar Syrië vertrok, is de bekendste Britse uitreizigster. Zij is getrouwd geweest met een Nederlandse strijder die nu in een Koerdische gevangenis zit. Het stel kreeg drie kinderen die allemaal jong gestorven zijn. In 2019 werd haar Britse paspoort afgenomen door de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken; een besluit waardoor zij stateloos werd, en dat zowel binnen als buiten Engeland fel werd bekritiseerd. Het was het begin van een jarenlange juridische strijd die vandaag voorlopig werd beslecht met de uitspraak van het gerechtshof om het besluit van de minister niet terug te draaien. Het hof sprak geen oordeel uit over de morele kant van het eerdere besluit, maar stelde dat het alleen gekeken had of het besluit van de minister onrechtmatig was geweest. En dat was het niet.
De uitspraak van het Britse hof toont aan dat het altijd nog erger kan dan in Nederland. Hier kan het Nederlanderschap alleen worden afgenomen van vrouwen die een dubbele nationaliteit hebben (het merendeel), maar ook hier wordt niet gekeken naar de morele kant van het besluit maar wordt het als een louter administratieve procedure beschouwd; een procedure die automatisch wordt uitgevoerd zodra een vrouw onherroepelijk is veroordeeld. Van de scherpe kritiek die van alle kanten – ook vanuit het Ministerie van J&V – op dit beleid wordt uitgeoefend, trekt minister Yesilgöz zich niets aan.
21 feb 2024
Kyrgyzstan repatrieert 99 burgers uit Syrië
KABAR Kyrgyzstan national news agency 20 feb 2024
Gisteren heeft het Centraal-Aziatische land Kyrgyzstan in totaal 28 vrouwen met 71 kinderen teruggehaald uit de kampen in Noordoost Syrië. Dit gebeurde met steun van het Amerikaanse leger. De regering van Kyrgyzstan sprak haar speciale dank uit aan de VS en andere internationale partners voor de succesvolle repatriëring.
De VS hebben ook Nederland vanaf 2019 al meermalen aangeboden om te helpen bij de repatriëring van vrouwen en kinderen. Nederland heeft dat aanbod telkens afgeslagen, onder het motto dat de vrouwen in de regio berecht moesten worden.
21 feb 2024
Proforma zittingen in strafzaken tegen A.E. en A.H.E.
Ad Corten, 21 feb 2024
Vandaag werd er in de extra beveiligde rechtszaal in Rotterdam een proforma zitting gehouden in de zaak tegen de twee Somalische zussen. De verdachten zelf waren niet aanwezig want de 2,5 uur durende reis van Zwolle naar Rotterdam in een politiebusje is voor hen zwaar, en bovendien moeten ze dan bij vertrek en aankomst in de gevangenis gevisiteerd worden. Ik zat als enige belangstelling op de publieke tribune, en over mijn veiligheid en die van de rechters werd gewaakt door 6 (zes) bewapende beveiligers met kogelvrije vesten. Misschien een geval van over-beveiliging, maar met terroristen kun je natuurlijk niet voorzichtig genoeg zijn – ook al zijn ze niet aanwezig.
Het OM en de verdediging concludeerden dat praktisch alle voorbereidingen voor de inhoudelijke zitting waren afgerond, en dat deze zittingen in april gehouden konden worden. De advocaat van A.H.E. verzocht om de inhoudelijke zaak van haar cliënte achter gesloten deuren te houden in verband met de jeugdige leeftijd van de verdachte. De rechtbank had een kwartier nodig om zich te beraden over dit verzoek (achter gesloten deuren) en besloot tenslotte dit verzoek niet in te willigen. Zij vond het recht van het publiek op openheid zwaarder wegen dan de privacy van de verdachte.
20 feb 2024
Koerden nog lang niet toe aan berechting IS-strijders
De Syrische provincie die onder bewind staat van de Koerden heeft in december jl. een nieuw sociaal contract aangenomen waarin ze aangeven tegen de doodstraf te zijn. Dit is een geruststelling voor de IS-strijders die nu in Koerdische gevangenissen verblijven. Het ziet er voorlopig echter nog niet naar uit dat de Koerden binnen afzienbare tijd de gelegenheid zullen hebben om deze (mannelijke) strijders te berechten. Volgens Koerdische diplomaten in Europa hebben zij het op dit moment te druk met het zich verdedigen tegen de constante Turkse aanvallen. Er is nog geen tijdspad vastgesteld voor de berechting van de mannen, en voordat de mannen berecht kunnen worden, moet er eerst overeenstemming zijn met hun thuislanden over wat er met de mannen gebeurt na hun berechting. Ze zullen uiteindelijk toch ergens heen moeten.
De Koerdische verklaring is interessant in het licht van het Nederlandse beleid t.a.v. de vrouwen van IS-strijders. Het Nederlandse beleid is dat zowel mannen als vrouwen in de regio berecht moeten worden. Daarom zal Nederland de vrouwen en kinderen die nu nog in Koerdisch gebied verblijven, niet zelf terughalen, maar moeten ze in de regio berecht worden. Voor de mannen – die natuurlijk voorrang krijgen – is hier al geen zicht op, en voor de vrouwen helemaal niet. Verslaggever Hans Jaap Melissen verklaarde enkele jaren geleden dat het wel 100 jaar kon duren voordat de Koerden toe zouden komen aan de berechting van de IS-vrouwen. Later stelde hij zijn schatting bij naar 200 jaar. Maar Nederland houdt nog steeds vast aan berechting van de vrouwen in de regio.
17 feb 2024
Vrouwen op TA komen in opstand tegen harde regime
Het spaarzame contact tussen de vrouwen in Zwolle en de buitenwereld is onlangs nog verder beperkt door de nieuwe maatregelen die sinds november van kracht zijn. De meeste vrouwen weigeren nu bezoek van familieleden omdat ze weten dat ze na afloop van ieder bezoek gevisiteerd worden. Dit is een behandeling die door hen als zeer vernederend en traumatiserend ervaren wordt omdat het herinneringen oproept aan hun ervaringen in Koerdische gevangenissen. Bij de vrouwen zijn nooit verboden voorwerpen op hun lichaam gevonden, en er is geen enkele reden voor deze behandeling te bedenken, anders dan hen extra te vernederen. Van familieleden die nog incidenteel contact hebben met de vrouwen, horen we dat ze onrustig worden door de jarenlange eenzame opsluiting. Sommige vrouwen worden door het regime langzaam hersendood gemaakt, en andere komen steeds meer in opstand.
Gisteren reageerde Nederland geschokt op de dood van oppositieleider Navalry in een Russische gevangenis. Navalry overleed na het maken van een wandeling. Het maken van een wandeling is een luxe die de vrouwen op de TA niet kennen; die mogen elke dag slechts een uurtje luchten in een soort hondenkennel waar ze alleen maar kleine rondjes kunnen lopen. De meeste vrouwen gaan niet eens naar buiten omdat ze gek worden van het rondlopen in een cirkeltje. Het is mooi dat Nederland massaal verontwaardigd is over de marteling en dood van een dissident in een Russische gevangenis. Maar misschien moet dit aanleiding zijn om ook eens te kijken naar de behandeling van de vrouwen in Zwolle die onder een soortgelijk – of zelfs nog zwaarder – regime leven dan de dissidenten in Russische gevangenissen.
Weinig kans op verlichting TA regime onder minister Yesilgöz
Ad Corten, 14 feb 2024
Zoals bekend is het TA regime sinds afgelopen november verder verzwaard. Het videobellen is gestopt, en het aantal visitaties na afloop van bezoek is zodanig verhoogd dat veel van de vrouwen op de TA helemaal geen bezoek meer willen ontvangen. Dit zijn maatregelen waar de vrouwen op de TA zelf geen aanleiding toe gegeven hebben, en die schadelijk zijn voor hun kinderen en ook voor hun eigen terugkeer in de maatschappij. Op vragen van onze kant aan minister Weerwind en aan de directie van de PI waarom deze maatregelen genomen zijn, is geen antwoord gekomen, evenmin als op ons verzoek om de maatregelen terug te draaien. Vermoedelijk worden er door minister Yesilgöz zelf instructies gegeven waar haar ambtenaren niet tegenin durven gaan. Een voorbeeld is haar aanpak van overlast gevende asielzoekers waarbij zij welbewust de randen opzocht van de wet. De politietop weigerde medewerking vanwege risico’s op ‘etnisch profileren’, en officieren van justitie werden geïnstrueerd om asielzoekers zoveel mogelijk te vervolgen bij lichte vergrijpen. Volgens deskundigen komt de aanpak neer op discriminatie. Ook bij het afnemen van de Nederlandse nationaliteit trekt de minister zich niets aan van het advies van haar ambtenaren en deskundigen, zoals bleek uit het TV programma Nieuwsuur van 5 februari. De minister weet dat zij in de Kamer gesteund wordt door een ruime meerderheid van VVD en PVV, en dat geeft haar de politieke ruimte om wettelijke regels en adviezen van deskundigen te negeren. Geen prettig vooruitzicht voor de vrouwen op de TA die nu nog minder hoop hebben op een verbetering van hun situatie.
8 feb
Overheid bezorgd over radicalisme bij teruggekeerde kinderen
Ad Corten, 8 feb 2024
Laatst vertelde een van de reeds vrijgelaten moeders dat ze haar kinderen nog niet terug kreeg omdat die eerst nog onderzocht moesten worden op het hebben van radicale ideeën. Nu lijkt het mij onwaarschijnlijk dat kinderen onder de 10 jaar er veel radicale ideeën op na zullen houden, maar als ze dat doen, is dat voor een belangrijk deel te danken aan de Nederlandse overheid. De kinderen zullen hun radicale ideeën hebben opgepikt in de Koerdische kampen waar zij 3-5 jaar verbleven voordat ze werden teruggehaald naar Nederland. Dit lange verblijf in de kampen was te wijten aan de weigering van de Nederlandse overheid om hen terug te halen. En als het aan die overheid gelegen had, zaten de kinderen nu nog steeds in de kampen. Na hun terugkeer werden de kinderen abrupt gescheiden van hun moeders; iets dat volgens deskundigen zeer schadelijk was voor de ontwikkeling van de kinderen. Wij hebben dit in november 2022 al aan minister Weerwind geschreven, maar die hield zich (en houdt zich nog steeds) van de domme. De manier waarop de moeders gestraft worden op de TA zal het vertrouwen van de kinderen in de Nederlandse overheid ook niet hebben doen toenemen. Als er één manier is om de kinderen weer een beetje vertrouwen te geven in de Nederlandse overheid, is dat door het contact met hun moeder zo snel mogelijk te herstellen.
De harde aanpak van de teruggekeerde vrouwen in Nederland is de belangrijkste reden waarom Nederlandse vrouwen die nu nog in Syrië verblijven, niet terug durven keren naar Nederland. Hun plm. 40 kinderen groeien verder op in een IS-omgeving als gevolg van het Nederlandse beleid.
6 feb
Vonnis in de strafzaak tegen C.T.
De Rotterdamse rechtbank veroordeelde vandaag de van terrorisme verdachte C.T. tot een gevangenisstraf van 36 maanden waarvan 15 voorwaardelijk met aftrek van voorarrest. Zij werd veroordeeld voor alle vier de aanklachten, te weten aansluiten bij een terroristische organisatie, voorbereiden van terroristische misdrijven, opzettelijk in hulpeloze toestand brengen van een minderjarige en het onttrekken aan het ouderlijk gezag van een kind (haar dochtertje dat ze zonder toestemming van de vader had meegenomen).
In het verslag van de inhoudelijke zitting op 23 januari schreef ik dat van alle trieste zaken die ik tot nu toe had aangehoord, die van C.T. toch wel de kroon spande. Helaas was dat voor de rechtbank geen reden om haar al op korte termijn in vrijheid te stellen. De rechtbank verklaarde wel in zekere mate rekening gehouden te hebben met de voorgeschiedenis van de vrouw, maar dat weerhield haar toch niet om C. nog voor een half jaar in de cel te houden.
Helaas houdt de rechtbank nog steeds geen rekening met het zware regime op de TA waardoor detentie daar veel zwaarder is dan op de reguliere adeling. Door de toegenomen visitaties in de afgelopen maanden zien vrouwen er steeds meer tegenop om nog bezoek van familie en vrienden te ontvangen. Zij raken daardoor meer geïsoleerd, wat nadelig is voor hun terugkeer in de maatschappij. Opvallend was ook dat de rechtbank aan C. een contactverbod oplegde met haar vriendinnen uit de gevangenis; een verbod dat ingaat na haar vrijlating. Het is moeilijk te begrijpen wat de zin is van een dergelijk verbod nadat de veroordeelde jarenlang met deze vrouwen lief en leed gedeeld heeft in de kampen en op de TA. Het lijkt een vorm van natrappen waarbij de betreffende vrouw ook nog eens gestraft wordt ná haar vrijlating.
6 feb
Nieuwsuur besteedt op TV ook aandacht aan afnemen nationaliteit
Nieuwsuur 5 februari, item begint 12,35 minuten vanaf begin programma
Aansluitend op het artikel op de NOS website werd het afnemen van de Nederlandse nationaliteit gisteravond ook besproken in het TV programma Nieuwsuur. Hierin kwam een aantal deskundigen aan het woord, zoals Jelle van Buren (Universiteit Leiden), Ahmed Marcouch (burgemeester Arnhem), Mariëlle Verberk (Reclassering Nederland), en ‘ervaringsdeskundige’ Moussa L. bij wie de Nederlandse nationaliteit in 2020 was afgenomen. Alle deskundigen wezen op de risico’s voor de Nederlandse samenleving van deze groep mensen die in een volstrekt uitzichtloze situatie zijn beland, en die gedwongen worden om terug te vallen op hun oude jihadistische netwerk.
Hopelijk spreekt dit argument van nationale veiligheid de politici in de Tweede Kamer meer aan dan de andere argumenten tegen het afnemen van de nationaliteit. Van de morele en juridische argumenten zullen zij niet wakker liggen. Zelfs ons nationale boegbeeld voor de bescherming van de rechtsstaat, Pieter Omtzigt, vindt dat in het geval van de uitgereisde vrouwen de Grondwet wel even aan de kant geschoven kan worden, en dat vrouwen met dubbele nationaliteit moeten kunnen worden uitgezet.
5 feb
Geen zicht op veroordeelde jihadisten die geen Nederlander meer zijn
NOS/Nieuwsuur, 5 februari 2024
Uit onderzoek van de NOS en Nieuwsuur blijkt dat personen die veroordeeld zijn voor terrorisme, na hun vrijlating in de problemen komen wanneer hun het Nederlanderschap is afgenomen. Zij hebben dan geen inkomen, onderdak en verzekering meer, en krijgen geen steun meer van de gemeente en hulporganisaties. Overheidsdiensten waarschuwen daarom voor het gevaar dat deze mensen weer hun heil zoeken in radicale netwerken omdat ze nergens anders meer terechtkunnen. In feite is dit een oud verhaal, want de waarschuwingen van NCTV, reclassering, politie, gemeenten, Inspectie van J&V en de Raad voor de Strafrechtstoepassing dateren al van ruim een jaar geleden.
Nederland is binnen Europa kampioen in het afnemen van de nationaliteit. Het is onduidelijk waar deze obsessie vandaan komt, want afnemen van nationaliteit draagt niet bij aan de nationale veiligheid. Andere landen weigeren om probleemgevallen over te nemen waar Nederland zelf mee in zijn maag zit. En daardoor werkt de maatregel averechts.
Eigenlijk zijn juridische en morele bezwaren nog belangrijker dan het veiligheidsaspect. Afnemen van het Nederlanderschap bij personen met dubbele nationaliteit is een vorm van rassendiscriminatie waarvoor Nederland al op de vingers getikt is door de VN. Het is in strijd met artikel 1 van de Grondwet dat zegt dat alle personen in Nederland in gelijke situaties op gelijke wijze behandeld moeten worden. En moreel is het moeilijk uit te leggen dat wij onze problemen over de schutting gooien bij andere landen. Wij mogen dat ook niet met chemisch afval, dus waarom zouden we het wel mogen met mensen van vlees en bloed; mensen die opgegroeid zijn in Nederland, en die buiten ons land geen toekomst hebben.
4 feb 2024
Nieuwsbrief januari 2024 online
De Nieuwsbrief over januari 2024 staat nu online. In de nieuwsbrief wordt een kort overzicht gegevens van relevante gebeurtenissen de afgelopen maand; gebeurtenissen die grotendeels ook gerapporteerd zijn op deze pagina. De complete verzameling van alle nieuwsbrieven sinds februari 2020 is hier te vinden.
3 feb
EenVandaag uitzending rept niet over lichte straffen
Het ICCT rapport kwam gisteren ook uitgebreid aan bod tijdens een uitzending van EenVandaag (vanaf 17.40 minuten na het begin). Opvallend was dat er in de uitzending met geen woord gerept werd over lage straffen voor de vrouwen in Nederland, terwijl dit de kop was in alle kranten. Kennelijk hebben de onderzoekers van EenVandaag het ICCT rapport goed gelezen en gezien dat deze conclusie niet getrokken kon worden.
Advocaat Tamara Buruma wijst erop dat wanneer Nederland echt geïnteresseerd is in de nationale veiligheid, we moeten luisteren naar de overheidsdiensten die er verstand van hebben zoals de inlichtingendiensten, politie en reclassering. Die vertellen allemaal dat het voor de nationale veiligheid belangrijk is dat we inzetten op een goede re-integratie van de vrouwen.
Onderzoekster Elanie Rodermond, die onderzoek doet over het effect van het TA regime, doet wel erg nonchalant over dit regime en suggereert dat het alleen afwijkt van een normale afdeling doordat er iets meer personeel is voor het houden van toezicht. Zij zou op basis van haar onderzoek beter moeten weten.
Hoofdauteur van het rapport Tanya Mehra is bang voor ‘false compliance’, d.w.z. sommige vrouwen kunnen doen alsof zij hun extremistische gedachten kwijt zijn, maar er nog stiekem aan vasthouden. Mijn antwoord zou zijn ‘en wat dan nog?’. Iedereen in Nederland mag denken wat hij of zij wil; je mag alleen geen aanslagen plegen. En de kans dat vrijgelaten vrouwen dat zouden doen, is extreem klein. Om het vertrouwen van de vrouwen en kinderen in onze maatschappij te herstellen, moeten we beginnen met hen van onze kant vertrouwen te schenken; dat weet iedere psycholoog. Dat de kans bestaat dat dit vertrouwen in sommige gevallen beschaamd wordt, is geen reden om alle vrouwen te blijven wantrouwen. Duidelijk is dat mevrouw Mehra geen van de vrouwen persoonlijk kent (zoals Tamara Buruma) want anders zou zij op een meer positieve manier over hen praten.
Gelijktijdige publicatie in meerdere kranten van artikelen met misleidende kop over lage straffen in Nederland
Ad Corten, 3 februari 2024
Intussen blijkt dat niet alleen het AD op 1 februari onder een misleidende kop een artikel over lage straffen voor IS-vrouwen heeft gepubliceerd, maar dat soortgelijke artikelen dezelfde dag onder eenzelfde misleidende kop ook in andere kranten stonden zoals de Volkskrant en de NRC. Kennelijk heeft het ICCT enkele dagen vóór de officiële publicatie van zijn rapport een persbericht verstuurd waarin de nadruk werd gelegd op de gemiddeld lage straffen in Nederland; een bericht waarop de redacties van de verschillende kranten allemaal zijn aangeslagen. De publicatie van het ICCT kwam pas op 31 januari om 15.00 online, dus de journalisten van alle kranten moeten hierover vooraf geïnformeerd zijn. Merkwaardig is ook dat het OM in het hoger beroep tegen N. el O. de volgende dag al uitvoerig naar de krantenartikelen verwees, terwijl die artikelen pas dezelfde ochtend in de gedrukte versie van de kranten stonden. Het kan niet anders dan dat het OM zelf ook voorkennis had van de publicatie. De vraag is wat voor belang het ICCT had bij het verspreiden van een bericht dat bij alle kranten leidde tot artikelen met een misleidende kop.
1 februari
OM refereert bij hoger beroep N. el O. naar krantenberichten over lage straffen
Bij de behandeling in hoger beroep van de strafzaak tegen N. el O. refereerde de advocaat-generaal vandaag al naar de krantenkoppen van gisteren dat de straffen voor vrouwelijke jihadisten in Nederland lager zijn dan die in de ons omringende landen. Voor hem blijkbaar een extra reden om een forse straf te eisen tegen de verdachte.
N. el O. is een bijzonder geval vanwege haar leeftijd (55), haar zwakke begaafdheid, haar reeks van stoornissen, en haar voorgeschiedenis van mishandeling door een echtgenoot met wie zij al op 15-jarige leeftijd getrouwd was. Haar dochter vertrok in 2013 naar het kalifaat, en N. reisde haar in 2014 achterna, samen met haar 15-jarige zoon. Dit met de bedoeling haar dochter op te halen die net bevallen was van een kind. In Turkije aangekomen, vertelde haar schoonzoon dat haar dochter ziek was, en dat zij mee moest naar Syrië om haar dochter te kunnen zien. Eenmaal aangekomen in het kalifaat was er geen weg meer terug. Haar zoon kwam een jaar later bij een bombardement om het leven, en N. werd uiteindelijk na 4 jaar gevangen genomen door de Koerden. Toen zij in februari 2022 werd teruggehaald naar Nederland, samen met vier andere vrouwen, verkeerde zij in zeer slechte lichamelijke toestand. Die toestand verslechterde verder tijdens haar voorarrest op de TA. In september 2022 werd haar voorarrest geschorst om haar de kans te geven te revalideren. De rechtbank sprak haar later vrij van de aanklachten van aansluiten bij een terroristische organisatie en het voorbereiden van terroristische misdrijven. Zij werd in april 2022 alleen veroordeeld wegens het meenemen van haar zoon, en zij kreeg 16 maanden waarvan 7 onvoorwaardelijk, overeenkomend met de periode dat zij al in voorarrest had gezeten. Daardoor hoefde zij niet terug naar de gevangenis.
Het OM ging daartegen in beroep, en vandaag werd zij opnieuw beschuldigd van aansluiting bij een terroristische organisatie, voorbereiding van terroristische misdrijven, en het in een weerloze toestand brengen van haar zoon. Na een zitting die de hele dag duurde, kwam het OM tot een eis van 3 jaar onvoorwaardelijk. Dit zou betekenen dat N. nog ruim twee jaar terug moet naar de cel.
Tijdens de zitting vroegen de toeschouwers op de publieke tribune zich af waar het OM in godsnaam mee bezig was. De zwaar aangeslagen N. was totaal niet opgewassen tegen de strikvragen van de advocaat-generaal. Iedereen zag dat hier geen terroriste zat die willens en wetens was uitgereisd om IS te ondersteunen. Kennelijk is het voor het OM een principezaak om iedereen die uitgereisd is naar Syrië, veroordeeld te krijgen voor terrorisme. De zitting vond plaats in de zwaarbeveiligde rechtszaal die ontworpen is voor de berechting van gevaarlijke criminelen. Het beeld van de zwakbegaafde en verwarde vrouw, die daar de ene beschuldiging na de andere over zich heen kreeg, riep bij veel toeschouwers de vraag op of justitie nu echt niets beters te doen heeft.
31 jan 2024
ICCT rapport nuanceert vergelijking celstraffen vrouwelijke jihadisten tussen verschillende landen
Ad Corten, 31 januari 2021
Het ICCT rapport dat vanochtend de krantenkoppen haalde, verscheen vanmiddag online. Het blijkt dat de krantenkoppen van deze ochtend wel een erg vertekend beeld gaven van de werkelijke inhoud van dit (zeer gedegen) rapport. Kennelijk zagen de koppenredacties van zowel het AD als de Volkskrant hun kans schoon om de nieuwsgierigheid van lezers te wekken met een kop in de trant van “man bijt hond”.
In het 206 pagina’s dikke boekwerk met als titel “Female jihadis facing justice: comparing approaches in Europe” wordt de aanpak van teruggekeerde vrouwen in België, Frankrijk, Duitsland en Nederland zeer uitgebreid beschreven. In een teksttabel op pag. 143 wordt een vergelijking gemaakt tussen de lengte van de uitgesproken straffen in deze landen, waarbij Nederland inderdaad op de laagste plaats staat. Er wordt echter bij vermeld dat het lage aantal veroordelingen in Nederland van invloed kan zijn op het gemiddelde van de opgelegde straf. Op pagina 103 worden een aantal oorzaken opgesomd waardoor de gemiddelde staf in Nederland over de hele periode 2012 – 2023 relatief laag is. Zo wordt het voorarrest niet mee gerekend als gevangenisstraf, wat natuurlijk vreemd is omdat dit voorarrest normaal meer dan een jaar duurt en wordt uitgezeten onder precies dezelfde omstandigheden als de rest van de straf. Verder bevat de reeks een relatief groot aantal vonnissen uit de periode vóór 2015 toen de straffen veel lager waren dan op dit moment (soms slechts een week gevangenisstraf of helemaal niets). Het rapport concludeert dan ook dat het moeilijk is om zinvolle conclusies te trekken uit de data set, en dat het duidelijk is dat de straffen in de loop der jaren langer zijn geworden. Het gemiddelde van 1,6 jaar is dus volstrekt niet meer van toepassing op de huidige situatie, en daarom waren de krantenkoppen van deze ochtend ook misleidend.
Het ICCT rapport is te downloaden van hun website.
ICCT: in Nederland veel lagere celstraffen voor vrouwelijke terroristen dan in landen om ons heen
Algemeen Dagblad, 31 jan 2024, voor pdf klik hier
Volgens een onderzoek van het ICCT (International Center for Counter-Terrorism) hebben Nederlandse vrouwen die radicaliseerden en zich aansloten bij terreurgroep IS, hier een veel lagere celstraf gekregen dan in omringende landen. Nederland is wel strenger bij het afnemen van de nationaliteit dan de landen om ons heen. Volgens onderzoeker Tanya Mehra zijn de straffen die nu in Nederland worden geëist en opgelegd intussen wel een stuk hoger dan een paar jaar geleden.
Wij moeten het ICCT rapport nog bestuderen, maar vooralsnog lijkt de bewering dat Nederland gemiddeld 1,6 jaar celstraf oplegt aan geradicaliseerde vrouwen, niet in overeenstemming met de feiten. De enige vrouw die een relatief lage straf kreeg, was Laura H, (11 maanden). Maar daarna zijn alle straffen hoger geweest dan het gemiddelde van 1,6 jaar dat het ICCT heeft berekend. Verder is er alleen gekeken naar landen waar bloedige IS-aanslagen zijn gepleegd, waar waarschijnlijk ook vrouwen bij betrokken waren. Er is niet gekeken naar de Scandinavische landen en Canada waar vrouwen helemaal niet vervolgd worden voor het uitreizen en eten koken voor hun echtgenoot, terwijl daarvoor in Nederland het standaardtarief van 5 jaar wordt gehanteerd. Ook is het feit buiten beschouwing gelaten dat de vrouwen in Nederland hun straf moeten uitzitten op de terroristenafdeling, waar een jaar celstraf minstens gelijk staat met twee jaar op een reguliere afdeling.
26 jan 2024
Noors rapport over twee vrouwen die verdacht worden van de tentenbranden in kamp Roj
De Noorse omroeporganisatie NRK (vergelijkbaar met onze NPO) heeft een uitgebreid onderzoek gedaan naar twee Noors/Somalische vrouwen die mogelijk betrokken zijn geweest bij de brandstichting in kamp Roj in december 2021. De vrouwen werden in maart vorig jaar teruggehaald uit Syrië en in oktober vrijgelaten. Intussen heeft het Noorse OM een onderzoek gestart naar criminele activiteiten van deze vrouwen. De twee blijken lid geweest te zijn van de religieuze politie Een aantal bewoonsters van kamp Roj heeft tegenover de Noorse zender melding gemaakt van bedreiging en mishandeling door een groep die werd aangevoerd door deze Noorse vrouwen. Een vertegenwoordiger van de kampleiding vertelde dat de twee zussen tot de extremistische vrouwen in het kamp behoorden. Volgens een vrouwelijke YPG commandant organiseerden zij samen met andere vrouwen in een soort rebellie in het kamp. Ze vielen andere vrouwen aan en veroorzaakten relletjes. Volgens haar waren zij ook verantwoordelijk voor het in brand steken van de tenten van twee Nederlandse vrouwen. De kampleiding zette hen om disciplinaire redenen voor korte perioden gevangen.
Opvallend is dat in Noorwegen de teruggekeerde vrouwen al na vrij korte tijd (in dit geval een half jaar) werden vrijgelaten, en dat het OM pas daarna is gaan kijken of zij criminele activiteiten hebben verricht. In Zweden, Finland en Canada worden de vrouwen zelfs meteen na hun terugkeer vrijgelaten, in afwachting van de resultaten van onderzoek naar eventuele misdaden. In Nederland zijn de teruggekeerde vrouwen allemaal meteen beschuldigd van terrorisme en voor minstens een jaar in voorarrest geplaatst in afwachting van de resultaten van verder onderzoek. En hier worden ze allemaal veroordeeld voor terrorisme, ook al zijn ze alleen maar vertrokken naar Syrië en hebben ze daar eten gekookt voor hun man. Dit zijn zaken die in Scandinavië en Canada niet als misdrijven beschouwd worden, laat staan als terrorisme.
23 jan 2024
OM eist 42 maanden tegen vrouw die in haar hele leven alleen maar ellende gekend heeft
Vandaag was in Rotterdam de inhoudelijke behandeling in de strafzaak tegen de C. T.; de vrouw van Kaap Verdische afkomst die in 2015 met twee kinderen vertrok naar Syrië. Hoewel de verhalen van alle uitgereisde vrouwen doorgaans erg triest zijn, spande de geschiedenis van C. toch wel de kroon. Zij werd als kind mishandeld door haar vader en verbleef meermalen in een blijf van mijn lijf huis. Haar eerste man mishandelde haar en liet haar achter met een zoontje. Ook haar tweede man was gewelddadig, en van hem hield zij een dochtertje over. C. was slachtoffer van de toeslagenaffaire waaraan ze grote schulden overhield. Op een dieptepunt van haar leven kwam zij via vriendinnen in aanraking met de islam waarin zij troost vond. Zij begon zich islamitisch te kleden, wat haar op minachting en spot van haar omgeving kwam te staan. Een vriendin maakte haar attent op een advertentie op internet van een moslim die een tweede vrouw zocht. Aannemende dat zij als vrouw met twee kinderen nooit meer een man alleen voor zichzelf zou vinden, ging zij in op de advertentie zonder te weten dat de betreffende man in Syrië zat. Het eind van het liedje was dat zij in IS-gebied terecht kwam, waar zij ook weer mishandeld werd door haar derde man en ook nog twee kinderen van hem kreeg. Bij de eindstrijd van het kalifaat in 2019 raakten zij en haar kinderen gewond bij een bombardement. Zij werd overgebracht naar kamp al-Hol waar zij ernstig ziek werd en tenslotte nog slechts 30 kg woog. In het kamp werden haar kinderen mishandeld en getaserd door bewakers, en toen C. protesteerde, werd zij ook getaserd. Intussen had de vader van haar dochtertje in Nederland een procedure gestart om zijn kind terug te krijgen. C. stemde erin toe dat het meisje samen met de Nederlandse I.B. in 2021 terugkeerde naar Nederland. . Zij was blij dat daarmee tenminste één van haar kinderen in veiligheid kwam, maar het afstaan van haar dochtertje was erg traumatisch voor haar. Zelf keerde ze in november 2022 terug, samen met haar andere drie kinderen.
De verdediging wees erop dat C. nooit actief propaganda had gemaakt voor IS. Ze had enkele pogingen ondernomen te ontsnappen uit IS-gebied, maar die pogingen waren haar duur te staan gekomen Nu zij op de TA in Zwolle zit, krijgt zij haar kinderen maar eens in de 6 weken te zien, en doordat het videobellen is afgeschaft, is het contact met haar kinderen nog moeilijker geworden.
Het OM eiste 42 maanden gevangenisstraf waarvan 12 voorwaardelijk, Naast de gebruikelijke beschuldigingen van lidmaatschap van een terroristische organisatie en voorbereiding van terroristische misdrijven, werd C ook nog beschuldigd van het in hulpeloze toestand brengen en laten van minderjarige kinderen.
Uitspraak op 6 februari om 13.00 uur
18 jan 2024
2,5 jaar gevangenisstraf voor A. el B.
Vandaag sprak de Rotterdamse rechtbank zijn vonnis uit in de strafzaak tegen de Amsterdamse A. el B. Zij vertrok in augustus 2013 naar Syrië om daar te trouwen met een Belgische strijder die zich later aansloot bij IS. Nadat haar eerste echtgenoot was gesneuveld, was zij nog met vier andere mannen getrouwd geweest. Het OM had tijdens de inhoudelijke zitting zeven jaar onvoorwaardelijk geëist. Naast de gebruikelijke aanklachten van het lidmaatschap van een terroristische organisatie en het plegen van voorbereidingshandelingen voor terroristische aanslagen, werd zij ook beschuldigd van het zich opgeven voor een zelfmoordcommando en de handel in wapens. De rechtbank achtte ook de laatste twee aanklachten bewezen, en vond daardoor dat een hogere straf moest worden opgelegd dan in andere recente zaken. Tegelijk hield zij rekening met het feit dat A. lange tijd in Koerdische kampen had gezeten en daardoor in feite al gedeeltelijk gestraft was. De rechter veroordeelde haar tot 42 maanden waarvan 12 voorwaardelijk. Omdat zij intussen al ruim 14 maanden in voorlopige hechtenis zit, betekent dit dat zij over 16 maanden vrij komt, aannemende dat het OM niet in hoger beroep gaat.
De rechtbank hield geen rekening met het feit dat A. twee jonge kinderen heeft (van 9 en 4 jaar) die hun moeder nog lange tijd zullen moeten missen. Ook werd geen rekening gehouden met het feit dat A. haar straf zal moeten uitzitten onder het zware regime van de TA; iets dat in strijd is met de Nederlandse wet. De TA mag namelijk officieel niet gebruikt worden als strafmaatregel, en in de praktijk staat een maand detentie op de TA minstens gelijk aan twee maanden op de reguliere afdeling. Verder vermeldde de rechtbank niet dat een veroordeling voor terrorisme betekent dat de IND haar het Nederlanderschap zal afnemen zodra haar vonnis onherroepelijk is.
Contactverbod vrijgelaten vrouwen remt terugkeer in de maatschappij
Ad Corten, 17 januari 2024
Uit verhalen die mij bereiken van vrijgelaten vrouwen blijkt dat het contactverbod dat in sommige gevallen is opgelegd door de rechtbank, een negatief effect heeft op hun re-integratie. Door dit contactverbod kunnen zij elkaar niet steunen in de moeilijke periode direct na hun vrijlating. De meeste vrouwen die onlangs zijn vrijgelaten, werden vanuit de TA rechtstreeks op straat gezet, zonder dat zij de gelegenheid hadden gekregen om zich voor te bereiden op hun leven in vrijheid. Normale gedetineerden krijgen al maanden voor hun vrijlating de gelegenheid om elke week een dag op proefverlof te gaan waarbij zij in overleg met de gemeente en hulporganisaties voorbereidingen kunnen treffen voor hun leven na vrijlating. Dit geldt niet voor de vrouwen van de TA; zij worden van de ene dag op de andere met hun koffertje buiten de poort van de PI gezet, en moeten het daarna zelf maar uitzoeken. Ik heb dit zelf kunnen constateren bij een van mijn bezoeken aan de PI in Zwolle waarbij ik tot mijn verassing een van de mij bekende vrouwen aantrof voor de poort van de PI. Zij was net tevoren vrijgelaten, en stond te wachten op familieleden die haar op moesten komen halen.
Voor de vrouwen die op deze manier vrijkomen, is het essentieel dat zij kunnen profiteren van de ervaring van hun vriendinnen die al eerder zijn vrijgelaten. In een aantal gevallen is het hen echter door de rechter verboden om met elkaar contact te houden. De reden daarvoor is volstrekt onbegrijpelijk; de vrouwen hebben jaren samen met elkaar in Koerdische kampen gezeten en daarna op de TA in Zwolle. Zouden zij na hun vrijlating elkaar plotseling weer jihadistische ideeën gaan aanpraten? Het idee alleen al is volstrekt belachelijk. Het is te hopen dat de rechtbank in de toekomst eventuele adviezen in die richting van de reclassering naast zich neerlegt, en zijn gezonde verstand gebruikt. De vrouwen hebben elkaar hard nodig, en deze pesterij achteraf nadat zij eindelijk vrij zijn, past niet bij een beschaafd land.
Rechter weigert verzoek om schorsing voor bezoek aan doodzieke moeder
Ad Corten, 10 jan 2024
Tijdens de vandaag gehouden proforma zitting in de zaak tegen de van terrorisme beschuldigde W.Z. vroeg de advocaat van de verdachte om het voorarrest van haar cliënte voor een week te schorsen zodat deze op bezoek kon gaan bij haar zieke moeder. Die lijdt aan een ongeneeslijke vorm van kanker en haar conditie gaat snel achteruit. Een van de bijkomende verschijnselen is dat zij in toenemende mate verward raakt. De moeder is niet meer in staat haar dochter te bezoeken in Zwolle, en nu ook het videobellen gestopt is, is er nauwelijks contact tussen beiden meer mogelijk. Verdachte zou graag afscheid nemen van haar moeder nu die nog redelijk helder van geest is. De rechtbank wees het verzoek echter af (na lang beraad) omdat er onvoldoende medische verklaringen waren die aangaven dat de toestand van de moeder terminaal was. Wanneer de verdediging meer documentatie inleverde bij de Raadkamer, zou het verzoek opnieuw bekeken worden.
Het besluit van de rechtbank blinkt niet uit door empathie met de verdachte en haar moeder. Dit is de laatste gelegenheid voor de verdachte om van haar moeder afscheid te nemen nu deze nog helder van geest is. Waarom deze laatste ontmoeting uitstellen tot het moment dat de moeder niet meer aanspreekbaar is? De dochter heeft in het verleden foute keuzes gemaakt, maar zij houdt nog net zo veel van haar moeder als ieder gewoon mens. Moeten we terrorisme bestrijden door mensen die daarvan verdacht worden, op een onmenselijke manier te behandelen?
2 januari 2024
Nieuwsbrief december 2023 online
In de nieuwsbrief van de afgelopen maand wordt stil gestaan bij het feit dat er het afgelopen jaar weliswaar al 8 vrouwen hun vrijheid hebben teruggekregen, maar dat er nu nog steeds 14 vrouwen vastzitten op de TA in Zwolle. Die hebben het extra zwaar omdat hen in de meeste gevallen een lange gevangenisstraf boven het hoofd hangt, en de restricties op de TA de afgelopen maanden verder zijn opgeschroefd.
De afgelopen kerstdagen heerste er in West-Europese landen weer grote angst voor terroristische aanslagen. Het is begrijpelijk dat burgers bang zijn voor radicale moslims die, aangestuurd vanuit het buitenland, proberen Europa te treffen op plaatsen en tijdstippen waar dat het meeste pijn doet. Het is ook logisch dat onze inlichtingen- en veiligheidsdiensten alert zijn op dit gevaar. Maar minder logisch is dat Nederland ook de vrouwen in Zwolle ook nog steeds behandelt alsof het gevaarlijke terroristen zijn. Iedereen weet dat deze vrouwen nooit aanslagen beraamd of gepleegd hebben, en dat er van hen geen enkel veiligheidsrisico uitgaat. Wanneer justitie het nodig vindt om hen te straffen voor het feit dat ze vertrokken zijn naar Syrië, laat ze dat dan doen door middel van een normale gevangenisstraf. Nu worden de vrouwen op een zodanige manier behandeld dat hun trauma’s verergeren en hun verbittering toeneemt.
Personeelsgebrek bij gevangenissen treft ook vrouwen op TA
Ad Corten, 30 december 2023
Onder het strenge regime van de TA Zwolle mogen de vrouwen slechts enkele uren per dag hun cel uit: vijf uur op een doordeweekse dag, en drie uur in het weekend. Zelfs de drie uren in het weekend komen vaak in de knel door personeelsproblemen: de regels van de TA schrijven voor dat de gedetineerden door minstens twee bewakers in de gaten moeten worden gehouden wanneer zij buiten hun cel zijn. Door personeelsgebrek bij de PI is het aantal uren dat de vrouwen in het weekend hun cel uit mogen de laatste maanden vaak beknot tot één of twee uur; een onmenselijke maatregel die in de buurt komt van geestelijke marteling.
De NRC bracht op 27 december een uitgebreid artikel over het tekort aan personeel in de Nederlandse gevangenissen. Demissionair minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind maakte onlangs bekend dat het vanwege personeelstekorten niet meer lukt om alle tot celstraf veroordeelde criminelen ook daadwerkelijk op te sluiten. Tijdelijk worden daarom geen veroordeelden meer opgeroepen die nu thuis zitten te wachten tot er plaats is in de gevangenis. Als het aan de minister ligt, volgen spoedig nóg drastischer maatregelen, namelijk dat tot maximaal 1 jaar celstraf veroordeelde criminelen hun straf deels thuis mogen uitzitten – met een enkelband.
Het is natuurlijk waanzin dat er voor de vrouwen in Zwolle een grote ploeg bewakers gereserveerd moet worden, terwijl er voor echte criminelen niet genoeg bewakers zijn om ze op te sluiten. Dit is allemaal het gevolg van het beleid om de vrouwen extra te straffen door ze op te sluiten op de TA; een maatregel die in strijd is met de Nederlandse wet en waarvoor geen enkele rechtvaardiging bestaat. Wanneer de minister iets wil doen aan zijn personeelstekort, kan hij beginnen met de vrouwen in Zwolle zo snel mogelijk te laten overplaatsen naar de reguliere afdeling waardoor hij een flink aantal bewakers kan inzetten voor nuttiger werk dan ze nu uitvoeren.
22 dec 2023
Telegraaf wijst op probleem van afnemen Nederlanderschap bij terrorisme veroordeelden
De Telegraaf, 22 december 2022
Het gebeurt niet vaak, maar ditmaal ben ik toch blij met een artikel in De Telegraaf. In een artikel getiteld “Paspoort IS-er valkuil” wijst de krant op het probleem dat personen bij wie het Nederlanderschap is afgenomen na een veroordeling wegens terrorisme, daarna niet het land uitgezet kunnen worden omdat het land van hun tweede nationaliteit (doorgaans Marokko) weigert hen terug te nemen. Er wordt een ex-rapper geciteerd van wie het Nederlanderschap is afgenomen maar die ook niet uitgezet kan worden naar Marokko. Hij heeft totaal geen toekomst meer in Nederland en zijn conclusie is dat de overheid door dit beleid zelf terroristen creëert.
De Telegraaf is niet de enige die zich zorgen maakt over dit probleem. Eerder waarschuwden de NCTV, Inspectie van het Ministerie van J&V, Reclassering Nederland, de Raad voor de Strafrechtstoepassing en een aantal Nederlandse burgemeesters al voor dit probleem. Er is natuurlijk maar één oplossing, en dat is stoppen met het afnemen van het Nederlanderschap. De mogelijkheid om bij mensen met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap af te nemen, is vele jaren geleden ingevoerd op het moment dat heel ons land in paniek was over mogelijke terreuraanslagen. Het doel van de maatregel was het beschermen van de nationale veiligheid. In de loop der jaren is het afnemen van de nationaliteit echter steeds meer gebruikt als extra strafmaatregel, ook bij mensen van wie geen enkel gevaar meer uitging. In dat geval ontstaat inderdaad een groep van mensen die in een volstrekt uitzichtloze situatie verkeren, en die om die reden een veiligheidsrisico gaan opleveren. Minister Yesilgöz is door haar ambtenaren al herhaaldelijk op dit gevaar gewezen maar zij legt de adviezen naast zich neer. Mocht dit een keer misgaan (wat niet te hopen is) dan heeft ze wel iets uit te leggen.
20 dec 2023
Gerechtshof Den Haag verhoogt straf I.B. met half jaar
Vandaag sprak het Gerechtshof Den Haag zijn vonnis uit in het hoger beroep van de Nederlandse uitreizigster I.B. Dit hoger beroep was aangetekend zowel door het OM als door de verdachte zelf. De verdachte was in juni 2022 door de Rotterdamse rechtbank veroordeeld tot 3,5 jaar waarvan een jaar voorwaardelijk en met aftrek van voorarrest, terwijl het OM 8 jaar had geëist. Eigenlijk had I. de afgelopen maand al vrij moeten komen, maar justitie had haar nog vastgehouden omdat men ervan uitging dat haar straf in het beroep hoger zou uitvallen. Dit omdat het OM aanvullend bewijsmateriaal had aangevoerd voor deelname aan het Nusaybah bataljon, en daarom opnieuw 8 jaar onvoorwaardelijk had geëist had. Vandaag bleek het hof het nieuwe bewijsmateriaal echter verworpen te hebben. Desondanks besloot het hof, rekening houdende met andere vonnissen in soortgelijke zaken, de opgelegde straf nu te verhogen tot 4 jaar waarvan een jaar voorwaardelijk. Dat betekent dat I. nog een half jaar langer op de TA moet verblijven en pas in het voorjaar van 2024 vrij komt.
Het volledige vonnis is hier te lezen.
Telegraaf brengt verslag van zitting A. el B.
Ad Corten, 20 dec 2023
Bij de zitting gisteren in de zaak tegen A. el B. was er slechts één journalist aanwezig, en wel iemand van de Telegraaf. Hij vertelde dat er de laatste tijd door zijn krant weinig aandacht aan de zaak van de vrouwen uit Syrië was besteed omdat er “weinig spannends” te melden viel. Dat heeft hij in zijn verslag van de zitting van gisteren weer ruimschoots goedgemaakt met een verhaal getiteld “Nederlandse jihadbruid wilde zelfmoordaanslag plegen”: eis 7 jaar cel; “ze bouwde steentje voor steentje mee aan de hel op aarde”.
In het artikel worden uitvoerig de aanklachten van het OM geciteerd, die natuurlijk nog bewezen moeten worden. In de laatste zin wordt gesteld dat Justitie vreest dat I. opnieuw in extremistische netwerken terechtkomt omdat ze nog steeds een fundamentalistische vorm van de islam aanhangt. Ook dit is een bewering van het OM die nog onbewezen is. Zelf zat ik gisteren ook bij de zitting, en ik herinner me dat de psycholoog en milieu-onderzoekers juist concludeerden dat het risico op herhaling laag was. Ook het duidingsrapport van het NTA, dat inschat hoe sterk de betreffende persoon nog vatbaar is voor radicalisering, stelde dat het risico voor beïnvloeding laag is. Maar op dit soort genuanceerde informatie zitten de lezers van de Telegraaf natuurlijk niet te wachten. Die lezen liever “spannende” verhalen.
19 dec 2023
OM eist 7 jaar tegen A. el B.
Tijdens de vandaag gehouden inhoudelijke zitting in de strafzaak tegen de 35-jarige A. el B. eiste het OM zeven jaar onvoorwaardelijk. A. was in 2013 naar Syrië vertrokken, samen met haar vriendin C.H. Haar vertrek naar Syrië destijds was een vlucht uit de uitzichtloze situatie waarin zij verkeerde na de scheiding van haar eerste man. Zij had zich verdiept in de islam en was via via in contact gekomen met een Belg die zich als strijder Syrië bevond. Aannemende dat zij in Syrië haar geloof onbelemmerd kon praktiseren, was zij naar Idlib vertrokken en was daar getrouwd met de Belg. Op dat moment bestond IS nog niet, en werkte haar man volgens haar zeggen in een ziekenhuis. Pas later verhuisde het stel naar Raqqa waar hun dochtertje geboren werd, en waar haar man zich aansloot bij IS. Nadat hij gedood was bij een luchtaanval, werd het leven van A. erg chaotisch. IS spoorde haar aan opnieuw te trouwen, maar de verschillende pogingen die zij daartoe ondernam, waren geen succes. Haar derde man blies zich op bij een zelfmoordaanslag. Haar vierde man hielp haar te ontsnappen uit IS gebied maar bleef daar zelf achter.
Het OM achtte bewezen dat A. schuldig was aan de gebruikelijke aanklachten, te weten (1) aansluiten bij een terroristische organisatie door naar Syrië te vertrekken, en (2) voorbereidingshandelingen voor terroristische misdrijven door het voeren van een gezamenlijke huishouding met meerdere IS-strijders. Daarboven was het OM ervan overtuigd dat ze zich had opgegeven voor een zelfmoordcommando, en dat ze had meegewerkt aan de Facebook pagina ‘Marktplaats van het Kalifaat’ waarop wapens en bomgordels werden aangeboden.
De verdediging wees erop dat toen A. in 2013 naar Syrië vertrok, driekwart van de Nederlandse moslims de strijd tegen Assad steunde. Na de dood van haar eerste man in 2016 wilde A. al terug naar Nederland, maar pas in 2018 lukte het haar om te vertrekken uit IS-gebied. Het voeren van een gezamenlijke huishouding werd afgewezen als voorbereidende handelingen voor terroristische misdrijven. A. deed gewoon het huishouden omdat dit normaal was in de Syrische cultuur. De echtheid van het aanmeldingsformulier voor zelfmoordaanslagen stond niet vast, en A. zou als overtuigd moslima sowieso tegen het plegen van zelfmoordaanslagen zijn geweest. Zij had mogelijk wel artikelen aangeboden op de Facebook pagina ‘Marktplaats van het Kalifaat’, maar zeker niet de wapens waarover het OM sprak. In de laatste maanden van het kalifaat leefden de vrouwen onder zeer primitieve omstandigheden (kuilen in de grond) en probeerden ze op alle mogelijkheden nog aan wat geld te komen om te overleven.
Terug in Nederland had A. op de TA pas na een jaar de eerste psychologische hulp gekregen, en haar gezondheid was tijdens haar detentie op de TA verder achteruitgegaan.
Uitspraak op 18 januari om 13.00 uur.
Dreiging terrorisme in Nederland toegenomen
NCTV, 12 december 2023
De kans op een terroristische aanslag in Nederland is volgens de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) zodanig toegenomen dat hij het dreigingsniveau heeft verhoogd van 3 (aanzienlijk) naar 4 (substantieel). Dat schrijft hij in het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van december 2023 (nummer 58). Door het gewelddadige conflict in Gaza, koranverbrandingen in verschillende Europese landen en de oproep tot aanslagen van terroristische organisaties is de dreiging vanuit het jihadisme toegenomen.
We mogen aan de genoemde oorzaken van de toegenomen dreiging natuurlijk ook de winst van de PVV bij de recente verkiezingen toevoegen; een factor die de NCTV opvallend genoeg achterwege heeft gelaten, waarschijnlijk omdat het noemen daarvan politiek niet opportuun is. Het is al eerder gebleken dat de NCTV zijn oren laat hangen naar de wensen van de politiek.
Maar de NCTV heeft ongetwijfeld gelijk dat het latente jihadisme een dreiging vormt in Nederland. In dat licht is het triest te moeten constateren dat de Nederlandse overheid zelf de jihadisten sterkt in hun overtuiging door teruggekeerde IS-vrouwen op onwettige manier te straffen en hen niet in staat te stellen om mee te werken aan de bestrijding van het jihadisme. De vrouwen worden nog steeds vastgehouden op de TA Zwolle terwijl overduidelijk is dat er van hen geen enkel gevaar uit gaat. De TA wordt daardoor gebruikt als extra straf, hetgeen in strijd is met de Nederlandse wet. Na hun vrijlating wil een aantal van deze vrouwen dolgraag meewerken om potentiële jihadisten tot andere gedachten te brengen, maar zij krijgen daarvoor niet de gelegenheid omdat hen een VOG onthouden wordt. Wanneer de Nederlandse overheid serieus de dreiging van het jihadisme wil bestrijden, zou zij moeten beginnen om daarbij mensen in te schakelen die zelf ervaren hebben dat het jihadisme een dwaalspoor is, en die anderen daarvan ook willen overtuigen.
7 dec 23
Drie verdachte vrouwen blijven in voorarrest
Vandaag waren er proforma zittingen tegen drie gedetineerde vrouwen die verblijven op de TA Zwolle. In de zaak van C.T. waren er geen nieuwe feiten of verzoeken ingebracht door het OM of de verdediging, en in vijf minuten werd besloten het voorarrest te verlengen.
Anders lag dat in de zaak tegen de 24-jarige A.H.E die tegelijk met haar 37-jarige zus A.E terecht stond. In haar geval vroeg de advocaat schorsing van voorarrest vanwege de geestelijke gezondheidstoestand van haar cliënte die lijdt aan psychosomatische klachten (ptss en paniekaanvallen) en die weinig baat blijkt te hebben bij de behandeling die zij nu krijgt op de TA. In een omgeving met lotgenoten kan ze niet loskomen van haar eerder opgelopen trauma’s. De inhoudelijke behandeling van haar zaak zal op zijn vroegst pas in april plaatsvinden, en de verdachte zit dan al anderhalf jaar in voorarrest. Verdachte werd op minderjarige leeftijd (16 jaar) door haar familie meegenomen naar Syrië, en de meeste van de feiten die haar ten laste worden gelegd, had zij gepleegd terwijl zij nog minderjarig was.
De rechtbank ging niet akkoord met het verzoek tot schorsing van voorarrest omdat de kans op recidive volgens het rapport van het NIFP niet geheel nul was, en de ten laste gelegde feiten zo ernstig waren dat er een grote kans bestond dat de verdachte uiteindelijk tot een lange straf veroordeeld zou worden (een ‘12-jaars zaak’).
In haar slotwoord zei A.H. dat ze hoopte op een mogelijkheid om buiten de TA te herstellen, al was het voor een korte periode. Ze wilde graag even ademhalen. Ze heeft met alles meegewerkt en zal dat ook blijven doen.
Het geval van A.H.E. is een van de schrijnendste gevallen op de TA Zwolle omdat zij al op 16-jarige leeftijd door haar familie werd meegenomen naar Syrië, en in feite nog nooit in haar leven vrijheid heeft gekend. Het gevaar voor recidive wordt wetenschappelijk gezien nooit nul, maar het lijkt in het geval van Amina wel verwaarloosbaar klein. De voornaamste reden van de rechtbank om het verzoek tot schorsing van het voorarrest te weigeren, is de inschatting dat haar uiteindelijke straf hoger zal uitvallen dan de anderhalf jaar voorarrest die zij op het moment van haar uitspraak (april 2024) al heeft vastgezeten. Het probleem is dat zij al die tijd nog onder het strenge regime van de TA moet leven waardoor zij niet geneest van haar trauma’s.
12 sep
Tekeningen van kinderen in kamp Roj
Gisteren ontvingen wij van een van de Nederlandse vrouwen in kamp Roj bijgaande tekeningen die door haar twee kinderen gemaakt waren. De moeder stuurt de tekeningen als dank voor onze acties hier in Nederland. Ze hoopt vurig dat haar kinderen snel naar Nederland kunnen komen om normaal naar school te kunnen gaan en te kunnen herstellen van de trauma’s die ze in de kampen hebben opgelopen.
De kinderen zijn duidelijk minder gewend om te tekenen dan hun leeftijdsgenootjes in Nederland. Hoe langer ze in het kamp blijven, hoe groter hun leerachterstand wordt.
