1 dec 23
PI Zwolle zeer moeilijk bereikbaar met OV
Tijdens recente bezoeken aan de gedetineerde vrouwen op de TA in Zwolle viel het mij op dat ik nauwelijks meer andere bezoekers trof op de vaste bezoektijden van de TA. Eén van de vermoedelijke redenen is dat de PI met het openbaar vervoer zeer moeilijk bereikbaar is. Mensen die proberen vanaf het station Zwolle per bus naar de PI te komen, verdwalen onherroepelijk in de buitenwijken van Zwolle. Wanneer je Google Maps volgt, kom je bij een vierbaans autosnelweg en wordt je aangemoedigd die lopend over te steken.
Na enkele eerdere vergeefse pogingen ben ik er eindelijk in geslaagd een route te vinden waarmee je vanaf het station Zwolle de PI met het openbaar vervoer kunt bereiken. Je moet dan weliswaar de laatste 20 minuten nog te voet afleggen, maar dat is beter dan er helemaal lopend heen te gaan (wat 45 minuten kost). De routebeschrijving is bij mij te krijgen (adcorten@gmail.com). Hopelijk stelt dit familieleden en vrienden die niet over een auto beschikken, in staat om wat vaker op bezoek te gaan bij hun dierbaren op de TA. Die kunnen dat wel gebruiken in hun monotoon bestaan.
29 nov 23
Film “The Mauritanian” laat zien tot welk onrecht vergeldingsdrang kan leiden
“The Mauritanian”, te zien o.a. bij Pathé
Op aanraden van enkele vrouwen op de TA Zwolle heb ik onlangs de film “The Mauritanian” bekeken, een BBC productie uit 2021 gebaseerd op een waar gebeurd verhaal. De van terrorisme verdachte Mohamedou Ould Slahi wordt door Amerika uit Mauritanië ontvoerd en vastgehouden op Guantánamo Bay. Hij wordt verdacht van betrokkenheid bij de aanslagen van 9/11 op grond van een bekentenis die hij – naar achteraf blijkt – na zware martelingen heeft afgelegd. Na 14 jaar wordt hij vrijgelaten omdat er geen wettelijk bewijs van zijn betrokkenheid bij de aanslagen van 9/11 kan worden gevonden.
De vrouwen in Zwolle kunnen zich inleven in zijn situatie omdat zij na hun arrestatie in Syrië door de Koerden (met medewerking van Amerikanen) ook hardhandig zijn ondervraagd. Verder zitten zij in Zwolle opgesloten in een gevangenis die in een aantal opzichten doet denken aan Guantánamo Bay. Zij worden veroordeeld voor terrorisme vanwege feiten die niet vallen onder de normale definitie van terrorisme. En tenslotte wist de Mauritaniër zijn lot te dragen dankzij zijn sterke geloof. Dat is ook wat de vrouwen in Zwolle op de been houdt.
De Nederlandse regering heeft jarenlang onder valse voorwendsels geweigerd om onze vrouwen terug te halen uit Syrië, en liet hen daar zitten zonder eerlijk proces. De vrouwen hebben uiteindelijk zelf de regering moeten dwingen hen terug te halen. In Nederland werden zij door onze minister van Justitie meteen na aankomst al bestempeld als terroristen, en het OM tuigde een juridisch circus op om hen ook inderdaad voor terrorisme te kunnen veroordelen.
In Amerika was het na de aanslagen van 9/11 begrijpelijk dat er onder de bevolking een sterke drang leefde tot vergelding, en dat de regels van de rechtsstaat gebogen werden om verdachten te kunnen veroordelen. In Nederland is er de afgelopen jaren niemand door een IS-aanslag om het leven gekomen, maar toch wordt ook hier de wet aan de kant geschoven om de teruggekeerde vrouwen te kunnen straffen (gebruik van TA als strafmaatregel, afnemen van Nederlanderschap bij vrouwen met dubbele nationaliteit). De film “The Mauritanian” is daarom ook een spiegel voor ons eigen Ministerie van Justitie dat zich de afgelopen jaren heeft laten beïnvloeden door de vergeldingsdrang bij rechtse politici.
27 nov 23
Frankrijk heeft nog 60 vrouwen in Syrië die weigeren terug te keren
International Repatriation Network
Volgens gegevens van de Franse actiegroep Collectif des Familles Unies zijn er nu 57 Franse vrouwen met 134 kinderen gerepatrieerd. Dit waren de vrouwen die de wens geuit hadden om terug te keren naar Frankrijk. In theorie wordt elke Franse vrouw die repatriëring voor zichzelf en haar kinderen aanvraagt, teruggehaald. Er blijven nu nog ongeveer 60 Franse vrouwen met meer dan 100 kinderen achter in Syrië. Deze vrouwen aarzelen om repatriëring aan te vragen vanwege de zware straffen die hen in Frankrijk wachten, en de beperkte mogelijkheden om tijdens hun gevangenschap hun kinderen te ontvangen.
De problemen in Frankrijk lijken op die in Nederland, afgezien van het feit dat de Franse vrouwen niet eerst hoeven te procederen om teruggehaald te worden. In Syrië en Turkije zitten ook nog enkele tientallen Nederlandse vrouwen die niet terug durven keren vanwege de straffen die hen hier boven het hoofd hangen, en vooral het feit dat zij tijdens hun detentie hun kinderen nauwelijks meer te zien krijgen.
26 nov 23
Documentaire over terrorisme verdachte Maher H. die ten onrechte bijna drie jaar vast zat op een Nederlandse terroristen afdeling
In de indringende documentaire “955 dagen” komt een Syrische vluchteling aan het woord die bijna drie jaar vastzat op de terroristenafdelingen in Vught en Rotterdam. Hij werd opgepakt op verdenking van deelname aan een terroristische organisatie omdat het OM een foto van hem gevonden had waarop hij poseerde met een geweer in de tijd dat hij nog in Syrië verbleef. De rechtbank veroordeelde hem tot drie jaar cel, en dat vonnis werd bekrachtigd door het gerechtshof. Uiteindelijk belandde zijn zaak bij de Hoge Raad die oordeelde dat de ene foto onvoldoende bewijs was voor deelname aan een terroristische organisatie.
Maher beschrijft in de documentaire het geestdodende verblijf op de terroristenafdeling, en ook hoe het verblijf aldaar zijn toekomst in Nederland kapot heeft gemaakt. Zijn zaak vertoont overeenkomsten met die van de vrouwen die momenteel vastzitten in Zwolle. Ook zij leven onder een regime dat erop gericht lijkt hen geestelijk dood te maken, en ook in sommige van hun gevallen is de verdenking of veroordeling gebaseerd op foto’s waarop zij met een wapen geposeerd hebben, zonder dat duidelijk was of dit wapen hun eigendom was, en of dit betekende dat zij werkelijk aan de gewapende jihad hadden deelgenomen. De situatie van de vrouwen in Zwolle is in sommige opzichten nog moeilijker dan die van Maher omdat zij praktisch volledig gescheiden zijn van hun kinderen wat voor moeders een ondraaglijke straf vormt.
23 nov 23
Teruggehaalde vrouw veroordeeld tot 30 maanden waarvan 12 voorwaardelijk
De rechtbank in Rotterdam veroordeelde vandaag de 38-jarige J.J. tot 30 maanden gevangenisstraf waarvan 12 maanden voorwaardelijk. Twee weken geleden had het OM in deze zaak 48 maanden geëist, waarvan 12 voorwaardelijk. De rechtbank achtte de vrouw schuldig aan de twee gebruikelijke aanklachten, te weten (1) lidmaatschap van een terroristische organisatie, en (2) voorbereidingshandelingen voor terroristische misdrijven. Dat laatste betrof weliswaar niet het actief voorbereiden van dergelijke misdrijven, maar het zich eigen maken van het IS-gedachtengoed en het voeren van een gemeenschappelijke huishouding met een IS-strijder. Deze feiten worden ook beschouwd als voorbereidingshandelingen van terroristische misdrijven. De rechtbank volgde hierbij de jurisprudentie in eerdere zaken. Bij het bepalen van de strafmaat was rekening gehouden met het blanco strafblad van de verdachte en met haar moeilijke jeugd.
23 nov 23
Verkiezingswinst voor PVV maakt het voor de teruggekeerde vrouwen niet makkelijker
De dames in Zwolle zullen gisteravond met bezorgdheid de uitslag van de verkiezingen hebben bekeken. De PVV was in de Kamer altijd al de felste tegenstander van repatriëring, zoals bleek uit de woorden van hun woordvoerder Markuszower in het verleden: “Je moet ze dus héél ver weg houden van ons, zo ver mogelijk. Syrië en Irak zijn eigenlijk niet eens ver genoeg. Ze moeten in die donkere put blijven waar ze nu zijn en nooit meer terugkomen. Als ze één beweging maken om terug te komen, moet je ze zo hard terugduwen dat ze niet eens meer kunnen nadenken over terugkomen” (Plenair debat Tweede Kamer over het terughalen van IS-vrouwen, 1 juli 2021). Nadat de vrouwen vorig jaar toch werden teruggehaald, ook tegen de zin van andere rechtse partijen, ijverde de PVV het felst om de vrouwen zo hard mogelijk te straffen en hen daarna het land uit te zetten.
Maar gelukkig heeft de PVV met een kwart van de stemmen nog geen meerderheid in de Kamer, en is Nederland hopelijk nog steeds een fatsoenlijk land. De winst van Wilders is waarschijnlijk vooral te wijten aan het feit dat de andere partijen de afgelopen jaren niet bereid waren de ongecontroleerde asielstroom te stoppen. Het is moeilijk voorstelbaar dat een kwart van de Nederlanders ook de ideeën van Wilders deelt ten aanzien van moslims, Europa en het klimaat.
Het is daarom te hopen dat de winst van extreemrechts voor Justitie geen aanleiding zal vormen om de regels van de rechtsstaat in het geval van de teruggekeerde vrouwen nóg soepeler te gaan toepassen dan in het recente verleden al gebeurde. Zo is de langdurige detentie van de vrouwen op de TA al in strijd met artikelen 2.2 en 2.3 van de Penitentiaire Beginselenwet (PBW), en is het afnemen van Nederlanderschap bij vrouwen met dubbele nationaliteit in strijd met artikel 1 van de Grondwet.
21 nov 23
Brief aan minister Weerwind over stoppen videobellen
In een nieuwe brief aan minister Weerwind heb ik namens het platform onze verontrusting geuit over het stopzetten van het videobellen tussen de moeders op de TA Zwolle en hun kinderen. Ik verwijs hierin naar de uitzending van het TV Jeugdjournaal van 3 november waarin de minister zelf aangeeft hoe belangrijk een goed contact is tussen een gedetineerde ouder en zijn of haar kinderen. De moeders op de TA Zwolle hadden al minder contact met hun kinderen dan vrouwelijke gedetineerden op de reguliere afdeling van de PI Zwolle of op de TA in Vught. En dit terwijl een regelmatig contact met hun kinderen voor hen juist extra belangrijk is met het oog op hun toekomstige terugkeer in onze maatschappij.
19 nov 23
Standpunt politieke partijen t.a.v. afnemen Nederlanderschap
Voor mensen die nog niet weten op welke partij zij woensdag gaan stemmen is het misschien interessant om te weten hoe de verschillende partijen staan tegenover het afnemen van het Nederlanderschap en het uitzetten naar het buitenland van vrouwen die veroordeeld zijn voor terrorisme. Hieronder staat de stemmenverhouding bij een motie die op 6 juni 2023 werd ingediend door Hanneke van der Werf (D’66), en die de regering opriep om een vrouw bij wie het Nederlanderschap was afgenomen niet naar Afghanistan te sturen, het land van haar eerste nationaliteit. De motie werd verworpen met 69 stemmen vóór en 81 tegen. Dat betekent dat een meerderheid van de Kamer het terecht vond dat de vrouw haar Nederlanderschap was afgenomen en dat zij naar Afghanistan gestuurd moest worden.
Naast de gebruikelijke voorstanders van het afnemen van het Nederlanderschap zoals VVD en PVV, stemden ook twee christelijke partijen tegen de motie (CDA en SGP). En verder waren de BBB en Pieter Omtzigt ook voor het uitzetten van de vrouw naar Afghanistan.
18 nov 23
Beeldbellen stopgezet wegens misbruik in andere PI’s
Het is intussen duidelijk geworden wat de reden is voor het stopzetten van het beeldbellen tussen moeders en kinderen vanuit de TA Zwolle. Het blijkt dat dit een algemene maatregel is die het ministerie heeft genomen voor alle TA’s in Nederland. Dit is gebeurd naar aanleiding van misbruik dat er elders gemaakt werd van het videobellen. Blijkbaar wisten criminelen op deze manier informatie naar buiten door te geven en op deze wijze hun praktijken voor te zetten.
Het is betreurenswaardig dat de moeders op de TA Zwolle en hun kinderen op deze wijze gestraft worden voor criminele praktijken van anderen. Wij zullen de minister dringend vragen om tenminste voor de moeders in Zwolle een uitzondering te maken op deze regel, of anders het gemis aan contact te compenseren door de bestaande bezoekregeling aanzienlijk te verruimen.
17 nov 23
Minister Weerwind erkent belang van bezoek kinderen aan ouders in gevangenis – alleen niet voor kinderen van de vrouwen in Zwolle
In een uitzending van het NOS Jeugdjournaal presenteert minister Weerwind trots de nieuwe ontvangstruimtes voor kinderen die momenteel zijn ingericht in drie gevangenissen. In een zogenaamde ‘vadervleugel’ kunnen kinderen iedere week enkele uren doorbrengen met hun vader (of moeder). De minister verklaart dat een regelmatig bezoek niet alleen belangrijk is voor de kinderen, maar ook voor de ouder die gevangen zit. De ervaring leert dat een goed contact tussen ouder en kind leidt tot minder recidive.
Het is verheugend dat de minister dit laatste beseft, en het is te hopen dat hij deze kennis ook gaat toepassen bij de kinderen van de vrouwen op de Terroristen Afdeling in Zwolle. Tot nu toe is het contact van deze kinderen met hun moeder minimaal, terwijl de band met hun moeder nog veel sterker is dan bij normale kinderen vanwege alle ellende die zij samen hebben meegemaakt in Syrië. Deze kinderen mogen slechts eenmaal in de zes weken een uurtje op bezoek komen bij de moeder, en dit bezoek vindt plaats in een kind-onvriendelijke ruimte. De afgelopen maanden mochten de kinderen daarnaast een uurtje per week beeldbellen met hun moeder, maar deze regeling is sinds 8 november zonder verklaring van redenen stopgezet. De vrouwen mogen nu nog slechts in totaal 40 minuten per week bellen met kinderen, familie en vrienden. Gaan zij over deze limiet heen, dan worden zij gestraft met twee dagen solitaire opsluiting in hun cel.
16 nov 23
Opnieuw 8 jaar onvoorwaardelijk geëist tegen vrouw die als eerste werd teruggehaald
Vandaag was het de tweede dag van het hoger beroep tegen de 29-jarige I.B. die in juni 2021 als eerste Nederlandse vrouw door de regering werd teruggehaald uit Syrië, en die in juni 2022 werd veroordeeld tot 3,5 jaar waarvan 1 jaar voorwaardelijk. Het O.M. eiste opnieuw 8 jaar onvoorwaardelijk, conform de eis in de eerdere rechtszaak. De verdediging vroeg om vrijspraak op alle aanklachten.
Uitspraak is waarschijnlijk op 20 december
15 nov 23
Telt bij IS-vrouwen het huishouden plots wel mee?
NRC, 15 nov 2023, voor pdf klik hier
In een opinie artikel in de NRC vraagt emerita hoogleraar Annelies Moors (UVA) zich af waarom er bij de berechting van uit Syrië teruggekeerde vrouwen zo’n belang wordt gehecht aan het voeren van een gemeenschappelijke huishouding met een IS-strijder. Wanneer de man een IS-strijder was, is zijn echtgenote medeplichtig aan het voorbereiden van terroristische misdrijven. Alsof zij het eten koken voor haar man deed met de bedoeling hem beter in staat te stellen terroristische misdrijven te begaan. De rechters zelf zijn niet consequent in hun oordeel omdat zij de ene keer de vrouwen wél voor dit feit veroordelen, en de andere keer niet. Merkwaardig is ook dat dit argument alleen wordt toegepast op vrouwen die het huishouden gedaan hebben voor IS-strijders, en niet voor de echtgenotes van Nederlandse drugscriminelen. Het lijkt erop dat de vrouwen van IS-strijders op deze wijze veroordeeld worden voor de misdaden die hun mannen begaan hebben.
14 nov 23
FBI agent: Nederlandse vrouw gaf leiding aan fitness training voor vrouwen van IS-strijders
Vandaag was de eerste zitting in het hoger beroep van de 29-jarige I. B. die in juni 2021 als eerste Nederlandse vrouw door de regering werd teruggehaald uit Syrië nadat de Rotterdamse rechtbank gedreigd had om anders de strafzaak tegen haar te laten vallen. Zij werd in juni 2022 tot 3,5 jaar veroordeeld, waarvan een jaar voorwaardelijk. Zij is ook de eerste vrouw tegen wie het OM na haar veroordeling door de rechtbank in beroep is gegaan. Het OM had een gevangenisstraf geëist van 8 jaar.
Op de zitting werd nieuw bewijsmateriaal gepresenteerd, met name een verklaring van FBI agent Robbins die in 2018 de man van de Nederlandse vrouw had ondervraagd in een Iraakse gevangenis. Bij deze gelegenheid had de man verteld dat zijn vrouw leiding had gegeven aan fitness training voor andere vrouwen van IS-strijders. Voor het OM geldt dit als bewijs van deelname aan voorbereidingshandelingen van terroristische misdrijven. Het OM had agent Robbins helemaal vanuit Nairobi naar Nederland laten komen om deze verklaring in de rechtbank af te leggen.
Op 16 a.s. november volgt de tweede zitting in deze zaak.
12 nov 23
VVD wil het leven van terugkeerders ‘maximaal ontregelen’
In het nieuwe verkiezingsprogramma van de VVD staan enkele interessante punten betreffende het voorgenomen beleid ten aanzien van Nederlanders die zijn teruggehaald uit Syrië. We geven hieronder enkele passages uit het verkiezingsprogramma (pagina 25-26):
Verhoging strafmaat deelname aan terroristische organisatie. De definitie voor deelname aan een terroristische organisatie wordt verruimd en de strafmaat wordt gelijkgetrokken aan die van medeplichtigheid moord. Bij een veroordeling kan ook het Nederlanderschap worden ontnomen. Ook komen er minimumstraffen voor terroristische misdrijven en oorlogsmisdrijven.
Opsporing en vervolging van radicalisering en terrorisme wordt vergroot. De Wet langdurig toezicht wordt vaker toegepast voor jihadisten die vrijkomen uit detentie zodat zij indien nodig levenslang in de gaten worden houden. En we werken toe naar een (vorm van) tbs voor geradicaliseerde jihadisten.
Lokale berechting van Syriëgangers. Er blijft worden ingezet op lokale berechting en indien dit niet mogelijk is wordt er ingezet op digitale middelen, bijvoorbeeld zittingsdagen via videoverbinding. Dit geldt zowel voor slachtoffers als daders.
Terugkeerders in Nederland maximaal volgen. Uitreizigers die onverhoopt toch naar Nederland teruggekomen zijn of vanwege een rechtszaak, na kritische afweging, toch teruggehaald zijn, worden maximaal ontregeld en onder toezicht gehouden. Er komen meer mogelijkheden om gegevens uit te wisselen over IS-uitreizigers die zijn teruggekeerd in Nederland. We zetten alles in het werk om ze in Nederland te kunnen volgen.
Hoewel het vanzelfsprekend is dat Nederland alert moet zijn op het gevaar van echte terroristen, beschouwt de VVD de teruggekeerde vrouwen ook als terroristen, en wil het de harde wetgeving ook op hen toepassen. Dit terwijl deze vrouwen nooit iets met geweld te maken hebben gehad, en er van hen volgens deskundigen geen enkel gevaar uitgaat. Een dergelijk beleid kan een averechts effect hebben omdat het voor mensen die nog wél jihadistische sympathieën hebben (500 personen in Nederland volgens de AIVD) een bevestiging vormt van hun ideeën over discriminatie van moslims en de onrechtvaardigheid van de Nederlandse staat.
Het partijprogramma van de VVD ademt de geest van de nieuwe partijleider Yesilgöz die, zoals bekend, altijd een fel tegenstander is geweest van terughalen, en die met lede ogen heeft moeten aanzien dat de regering op last van de rechter toch een aantal vrouwen en kinderen heeft teruggehaald. Als het aan mevrouw Yesilgöz had gelegen, waren de kinderen voor altijd in Syrische kampen gebleven en waren zij daar opgegroeid tot een nieuwe generatie jihadisten. Nu zitten ze gelukkig op Nederlandse scholen, en kunnen zij zich, met de nodige begeleiding van Jeugdzorg en gemeentes, nog ontwikkelen tot normale Nederlandse kinderen.
11 nov 23
Regime TA verscherpt
In tegenstelling tot onze verwachtingen dat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) en de directie van de PI Zwolle het Spartaanse regime op de Terroristen Afdeling in Zwolle wat zouden gaan versoepelen, lijkt er de laatste tijd eerder sprake van een aanscherping van het regime. Uit de TA horen we dat het wekelijkse videobellen van de moeders met hun kinderen zonder opgaaf van redenen is stopgezet. De moeders zijn hierover zeer ontdaan omdat het videobellen tenminste nog een beetje de band met hun kinderen in stand hield. Voor de rest mogen ze hun jongste kinderen slechts eenmaal per zes weken een uurtje ontvangen, en dat dan nog in een kind-onvriendelijke ruimte. Wij hebben er al vaak op gewezen dat het gebrekkige contact tussen moeders en kinderen zeer nadelig is voor de ontwikkeling van de kinderen, en daarmee de kiem legt voor problemen met de kinderen in hun verdere leven. Verder is de scheiding van de kinderen een buitenproportionele straf voor de moeders, boven op hun vrijheidsbeperking.
Ook schijnt het visiteren van de vrouwen na bezoek van familie of vrienden de laatste tijd vaker te gebeuren. Wij horen nu van tenminste twee van de vrouwen dat zij voorlopig helemaal geen bezoek meer willen ontvangen uit vrees voor het ‘rode lampje’ dat aangaat na afloop van het bezoek ten teken dat zij zich uit moeten kleden en zich laten inspecteren op verborgen voorwerpen in hun lichaam. Het visiteren wordt als zeer traumatiserend ervaren, en er is geen enkele reden voor deze maatregel te bedenken, anders dan om de vrouwen nog eens extra te vernederen.
10 nov 23
Drie jaar cel geëist tegen teruggehaalde vrouw
Volkskrant, 10 nov 2023, hier als pdf
Tijdens de gisteren gehouden inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen een 38-jarige vrouw die in november vorig jaar werd teruggehaald uit Syrië, eiste het OM 48 maanden waarvan 12 voorwaardelijk. De afgelopen maanden stonden er meerdere van de in november vorig jaar teruggehaalde vrouwen voor de rechtbank, en de verschillende zaken vertonen opvallende gelijkenissen. Zo was er bijna altijd sprake van een ongelukkige jeugd waarbij de vrouwen al op zeer jonge leeftijd in aanraking waren gekomen met justitie en Jeugdzorg, en daar slechte ervaringen mee hadden opgedaan. Hun vertrek naar Syrië was in veel gevallen een vlucht voor de Nederlandse instanties. Andere vrouwen waren wijsgemaakt dat zij in het kalifaat hun geloof op correcte wijze konden praktiseren zonder nagewezen te worden zoals in Nederland. De meeste vrouwen waren op het moment van vertrek emotioneel in de war en verminderd toerekeningsvatbaar. Het OM beschuldigt hen van het zich bewust aansluiten bij een terroristische organisatie, en het verrichten van voorbereidende handelingen voor het plegen van terroristische aanslagen. Dit slaat dan op het voeren van een gemeenschappelijke huishouding met een IS-strijder. Alsof de vrouwen eten voor hun man gekookt hadden met de bedoeling dat hij daardoor beter terroristische misdrijven kon gaan plegen.
Wie zijn gezonde verstand gebruikt, begrijpt dat het OM met veel moeite een stok probeert te vinden om deze vrouwen te slaan; iets waar de rechtse partijen in de Kamer steeds op aandringen. Ik heb vandaag een ingezonden brief gestuurd aan de Volkskrant waarin ik mij afvraag of deze vrouwen intussen al niet voldoende gestraft zijn.
Geef de teruggekeerde vrouwen een tweede kans
Trouw, 7 nov 23 (hier te bekijken als pdf)
In een opinie artikel in Trouw waarschuwt Rogier Schravendeel voor het plan van minister Weerwind om de voor terrorisme veroordeelde vrouwen 20 jaar lang een VOG te onthouden voor beroepen in de sociale sector. Dat zou betekenen dat zij hun ervaringen in het kalifaat niet kunnen gebruiken om andere Nederlanders te waarschuwen voor dezelfde fouten die zij zelf gemaakt hebben.
De onlangs teruggekeerde vrouwen hebben zich nooit daadwerkelijk schuldig gemaakt aan terrorisme. Zij worden daarvoor echter wel veroordeeld op grond van het feit dat zij in een moment van onbezonnenheid met hun man zijn meegereisd naar Syrië en daar eten voor hem gekookt hebben.
De term ‘kalifaatbruiden’ in de titel van het artikel is er door de redactie van Trouw zelf aan toegevoegd. In de oorspronkelijke titel van het stuk kwam deze (door de Telegraaf vaak gebruikte) denigrerende term niet voor.
3 nov 2023
Teruggekeerde vrouw veroordeeld tot drie jaar waarvan een jaar voorwaardelijk
Vandaag veroordeelde de Rotterdamse rechtbank een 31-jarige vrouw, die in november vorig jaar werd teruggehaald uit Syrië, tot drie jaar waarvan een jaar voorwaardelijk en met aftrek van het jaar dat zij al in voorarrest zit. Hoewel het vonnis een half jaar lager was dan de eis van het OM, kwam het toch hard aan. Het betekent dat de vrouw nog tot eind volgende jaar vast zit, en dat haar drie kinderen (waarvan er al een in de puberleeftijd) haar al die tijd nog zullen moeten missen. Wij hebben vanuit ons platform al vele malen gewezen op de nadelige gevolgen voor de kinderen van de langdurige scheiding van hun moeders.
Opvallend was dat de rechtbank de vrouw schuldig achtte aan alle drie de aanklachten (aansluiten bij terroristische organisatie, voorbereiden van terroristische handelingen en meenemen kinderen naar het strijdgebied). Bij de vorige uitspraak (van een 30-jarige vrouw) werd het voeren van een gemeenschappelijke huishouding juist niet meer beschouwd als voorbereiding van terroristische misdrijven. Dat leek een logisch besluit omdat het koken van eten voor een echtgenoot moeilijk beschouwd kan worden als het opzettelijk voorbereiden van een terroristisch misdrijf. Het is niet bekend waarom de rechtbank nu teruggekomen is op dit standpunt omdat de motivering van het vonnis nog niet bekend is.
26 okt
Minister Weerwind gaat het voor terrorisme-veroordeelden moeilijker maken om een VOG te krijgen.
Naar aanleiding van de commotie die vorige week ontstond rond een voor terrorisme veroordeelde vrouw die een VOG (verklaring omtrent gedrag) had gekregen om te werken voor Vluchtelingenwerk, wil minister Weerwind het voor dergelijke personen moeilijker maken een VOG te krijgen. Hij wil een „verscherpt toetsingskader”, wat concreet inhoudt dat alle VOG-aanvragen van mensen die de afgelopen twintig jaar voor terroristische misdrijven zijn veroordeeld, voor „nader te bepalen rollen of functies in beginsel [worden] geweigerd”.
Het is jammer dat de minister meegaat in de heksenjacht die er weer geopend wordt op de teruggekeerde vrouwen uit Syrië. Het is uit maatschappelijk oogpunt juist erg belangrijk om deze vrouwen de kans te geven hun ervaringen in Syrië in dienst te stellen van organisaties die zich met jeugdwerk en de-radicalisering bezighouden. Dat is ook wat zij zelf het liefst zouden willen. Velen van hen willen hun ervaringen in Syrië juist gebruiken om Nederlandse jongeren te waarschuwen tegen de gevaren van het jihadisme. Door hun bittere ervaringen in Syrië zijn zij als het ware “gevaccineerd” tegen jihadisme, en zij willen hun kennis in dienst stellen van de maatschappij. Het zou zonde zijn om de ervaring van deze vrouwen niet te gebruiken, en hen te veroordelen tot een leven in de bijstand.
Het is ook merkwaardig dat deze zaak in de Kamer aan de orde is gesteld door Pieter Omtzigt; de man die zich opwerpt als beschermer van de onderdrukte burgers. Omtzigt zou toch zaken moeten kunnen bedenken die belangrijker zijn voor ons land dan het opnieuw in de grond trappen van een 20-tal vrouwen die al genoeg gestraft zijn voor de eenmalige fout die zij in het verre verleden gemaakt hebben.
23 okt
Kirgizië repatrieert 83 vrouwen en kinderen uit Syrië
De Koerdische nieuwszender RUDAW bericht dat het Centraal Aziatische land Kirgizië (ook wel Kirgiztan genaamd) gisteren 83 burgers (21 vrouwen en 62 kinderen) heeft teruggehaald uit Syrische detentiekampen. Dit werd gisteren bekend gemaakt door het Kirgizische Ministerie van Buitenlandse Zaken. De repatriëring gebeurde in opdracht van het Kirgizische staatshoofd en zijn kabinet. Het Kirgizische ministerie sprak zijn dank uit aan de Amerikaanse regering voor zijn assistentie bij het transport. Verder bedankte het ministerie UNICEF en het Internationale Rode Kruis.
RUDAW benadrukt in zijn bericht dat er nog duizenden buitenlandse kinderen verblijven in de kampen al-Hol en Roj onder omstandigheden die door mensenrechtenorganisaties omschreven worden als ”smerig, onmenselijk en levensbedreigend”.
Kirgizië is het laatste Centraal-Aziatische land dat zijn vrouwen en kinderen terughaalt uit Syrië. Zijn buurlanden Kazachstan en Oezbekistan deden dat al in 2020. In die landen nam de overheid het initiatief om het publiek middels positieve berichtgeving voor te bereiden op de terugkeer van de vrouwen en kinderen.
Andere landen proberen contact te krijgen met hun mannen in Syrië
Int. Network Repatriation, 22 okt 2023
Familieleden in Zweden, Canada, Australië en Marokko proberen contact te krijgen met hun zonen, broers of echtgenoten die nog in Syrische of Irakese gevangenschap verblijven. De meesten hebben al twee jaar niets meer van hun dierbaren gehoord, en weten niet eens of zij nog in leven zijn.
Het Rode Kruis bezocht onlangs enkele gevangenissen en constateerde dat de gevangenen onder vreselijke omstandigheden leefden. Zij leden aan tuberculose, ondervoeding, huidaandoeningen, astma etc. Het Rode Kruis ging proberen om het contact met hun familieleden te herstellen, om te beginnen door kaartjes te sturen met de boodschap dat de mannen nog in leven waren (indien van toepassing).
Terwijl andere landen langzaam beginnen te beseffen dat ze uiteindelijk ook hun mannen terug zullen moeten halen, concentreert de Nederlandse politiek zich nog op het straffen en weer uitzetten van de vrouwen die vorig jaar zijn teruggehaald. Onze populairste politicus, Pieter Omtzigt, maakte zich vorige week erg boos over het feit dat een teruggekeerde vrouw een VOG gekregen had om met vluchtelingen te mogen werken. Alsof deze vrouw misschien kwade bedoelingen had met de vluchtelingen. Wanneer Nederlandse politici een beetje hun verstand gebruiken, zouden ze moeten eisen dat alle teruggekeerde vrouwen onmiddellijk een VOG zouden krijgen omdat zij bij uitstek degenen zijn die aspirant jihadisten kunnen wijzen op het gevaar van hun ideeën. Helaas komen Nederlandse politici niet uit hun wereldje van haat en vergelding. Hun houding toont weer eens waarin een klein land klein kan zijn.
19 okt 2023
Raad van Europa bevestigt ontvangst van ons commentaar op rapport van het Comité ter Preventie van Marteling
Met excuses voor het verlate antwoord op onze brief van 26 juni dankt het CTP (European Committee for the prevention of torture and inhuman or degrading treatment or punishment) ons voor de verstrekte informatie over de Zwolse Terroristen Afdeling en de correcties op hun rapport. Het comité houdt zich ten zeerste aanbevolen voor verdere informatie die wij in de toekomst met hen willen delen.
Hoewel een volgend bezoek van het comité aan de TA Zwolle nog wel even op zich zal laten wachten, is het goed dat er ook op Europees niveau gekeken wordt naar de onmenselijke behandeling van de teruggekeerde vrouwen op de TA in Zwolle. Zoals eerder vermeld, is er ook in Nederland een onderzoek hiernaar gestart. In tegenstelling tot wat ik op 17 oktober schreef, wordt dit onderzoek niet uitgevoerd door de UVA maar door de VU (Vrije Universiteit Amsterdam), in samenwerking met het NIFP (Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie).
Vrouwen in Zwolle bezorgd over oplaaiende discussie over VOG
Ad Corten, 18 okt 2023
Doordat de discussie over het verlenen van een VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) aan terrorisme veroordeelden sinds gisteren inzet is geworden van het verkiezingsdebat, maken de vrouwen op de TA in Zwolle zich zorgen over hun kansen om na hun detentie weer aan het werk te komen. Minister Yesilgöz verklaarde gisteren dat zij het ‘beleidskader voor terrorisme veroordeelden wil heroverwegen’, wat betekent dat zij hen zo weinig mogelijk kansen wil geven om weer te integreren in de Nederlandse maatschappij. Dat laatste wilde zij sowieso al voorkomen omdat haar uiteindelijk doel met deze vrouwen uitzetting uit Nederland is.
Het is triest dat de meerderheid van de Nederlandse politiek zich nog steeds laat leiden door haat en vergeldingsdrang, en niet door rationele overwegingen. De betreffende vrouwen zijn geen terroristen, hoewel de rechters hen daarvoor – onder druk van de politiek – nog steeds veroordelen. Zij hebben in het verleden nooit geweld gebruikt, en ze zijn dat op dit moment – nu zij alleen nog maar bezig zijn met hun kinderen – al helemaal niet meer van plan. Zij vertrokken indertijd naar Syrië, hetzij om gewoon bij hun man te blijven, hetzij uit idealisme. De idealistische vrouwen hebben intussen aan den lijve ondervonden wat een vreselijke organisatie IS was, en zij willen hun ervaring graag gebruiken om anderen in Nederland te waarschuwen voor de gevaren van het jihadisme. Het is doodzonde wanneer wij niet profiteren van de waardevolle ervaring van deze vrouwen, en alleen maar proberen hen opnieuw de grond in te trappen zoals we de afgelopen 5 jaar al steeds gedaan hebben. We kunnen het ene onrecht (de genocide op de Yezidi’s) niet ongedaan maken door er een ander onrecht voor in de plaats te zetten. Onrecht en vergelding veroorzaken alleen maar een spiraal van meer onrecht en meer vergelding, zoals we deze dagen kunnen zien in Israël.
18 okt 23
Yesilgöz begrijpt niet dat veroordeeld IS-lid voor Vluchtelingenwerk kon werken
Tijdens het vragenuurtje in de Kamer vroeg diverse politieke partijen aan minister Yesilgöz hoe een voor terrorisme veroordeelde vrouw een VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) had kunnen krijgen. De minister zei dat ze veel vragen over dit onderwerp heeft gekregen. Ze voegde eraan toe dat dit eigenlijk het terrein is van haar collega Weerwind voor Rechtsbescherming. Maar als het aan haar ligt, wordt het “beleidskader” voor mensen die voor dit soort misdrijven zijn veroordeeld heroverwogen. Yesilgöz wil Vluchtelingenwerk helpen om te kijken of door het inschakelen van de veroordeelde vrouw gevaren zijn ontstaan. Ze biedt daarvoor hulp aan van experts van het Landelijk Steunpunt Extremisme. Weerwind komt binnenkort met een brief met meer details.
Het vragenuur kreeg een beetje het karakter van een verkiezingsdebat. Yesilgöz, niet alleen minister, maar ook lijsttrekker van de VVD, was naar de Kamer geroepen door het Kamerlid Omtzigt. Die is nu lid van een eenmansfractie, maar hij is ook lijsttrekker van NSC, een partij die het goed doet in de peilingen. Omtzigt had het ook over een kandidaat op de NSC-lijst, die jezidi-vluchteling is. Volgens Omtzigt wordt die kandidaat bedreigd, maar stuurt de politie hem weg als hij aangifte wil doen.
Omtzigt heeft zich in het verleden altijd verzet tegen de repatriering van Nederlandse vrouwen en kinderen uit Syrië. Als het aan hem had gelegen, hadden de kinderen nu nog steeds in de Syrische kampen gezeten in plaats van op een Nederlandse lagere school. De betreffende kandidaat op de NSC kandidatenlijst is de heer Wahhab Hassoo, oprichter van de stichting NL helpt Yezidi’s. Hij noemt het “walgelijk” dat een van de belangrijkste vluchtelingenorganisaties banden heeft met iemand die onderdeel was van een genocidale organisatie. Hij zegt zijn vertrouwen kwijt te zijn in de organisatie. Hij vindt niet dat de vrouw een tweede kans verdient. “Een tweede kans verdient iemand die een koekje heeft gestolen, niet iemand die lid was van een terroristische organisatie.”
17 okt 23
Veroordeelde IS-vrouw werkte jaar lang voor Vluchtelingenwerk
Vluchtelingenwerk Nederland heeft een jaar lang een medewerker gehad die is veroordeeld voor lidmaatschap van de terroristische organisatie Islamitische Staat. De 39-jarige vrouw werkte op vrijwillige basis als juridisch medewerker bij de organisatie en had toegang tot persoonsdossiers en andere gegevens van vluchtelingen.
De NOS heeft de vrouw, die anoniem wil blijven, gesproken. “Tegenover de cliënten die op mijn spreekuur kwamen heb ik ook nooit het gevoel gehad van ‘oeps’. Ik deed het werk met goede intenties”, zegt ze. “Als je intenties zuiver zijn, hoef je niet achterom te kijken.”
UVA en NIFP starten onderzoek naar effect TA regime op vrouwen in Zwolle
Ad Corten, 17 oktober 2023
Vanuit de TA (Terroristen Afdeling) in Zwolle horen wij dat er momenteel een onderzoek loopt naar de effecten van het TA regime op de lichamelijke en geestelijke gezondheid van de vrouwen. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de UVA (Universiteit van Amsterdam) in samenwerking met het NIFP (Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie).
Het onderzoek komt geen moment te vroeg. Uit onze contacten met de vrouwen op de TA merken wij dat hun gezondheid zwaar te lijden heeft onder het regime. De vrouwen kwamen zwaar getraumatiseerd terug uit Syrië, en het eerste dat er gebeurde na aankomst in Nederland was dat zij gescheiden werden van hun kinderen, en deze vervolgens nauwelijks meer te zien kregen. Op de TA kregen zij aanvankelijk geen enkele psychologische ondersteuning, en door het grote aantal uren dat zij alleen op hun cel moeten doorbrengen (21 uur of zelfs langer in het weekend) hebben zij ook geen mogelijkheid om hun gedachten op iets anders te zetten dan hun kinderen. Bovendien leidt het gebrek aan lichaamsbeweging tot gewichtsproblemen en verzwakking van hun spieren.
De effecten op de gezondheid zijn echter niet het enige argument tegen de detentie op de TA. Het gebruik van de TA als extra strafmaatregel (boven op de normale detentie) is lijnrecht in strijd met de Nederlandse wet (artikel 2.2 en 2.3 van de Penitentiaire Beginselenwet), en ook met de Europese voorschriften voor de Preventie van Foltering en Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Bestraffing.
Een derde bezwaar van de langdurige en ongerechtvaardigde detentie van de vrouwen op de TA is dat deze behandeling koren op de molen is voor de nog steeds aanwezige potentiële jihadisten in ons land (500 volgens de AIVD). Voor hen is dit een duidelijk bewijs voor de onrechtvaardigheid en islamofobie van de Nederlandse maatschappij.
En tenslotte vormt harde aanpak van de teruggekeerde vrouwen een grote belemmering voor vrouwen die nu nog in Syrië of Turkije verblijven om ook terug te keren naar Nederland. Velen van hen leven nog steeds in een IS-omgeving, waardoor hun kinderen steeds meer besmet raken met deze ideologie en daardoor op termijn een risico gaan vormen voor onze maatschappij.
13 okt 23
Papieren versie opinie artikel in Trouw
In de papieren krant van vandaag had de redactie de kop van mijn ingezonden artikel iets gewijzigd; dat is gebruikelijk. De oorspronkelijk kop vond zij waarschijnlijk iets te kritisch. Voor de rest was de papieren versie precies gelijk aan de digitale versie op de website van de krant.
13 okt 23
Een fatsoenlijk land voor iedereen, behalve voor de teruggekeerde vrouwen uit Syrië
Opinie artikel Ad Corten in Trouw, 13 okt 2023, hier als pdf
De nieuwe partijleider van het CDA beloofde op het afgelopen congres plechtig dat het CDA niet meer gaat samenwerken met PVV en Forum. Tegelijkertijd werd er tijdens het congres, op advies van het partijbestuur, een resolutie verworpen die de partij opriep om haar steun in te trekken aan VVD en extreemrechts als het gaat om het afnemen van het Nederlanderschap bij teruggekeerde vrouwen. Het CDA gaat dus niet meer samenwerken met extreemrechts, behalve in het laatste geval.
13 okt 23
Volkskrant en Algemeen Dagblad berichten ook over Chadia B.
Volkskrant, 12 oktober 2013, hier als pdf
AD, 12 oktober 2013, hier als pdf
Terwijl de publieke belangstelling voor de teruggekeerde vrouwen de afgelopen maanden sterk is teruggelopen, trok de zaak tegen Chadia B. gisteren wel de aandacht van de pers. De reden is waarschijnlijk het besef dat de Nederlandse overheid hier is doorgeschoten in haar harde aanpak van de uitgereisde vrouwen. Volkskrant journaliste Ana van Es, die in het best kritisch schreef over de uitgereisde vrouwen, laat haar ergernis over het Nederlandse beleid doorklinken in haar artikel. Zij had Chadia indertijd enkele malen bezocht in kamp al-Hol, en zij had niet verwacht haar nog levend terug te zien. Ook Cyril Rosman van het AD toont begrip voor de milde eis van het OM.
12 okt 2023
Menselijke eis OM in strafzaak tegen Chadia B.
Tijdens de vandaag gehouden inhoudelijke zitting in de zaak tegen Chadia B. liet de Nederlandse overheid zich eindelijk van zijn menselijke kant zien. De zaak van Chadia trok de afgelopen jaren regelmatig de aandacht vanwege de bikkelharde opstelling van de Nederlandse overheid. Chadia is een zwakbegaafde vrouw die door vriendinnen onder invloed kwam van de radicale islam. In 2013 vertrok zij naar Syrië waar zij trouwde met een IS-strijder. Na enkele maanden keerde zij terug naar Nederland, maar vertrok in 2014 opnieuw ondanks wanhopige pogingen van haar familie om haar tegen te houden, en de weigering van de autoriteiten om daarbij te helpen. In Syrië werden haar psychische problemen steeds groter, en na een jaar besloot haar man van haar te scheiden. Daarna bracht Chadia enkele jaren door in een vrouwenhuis van IS totdat zij tenslotte na de val van Baghouz door Koerdische troepen gevangen werd genomen en werd overgebracht naar het kamp al-Hol. Bij de val van Baghouz verloor zij een voet bij een bombardement en zij kon zich daarna nog slechts kruipend voortbewegen. De daaropvolgende drie jaar lag zij ziek in een tent in al-Hol, roepend om haar moeder. Journalisten die het kamp bezochten, waren geschokt door de aanblik van de zieke Chadia, liggend tussen haar eigen vuil. Ondanks sterke aandrang van haar familie weigerde de Nederlandse regering echter steeds om haar terug te halen. Pas in november vorig jaar werd zij met de laatste lichting Nederlandse vrouwen teruggehaald. Na aankomst in Nederland werd zij samen met de andere vrouwen op de terroristenafdeling in Zwolle geplaatst, zonder dat er gekeken werd of er van haar gevaar uitging, en zonder dat zij de benodigde medische en psychische zorg kreeg. In april dit jaar bracht een delegatie van het Ministerie van J&V een bezoek aan de TA Zwolle. Zij waren geschokt door de toestand waarin zij Chadia aantroffen, en dezelfde dag nog werd Chadia overgeplaatst naar een andere afdeling waar zij meer zorg kreeg.
Tijdens de zitting van vandaag waren alle deskundigen het erover eens dat Chadia sterk verminderd toerekeningsvatbaar was geweest op het moment van uitreizen. Er was dus geen sprake geweest van het zich bewust aansluiten bij IS of van het voorbereiden van terroristische misdrijven. De reclassering adviseerde om haar op korte termijn over te brengen naar een instelling voor beschermd wonen. Het OM ging hierin mee, en eiste een gevangenschap die overeenkwam met de periode die Chadia al in voorarrest heeft gezeten op het moment dat de rechtbank over 2 weken uitspraak doet. De volgende dag komt zij dan vrij en kan zij naar haar nieuwe woonomgeving.
10 okt 2023
De beschaving van een land kan worden afgemeten aan de wijze waarop er met gedetineerden wordt omgegaan.
Bovenstaande opmerking is de slotzin van een opinie artikel in Trouw van advocaat Jordi l’Homme. Hoewel de zin niet specifiek gebruikt wordt in verband met de vrouwen op de TA in Zwolle, is hij hierop wel in het bijzonder van toepassing. De manier waarop deze vrouwen na hun terugkeer allemaal werden opgesloten op de TA zonder te kijken of er van hen een veiligheidsrisico uitging, past niet bij een beschaafd land. Het doet eerder denken aan de manier waarop de VS hun Irakese gevangen behandelden in de gevangenis van Guantánamo Bay op Cuba.
In het artikel pleit advocaat l’Homme voor het plaatsen van mobiele stemhokjes in iedere PI bij de komende parlementsverkiezingen. Dat zou ook zeer wenselijk zijn bij de PI Zwolle. Bij de laatste parlementsverkiezingen hadden enkele van de vrouwen op de TA best willen stemmen, maar de administratieve rompslomp om dat bij volmacht te doen was te groot.
29 sep 2023
Klacht ingediend bij CDA partijbestuur over behandeling resolutie afnemen Nederlanderschap op afgelopen congres
Namens enkele van de indieners van de resolutie over het afnemen van het Nederlanderschap op het afgelopen CDA congres heb ik een formele klacht ingediend bij het partijbestuur. De klacht betreft zowel het ongefundeerde negatieve pre-advies dat het partijbestuur had meegegeven aan de resolutie, als de manier waarop de resolutie behandeld werd tijdens het congres. Zoals ik al eerder meldde, werd de resolutie behandeld op een deelsessie die onder leiding stond van Madeleine van Toorenburg, het CDA Kamerlid dat in 2021 samen met haar toenmalige collega Dilan Yesilgöz had voorgesteld de tijdelijke wet permanent te maken. Madeleine wierp tijdens de behandeling van de resolutie haar volle gewicht in de strijd door te vertellen dat zij uit eigen ervaring als directrice van een gevangenis wist dat vrouwen even gevaarlijk kunnen zijn als mannen. Madeleine staat bekend als iemand die de repatriëring van de vrouwen altijd tegen heeft willen houden, en die nu hun Nederlanderschap wil afnemen. Het was daarom niet correct van het partijbestuur om de resolutie te laten behandelen in een deelsessie die onder haar leiding stond.
26 sep 2023
Teruggehaalde vrouw veroordeeld tot 18 maanden onvoorwaardelijk; eten koken voor IS strijder niet meer beschouwd als voorbereiden van terroristische misdrijven
De rechtbank in Rotterdam deed vanmiddag uitspraak in de strafzaak tegen de 30-jarige vrouw S.S. die in november vorig jaar werd teruggehaald uit Syrië. Het vonnis van 18 maanden lag aanzienlijk beneden de eis van het OM twee weken geleden. De rechtbank oordeelde de vrouw schuldig aan de eerste aanklacht (lidmaatschap van een terroristische organisatie), maar vond dat er onvoldoende bewijs was voor de tweede aanklacht (voorbereiden van terroristische misdrijven). Deze uitspraak was precies het tegenovergestelde van de uitspraak in de zaak tegen T. T. op 3 augustus toen de verdachte niet veroordeeld werd voor de eerste aanklacht maar wel voor de tweede.
26 sep 2023
Brieven uit de terrorismevleugel
Noord-Hollands Dagblad, 22 sep 2023
In alle drukte rond het CDA congres was ik vergeten te wijzen op bovenstaand artikel dat afgelopen vrijdag verscheen in het Noord-Hollands Dagblad. Het artikel is gebaseerd op een uitgebreid interview dat ik een week tevoren aan de krant gegeven had. De journalist heeft daar de elementen uitgehaald die hij het meest interessant vond.
Het feit dat het Noord-Hollands Dagblad een dergelijk uitgebreid artikel besteedt aan dit onderwerp, lijkt erop te wijzen dat de media de laatste tijd minder behoefte hebben om de teruggekeerde vrouwen te demoniseren.
Indieners resolutie CDA partijcongres overwegen klacht bij partijbestuur
Ad Corten, 25 sep 2023
Volgens CDA-leden die afgelopen zaterdag op het congres aanwezig waren bij de behandeling van de resolutie tegen het afnemen van het Nederlanderschap, ging voorzitter Madeleine van Toorenburg de perken te buiten door haar gewicht als gevangenisdirecteur in de schaal te gooien. De resolutie was daardoor bij voorbaat kansloos. De indieners van de resolutie overwegen daarover een klacht in te dienen bij het partijbestuur. Madeleine vertegenwoordigt de oude garde binnen het CDA, die ten aanzien van de teruggekeerde vrouwen één lijn trekt met VVD en extreemrechts. Op het congres gaf de nieuwe partijleider Bontenbal aan juist niet langer met extreemrechts te willen samenwerken.
23 sep 2023
CDA congres verwerpt resolutie tegen afnemen Nederlanderschap
Ad Corten, 23 sept 2023
Tijdens het vandaag gehouden CDA partijcongres in ’s-Hertogenbosch werd de door mij ingediende resolutie tegen het afnemen van het Nederlanderschap bij teruggekeerde vrouwen helaas verworpen met 18 stemmen voor en 39 tegen. De resolutie werd behandeld in een van de 5 deelsessies waarin het congres was opgesplitst, en mijn sessie stond onder leiding van Madeleine van Toorenburg, de felste tegenstander van het terughalen van de vrouwen binnen het CDA. Zij was als Kamerlid nauw betrokken bij het opstellen en goedkeuren van de wet op het intrekken van het Nederlanderschap. Zij was waarschijnlijk ook verantwoordelijk voor het negatief preadvies dat het partijbestuur aan de resolutie had gegeven: “Het afnemen van het Nederlanderschap is onderdeel van een wettelijke strafmaat waar de regering veroordeelde terroristen met dubbele nationaliteit hun Nederlanderschap ontnomen kan worden. In het geval van een dubbele nationaliteit vinden wij deze strafmaat proportioneel. Daarnaast kunnen IS-vrouwen net zo gevaarlijk zijn als IS-mannen en zou op basis van gender geen onderscheid gemaakt moeten worden in de strafmaat.”
Ik kreeg precies 30 seconden om mijn resolutie te verdedigen, en daarna vertelde de voorzitster dat zij op basis van haar ervaring als directrice van een gevangenis wist dat vrouwen minstens zo gevaarlijk waren als mannen. Bij een publiek dat bestaat uit conservatieve CDA-leden die sowieso huiverig zijn voor moslims, en al helemaal voor mensen die indertijd zijn uitgereisd naar Syrië, is het dan niet moeilijk om te voorspellen hoe de stemming zal uitvallen.
Het is jammer dat het CDA koppig vasthoudt aan zijn oude standpunt, en daarmee de kant kiest van VVD, PVV en extreem rechts. Daardoor houdt minister Yesilgöz een meerderheid in de Kamer voor haar beleid. Jammer te meer omdat het CDA de verkiezingen ingaat met als motto “Een fatsoenlijk land”, en de nieuwe partijleider plechtig verklaarde nooit met PVV en Forum te zullen gaan samenwerken. Met uitzondering dus wanneer het gaat om het afnemen van het Nederlanderschap bij de teruggekeerde vrouwen.
22 sep 2023
Proforma zittingen in Rotterdam: rechter niet akkoord met schorsing voorarrest
In Rotterdam waren vandaag proforma zittingen tegen de twee teruggekeerde vrouwen die worden beschuldigd van internationale oorlogsmisdaden: H. A. (slavernij) en K. van T. (plundering). Bij de eerste vroeg haar advocaat André Seebregts om schorsing van het voorarrest omdat dit voorarrest nu wel lang genoeg geduurd had; zijn cliënt er zwaar onder leed en haar vier kinderen helemaal. Bovendien was het bewijsmateriaal zodanig zwak dat de kans dat zijn cliënt voor dit misdrijf veroordeeld zou worden, uitermate klein was. Bij de tweede vrouw stelde advocaat Baris Kizilocak zich wat bescheidener op, en vroeg hij alleen om de mogelijkheid van schorsing te laten bekijken tijdens de volgende proforma op 12 december. Beide verzoeken werden door de rechter afgewezen vanwege de ernst van de beschuldigingen en de geschokte rechtsorde bij schorsing. Dit laatste betekent dat vrijlating van de verdachte naar verwachting een zodanig publiek onbehagen teweeg zou brengen dat dit zou leiden tot maatschappelijke onrust. Beide vrouwen waren via een videolink aanwezig in de rechtszaal. Hoewel deze link niet goed werkte, stelden de rechters de aanwezigheid van de vrouwen op deze wijze wel op prijs.
19 sep 2023
Re-integratie van teruggekeerde vrouwen en kinderen in Zweden verloopt succesvol
Return The Children, 19 februari
In een reactie op de recente vrijlatingen van veroordeelde vrouwen in Nederland ontvingen wij een update uit Zweden van de ervaringen met teruggekeerde vrouwen en kinderen in dat land. In Zweden worden de teruggekeerde vrouwen niet vervolgd voor terrorisme omdat alleen het vertrek naar Syrië en het voeren van een gemeenschappelijke huishouding met een strijder daar niet als een actieve daad van terrorisme beschouwd worden.
De Zweedse organisatie Return The Children (RTC) staat in contact met 11 gezinnen die de afgelopen jaren zijn teruggekeerd uit Syrië. De moeders en kinderen hadden de eerste tijd best moeite om weer hun plaats te vinden in de Zweedse maatschappij, maar 8 van de moeders studeren momenteel (de meeste aan een universiteit) en de anderen werken en zijn financieel zelfstandig. De kinderen ontwikkelen zich steeds meer tot gewone Zweedse kinderen.
Minister Yesilgöz heeft zelf ook dubbele nationaliteit
Onze Minister van Justitie en Veiligheid, Dilan Yesilgöz, die zich inspant om bij vrouwen met dubbele nationaliteit die teruggehaald zijn uit Syrië het Nederlanderschap af te nemen, blijkt zelf ook een dubbele nationaliteit te hebben. De VVD bevestigt dat Yesilgöz zowel de Nederlandse als Turkse nationaliteit heeft. Volgens een woordvoerder van de VVD beschikt Yesilgöz ‘sinds enkele weken’ wel over een bewijs dat ze haar nationaliteit heeft opgezegd. Nu moeten de autoriteiten in Ankara nog bevestigen dat ze geen Turks staatsburger meer is. Het is niet duidelijk hoe lang dat gaat duren. De VVD-woordvoerder benadrukt dat Yesilgöz al ‘sinds 2016′ bezig is om van haar Turkse nationaliteit af te komen, maar dat het om een moeizaam proces gaat.
Het is opvallend dat Yesilgöz zich zo verbeten inzet om – tegen het advies van haar eigen diensten – het Nederlanderschap van de vrouwen af te nemen, terwijl zij zelf de eerste zou moeten zijn die weet hoe belangrijk het Nederlanderschap is voor iemand met dubbele nationaliteit. Tijdens de vergadering van de Kamercommissie voor J&V op 7 juni verklaarde zij dat zij alles zal doen om de vrouwen die veroordeeld zijn wegens terrorisme het land uit te zetten. Deze vrouwen worden veroordeeld voor terrorisme omdat zij eten gekookt hebben voor hun man. Voor de minister hebben zij zich hiermee gekeerd tegen alles waar wij voor staan, en verdienen zij het niet om nog Nederlander te zijn.
13 september 2023
Sinan Can laat zijn licht schijnen over de strafzaak tegen teruggekeerde vrouw.
In het RTL Nieuws van gisteren werd aandacht besteed aan de rechtszaak tegen S. S. eerder die dag (fragment 14:25 – 16:30). Haar advocaat vertelde dat de vrouw op het moment dat zij vertrok geen flauw idee had van wat zich in het kalifaat afspeelde. Dit werd ontkend door het OM dat stelde dat ze door haar vertrek naar Syrië medeplichtig was aan de gruweldaden van IS.
Sinan Can kwam ook nog even beeld om te vertellen dat het hem echt serieus onmogelijk leek om daar te zitten en niet op de hoogte te zijn van de gruweldaden van IS. Jammer genoeg was Sinan zelf niet bij de rechtszaak aanwezig geweest; anders had hij kunnen horen dat de betreffende vrouw maandenlang opgesloten had gezeten in een geblindeerd huis en alleen naar buiten mocht in een auto met dichtgeplakte ramen. Uiteindelijk had ze wel gezien dat er gruweldaden werden gepleegd toen zij na een ontsnappingspoging door haar man werd meegenomen naar een checkpoint waar een afgehakt hoofd op een muurtje prijkte. Haar man dwong haar daarnaar te kijken, en hij had haar te verstaan gegeven dat dit het lot was dat mensen wachtte die probeerden te ontsnappen.
Sinan had dus gelijk dat de meeste vrouwen er uiteindelijk wel achter kwamen dat er gruweldaden gepleegd werden. Maar zijn impliciete suggestie dat ze dan gewoon uit het gebied hadden kunnen vertrekken, sloeg nergens op.
7 september 2023
AIVD: 300 mensen op jihad vertrokken, 90 teruggekeerd en 105 dood
Volgens de AIVD verblijven er nog altijd ongeveer honderd volwassen Nederlanders in de regio, van wie een derde verblijft in Syrisch-Koerdische kampen of in detentiecentra in Noordoost-Syrië. Bij jihadistische groeperingen lopen zo’n 25 Nederlanders rond. Ook zijn er nog zo’n honderdvijftig kinderen in het gebied van wie ten minste een van de ouders de Nederlandse nationaliteit heeft of langere tijd in Nederland heeft gewoond. Zo’n zeventig van die kinderen verblijven bij jihadistische groeperingen in Noordwest-Syrië.
De AIVD houdt de cijfers over uitreizigers bij omdat een deel van de jihadistische dreiging voor Nederland afkomstig is van deze groep. Bij terugkeer kunnen zij een veiligheidsrisico vormen, stelt de inlichtingendienst.
Het beleid van de Nederlandse overheid is om geen vrouwen of kinderen op eigen initiatief terug te halen. De vrouwen die vorig jaar werden teruggehaald, hadden allemaal een proces aangespannen tegen de Nederlandse staat waarin zij eisten om zich persoonlijk in Nederland te kunnen verdedigen bij hun strafzaak. De rechter was hierin meegegaan, en had de overheid gedreigd de strafzaak tegen de vrouwen te beëindigen wanneer zij niet werden teruggehaald.
De vrouwen die nu nog in Syrië of Turkije verblijven, hebben geen vergelijkbare zaak aangespannen. Mogelijk houdt dit verband met de signalen die zij krijgen uit Nederland over de behandeling van de teruggekeerde vrouwen. De harde aanpak van de teruggekeerde vrouwen (meerdere jaren op de TA en dan het land weer uitzetten) ontneemt de resterende vrouwen de animo om terug te keren naar Nederland. De consequentie is dat hun kinderen opgroeien in een IS omgeving, en op den duur een bedreiging gaan vormen voor Nederland.
Vrouwen op de TA krijgen geen gelegenheid zich voor te bereiden op hun vrijlating
Ad Corten, 5 september 2023
De afgelopen maanden zijn drie van de vorig jaar teruggehaalde vrouwen vrijgekomen, waarbij zij vanuit de TA rechtstreeks op straat werden gezet. Hoewel wij natuurlijk blij zijn dat de detentie van de vrouwen op de TA eindelijk is afgelopen, is de wijze waarop zij worden vrijgelaten natuurlijk in strijd met het beleid dat gevangenen de kans moeten krijgen zich voor te bereiden op hun terugkeer in de maatschappij. Dit gebeurt normaal door hen te laten “faseren” waarbij zij wekelijks al enkele dagen proefverlof krijgen, en zaken kunnen regelen voor de periode na hun definitieve vrijlating zoals woonruimte en werk. Voor gedetineerden op de TA is dit niet toegestaan, en de vrouwen die vanuit de TA rechtstreeks werden vrijgelaten, hadden daardoor geen kans gehad om deze zaken vooraf te regelen. Voor hen waren de eerste weken na hun vrijlating daardoor erg moeilijk.
De problemen van de vrouwen na hun vrijlating worden natuurlijk veroorzaakt door het beleid om alle vrouwen die verdacht worden van terrorisme of daarvoor al veroordeeld zijn, als extra straf hun hele detentie te laten uitzitten op de TA. Dit beleid is in strijd met de Nederlandse wet en vergroot de problemen van de vrouwen bij hun terugkeer in de maatschappij.
Vrouwen moesten vóór vertrek uit Syrië verklaring ondertekenen dat zij wisten dat ze naar de TA gingen
Ad Corten, 1 september 2023
Naar nu bekend is geworden, moesten de vrouwen die vorig jaar werden teruggehaald uit Syrië eerst een verklaring ondertekenen voordat zij aan boord van het vliegtuig mochten stappen dat hen terugbracht naar Nederland. In die verklaring gaven zij toe op de hoogte te zijn van het feit dat ze in Nederland naar een terroristenafdeling moesten. Deze verklaring vormde voor het OM een vrijbrief om zonder te kijken naar de dreiging die er van individuele verdachten uitging, alle vrouwen voor onbepaalde tijd op te sluiten op de TA. Het feit dat het OM weerloze vrouwen die wanhopig probeerden hun kinderen in veiligheid te brengen, op deze manier chanteerde, is een vorm van machtsmisbruik die nader onderzocht dient te worden. Doordat de vrouwen zich nog steeds gebonden voelen aan deze getekende verklaring, durven zij niet te protesteren tegen hun illegale detentie op de TA.
22 aug 2023
Hoorzitting in Canada over verlenging beperkingen Kimberly Polman
De Canadese Kimberly Polman zat jarenlang samen met enkele Nederlandse vrouwen gevangen in kamp Roj. Zij raakte goed bevriend met deze vrouwen voelde zich eigenlijk ook deel van de Nederlandse groep in het kamp. Kort nadat de laatste Nederlandse vrouwen werden gerepatrieerd uit kamp Roj, werd ook Kimberly opgehaald door de Canadese regering. In tegenstelling tot de Nederlandse vrouwen werd zij bij haar terugkeer niet beschuldigd van terrorisme. Zij ging niet naar de gevangenis, maar kon bij haar zus gaan logeren. Wel kreeg zij een aantal beperkingen opgelegd (enkelband, beperkingen op internetgebruik en mobiele telefoon) om te voorkomen dat zij weer contact zou opnemen met IS en daarmee een bedreiging zou vormen voor de Canadese veiligheid.
De rechtbank in Chilliwack hield op 20 augustus een hoorzitting om te bepalen of deze beperkingen verlengd moesten worden. De rechters moeten daar nog even over nadenken, maar zij kunnen de beperkingen ten hoogste nog voor één jaar verlengen.
In een verklaring vertelde de familie aan CTV News dat Polman “het fysieke en mentale trauma van jaren van oorlog en internering heeft overleefd”. “Kim werkt mee met alle autoriteiten, is volgzaam en respectvol”, luidt de verklaring. “We hebben goede hoop dat ze lichamelijk en geestelijk zal genezen.”
Opvallend is het verschil in behandeling van teruggekeerde vrouwen in Canada en in Nederland. Kimberly was ook op eigen houtje naar Syrië afgereisd en had daar eten gekookt voor haar echtgenoot. In Canada wordt dat niet beschouwd als misdrijf, maar wordt alleen gekeken of er van haar nog gevaar uitgaat. In Nederland worden vrouwen voor precies dezelfde handelingen veroordeeld wegens terrorisme, en worden ze voor 3-5 jaar opgesloten in een zwaar beveiligde gevangenis waar het verblijf door hen ervaren wordt als geestelijke marteling.
18 aug 2023
Vrouwen op de TA vormen een gemakkelijk slachtoffer voor minister Yesilgöz
Ad Corten
Iedere keer dat ik de vrouwen op de TA (terroristenafdeling) in Zwolle bezoek, word ik getroffen door het absurde van hun detentie op deze afdeling. Het gaat zonder uitzondering om kwetsbare vrouwen die zwaar getraumatiseerd zijn teruggehaald uit Syrië. Velen van hen hebben dringend behoefte aan psychiatrische hulp die zij de eerste maanden (jaren) van hun verblijf op de TA niet gekregen hebben. Door de scheiding van hun kinderen en het volkomen isolement waarin zij verkeren, worden hun trauma’s nog verder vergroot, met als grote waarschijnlijkheid dat zij er blijvende psychische schade aan overhouden.
In tegenstelling tot de slachtoffers van de toeslagen affaire durven zij niet in de publiciteit te komen uit angst voor zowel rechts extremisten als IS-aanhangers (IS beschouwt hen als overlopers). Het is hen sowieso verboden met de pers te communiceren, en ook hun familie wil absoluut niet naar buiten treden. Het is daarom voor hen onmogelijk om te protesteren tegen de geestelijke marteling waaraan zij op de TA onderhevig zijn. De vrouwen zijn geen terrorist volgens de definitie van de AIVD; er gaat geen enkel gevaar van hen uit, en hun opsluiting op de TA zonder dat er gekeken wordt of zij gevaarlijk zijn, is volstrekt onwettig.
Helaas vormen zij een gemakkelijk slachtoffer voor onze minister van justitie, mevrouw Yesilgöz, die nog voordat de vrouwen voor de rechter stonden, al verkondigde dat het terroristen waren die hard gestraft moesten worden. Zij is verder vastbesloten om bij vrouwen met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap af te nemen, ook al is dit in strijd met de grondwet. Zij weet dat ze hierbij ongestoord haar gang kan gaan omdat ze gesteund wordt door een rechtse meerderheid in de Kamer (inclusief het CDA), en ze niet bang hoeft te zijn voor rechtszaken van de kant van de vrouwen omdat die hiervoor toch niet de benodigde financiën of de moed kunnen verzamelen.
14 aug 2023
Nieuwe brief aan minister Weerwind over de omgangregeling tussen moeders en kinderen
Ondanks enkele verbeteringen die de laatste tijd zijn doorgevoerd, is de bezoekregeling nog steeds ver beneden de maat. Wij krijgen regelmatig noodkreten van de vrouwen op de TA in Zwolle dat hun kinderen in de problemen raken, en dat zij geen kans krijgen om deze problemen met hun kinderen te bespreken tijdens het ene uurtje in de zes weken dat de kinderen bij hen op bezoek mogen komen. In sommige gevallen mogen oudere kinderen (13-15 jaar) hun moeders nu eens in de drie weken bezoeken tijdens het reguliere bezoekuur voor volwassenen op de TA. De kinderen moeten hiervoor eerst gescreend worden om te zien of zij er geen radicale ideeën op nahouden. Tijdens het bezoek worden de kinderen door twee bewakers in de gaten gehouden die controleren of zij geen Arabisch praten met hun moeder (de taal waarin sommige kinderen zich het beste kunnen uitdrukken). Wanneer zij dit doen, volgen er strafmaatregelen tegen de moeder. Dit heeft de afgelopen maanden al geleid tot confrontaties tussen moeders en de bewakers. Voor de kinderen is het natuurlijk funest dat zij nu al behandeld worden als jonge terroristen. Dit zal hun vertrouwen in de Nederlandse overheid niet bevorderen. Voor kinderen onder de 12 jaar geldt nog steeds de regeling dat zij hun moeder slechts eens in de zes weken mogen bezoeken.
De minister en zijn ambtenaren blijken geen haast te maken met het aanpassen van de bezoekregeling en vandaar dat ik vandaag een nieuwe brief aan de minister heb geschreven. De harde lijn van het ministerie ten aanzien van de bezoekregeling is een gevolg van het feit dat de vrouwen op de TA zitten. Hun verblijf daar is volstrekt onnodig uit oogpunt van veiligheid en het is in strijd met de Nederlandse wet.
11 aug 2023
Gerechtshof ’s-Hertogenbosch: aanschaf babyluiers is geen financiering van terrorisme
Het gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft een 43-jarige man vrijgesproken die door het OM werd vervolgd voor het financieren van IS. Hij zou hij tijdens een reis in 2014 door Syrië hulpgoederen hebben uitgedeeld aan een ziekenhuis waar ook IS-strijders werden verzorgd. Hij heeft niet gecontroleerd waar de goederen terechtkwamen. Ook betaalde hij via een stichting hulpmiddelen voor baby’s en kinderen, zoals luiers en medicijnen. Naar oordeel van het hof is er geen sprake van financiering van terrorisme door het leveren van de eerder beschreven hulpgoederen. De man heeft verklaard dat de goederen bedoeld waren voor baby’s en kinderen. Volgens het hof is dat een te ver verwijderd verband om nog te kunnen concluderen dat het uitdelen van deze goederen diende om directe steun te verlenen aan een terroristische groepering als IS.
De vervolging van deze man is weer een voorbeeld van de verbetenheid waarmee het OM iedereen die getracht heeft humanitaire hulp te verlenen aan familieleden van IS-strijders achter de tralies probeert te krijgen. Dat het OM mensen vervolgt die werkelijk hebben meegedaan aan de misdaden van IS is vanzelfsprekend. Maar dat mensen vervolgd worden voor het verstrekken van babyluiers aan vrouwen in de gevangenis, is weer een voorbeeld van de heksenjacht op iedereen die op enigerlei wijze contact heeft gehad met IS-strijders.
7 aug 2023
Stemverhouding motie Van der Werf laat zien dat CDA nog steeds voorstander is van afnemen Nederlanderschap
Op 6 juli probeerde D’66 Kamerlid Hanneke van der Werf tegengas te geven tegen het beleid van minister Yesilgöz om bij alle terrorisme veroordeelden het Nederlanderschap af te nemen. In een motie wees zij op het inconsequente beleid van de Nederlandse regering om uitreis naar een IS gebied strafbaar te stellen, maar zelf terrorisme veroordeelden terug te willen sturen naar een land waar IS in opkomst in (in dit geval Afghanistan).
De motie werd verworpen doordat het CDA tegen stemde. Wanneer het CDA vóór de motie had gestemd, was hij aangenomen. De stemverhoudingen zijn hier te zien. Het CDA, waarvan de voorzitter mij herhaaldelijk verzekerd heeft dat de partij nu een humanere koers kiest tegenover de veroordeelde vrouwen, stemde mee met VVD, PVV, FvD en extreemrechts. Het is geen wonder dat veel leden de partij de laatste tijd verlaten hebben vanwege de rechtse koers van de partij.
4 aug 2023
Nieuwe resolutie in de maak voor CDA congres
Ad Corten
Zoals bekend houdt minister Yesilgöz nog steeds star vast aan haar beleid om bij alle terrorisme-veroordeelden het Nederlanderschap af te nemen, tegen het advies in van al haar ambtelijke diensten. Zij beroept zich daarbij op de meerderheid in de Tweede Kamer voor haar beleid; een meerderheid die te danken is aan de steun van het CDA (naast die van VVD en extreemrechts).
Als CDA-lid schaam ik mij over de rechtse lijn van mijn partij op dit punt, en ik heb daarom besloten op het komende partijcongres van 23 september opnieuw een resolutie in te dienen om de partij te bewegen haar koers te wijzigen. De ontwerp-resolutie die ik aan mijn contacten binnen de partij heb verzonden, heeft intussen al 12 van de benodigde 25 steunbetuigingen gekregen. De resolutie is een goede manier voor leden om te laten zien dat zij afstand willen nemen van de rechtse koers van de partij in het verleden. Helaas hebben de meeste “goede” CDA-ers intussen hun vertrouwen in de partij helemaal verloren, en hebben veel ondertekenaars van de vorige twee resoluties hun lidmaatschap intussen opgezegd. Het wordt dus nog even zoeken om de resterende 13 steunbetuigingen te vinden binnen de leden die er nu nog over zijn van de partij.
3 aug 2023
Teruggekeerde vrouw veroordeeld tot 18 maanden waarvan 8 maanden voorwaardelijk
Rechtspraak.nl 3 augustus 2023
Vanmiddag heeft de rechtbank in Rotterdam het vonnis uitgesproken in de strafzaak tegen T. T. De verdachte was aangeklaagd voor twee zaken, te weten (1) deelname aan een terroristische organisatie, en (2) voorbereiden van terroristische misdrijven.
Voor de eerste aanklacht vond de rechtbank het geleverde bewijs onvoldoende. De verdachte was wel “burger” geweest binnen IS gebied, maar had er geen blijk van gegeven dat zij het eens was met het gedachtegoed van IS of dat zij had deelgenomen aan terroristische activiteiten van de organisatie.
Voor de tweede aanklacht vond de rechtbank dat er wel voldoende bewijs bestond. De verdachte had een gezamenlijke huishouding gevoerd met iemand waarvan zij wist dat hij lid was van IS. Zij had hem daarmee in staat gesteld om terroristische aanslagen voor te bereiden.
De persoonlijke omstandigheden van de verdachte in aanmerking nemende, kwam de rechtbank tot een vonnis van 18 maanden waarvan 8 maanden voorwaardelijk, met aftrek van voorarrest. Gezien het feit dat verdachte sinds 2 november 2022 in voorarrest zit, betekent dit dat zij begin september vrij zal komen.
De veroordeling voor terrorisme op grond van het voeren van een gezamenlijke huishouding met een IS-strijder, blijft natuurlijk een zeer aanvechtbare zaak. Nooit eerder in de Nederlandse geschiedenis zijn echtgenotes van misdadigers veroordeeld wegens het koken van eten voor hun man.
26 jul 2023
Wanneer het afnemen van het Nederlanderschap een strafmaatregel is, moet de strafrechter daarover gaan en niet de bestuursrechter
Ad Corten, 26 juli 2023
Tijdens het debat in de Vaste Kamercommissie van Justitie op 7 juni liet minister Yesilgöz zich ontvallen dat het afnemen van het Nederlanderschap bij terrorisme veroordeelden eigenlijk een straf is, en niet een maatregel in het belang van de nationale veiligheid. In de woorden van de minister: “wanneer iemand zich schuldig heeft gemaakt aan een terroristisch misdrijf, verdient die het niet om Nederlander te zijn”. Daarom wordt het Nederlanderschap ook afgenomen bij vrouwen die getraumatiseerd zijn teruggehaald uit Syrië; die nooit geweld hebben gebruikt, en die na hun vrijlating vier kinderen hebben om voor te zorgen. Niemand kan zich voorstellen dat deze vrouwen een gevaar vormen voor de nationale veiligheid, maar toch wordt hun het Nederlanderschap afgenomen “in het belang van de veiligheid”. In werkelijkheid is dit natuurlijk gewoon een strafmaatregel, zoals de minister zich per ongeluk liet ontvallen.
Tot nu toe wordt de nationaliteit automatisch afgenomen door de IND en kan de gedupeerde daartegen in beroep gaan bij de bestuursrechter. Maar strafmaatregelen zijn het domein van de strafrechter en niet van de bestuursrechter. Daarom gaf de strafrechter in Rotterdam op 13 april al ongevraagd advies aan de bestuursrechter in het geval van het afnemen van de nationaliteit bij een van de teruggekeerde vrouwen. Het zou goed zijn wanneer de bestuursrechter ook erkent dat het hier niet gaat om de toepassing van een bestuurlijke maatregel, maar om een extra sanctie die wordt opgelegd bovenop de vrijheidsstraf.
24 juli 2023
Verslag debat Vaste Kamercommissie over terrorisme op 7 juni nu beschikbaar
Tweede Kamer, 7 juli 2023
De Tweede Kamer heeft onlangs het volledige verslag van het op 7 juni gehouden debat over terrorisme online gezet. Het is te downloaden van de site van de Tweede Kamer. Het originele verslag heeft geen pagina nummering; die heb ik zelf toegevoegd aan deze versie die ik op de website gezet heb.
Interessant is de vraag van Hanneke van der Werf (D’66) over het afnemen van de Nederlandse nationaliteit bij een Nederlands/Afghaanse uitreizigster op pagina 13-14. Het antwoord van de minister komt op pagina 46-47. Zij stelt eerst dat de situatie in het land van de tweede nationaliteit bij het besluit tot afnemen van het Nederlanderschap geen rol speelt. Haar prioriteiten zijn gericht op de veiligheid in Nederland. Wanneer Hanneke van der Werf haar wijst op de inconsistentie van haar redenering, verklaart de minister “We hebben met elkaar gezegd, en we hebben in de wet gegoten, dat iemand het recht op het Nederlanderschap heeft verloren op het moment dat hij zich schuldig maakt aan een terroristisch misdrijf en zich keert tegen alles waarvoor wij staan in dit land. Dan verdien je het niet om Nederlander te zijn, zeg ik kort samengevat. Daaraan gekoppeld wordt een inreisverbod. Als we je het land uit krijgen, mag je dus ook niet meer terugkeren. Voor degene die we op dat moment niet het land uit krijgen, blijft ondertussen de inzet: vertrek.”
De redenering van de minister blijft dus inconsistent. Het ene moment verklaart zij dat haar prioriteit de veiligheid is van Nederland, en het andere ogenblik dat mensen worden uitgezet omdat zij het niet verdienen Nederlander te zijn. Dan gaat het dus duidelijk om een strafmaatregel.
21 juli 2023
Petitie Europarlement aan Deense regering om kinderen terug te halen uit Syrië
Het Europarlement heeft een petitie gestuurd aan de Deense regering waarin wordt aangedrongen op repatriëring van vijf Deense kinderen die nog verblijven in kamp Roj. De petitie was een initiatief van de Deense journaliste Natascha Rée Mikkelsen van de actiegroep Repatriate the Children (RTC) Denmark.
De Deense kinderen verblijven nog in Syrië omdat de moeders weigeren hun kinderen af te staan. Eerder had de Deense regering de moeders hun Deense nationaliteit ontnomen, en zij worden daarom niet teruggehaald. De Deense regering wil alleen de kinderen terughalen, maar de moeders geven hiervoor geen toestemming.
Het Deense geval illustreert de problemen die ontstaan wanneer landen de nationaliteit afnemen bij onderdanen waarvan de kinderen dan in een onmogelijke situatie verzeild raken. Hetzelfde probleem speelt bij Nederlandse moeders van wie de nationaliteit is afgenomen of nog zal worden afgenomen.
20 juli 2023
Inhoudelijke zitting tegen teruggehaalde vrouw draait om vraag of echtgenoot lid was van IS
Ad Corten
In de vandaag gehouden inhoudelijke zitting tegen T. T. draaide alles om de vraag of haar echtgenoot wel of niet een actief lid was geweest van IS. Wanneer dat namelijk het geval was, wordt de vrouw schuldig gehouden aan het voorbereiden van terroristische misdrijven (omdat zij eten voor haar man gekookt heeft). Zij wordt dan veroordeeld wegens terrorisme; moet nog een paar jaar doorbrengen op de TA, loopt kans haar Nederlanderschap te verliezen (en haar kinderen), kan uitgezet worden of stateloos worden, krijgt geen uitkering, woning of verzekering, en geen verdere medische hulp. Was haar man niet in dienst van IS, dan wordt de vrouw niet veroordeeld wegens terrorisme en kan ze vrij de gevangenis uitlopen. De hele rechtszaak gaat dus niet om wat de vrouw zelf gedaan heeft, maar om wat haar man gedaan heeft.
Ik heb al eerder gewezen op deze vreemde rechtsgang waarbij niet gekeken wordt of de vrouwen zelf misdaden gepleegd hebben, maar waarbij ze louter veroordeeld worden om hetgeen hun man gedaan heeft. Nooit eerder zijn vrouwen in Nederland veroordeeld omdat zij eten gekookt hebben voor een man die misdadiger was. Zelfs de vrouwen van Taghi en Holledeer zijn niet hiervoor aangeklaagd.
Het OM was van mening dat er genoeg bewijs was voor het lidmaatschap de man van IS, en zijn vrouw derhalve schuldig was aan het voorbereiden van terroristische misdrijven. Gezien enkele verzachtende omstandigheden zoals verminderde toerekeningsvatbaarheid op het moment van uitreizen, eiste het OM niet het volle pond van 5 jaar onvoorwaardelijk, maar kwam het met een lagere eis van 42 maanden waarvan 12 maanden voorwaardelijk. Wanneer de rechtbank hierin meegaat, moet de vrouw nog minstens anderhalf jaar zitten, waarvan een groot deel op de TA. De advocaat stelde dat er geen harde bewijzen waren voor het lidmaatschap van de man van IS en dat de vrouw daarom vrijgesproken moest worden van de aanklachten.
De vrouw was te geëmotioneerd om nog een slotwoord te kunnen houden. Het enige dat zij uit kon brengen, was dat het verblijf op de TA erg zwaar was.
18 juli 2023
Franse grootouders en familieleden doen beroep op regering om resterende kinderen terug te halen uit Syrië
In een opinie artikel in het Franse blad Le Monde doen familieleden van de overgebleven kinderen in Syrië, verenigd in het Collectif des Familles Unies, een dringend beroep op de Franse regering om ook de resterende kinderen terug te halen uit Syrië. Dit naar aanleiding van de recente Franse bekendmaking om geen nieuwe kinderen meer op te halen uit Syrië omdat de resterende moeders weigeren van hun kinderen gescheiden te worden. De familieleden wijzen erop dat de moeders vaak niet in staat zijn om een goede beslissing te nemen doordat zijn sterk gehecht zijn aan hun kinderen; doordat ze fysieke wonden of psychische trauma’s hebben, of doordat ze nog steeds onder invloed van extremistische ideologieën verkeren. De familieleden pleiten ervoor dat Frankrijk met de Koerden een akkoord sluit – na navolging van Zweden – om de vrouwen en kinderen uit te zetten naar Iraaks Koerdistan, waarna ze door de Franse regering kunnen worden opgehaald. De huidige situatie, waarbij Frankrijk en ander landen aan Syrië geld geven om de vrouwen en kinderen tot in lengte van dagen in de detentiekampen te houden, is geen menswaardige oplossing.
Een vertaling van het Franse artikel is hier te lezen.
13 juli 2023
TA Magazine bedoeld om vrouwen in Zwolle vertrouwen te geven in Nederlandse maatschappij
Vandaag is de nieuwe editie van het TA Magazine verzonden aan de gedetineerde vrouwen in Zwolle. Naast het geven van informatie is het blaadje bedoeld om het vertrouwen van de vrouwen in de Nederlandse maatschappij te behouden of te herstellen. Door de harde aanpak van de vrouwen na hun aankomst in Nederland is dit vertrouwen tot onder het nulpunt gedaald. Dit is slecht voor hun toekomstige re-integratie, en ook voor de toekomst van hun kinderen.
Volgens de Nederlandse wet moet detentie altijd gericht zijn op terugkeer in de maatschappij (tweede artikel van de Penitentiaire Beginselenwet). Bij de vrouwen in Zwolle houdt de overheid zich niet aan dit beginsel; hun detentie is primair bedoeld om hen te straffen. Volgens de minister van J&V is het niet nodig om hen voor te bereiden op terugkeer in de maatschappij omdat zij na hun detentie toch uitgezet worden.
Door de vrouwen consequent als terrorist te behandelen, doet de Nederlandse overheid precies het tegenovergestelde van wat zij zou moeten doen: het herstellen van het vertrouwen van de vrouwen in de Nederlandse maatschappij. Daarmee ontneemt zij de vrouwen elke animo om zich na hun detentie te gaan inzetten voor het bestrijden van het nog aanwezige jihadisme in Nederland (volgens de NCTV nog steeds de grootste terroristische dreiging in Nederland).
Vertrouwen winnen begint met het geven van vertrouwen; dat weet elke psycholoog en iedereen met gezond verstand. Omdat de Nederlandse overheid het op dit punt volledig laat afweten, proberen wij met ons magazine (en daarnaast met onze brieven) de fouten van onze overheid te corrigeren en de vrouwen in Zwolle te laten zien dat er in Nederland ook nog mensen zijn die wél om hen geven.
7 jul 2023
Frankrijk stopt met terughalen vrouwen uit Syrië
Frankrijk is bij gebrek aan belangstelling gestopt met het terughalen van vrouwen en hun kinderen die naar het ’kalifaat’ van Islamitische Staat in Syrië trokken. Dinsdag nog was er een operatie waarbij tien Franse vrouwen en 25 kinderen uit kampen in Syrië werden overgebracht naar Frankrijk. Het was de vierde operatie in zijn soort, maar volgens een zegsman van de regering was het ook de laatste.
„Alle vrouwen die wilden terugkeren uit de kampen in Syrië, zijn inmiddels naar Frankrijk gebracht”, aldus de zegsman. Daarmee houden deze operaties op. Hij zei niet om hoeveel Françaises het gaat, maar eerder vernam het Franse persbureau AFP dat het circa tachtig sterk geradicaliseerde vrouwen betreft. Sinds 2019 heeft de Franse regering 57 vrouwen en 169 kinderen uit kampen in Syrië teruggehaald.
Zoals enkele dagen geleden al op deze website werd vermeld, weigeren vrouwen ook om terug te keren naar Frankrijk omdat ze weten dat ze dan van hun kinderen gescheiden worden.
4 juli 2023
Frankrijk repatrieert 24 kinderen en 10 vrouwen
Collectif des Familles Unies, 4 juli 2023
Frankrijk heeft zojuist 25 kinderen en 10 vrouwen gerepatrieerd uit het Roj-gevangenkamp in het noordoosten van Syrië. Dit is de vierde repatriëringsoperatie sinds juli 2022. De gerepatrieerde kinderen en vrouwen zaten al meer dan 4 jaar vast, sommigen meer dan 5 jaar.
Het ‘Colletif des Familles Unies’ wijst erop dat er nog steeds tientallen, zo niet honderd Franse kinderen achterblijven in de kampen. Frankrijk haalt alleen de kinderen op van wie de moeder daarmee instemt. Veel van de moeders weigeren dit, en de belangrijkste reden daarvoor is de angst om gescheiden te worden van hun kinderen met wie ze vier of vijf jaar heel nauw hebben samengeleefd in een tent. Door hen jarenlang samen in de steek te laten; door hen jarenlang te dwingen de slechtste levensomstandigheden samen te doorstaan, heeft Frankrijk gezorgd dat er een zeer hechte band tussen moeders en kinderen is ontstaan. De moeders kunnen zich niet kunnen voorstellen dat deze plotseling zou eindigen.
Hetzelfde geldt natuurlijk voor de Nederlandse moeders die vorig jaar zijn teruggehaald. De manier waarop zij in Nederland behandeld worden en gescheiden zijn van hun kinderen, heeft andere Nederlandse vrouwen die nog in Syrië verblijven, ervan doen afzien om ook naar Nederland terug te keren. Het gevolg is dat hun kinderen opgroeien in een IS-omgeving dankzij het beleid van de Nederlandse regering.
4 juli 2023
Raad van State verwerpt hoger beroep tegen intrekken Nederlanderschap bij terrorisme veroordeelde van Marokkaanse afkomst
De Raad van State heeft het hoger beroep verworpen tegen het afnemen van het Nederlanderschap bij een Nederlander van Marokkaanse afkomst die veroordeeld was voor terrorisme. De man was weliswaar niet in Syrië geweest maar hij was wel van plan geweest om uit te reizen. Hij was hiervoor in 2021 tot 18 maanden veroordeeld waarvan 12 maanden voorwaardelijk.
De advocaat van betrokkene betoogde dat er sprake was van dubbele bestraffing omdat het afnemen van het Nederlanderschap een automatisch gevolg was zijn veroordeling wegens terrorisme. De Raad vond echter dat intrekking van het Nederlanderschap geen bestraffende sanctie is en dat het daardoor niet in strijd is met het verbod op dubbele bestraffing. Ook was de Raad het niet eens het argument dat het intrekken van het Nederlanderschap bij burgers met dubbele nationaliteit een vorm van discriminatie was.
De uitspraak van de Raad (die overeenkomt met die tegen Maher H. in 2021) is merkwaardig gezien de eerdere kritiek van dezelfde Raad op het afnemen van het Nederlanderschap. Zo betoogde de Raad in 2015 in een advies aan de regering dat het bij intrekken van het Nederlanderschap om een “zeer ingrijpende, in beginsel onomkeerbare maatregel gaat” en dat “er voor een dergelijke ingrijpende maatregel zwaarwegende argumenten dienen te bestaan”.
In een nieuw advies aan de regering in 2021 stelde de Raad opnieuw dat “intrekking van het Nederlanderschap een zeer ingrijpende maatregel is voor de betrokkene”. Zij vroeg zich verder af in hoeverre de maatregel werkelijk bijdroeg aan de nationale veiligheid. In de woorden van de Raad: “Deze opvatting (dat afnemen van het Nederlanderschap nodig is voor de nationale veiligheid) geeft blijk van een beperkte visie op het begrip nationale veiligheid. Mede als gevolg van globalisering is de nationale veiligheid immers in toenemende mate gediend met internationale veiligheid en stabiliteit. Een maatregel die personen vanwege de potentiële dreiging die van hen uitgaat bewust buiten de grenzen van het Koninkrijk houdt, verplaatst het probleem naar andere – in dit geval vaak fragiele – staten. Ook uit het oogpunt van de bevordering van de internationale rechtsorde kunnen daar vraagtekens bij worden geplaatst”.
Nu zegt de Raad dat het intrekken van het Nederlanderschap ‘slechts een bestuurlijke maatregel is’. Is de Raad haar eerdere standpunt dat het om een “zeer ingrijpende maatregel” gaat die averechts kan werken op de nationale veiligheid, intussen helemaal vergeten?
3 jul
Vaste Kamercommissie debatteert over afnemen Nederlandse nationaliteit
Het onderwerp van de teruggekeerde vrouwen en hun kinderen verdwijnt uit de actualiteit. Dit blijkt uit het feit dat de vergadering van de Vaste Kamercommissie van J&V op 7 juni, waarbij weer gesproken werd over het afnemen van het Nederlanderschap bij de vrouwen, zonder enige ruchtbaarheid voorbij is gegaan. Pas bij toeval ontdekte ik onlangs de opname van dit debat.
Vanwege de geringe actualiteit hadden de linkse oppositiepartijen (PvdA, GroenLinks en SP) geen vertegenwoordigers naar dit debat gestuurd, waardoor het helemaal overheerst werd door rechts en extreemrechts. Hoe die denken over de teruggekeerde vrouwen is bekend. De enige die probeerde tegen de stroom in te gaan, was Hanneke van der Werf (D’66). Zij refereerde aan het artikel in de NRC van 19 maart over het afnemen van het Nederlanderschap bij S S., en aan de conclusie uit het laatste DTN rapport dat de grootste jihadistische dreiging in Nederland nu uit het buitenland kwam. Haar vraag was: ‘Hoe kun je ex-jihadisten uitzetten naar een land waar IS weer in opkomst is zodat ze zich daar weer bij hun jihadistische vrienden kunnen aansluiten en opnieuw een bedreiging vormen voor Nederland’. Een volkomen hypothetische vraag natuurlijk, want iedereen weet dat aansluiten bij IS het laatste is wat S.S. van plan is. Zij beschouwt het plan om haar naar Afghanistan te sturen eerder als een soort doodvonnis. Maar in de huidige situatie, waarbij een Kamermeerderheid alleen maar wil praten over bescherming van nationale veiligheid, was dit blijkbaar de enige mogelijkheid om het onderwerp aan te kaarten. Het is natuurlijk intriest dat de discussie met zo’n argument gevoerd moet worden, en niet met de argumenten dat afnemen van nationaliteit een disproportionele straf is; dat het discriminerend is t.a.v. burgers met dubbele nationaliteit, en dat ook terrorisme veroordeelden een tweede kans moeten krijgen.
28 jun
Vrouwen op de TA onderworpen aan dezelfde beperkingen als de zwaarste criminelen in Nederland
Nieuwsuur, 27 jun 2023
Gisteravond bracht het TV programma Nieuwsuur het bericht dat minister Weerwind van Rechtsbescherming een wetsvoorstel wil indienen om de bewaking van de zwaarste criminelen op de zogenaamde EBI’s (extra beveiligde inrichtingen) nog verder aan te scherpen. Dit in verband met pogingen van criminelen als Holleeder en Taghi om vanuit hun cel toch nog contact te onderhouden met de buitenwereld. Wetenschappers van de UVA die dit voorstel bekeken hadden in opdracht van het WODC vonden een verdere aanscherping van de beveiliging onnodig omdat die al zwaar genoeg was. Zij adviseerden de regering daarom het voorstel terug te trekken.
Uit de beschrijving van de beveiligingsmaatregelen op de EBI’s bleek dat deze precies hetzelfde zijn als die op de TA in Zwolle. De vrouwen in Zwolle worden dus precies hetzelfde behandeld als Taghi en Holleeder, wat betekent dat zijn aan strengere beperkingen onderhevig dan bijvoorbeeld criminelen die ‘alleen maar’ een moord gepleegd hebben.
Iedereen weet dat de vrouwen in Zwolle nooit in hun leven geweld hebben gebruikt of plannen daartoe gemaakt hebben. Zij voldoen ook niet aan de definitie van terrorist zoals die door de AIVD gehanteerd wordt. De absurde beperkingen van hun vrijheid zijn dus volstrekt overbodig uit veiligheidsoogpunt. Deze dienen alleen maar om de vrouwen het leven zo onaangenaam mogelijk te maken en hen op die manier extra te straffen. En dat mag niet volgens artikel 2.3 van de Penitentiaire Beginselenwet (PWB).
26 jun
Commentaar op CPT rapport verzonden aan Raad van Europa
Ad Corten, 26 juni 2023
In een brief aan de Raad van Europa heb ik gewezen op de tekortkomingen in het rapport van het Comité ter voorkoming van marteling (CPT) dat vorige week is uitgekomen. Deze tekortkomingen heb ik twee dagen geleden al toegelicht in het vorige bericht op deze site.
De vrouwen op de TA in Zwolle ervaren hun voortdurende vernedering en de zware beperking van hun vrijheid als een vorm van geestelijke marteling. Het is belangrijk dat het Europese Comité ter vermijding van marteling hiervan op de hoogte is. Nederland profileert zich altijd graag als een voorvechter van mensenrechten, maar op de TA in Zwolle is daar weinig van te merken.
De brief aan de Raad van Europa is hier te lezen.
24 jun
Europese comité tegen marteling laat zich bij bezoek aan TA Zwolle zand in ogen strooien
European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment (CPT). Report to the Government of the Netherlands on the periodic visit to the Kingdom of the Netherlands carried out from 10 to 25 May 2022. 23 juni 2023
Het Europese comité voor de Preventie van Foltering en Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Bestraffing heeft gisteren zijn rapport uitgebracht van het routinebezoek aan Nederland in mei 2022. Het comité heeft daarbij ook een bezoek gebracht aan de TA in Zwolle. Hoewel het comité wel de vinger weet te leggen op een aantal mistoestanden op deze TA zoals de overdreven beveiliging en de onnodige visitaties, ziet het de meest belangrijke punten over het hoofd. Zo heeft het comité zich laten vertellen dat er voor de gedetineerden op de TA elke 12 maanden een evaluatie plaats vindt (pagina 48). Het comité heeft niet ontdekt dat dit niet geldt voor gedetineerden die verdacht worden van, of veroordeeld zijn wegens terrorisme, d.w.z. voor alle gedetineerden op de TA. De vrouwen in Zwolle zijn op de TA geplaatst zonder dat er gekeken is naar het reële gevaar dat er van hen uitgaat, en zij blijven daar hun hele detentie zonder dat er jaarlijks gekeken wordt of dat nog wel nodig is.
Verder stapt het comité wel heel luchtig heen over de belangrijkste beperking voor de vrouwen op de TA, te weten het geringe contact met hun kinderen. Het comité schrijft dat de vrouwen na aankomst in Nederland “vaak gescheiden waren geweest van hun kinderen”. Het vertelt niet dat alle vrouwen permanent van hun kinderen zijn gescheiden, en erger nog, dat ze hun kinderen daarna nauwelijks meer te zien krijgen.
Maar het allerbelangrijkste bezwaar tegen het verblijf van de vrouwen op de TA ligt natuurlijk buiten het domein van het comité, en dat is de ongeldige reden voor het verblijf van de vrouwen op de TA. De vrouwen zijn geen terrorist; zij hebben nooit aanslagen gepleegd en zij verspreiden geen radicale gedachten. De enige reden waarom zij op de TA zitten, is de politieke druk om deze vrouwen hard te straffen, en de TA wordt als middel daarvoor gebruikt. Dat is niet alleen onrechtvaardig, maar het gaat ook lijnrecht in tegen de Nederlandse wet (artikel 2.3 van de PBW).
De vrouwen op de TA hebben in recente brieven meermalen aangegeven dat zij hun verblijf daar beschouwen als geestelijke marteling. Het zou goed zijn wanneer Europese EU comité op korte termijn opnieuw een bezoek zou brengen aan de TA om zijn huiswerk over te doen.
20 jun
Onnodige beperkingen voor de vrouwen op de TA in Zwolle
Ad Corten, 20 juni 2023
Terroristenafdelingen zijn oorspronkelijk opgezet om het uitdragen van radicale ideeën door gedetineerden onder medegevangenen tegen te gaan. Met het oog hierop gelden er op de TA speciale beperkingen. Veel van deze beperkingen zijn echter onnodig uit oogpunt van veiligheid. Dit geldt in het bijzonder voor de vrouwen op de TA in Zwolle. Geen van deze vrouwen heeft ooit aanslagen gepleegd of beraamd. Zij voldoen daarmee niet aan de definitie van “terrorist” zoals die door de AIVD gegeven wordt. Het is volstrekt onlogisch om te veronderstellen dat er van hen enig gevaar uitgaat. Hun vrijheidsbeperkingen op de TA zijn dan ook uitsluitend bedoeld als extra strafmaatregelen. Dit wordt toegegeven door beleidsambtenaren van DJI. Het is ook al eerder genoemd door Yola Wanders, de ex-directeur van de TA in Vught.
Het zou goed zijn wanneer rechters bij de bepaling van de strafmaat voor de vrouwen rekening houden met het absurd zware regime waaronder de vrouwen op de TA moeten leven. Ter informatie van de advocaten die de vrouwen verdedigen, heb ik een overzicht gemaakt van alle beperkingen op de TA Zwolle die onnodig zijn uit oogpunt van veiligheid, en die alleen uitgelegd kunnen worden als extra strafmaatregel.
19 jun
Kinderen gestraft voor misstap moeder
Nederlands Dagblad 9 juni 2023, klik hier voor pdf
Pas vandaag kwam ik erachter dat het ND een opinie artikel van mij al op 9 juni had gepubliceerd. Het artikel gaat over de ongelijke behandeling van kinderen van de vrouwen op de TA in Zwolle vergeleken met de kinderen van vrouwen op de reguliere afdeling. De kinderen van moeders op de TA mogen hun moeder minder vaak en korter bezoeken, en zij mogen ook geen gebruik maken van de kindvriendelijke ontvangstzaal met speeltoestellen voor kinderen van reguliere gevangenen. Bij hun bezoek zijn er geüniformeerde bewakers aanwezig waar de kinderen bang voor zijn, en de kinderen krijgen – in tegenstelling tot kinderen van andere vrouwen – geen versnaperingen uitgedeeld door de bewakers. Minister Weerwind heeft nog steeds geen gevolg gegeven aan onze oproep om de bezoekregeling voor de kinderen aan hun moeder te verruimen. Het ministerie vindt blijkbaar dat niet alleen de moeders op de TA, maar ook hun kinderen extra gestraft moeten worden.
19 jun
Juristen kraken hogere maximumstraf voor deelname aan terroristische organisatie
Volkskrant, 19 juni 2023, hier ook te lezen als pfd
Het voornemen van het kabinet om de maximale straf voor deelname aan een terroristische organisatie te verhogen naar twintig jaar cel, krijgt veel kritiek van juristen. Met het wetsvoorstel komt het kabinet een afspraak uit het coalitieakkoord na.
Het in 2004 ingevoerde strafmaximum ligt nu op vijftien jaar. Dat is gebaseerd op Europese regelgeving en is sinds de inwerkingtreding ongewijzigd gebleven. De Nederlandse Orde van Advocaten, de Raad voor de Rechtspraak en de Raad van State vinden het huidige maximum hoog genoeg en zien geen toegevoegde waarde in verhoging van de celstraf.
Het nu ingediende wetsvoorstel is het zoveelste symptoom van de blinde heksenjacht die minister Yesilgöz voert op mensen die zij verdenkt van terrorisme. Volgens alle betrokken deskundigen heeft het wetsvoorstel geen enkele toegevoegde waarde. De nu bestaande maximumstraf van 15 jaar is de afgelopen jaren al geen enkele maal toegepast.
17 jun
Vrouwen op TA volkomen rechteloos
Ad Corten, 17 juni 2023
De afgelopen weken zijn er enkele vrouwen vanuit de terroristen afdeling (TA) rechtstreeks vrijgelaten, hetzij omdat de rechter besloot dat de aanklacht wegens terrorisme ongegrond was (Nikki S.), of doordat het OM besloot het voorarrest te schorsen. Het feit dat gedetineerden de ene dag nog opgesloten zitten op de TA omdat zij een gevaar vormen voor de samenleving en de volgende dag vrij rondlopen op staat, roept de vraag op of zij in één nacht veranderd zijn van gevaarlijke terroristen in normale burgers. Of waren ze vóór hun vrijlating eigenlijk al niet meer gevaarlijk?
De vrouwen zitten op de TA omdat zij verdacht worden van, of veroordeeld zijn wegens, terrorisme. Zij worden zwaarder beveiligd dan moordenaars, en zij hebben geen enkele manier om hiertegen in beroep te gaan. Volgens artikel 26b van de SPOG (Regeling selectie, plaatsing en overplaatsing van gedetineerden) moet er bij gedetineerden op de TA weliswaar elke 12 maanden gekeken worden of zij nog steeds gevaarlijk zijn, maar deze regel geldt niet voor terrorisme verdachten of veroordeelden. Een merkwaardige artikel want op de TA zitten natuurlijk alleen mensen die van terrorisme verdacht worden of daarvoor veroordeeld zijn. Voor gedetineerden op de TA wordt dus nooit gekeken of hun verblijf op de TA nog wel gerechtvaardigd is.
De definitie van terrorisme volgens de AIVD is ‘Het uit ideologische motieven (voorbereiden van het) plegen van op mensenlevens gericht geweld of het veroorzaken van maatschappij-ontwrichtende schade, met als doel (een deel van) de bevolking ernstige vrees aan te jagen, maatschappelijke veranderingen te bewerkstelligen en/of politieke besluitvorming te beïnvloeden.’ De vrouwen op de TA beantwoorden op geen enkele manier aan deze definitie. Zij hebben nooit in hun leven een aanslag gepleegd of voorbereid. In werkelijkheid worden zij dan ook niet op de TA geplaatst omdat er van hen een dreiging uitgaat, maar alleen om hen extra te straffen.
Het regime op TA werd door Amnesty International in 2017 al betiteld als onmenselijk en onnodig. Amnesty had het toen nog over echte terroristen die werkelijk aanslagen gepleegd hadden of voorbereid. De vrouwen die vorig jaar terugkeerden in Nederland zijn geen terroristen en voor hen is het strenge regime helemaal onrechtvaardig en onmenselijk.
15 juni
Kinderbescherming stond vier jaar geleden al klaar om de kinderen op te vangen
NRC, 2 februari 2019, als pdf hier te lezen
Uit een interview van de NRC met medewerkers van de Raad voor de Kinderbescherming in februari 2019 blijkt dat Jeugdzorg op dat moment al helemaal klaar stond om de kinderen op te vangen. De voorbereidingen waren getroffen nadat in 2017 de ministeries van Justitie en Veiligheid en van VWS aan de RvdK gevraagd hadden een terugkeerplan op te stellen voor de kinderen van ‘uitreizigers’ naar oorlogsgebieden.
Uitvoering van dat plan leek in februari 2019 nog slechts een kwestie te zijn van maanden, en men was druk bezig de opvang van de kinderen zo goed mogelijk te regelen. Volgens de RvdK was het belangrijk dat het contact van de kinderen met de moeders goed geregeld zou worden, en dat er sprake zou zijn van een gesmeerd verloop van het bezoek van de kinderen aan hun moeders in de gevangenis.
Helaas verliep de terugkeer van de moeders en kinderen minder voorspoedig dan in 2019 werd aangenomen. Door de afwijzende opstelling van het “christelijke” CDA was er jarenlang geen politieke steun voor terughalen in de Tweede Kamer (zelfs op dit moment heeft het CDA zijn standpunt nog niet gewijzigd). Terughalen gebeurde uiteindelijk pas in 2022, en dan nog alleen om de moeders te kunnen straffen. En van een “gesmeerd bezoek” van de kinderen aan hun moeders in de gevangenis is op dit moment ook nog steeds geen sprake. De kinderen mogen hun moeder slechts eenmaal per zes weken gedurende een uurtje bezoeken, en dan nog in een ruimte die daarvoor niet geschikt is.
De houding van onze regering en parlement tegenover deze vrouwen en kinderen tijdens de afgelopen 4 jaar getuigt van een on-Nederlandse rancune en kleinzieligheid; een kleinzieligheid die de NRC en de RvdK in 2019 niet aan zagen komen.
1 juni
Jihadistische dreiging in Nederland volgens NCTV toegenomen. Waarom zetten we teruggekeerde vrouwen niet in als tegengif?
NCTV 30 mei 2023
In de nieuwste aflevering (Nr. 58) van de serie “Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland” laat de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) weten dat de dreiging van jihadistische aanslagen in Nederland is toegenomen. Hoewel de dreiging vooral vanuit het buitenland afkomstig is, zijn er ook in Nederland naar schatting zo’n vijfhonderd mannen en vrouwen die nog steeds het IS gedachtegoed aanhangen.
Op de Terroristen Afdeling in Zwolle zitten een twintigtal vrouwen die indertijd zijn vertrokken naar Syrië; daar aan den lijve ondervonden hebben wat het kalifaat in werkelijkheid inhield, en die nu staan te popelen om andere jongen mensen te waarschuwen voor de gevaren van het jihadisme. Deze vrouwen kunnen een krachtig tegengif vormen voor het nog steeds sluimerende jihadisme in ons land. En wat doen we met deze vrouwen? We nemen hun kinderen af, we straffen hen zo zwaar mogelijk op de TA, nemen hen de Nederlandse nationaliteit af, en zetten hen uit naar het buitenland. Ons meest effectieve wapen tegen het jihadisme gooien we daarmee overboord. En de NCTV maar waarschuwen dat de jihadistische dreiging toeneemt.
27 mei
In Zweden zijn praktisch alle teruggekeerde kinderen verenigd met hun moeders
Return the Children, 23 mei 2023
In een WhatsApp bericht aan het International Repatriation Network geeft Bea Eriksson van het RTC Zweden een update van de situatie in Zweden. Hier zijn tussen september 2021 en mei 2022 in totaal 12 vrouwen en 23 kinderen teruggehaald. Na een moeizaam eerste jaar waarin moeders en kinderen gescheiden waren en er processen gevoerd werden over de voogdij, zijn nu alle kinderen verenigd met de moeders op twee uitzonderingen na. RTC heeft hierbij een rol gespeeld door op verzoek van de families in de rechtszaal te getuigen hoe belangrijk de rol van de moeders is voor de psychologische gezondheid van de kinderen. Met de moeders en kinderen gaat het intussen goed; sommige moeders hebben hun naam veranderd en zijn begonnen aan een universitaire studie.
Er zitten nog enkele Zweedse kinderen en moeders in Syrië, maar de Zweedse regering doet geen pogingen om hen terug te halen. Dit houdt verband met de komst van een rechtse regering, en ook met de tegenstand van Turkije tegen het NAVO lidmaatschap van Zweden. Daardoor wil Zweden de Turken niet verder tegen zich in het harnas jagen door met de Koerden te onderhandelen over de teruggave van de moeders en kinderen.
24 mei
Is het draconische regime op de TA de laatste jaren werkelijk afgezwakt?
Ad Corten, 24 mei 2023
De NRC schreef op 13 april: “Terroristenafdelingen hebben hun langste tijd gehad. Na zo’n twee decennia ervaring is het draconische regime er afgezwakt. De vele visitaties zijn teruggedrongen, er is arbeid mogelijk, bezoek is verruimd. Het komt ook voor dat terreur-veroordeelden na een derde van hun straf worden doorgeplaatst naar een reguliere gevangenis.”
Dat is een wat al te optimistische inschatting. De visitaties na familiebezoek gaan nog steeds gewoon door. Eén van de vrouwen op de TA weigert bezoek van familieleden vanwege de kans dat na het bezoek “het rode lampje” gaat branden ten teken dat zij uit de kleren moet. Dit brengt bij haar zoveel trauma’s naar boven uit haar tijd in Koerdische gevangenissen dat zij geen bezoek van familie of vrienden durft te ontvangen. De meeste vrouwen op de TA hebben ernstige trauma’s overgehouden aan hun verblijf in de Koerdische kampen, maar van psychologische hulp is er op de afdeling geen sprake. Wanneer de vrouwen naar de reguliere afdeling overgeplaatst worden, kunnen zij daar meer hulp krijgen. Maar die overplaatsing gebeurt alleen wanneer zij niet in beroep gaan en zich neerleggen bij hun veroordeling wegens terrorisme. En wanneer zij veroordeeld zijn voor terrorisme, wordt hun het Nederlanderschap ontnomen (bij dubbele nationaliteit) en lopen ze grote kans hun kinderen te verliezen. Zij mogen dus kiezen tussen psychologische hulp voor zichzelf of het behoud van hun kinderen.
Hoezo “afzwakking van het draconische regime” ?
23 mei
Vrouwen beschrijven verblijf op de TA als geestelijke marteling
Ad Corten, 23 mei 2023
Ondanks al onze protesten is er nog geen enkele verlichting gekomen van het regime op de TA in Zwolle. De vrouwen leven nog steeds in drie streng gescheiden groepen en mogen na overplaatsing van de ene groep naar de andere geen enkel contact meer hebben met vriendinnen uit hun oude groep. Zij zitten 19 uur per dag opgesloten in hun cel en in het weekend zelfs 21 uur. Ontvangen van boeken is verboden, evenals tuinieren. Hun kinderen mogen ze nog steeds maar eens in de 6 weken ontvangen, en dan slechts gedurende een uurtje, omringd door bewakers, in een kind-onvriendelijke ruimte. En de vrouwen met dubbele nationaliteit krijgen nog steeds te horen dat hun Nederlanderschap zal worden afgenomen en dat ze het land zullen worden uitgezet.
Eén van de vrouwen omschreef het verblijf op de TA onlangs als geestelijke marteling. Zij had bij de Koerden zowel lichamelijke als geestelijke marteling meegemaakt, maar de laatste was het ergste. “Bij lichamelijke marteling werden je blauwe plekken na enkele dagen weer minder, maar geestelijke marteling is iets dat steeds doorgaat en waar je uiteindelijk erg moe en depressief van wordt”.
21 mei
IND heeft geen tijd om Syrische oorlogsmisdadigers op te sporen, maar wel om Nederlandse vrouwen het land uit te zetten
Syrische vluchtelingen in Nederland lopen hier hun folteraars tegen het lijf. Tientallen beulen die onder het regime van president Bashar al-Assad in Syrië mensen hebben gemarteld, lopen vrij rond in Nederland, melden Trouw en het radioprogramma Argos vandaag. Sommige deskundigen schatten dat het gaat om 50 tot 100 oorlogsmisdadigers. Blijkbaar heeft de IND onvoldoende mankracht om alle buitenlandse vluchtelingen die Nederland binnenkomen voldoende te checken.
Waar de IND wél veel tijd aan besteedt, is het uitzetten van een 15-tal Nederlandse vrouwen naar het buitenland. Deze vrouwen, die eerder werden teruggehaald uit Syrië, wordt op last van de minister hun Nederlanderschap ontnomen omdat zij een gevaar zouden vormen voor de nationale veiligheid. Nu er steeds meer van deze vrouwen voor de rechtbank hebben gestaan, blijkt er van hen geen enkel gevaar uit te gaan. Zij zijn indertijd, al dan niet gedwongen, met hun man meegereisd naar Syrië en hebben zich daar beziggehouden met het huishouden en de verzorging van hun kinderen. De beschuldigingen van oorlogsmisdaden, slavernij en plundering waar het OM mee komt, blijken ongegrond te zijn. Wanneer je de vrouwen persoonlijk ontmoet, blijken het hele normale Nederlandse vrouwen te zijn die alleen maar dromen van een rustig bestaan in Nederland samen met hun kinderen. Het uitzetten van deze vouwen is een obsessie van de minister en de rechtse partijen. De IND capaciteit die hiermee gemoeid is, zou voor belangrijkere zaken ingezet kunnen worden.
18 mei
Gebrek aan postzegels belemmert communicatie vrouwen op TA met buitenwereld
Ad Corten, 18 mei 2023
Voor de vrouwen op de TA in Zwolle is het schrijven van brieven de enige mogelijkheid om contact te houden met de buitenwereld (afgezien van het familiebezoek ). Corresponderen met mensen buiten de gevangenis is voor hen belangrijk om vertrouwen te houden in de Nederlandse maatschappij en te merken dat niet heel Nederland hen als gevaarlijke terroristen beschouwt. Op de TA worden zij op dezelfde wijze behandeld als zware criminelen van het kaliber Taghi, en dat werkt op den duur zeer deprimerend. Deze vrouwen hebben nooit in hun leven geweld gepleegd; het enige dat zij gedaan hebben, is hun man volgen naar Syrië en daar voor de kinderen zorgen. In hun brieven beschrijven zij hun intense verdriet dat die kinderen bij aankomst in Nederland zijn afgenomen, en dat zij nu in hun eentje in hun cel zitten (in het weekend 21 uur per etmaal). Sommigen zijn sterk en proberen zich ondanks alles staande te houden, maar anderen beginnen langzaam gek te worden van verdriet en wanhoop.
Brieven schrijven is voor hen de enige manier om zich te uiten. Maar dan moeten ze wel postzegels hebben, en daar konden ze de afgelopen maanden moeilijk aan komen. Soms sparen ze brieven een paar weken op en sturen er dan meerdere tegelijk. Wij mogen hen geen postzegels sturen; kennelijk omdat zij op de sanctielijst staan. Wanneer wij extra postzegels bijsluiten in onze brieven, worden die er door de bewaking uitgehaald. Ongefrankeerde brieven versturen (wat ik hen eerder had aangeraden), is verboden door de directie. De enige manier voor hen om aan geld te komen voor het kopen van extra dingen (zoals postzegels), is het inpakken van vaatwastabletten waarmee zij 90 cent per uur verdienen (tot een maximum van € 16 per week).
12 mei
Behandel Syriëgangers met dubbele nationaliteit niet anders dan de rest
In de Volkskrant staat vandaag een opinie artikel waarin ik wijs op de discriminatie van Syriëgangers van allochtone afkomst ten opzichte van degenen met alleen de Nederlandse nationaliteit. Bij de eerste groep wordt de Nederlandse nationaliteit afgenomen en worden zij daarna het land uitgezet. Bij Syriëgangers van autochtone afkomst gebeurt dit niet omdat zij na het afnemen van hun Nederlanderschap stateloos zouden worden.
Het verschil in behandeling tussen beide groepen is in flagrante strijd met artikel 1 van onze Grondwet dat stelt dat alle inwoners van ons land op gelijke manier behandeld moeten worden. Wanneer de minister en haar rechtse achterban vinden dat Nederlanders van allochtone afkomst op andere manier behandeld mogen worden dan autochtone Nederlanders, zullen zij eerst de Grondwet moeten wijzigen.
Voor scan van papieren versie klik hier.
12 mei
Kinderen van vrouwen op TA gestraft door bezoek aan moeder in kind-onvriendelijke omgeving
Ad Corten, 12 mei 2013
Er is nog steeds geen verandering gekomen in de bezoekregeling van kinderen aan hun moeders op de TA. Minister Weerwind en de directie van de gevangenis beweren nog steeds dat de moeders hun kinderen wekelijks mogen ontvangen, maar van de moeders zelf horen wij dat dit pertinent onjuist is. Het moeder/kind bezoek is slechts eens in de zes weken, en het vindt plaats in dezelfde onvriendelijke ruimte waar de gedetineerden hun familie ontvangen. De enige decoratie hier is een grote foto van een oude gevangenismuur (!), en er zijn voortdurend bewakers in uniform bij aanwezig. Dit maakt de kinderen angstig en zij zijn bang dat zij door de bewakers geslagen zullen worden, net zoals dit gebeurde door geüniformeerde bewakers in de Koerdische kampen.
Moeders op de reguliere afdeling mogen hun kinderen eenmaal per vier weken gedurende 2 uur ontvangen. Dit gebeurt in een kindvriendelijke ruimte met een speelkussen, trampoline, en bewakers in normale kleren die drankjes en koekjes voorde kinderen meebrengen. De vraag is waarom de moeders op de TA hun kinderen ook niet in deze ruimte en op dezelfde wijze mogen ontvangen. De moeders op de TA hebben doorgaans een nog sterkere band met hun kinderen dan gewone moeders omdat zij in alle jaren in de Koerdische kampen de enige ouder waren waar de kinderen zich aan vast konden klampen. Waarom moeten die kinderen na alle ellende in de kampen nu nog eens extra gestraft worden door het contact met hun moeders te beperken en dit in een kind-onvriendelijke ruimte te laten plaatsvinden?
9 mei
Beroep op CDA fractieleider Heerma om afnemen Nederlanderschap niet langer te steunen
Ad Corten, 9 mei 2023
Ondanks kritiek van haar eigen ambtenaren (Inspectie van J&V), de Raad voor de Strafrechtstoepassing, NCTV, Reclassering Nederland en burgemeesters van grote steden, houdt minister Yesilgöz vast aan haar beleid om terrorisme veroordeelden met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap te ontnemen. Ook al is de kans groot dat de bestuursrechter in individuele gevallen dit besluit terug zal draaien, toch vormt de constante dreiging van uitzetting en de vraag wat er met dan met de kinderen zal gebeuren, een vorm van geestelijke marteling van de vrouwen in Zwolle.
De minister houdt vast aan haar beleid omdat zij zich in de Kamer gesteund weet door het CDA en de rechtse partijen. De kans dat VVD en PVV van standpunt zullen veranderen is minimaal, maar voor het CDA is het gezien zijn christelijke principes natuurlijk erg vreemd dat de partij meegaat in dit inhumane beleid. Vandaar dat ik fractievoorzitter Heerma weer een brief geschreven heb om aan te dringen op aanpassing van het CDA standpunt. Wanneer het CDA overstag gaat, heeft de minister niet langer een meerderheid in de Kamer.
7 mei
Vrouwen in Zwolle bezorgd over hoger beroep van Openbaar Ministerie
Ad Corten, 7 mei 2023
Het besluit van het OM om in hoger beroep te gaan tegen het vonnis van de rechtbank in Rotterdam leidt tot grote bezorgdheid bij de betreffende vrouwen. Het besluit is niet van invloed op het tijdstip waarop de vrouwen vrijkomen. Omdat het hoger beroep wel 1,5 jaar kan duren, worden de vrouwen voorlopig vrijgelaten op het tijdstip dat de rechtbank op 13 april heeft aangegeven. Wanneer er op dat moment echter een hoger beroep loopt, krijgen ze hun kinderen niet terug van Jeugdbescherming omdat er een kans is dat de moeders later weer terug moeten naar de cel. Om dezelfde reden zullen de gemeentes afwachtend zijn met het regelen van huisvesting en verdere hulp. De vrouwen moeten tot het moment van hun vrijlating op de TA blijven, en krijgen dus geen kans om zich voor te bereiden op hun vrijheid. En daarnaast speelt natuurlijk voor de meeste vrouwen ook nog het probleem met het afnemen van hun Nederlanderschap.
Terwijl ieder normaal mens vindt dat de vrouwen intussen wel genoeg gestraft zijn, draaien de ambtelijke molens – aangestuurd door een minister met een sterke persoonlijke afkeer van de vrouwen – intussen blijkbaar nog gewoon door.
6 mei
IS-vrouwen in Iraakse gevangenis in hongerstaking
Honderden voormalige IS-vrouwen die lange straffen uitzitten in een gevangenis in de Iraakse hoofdstad Bagdad zijn al meer dan twee weken in hongerstaking. De BBC heeft videobeelden van uitgemergelde vrouwen die op de stenen vloer van hun cel liggen. De meer dan vierhonderd vrouwen, die getrouwd zijn geweest met strijders van IS (Islamitische Staat), protesteren tegen de onmenselijke manier waarop ze worden behandeld, en ook tegen de manier waarop ze zes jaar geleden zijn veroordeeld. Ze zitten lange celstraffen uit, van 15 jaar tot levenslang, en sommigen zijn zelfs ter dood veroordeeld. Onder de gevangenen zouden veel buitenlandse vrouwen zijn, uit onder meer Rusland, Turkije, Frankrijk, Duitsland en de Verenigde Staten. In de Rusafa-gevangenis ten oosten van Bagdad zitten ook meer dan honderd kinderen schat de BBC. De gevangenis is zwaar overbevolkt. De BBC zegt dat soms wel 40 mensen één cel moeten delen.
Zoals bekend is onze eigen minister van justitie, Dilan Yesilöz, altijd voorstander geweest van het berechten van Nederlandse vrouwen in de regio. Zij was vorig jaar fel tegen het terughalen van de Nederlandse vrouwen en kinderen uit Syrië.
6 mei
IND bezoekt Nederlandse vrouw in PI Zwolle om uitzetting naar Afghanistan te bespreken
Ad Corten, 6 mei
Wie gedacht had dat de IND na alle kritiek van de rechtbank in Rotterdam en andere overheidsinstanties even pas op de plaats zou maken bij de uitzetting van de 33-jarige vrouw bij wie in december het Nederlanderschap werd afgenomen, komt bedrogen uit. Deze week kreeg zij in haar cel op de Terroristen Afdeling in Zwolle bezoek van twee medewerkers van de Dienst Terugkeer en Vertrek. Die kwamen met haar de praktische details van haar terugkeer naar Afghanistan bespreken. De plannen van de IND om deze vrouw over te dragen aan de Taliban worden dus nog steeds gewoon doorgezet.
4 mei
Chadia B. overgeplaatst van TA naar medische afdeling
Ad Corten, 4 mei 2023
Gisteren is Chadia B. eindelijk overgeplaatst van de terroristen afdeling naar het PPC (penitentiair psychiatrisch centrum); een afdeling van de PI die onder de TA zit, en waar de gedetineerden veel meer zorg krijgen. De overplaatsing volgde na een bezoek van een delegatie van de DJI (Dienst Justitiële Inrichten) aan de PI. Dit was de eerste maal dat ambtenaren van het ministerie de moeite namen om zelf te komen kijken op de TA, en te zien hoe de maatregelen die zij achter hun bureau bedenken, in de praktijk uitwerken. Blijkbaar heeft de aanblik van Chadia, die invalide is en zich alleen in een rolstoel of op handen en voeten kan verplaatsen, hen doen beseffen dat de TA voor haar toch niet de juiste plek was.
Het is natuurlijk een schande dat Chadia een half jaar op de TA heeft moeten doorbrengen. Dit was het gevolg van het regeringsbeleid dat iedereen die naar Syrië was vertrokken, per definitie een terrorist was, en dat alle terroristen op de TA moesten worden ondergebracht. Er is al vaak gewezen op de onredelijkheid van dit systeem. De uit Syrië teruggekeerde vrouwen vormen geen gevaar voor de samenleving, en het is onzinnig om hen te behandelen als gevaarlijke terroristen. Het geval van Chadia, die doodziek terugkeerde uit Syrië en niet eens in staat was om te lopen, illustreert de absurdheid van de Nederlandse aanpak.
3 mei
Nederlandse generaal Van Uhm sprak in 2014 respect uit voor Syriëgangers
Tijdens de afgelopen rechtszaken tegen de teruggekeerde vrouwen uit Syrië hamerde het OM er steeds op dat de vrouwen indertijd naar Syrië vertrokken in het volle bewustzijn van de gruweldaden die door IS gepleegd werden, en dat dit reden is om hen aan te klagen wegens het zich aansluiten bij een terroristische organisatie. In werkelijkheid is er waarschijnlijk geen enkele vrouw geweest die werkelijk besefte wat voor gruweldaden IS pleegde. De meesten gingen naar Syrië om hun man te volgen, of uit idealistische motieven.
Dit laatste gold zelfs voor een deel van de mannen die vertrokken. Nog op 4 mei 2014 verklaarde de ex-commandant van de Nederlandse strijdkrachten, generaal Peter van Uhm dat hij respect had voor de jongens die naar Syrië vertrokken om daar te vechten tegen Assad. Van Uhm verloor zijn zoon in Afghanistan die daar vocht tegen de Taliban. Desondanks kon hij zich verplaatsen in de geest van de idealistische jongeren die naar Syrië vertrokken met de bedoeling de wereld te verbeteren.
Waarschijnlijk moet je zelf idealist zijn (of het ooit zijn geweest) om je te kunnen verplaatsen in de geest van andere idealisten, zelfs wanneer die verkeerde keuzes maken. Idealisten zijn mensen die hun veilige en comfortabele bestaan opgeven om iets voor andere mensen te betekenen. De Nederlanders die tegenwoordig – met de kennis van achteraf – iedereen die naar Syrië vertrok veroordelen, hebben zelf waarschijnlijk nooit hun nek uitgestoken om anderen te redden. En wanneer je zelf nooit iets idealistisch doet, kun je natuurlijk ook geen fouten maken.
Van Uhm in 2014: “De vraag of hun omgeving en onze maatschappij wel zijn best heeft gedaan om deze mensen in de goede richting te houden, wordt te weinig gesteld. Je moet deze jonge mensen proberen te begrijpen, anders kun je ze ook niet verder helpen”. Die uitspraak is op dit moment zeker ook van toepassing op de vrouwen die destijds vertrokken in een vlaag van idealisme, en waarvoor we nu geen enkel begrip tonen.
28 apr
Kamerbrief over kosten opvang terugkeerders
Dilan Yesilgöz, 26 april 2023
In een Kamerbrief van 26 april geeft minister Yesilgöz een overzicht van de kosten die gemoeid zijn met de opvang van uitreizigers na terugkeer. Dit naar aanleiding van vragen die hierover gesteld waren in het commissiedebat terrorisme en extremisme van 24 november 2022 (door Caroline van der Plas). Het is niet te verbazen dat deze kosten hoog zijn. Zo kost een dag detentie op de terroristenafdeling € 635, veel meer dan de gemiddelde kostprijs van een cel in het gevangeniswezen. Volgens de minister: “Het overgrote deel van deze meerkosten wordt besteed aan personeel. Vanwege de kleinschaligheid en veiligheidsmaatregelen van de afdeling is de personeelsinzet hoger dan bij andere regimes”. Het is de vraag of al deze maatregelen echt nodig zijn. In februari jl. concludeerde de Raad voor de Strafrechttoepassing dat er op de TA sprake is van overbeveiliging. Zelfs wanneer kinderen hun moeder op de TA bezoeken, kan dat alleen onder toezicht van een aantal bewakers.
De hoge kosten van de opvang van terugkeerders zijn een direct gevolg van de roep van rechtse partijen om zware straffen voor deze groep. Zo moeten zij tijdens hun voorarrest verplicht worden ondergebracht op de (dure) terroristenafdeling, en moeten zij zo hoog mogelijke gevangenisstraffen krijgen (die ook worden doorgebracht op de TA). Hun kinderen krijgen zij nauwelijks meer te zien, wat leidt tot trauma’s bij de kinderen en naar verwachting hoge kosten voor Jeugdzorg bij de latere integratie van de kinderen in de maatschappij.
In Zweden worden de teruggehaalde vrouwen na ondervraging gewoon doorgestuurd naar het dorp waar ze vandaan kwamen, samen met hun kinderen. Alleen wanneer achteraf blijkt dat zij oorlogsmisdaden hebben gepleegd, worden zij daarvoor alsnog vervolgd. Op dit moment is dat nog bij geen enkele van de teruggekeerde vrouwen het geval. Het Zweedse systeem is daardoor niet alleen veel humaner dan het Nederlandse, maar ook aanzienlijk goedkoper voor de belastingbetaler.
27 apr
Zwolse PI heeft al tuinproject, alleen nog niet voor gedetineerden op de TA
Tot mijn grote verrassing stuurde een van de vrouwen in de PI Zwolle mij gisteren een krantje waaruit blijkt dat er in de PI vorig jaar een tuinproject gestart is. Normaal ben ik degene die krantjes stuurt naar de vrouwen in Zwolle, maar nu gebeurde het dus andersom. Het betreffende blaadje heet De Bonjo, en het is een maandelijkse uitgave van overheidswege voor alle gedetineerden in Nederland. Oplage 10.000 stuks.
Het blaadje werd mij toegestuurd door een van onze dames die enkele maanden geleden is overgeplaatst van de TA naar de reguliere afdeling, en die daar nu – tot haar grote vreugde – mag gaan tuinieren. Het artikel in De Bonjo beschrijft hoe in de PI Zwolle vorig jaar een pilot is opgezet waar iedereen erg enthousiast voor is. Het project is bestemd voor de mensen op ISD afdeling (Instelling Stelselmatige Daders), maar de gedetineerden op de TA mogen er niet aan meedoen. Waarschijnlijk omdat die als nog gevaarlijker beschouwd worden dan de “stelselmatige daders”.
Ik ben zeer verheugd dat de directie van de PI Zwolle ook tot het inzicht is gekomen dat tuinieren erg goed is voor de gedetineerden. Ik had de afgelopen maanden al enkele malen aan de directie voorgesteld om de dames op de TA hiertoe gelegenheid te bieden. Hierop werd nooit gereageerd, waarschijnlijk omdat het de directie van bovenaf verboden is om deze mogelijkheid ook voor de dames op de TA te openen.
Nu we weten dat er op de PI inderdaad al een tuin bestaat, zullen we bij de directie (en bij DJI) opnieuw vragen om deze mogelijkheid ook voor de dames op de TA open te stellen. Het gezamenlijk tuinieren is een van de beste manieren om deze dames weer positieve energie te geven, en hen uit hun benauwde kringetje te halen waarin ze de hele dag in opgesloten zitten. De bedoeling van hun detentie is tenslotte om hen voor te bereiden op hun terugkeer in de maatschappij, en niet om hen kapot te maken door de geestelijke marteling waaraan ze nu onderworpen zijn.
26 apr
Opinie artikel in Trouw over afnemen Nederlanderschap
Trouw, 26 april 2023. Voor papieren versie klik hier.
Na mijn oproep gisteren aan de CDA Kamerfractie om haar standpunt over het afnemen van het Nederlanderschap te wijzigen, plaatste dagblad Trouw vandaag een opinie artikel van mijn hand waarin ik uitlegde dat het CDA op dit moment de bottleneck vormt bij de aanpassing van het regeringsbeleid. Het CDA probeert zich op dit moment voorzichtig los te maken van VVD en PVV en een meer linkse, christelijke koers te gaan varen. Het wijzigen van het standpunt t.a.v. het afnemen van het Nederlanderschap zou een concreet begin hiervan zijn.
Trouw besteedt wel vaker aandacht aan het gebrek aan christelijke waarden binnen het CDA, en mijn artikel paste goed binnen dit onderwerp.
25 apr
Oproep aan CDA Kamerfractie om standpunt te wijzigen over afnemen Nederlanderschap
Ad Corten, 25 april 2023
In een brief aan fractievoorzitter Heerma heb ik de CDA Kamerfractie opgeroepen om afstand te nemen van het regeringsbeleid om bij terrorisme veroordeelden het Nederlanderschap af te nemen. Dit beleid wordt algemeen bekritiseerd; niet alleen omdat het inhumaan is, maar ook omdat het risico’s oplevert voor de samenleving. De bedoeling van de wet op het afnemen van het Nederlanderschap was “de nationale veiligheid te verhogen”. Alle betrokken instanties, zowel binnen als buiten de overheid, zijn intussen tot de conclusie komen dat de wet een averechts effect heeft. Dit komt doordat de mensen van wie het Nederlanderschap is afgenomen, niet uitgezet kunnen worden en als illegale vreemdeling in een volstrekt uitzichtloze situatie verkeren.
D’66 en de linkse partijen willen daarom in de Kamer voorstellen om te stoppen met het afnemen van het Nederlanderschap. Zolang het CDA echter de kant van VVD en PVV blijft kiezen, bestaat er geen Kamermeerderheid voor dit voorstel. De bal ligt nu dus bij het CDA; de partij die indertijd medeverantwoordelijk was voor de invoering van de wet.
24 apr
Hoe strafrechters een verblijf op de terroristenafdeling meenemen in hun beslissingen (of niet)
Justitiële Verkenningen, november 2022
Dit artikel beschrijft hoe strafrechters wisselend omgaan met de wetenschap dat bij een veroordeling wegens terrorisme de gedetineerde zijn straf grotendeels moet uitzitten onder het zware regime van de TA. In sommige gevallen legt de rechter om deze reden een lagere straf op, en in andere gevallen niet. De auteurs zijn van mening dat volgens het principe van proportionele vergelding het strenge regime van de TA moet worden meegenomen in de straftoemeting. Met andere woorden, als de rechter weet dat de gedetineerde zijn straf moet uitzitten op de TA, zou dit moeten leiden tot een kortere duur van de opgelegde straf.
Deze discussie is relevant voor de lopende strafzaken tegen vrouwen die onlangs zijn teruggehaald uit Syrië. Tot nu toe hebben de advocaten van de vrouwen niet gepleit voor een lagere straf vanwege het strenge regime op de TA. Dit is merkwaardig omdat dit regime voor vrouwen zwaarder is dan voor mannen vanwege het feit dat de meeste vrouwen kinderen hebben die zij tijdens hun verblijf op de TA nauwelijks te zien krijgen. Dit vormt een extra straf voor de vrouwen, maar meer nog voor de kinderen die grote kans lopen hieraan een trauma over te houden.
Interne kritiek binnen ministerie van Justitie op beleid t.a.v. teruggekeerde vrouwen
Ad Corten, 22 april 2023
Het Nederlandse beleid t.a.v. de teruggekeerde vrouwen is gemeten naar objectieve criteria absurd zwaar. Onze overheid heeft eerst op grond van ongefundeerde argumenten (“gevaar voor hulpverleners”) jarenlang geweigerd zijn vrouwen en kinderen terug te halen uit Syrië. Pas nadat de rechter dreigde de strafzaken tegen de vrouwen te staken, bleek terughalen ineens wél mogelijk te zijn. Vervolgens werden de vrouwen na aankomst in Nederland van hun kinderen gescheiden, en kregen ze die daarna nauwelijks meer te zien. Zelf werden zij ondergebracht op de terroristen afdeling in Zwolle waar het verblijf volgens deskundigen gelijk staat aan geestelijke marteling. En als klap op de vuurpijl wordt hen verteld dat zij na het uitzitten van hun straf hun Nederlanderschap zullen verliezen en uitgezet zullen worden naar het buitenland.
Dit zijn on-Nederlandse maatregelen die niet passen bij een beschaafd land, en zeker niet bij een land dat zich in het verleden altijd heeft opgeworpen als verdediger van de mensenrechten. De maatregelen zijn het gevolg van wetgeving die is aangenomen op een moment dat het land in paniek verkeerde, en die indertijd werd ingediend door VVD (Yesilgöz) en CDA. Op dit moment is het echter volstrekt duidelijk dat er van de teruggekeerde vrouwen geen enkel gevaar uitgaat, en dat er geen enkel argument is om hen langer vast te houden op de TA.
Terwijl de minister met een on-Nederlandse haat en verbetenheid vasthoudt aan het beleid van maximaal straffen en daarna uitzetten, zijn er binnen het Ministerie van J&V blijkbaar ook normale mensen die beseffen dat het huidige beleid onrechtvaardig en gevaarlijk is. Een voorbeeld daarvan is de publicatie van het rapport “Terugkeer en re-integratie van ex-Syriëgangers” in de serie Justitiële Verkenningen van het WODC (Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Justitie en Veiligheid). In dit rapport van november vorig jaar laat het Ministerie een groot aantal deskundigen aan het woord die zeer kritisch staan tegenover het huidige beleid.
Het rapport is te downloaden vanaf de site van het WODC.
20 apr
CDA nog steeds verantwoordelijk voor afnemen nationaliteit bij teruggekeerde vrouwen
Ad Corten, 20 april 2023
Zolang het CDA geen afstand neemt van zijn oude beleid, bestaat er in de Tweede Kamer nog steeds een meerderheid voor het afnemen van de Nederlandse nationaliteit bij teruggekeerde vrouwen. Wij hadden D’66 en de linkse partijen gevraagd het onderwerp op de agenda te zetten van de vergadering van de Vaste Kamercommissie voor J&V, maar de partijen zijn huiverig om dat te doen zo lang niet zeker is dat het CDA ditmaal met hen mee stemt. De laatste keer dat dit onderwerp in de Kamer behandeld werd (eind 2021), stemde het CDA vóór verlenging van de wet die het afnemen van het Nederlanderschap mogelijk maakt. De partij sloot zich toen aan bij VVD, PVV en extreemrechts, die in totaal 86 zetels hebben. Wanneer het CDA (met 14 zetels) tégen het voorstel had gestemd, was de verlenging van de wet verworpen met 77 stemmen tegen.
Ik heb het CDA de afgelopen weken herhaaldelijk benaderd met het verzoek zijn standpunt te wijzigen, ook in het licht van de dringende adviezen van NCTV, Inspectie J&V, Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming, Nederlandse burgemeesters en Reclassering Nederland om te stoppen met het afnemen van het Nederlanderschap. De partij blijft tot nu toe echter Oost-Indisch doof. Blijkbaar zijn haar banden met VVD, PVV en extreemrechts te sterk om haar standpunt te wijzigen.
19 apr
OM in hoger beroep tegen uitspraken vorige week
Het Openbaar Ministerie is het niet eens met de lagere straffen die de rechtbank uitdeelde aan vijf vrouwen die in februari 2022 naar Nederland zijn overgebracht uit een kamp in Syrië. Ze kregen vorige week celstraffen van 16 maanden tot drie jaar (deels voorwaardelijk) voor onder meer lidmaatschap van Islamitische Staat (IS) en het voorbereiden van een terroristisch misdrijf.
De straffen van de rechter zijn duidelijk lager dan de drieënhalf tot vier jaar cel die door het Openbaar Ministerie eerder werden geëist. ,,De rol van deze vrouwen is beperkter geweest dan die van Nederlandse IS-vrouwen die eerder zijn berecht”, stelde de rechtbank vorige week. Ook hebben de vrouwen expliciet afstand gedaan van het gedachtegoed van IS, stelde de rechtbank.
De lagere straf was volgens de rechter ook passend, omdat de vrouwen al vier jaar onder erbarmelijke omstandigheden in een Koerdisch kamp hadden gezeten. Maar daar is het OM het niet mee eens. Justitie vindt niet dat het verblijf in het kamp van invloed moet zijn om de bepaling van de
De rechtbank stelde verder dat het een onwenselijke situatie zou worden als de vrouwen met een dubbele nationaliteit hun Nederlanderschap kunnen verliezen. Volgens het OM past die overweging ‘niet in een strafrechtelijk vonnis’ en zou dit niet moeten meewegen bij de straffen.
17 apr
Vonnissen afgelopen week online
Ad Corten, 17 april 2023
De uitspraken van de rechtbank in Rotterdam in de strafzaken tegen vier van de teruggekeerde vrouwen zijn intussen via de volgende links te bekijken:
De uitspraak voor N. E. is niet online te vinden. Bij haar viel het onvoorwaardelijke deel van haar straf weg tegen het voorarrest zodat zij niet terug hoefde naar de cel.
Interessant is de toelichting bij de uitspraak van N. H. Onder punt 8 (Motivering van de straf) staat onder punt 8.4 (conclusies van de rechtbank) de volgende opmerking:
“De rechtbank merkt voorts nog op dat de verdachte op dit moment nog steeds in grote onzekerheid leeft nu zij niet zeker is van haar verblijf in Nederland na ommekomst van haar straf. Ter zitting is gebleken dat de kans bestaat dat haar Nederlanderschap zal worden ingetrokken, nu zij, in tegenstelling tot sommige andere uitreizigsters, een dubbele nationaliteit heeft. Dit heeft voor haar en ook voor haar kinderen grote nadelige gevolgen. De rechtbank acht dit voor verdachte en haar kinderen een onwenselijke situatie. De verdachte is geboren en opgegroeid in Nederland en is, nadat zij haar gevangenisstraf heeft uitgezeten, afgestraft. In dat opzicht ligt het in de rede dat de verdachte, die spijt heeft betuigd van haar uitreis en haar straf zal moeten ondergaan, daarna weer deel zou moeten kunnen uitmaken van de samenleving, met behulp van de bijzondere voorwaarden zoals door de reclassering zijn geadviseerd.”
Het is zeer verheugend dat de strafrechter zo expliciet zijn mening geeft over het bestaande regeringsbeleid om bij vrouwen met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap af te pakken nadat zij ‘afgestraft’ (=definitief veroordeeld) zijn.
16 apr
Deradicalisering op TA werkt niet
Ad Corten, 16 apr 2023
Vorige week bracht de NRC een uitgebreid artikel over de TA Zwolle met als teneur dat het verblijf op de TA niet bijdroeg aan de deradicalisering van de vrouwen. Deze week ontving ik een brief van een van de gedetineerden waarin dit probleem nog eens duidelijk werd uitgelegd. Door de groepsdruk binnen de kleine groepen waarin de vrouwen geïsoleerd zitten, is het voor hen praktisch onmogelijk om zich los te maken van de sfeer in de kampen. De vrouw concludeert: “Na 14 maanden op deze afdeling zie ik “ruimte voor verbetering” er niet inzitten. Het is een hopeloze situatie.
De vijf vrouwen die deze week hun vonnis hoorden, komen uiterlijk binnen zeven maanden op vrije voeten. Voor hen is het probleem overzienbaar. Maar de 12 andere vrouwen die nog berecht moeten worden, zullen nog veel langer op de TA moeten blijven. En dat helpt niet bij hun deradicalisering. Een recept voor problemen bij de terugkeer van deze vrouwen in de maatschappij. En vooral bij de ontwikkeling van hun kinderen.
14 apr
Wat de kranten schrijven over de vonnissen van gisteren
Hieronder staan links naar de berichten in de diverse kranten over de gisteren gevelde vonnissen:
NOS: Gevangenisstraffen voor vier IS vrouwen voor voorbereiden aanslag
NRC: Celstraffen tot drie jaar voor uit Syrië teruggehaalde IS vrouwen
AD: Rechtbank straft Nederlandse IS vrouwen ook voor het meenemen van hun kinderen naar Syrië
Trouw: Tot drie jaar celstraf voor Nederlandse IS vrouwen
Volkskrant: Het gekleurde leven van Nederlandse IS-vrouwen
In het verslag van Trouw staat een pijnlijke fout: ‘Een van hen (de veroordeelde vrouwen) verscheen ongesluierd in de rechtbank’. Dit suggereert dat de overige vier vrouwen wél gesluierd in de rechtbank verschenen. Hiervan was natuurlijk geen sprake: wat de krant bedoelde, was dat een van de vrouwen zonder hoofddoek in de rechtbank verscheen. De anderen waren normaal gekleed maar droegen wel een hoofddoek.
De misser van Trouw laat zien dat zelfs serieuze kranten nog steeds onbedoeld meedoen aan de demonisering van de teruggekeerde vrouwen. Het artikel in de krant gaat ook weer vergezeld van de obligate foto van zwart gesluierde vrouwen. En dit terwijl de vrouwen die gisteren terecht stonden, de laatste jaren in het kamp de verplichte sluier juist hadden afgezworen waardoor ze in conflict waren gekomen met de andere vrouwen, en tenslotte waren overgeplaatst van al-Hol naar kamp Roj.
Ik zal de krant wijzen op deze pijnlijke misser.
13 apr
Milde vonnissen voor de 5 vrouwen die vandaag terecht stonden in Rotterdam.
Ad Corten, 13 april 2023
Vandaag kregen de eerste vijf vrouwen die vorig jaar werden teruggehaald hun vonnis te horen in de rechtbank in Rotterdam. De meeste vrouwen werden schuldig bevonden aan de eerste twee aanklachten, te weten (1) het zich aansluiten bij een terroristische organisatie, en (2) het deelnemen aan voorbereidende handelingen voor terroristische aanslagen. Nederland heeft op dit terrein een strenge wetgeving die een aantal jaren geleden is aangenomen door een rechtse meerderheid in de Kamer. Wanneer een vrouw naar Syrië vertrokken is, ook al was dat om zich bij haar man te voegen, geldt dit als aansluiten bij een terroristische organisatie. En wanneer de vrouw boterhammen gesmeerd heeft voor haar man, geldt dit als voorbereiding van terroristische misdaden. Het is maar hoe je er tegenaan kijkt. Het ‘instaptarief’ dat het OM verplicht is te eisen voor beide misdaden is 5 jaar gevangenisstraf. Daarboven kan nog extra straf worden opgelegd voor het meenemen van kinderen naar een oorlogsgebied (vandaag bij twee van de vrouwen van toepassing), en voor plundering en slavernij (vandaag niet aan de orde).
Hoewel normale mensen wel aanvoelen dat de eerste twee aanklachten eigenlijk niet van toepassing zijn op de vrouwen, is binnen het ministerie afgesproken dat deze lijn wordt gevolgd. Eind 2021 is de eerste vrouw veroordeeld tot 5 jaar, conform de eis van het OM en de nieuwe richtlijnen van het ministerie. De rechtbank moet met deze eerdere uitspraak rekening houden, en kan nu in vergelijkbare gevallen niet plotseling veel lagere straffen gaan opleggen omdat het OM dan onmiddellijk in beroep gaat.
Toch was er vandaag sprake van een trendbreuk in de opgelegde vonnissen. De rechtbank hield ditmaal – voor het eerst – rekening met de jaren die de vrouwen in Koerdische gevangenissen en detentiekampen hadden doorgebracht. En ze hield rekening met het feit dat de vrouwen het afgelopen jaar door de IND bedreigd waren met het afnemen van hun Nederlanderschap. Dat laatste kón volgens de rechtbank helemaal niet; de vrouwen waren hier geboren en getogen, en ze moesten in Nederland weer een nieuw bestaan kunnen opbouwen. Dit was een sterke waarschuwing richting minister en rechtse partijen in de Kamer, die nog steeds vasthouden aan het afnemen van het Nederlanderschap.
Het is verheugend dat de rechtbank vandaag zijn rug recht heeft gehouden, en zich niet heeft laten beïnvloeden door de minister en de rechtse partijen die allemaal roepen om zo hoog mogelijke straffen. Helaas werd het woord ‘kinderen’ de hele middag niet genoemd, terwijl dit natuurlijk ook een element zou moeten zijn bij het bepalen van de strafmaat. Zeker bij de huidige beperkte omgangsregeling is een langdurige gevangenisstraf nadelig voor het behoud van de band tussen moeder en kind, en daarmee voor de toekomstkansen van de kinderen. Wat ook niet ter sprake kwam, was het buitengewoon harde regime op de TA waardoor een jaar op deze afdeling eigenlijk gelijk staat met twee jaar op een reguliere afdeling.
13 apr
NRC: Opnieuw nadenken graag, over de Zwolse IS-vrouwen
In zijn dagelijkse opiniestuk blikt de hoofdredactie van de NRC terug op het stuk in de krant van zaterdag over de vrouwen op de terroristen afdeling van de Zwolse gevangenis. Het ging daarbij om de vraag of het huidige regime op de TA helpt de vrouwen te deradicaliseren, of dat het juist radicalisering in de hand werkt.
De redactie schrijft dat terroristenafdelingen hun langste tijd gehad hebben. Laten we hopen dat dit zo is. Ook schrijft de redactie dat het draconische regime intussen is afgezwakt. Wij hebben daar nog weinig van gemerkt. Het recidive gedrag van terrorisme veroordeelden blijkt veel lager te zijn (14%) dan bij gewone gedetineerden (47%). En voor terroristische delicten is de terugval maar 4%. De matiging van het strenge regime zorgt kennelijk niet voor ongelukken. Bij vrouwelijke gedetineerden speelt het hebben van kinderen ook een rol. Die moeten straks ook met het verhaal van de moeders kunnen leven. En met de rol die de staat daarin speelde.
Hoewel er op de redenering van de redactie wel wat valt af te dingen (er is voor vrouwen in werkelijkheid nog geen sprake van een versoepeling van het regime), is het goed dat de krant wijst op het zeer lage recidive gehalte en ook op het feit dat bij moeders het hebben van kinderen de neiging tot recidive ook zal verminderen.
8 apr
Bericht uit de Zwolse vrouwenvleugel
NRC 8 april 2023 voor pdf klik hier
In een uitgebreid achtergrondartikel beschrijft de NRC de situatie van de vrouwen die op dit moment zijn opgesloten op de terroristen afdeling (TA) van de gevangenis in Zwolle. De rapportage is gebaseerd op brieven die de vrouwen schreven aan Ad Corten. Deze heeft de NRC inzage gegeven in een aantal brieven waarin de vrouwen de omstandigheden beschrijven waaronder ze worden vastgehouden. Corten deed dit om de vrouwen een stem te geven. Zij zijn volledig geïsoleerd van de buitenwereld en hebben zelf geen enkele mogelijkheid om met journalisten te communiceren. Zij zitten op de TA omdat het OM hen verdenkt van terrorisme of omdat zij veroordeeld zijn wegens terrorisme. Geen van hen heeft echter ooit een aanslag in Nederland gepleegd of beraamd.
Detentie op de TA is veel zwaarder dan een normale gevangenisstraf. De TA is ontworpen om verspreiding van jihadistische ideeën door gevaarlijke gedetineerden te voorkomen. Bij de vrouwen in Zwolle is daarvan geen sprake; hun detentie op de TA is allen bedoeld als extra strafmaatregel. Dit is in strijd met de Nederlandse wet die de staat verbiedt om “gedetineerden aan andere beperkingen te onderwerpen dan die welke voor het doel van de vrijheidsbeneming of in het belang van de handhaving van de orde of de veiligheid in de inrichting noodzakelijk zijn”(artikel 2.3 van de Penitentiaire Beginselenwet).
7 apr
In Zweden zijn de meeste teruggehaalde vrouwen weer met hun kinderen verenigd
International Repatriation Network, 7 april 2023
Van de Zweedse vertegenwoordigers van het International Repatriation Network horen wij dat in Zweden de meeste moeders en kinderen weer met elkaar verenigd zijn. Alle moeders verkeren op vrije voeten en geen van hen wordt verdacht van misdaden. De Zweedse regering bekijkt het probleem vanuit het perspectief van de kinderen. Die hebben het kalifaat overleefd en daarna de Koerdische gevangenkampen. De Zweden vinden dat de kinderen na terugkeer in hun eigen land niet nog eens extra gestraft en getraumatiseerd mogen worden door een langdurige scheiding van hun moeders.
De tegenstelling tussen Nederland en Zweden wat betreft de behandeling van de teruggekeerde vrouwen en kinderen had niet groter kunnen zijn. In Zweden vindt de overheid dat de vrouwen zich niet schuldig hebben gemaakt aan terrorisme of oorlogsmisdaden. In Nederland daarentegen worden vrouwen die zich precies hetzelfde gedragen hebben als de Zweedse , beschuldigd van ‘ernstige terroristische misdrijven’ en worden zij opgesloten in een zwaar beveiligde gevangenis. Hun kinderen krijgen zij nauwelijks meer te zien, wat leidt tot nog meer trauma’s bij de kinderen en de moeders.
Zijn de Zweden gek of zijn wij het?
26 mar
Waarom noemen we vrouwelijke Syriëgangers eigenlijk terroristen?
Ad Corten, 26 maart 2023
Uit onze correspondentie met de vrouwen op de TA in Zwolle merken wij dat zij diep gebukt gaan onder het feit dat zij consequent aangesproken en behandeld worden als ‘terroristen’. In de woorden van één van hen: ‘ik heb in mijn leven nog nooit een vlieg kwaad gedaan’.
Volgens de definitie van de AIVD is terrorisme: ‘Het uit ideologische motieven (voorbereiden van het) plegen van op mensenlevens gericht geweld of het veroorzaken van maatschappij-ontwrichtende schade, met als doel (een deel van) de bevolking ernstige vrees aan te jagen, maatschappelijke veranderingen te bewerkstelligen en/of politieke besluitvorming te beïnvloeden.
Hoe zeer het OM ook zijn best doet om te bewijzen dat dit bij de uitgereisde vrouwen het geval was; geen van hen heeft ooit een aanslag gepleegd of voorbereid. Het gebruik van de naam ‘terrorist’ is dus niet op feiten gebaseerd. De benaming bij vrouwen wordt nu uitsluitend gebruikt vanwege het feit dat zij indertijd naar Syrië zijn vertrokken. Maar dit deden ze niet om daar aanslagen te gaan plegen. Hoe meer details in de nu lopende rechtszaken aan het licht komen, hoe meer het duidelijk wordt dat er slechts twee redenen waren waarom vrouwen naar Syrië vertrokken: zij deden dit óf simpelweg om hun man te volgen, óf om hijra (hidjrah) te verrichten: de verplichte emigratie naar een land waar moslims vrijelijk hun geloof kunnen belijden. Dit laatste deden zij op advies van radicale imams in Nederland. In geen van de gevallen was er sprake van de intentie om geweld te gebruiken tegen medeburgers.
In landen als Zweden wordt het simpele feit van uitreizen daarom niet als een daad van terrorisme beschouwd. De teruggehaalde vrouwen worden daar na een of twee dagen van ondervraging vrijgelaten en teruggestuurd naar hun oude woonplaats waar zij verder onder toezicht komen van de Sociale Dienst. Intussen wordt gekeken of zij in Syrië werkelijk misdaden gepleegd hebben waarvoor zij vervolgd moeten worden.
23 mar
Nieuw rapport Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) bekritiseert strenge regime Terroristen Afdeling
Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming, 9 maart 2023
In een recent gepubliceerd rapport bekritiseert de RSJ het strenge regime op de TA’s. Reeds bij de invoering van de TA’s in 2006 adviseerde de RSJ tegen de invoering van dit systeem. Zeventien jaar later zijn de nadelen van het TA regime duidelijk zichtbaar. De RSJ adviseert daarom het TA regime nu te heroverwegen.
De RSJ concludeert dat er op de TA’s sprake is van overbeveiliging. Dit wordt veroorzaakt door een automatische plaatsing die niet gebaseerd is op het beheers- en veiligheidsrisico, maar op de aard van het delict. Ondanks de inspanningen van het personeel zijn de resocialisatiemogelijkheden op de TA te beperkt. Dit is met name gelegen in het beperkte en gecompartimenteerde dagprogramma, alsmede in de beperkte uitstroommogelijkheden. In combinatie met de regeling over het verliezen van het Nederlanderschap, plaatst dit zowel DJI als de gedetineerde voor een onmogelijke opdracht.
Het is goed te merken dat binnen het Ministerie van J&V het gezonde verstand en rechtvaardigheidsgevoel overheerst. De conclusies van de RSJ sluiten aan bij het rapport dat wij in januari aan de Tweede Kamer stuurden, en waarin wij concludeerden dat de TA niet als extra strafmaatregel mag worden ingezet. Blijkbaar gebeurt dit nu toch ondanks het feit dat het in strijd is met de wet omdat ambtenaren bij DJI en de directie van de PI bang zijn voor kritiek vanuit de politiek dat de gedetineerden op de TA niet hard genoeg gestraft worden.
20 mar
Vader veroordeelde Syriëganger: ‘Ze willen een alleenstaande vrouw naar de Taliban sturen’
NRC 20 maart 2022, voor pdf klik hier.
De NRC brengt een interview met de vader van S. S., de Nederland/Afghaanse van wie de IND onlangs de Nederlandse nationaliteit heeft afgenomen. De vader beschrijft hoe hij in 1997 het Taliban regime in Afghanistan ontvluchtte en naar Nederland kwam om hier een nieuw bestaan op te bouwen voor zijn vijf kinderen. De twee jongsten, S. en een broer, raakten echter in de ban van een jihadistische prediker en vertrokken naar Syrië. De broer kwam daar om het leven, en S. wist uiteindelijk met hulp van haar vader te ontsnappen uit het Syrisch detentiekamp waar ze zat opgesloten. Ze meldde zich in Turkije bij een NL consulaat; werd opgehaald door de NL regering, en veroordeeld tot 5 jaar onvoorwaardelijk. Ze ging niet in beroep tegen deze hoge straf omdat ze dolgraag met een schone lei haar leven in Nederland weer wilde oppakken. Die hoop kan ze opgeven nu zij haar Nederlanderschap verloren heeft. Wanneer uitzetten naar Afghanistan niet mogelijk is, zal zij na het uitzitten van haar straf straks als illegaal vreemdeling op straat worden gezet.
19 mar
Zelfs na overplaatsing van de TA naar de reguliere afdeling houdt het straffen van de vrouwen niet op
Ad Corten, 19 maart 2023
De afgelopen tijd hebben wij regelmatig bericht over de zeer strenge beperkingen waaraan de vrouwen op de terroristen afdeling (TA) in Zwolle onderworpen zijn. Deze beperkingen dienen geen enkel doel, behalve het extra straffen van de vrouwen. Dit is lijnrecht in strijd met de Penitentiaire Beginselenwet (Artikel 2.3: “Personen ten aanzien van wie de tenuitvoerlegging plaatsvindt van een vrijheidsstraf of vrijheidsbenemende maatregel worden aan geen andere beperkingen onderworpen dan die welke voor het doel van de vrijheidsbeneming of in het belang van de handhaving van de orde of de veiligheid in de inrichting noodzakelijk zijn”).
En zelfs wanneer de vrouwen tijdens het laatste jaar van hun straf worden overgeplaatst van de TA naar de reguliere afdeling, houdt het extra straffen niet op. Zij krijgen dan de kwalificatie GVM Hoog, wat inhoudt dat zij nog steeds aan extra beperkingen onderhevig zijn. GVM betekent ‘Gedetineerden met een vlucht- en/of maatschappelijk risico’. Plaatsing in de categorie GVM Hoog is merkwaardig omdat de vrouwen naar de reguliere afdeling verplaatst worden, juist omdat de gevangenisdirectie concludeert dat zij geen vlucht of maatschappelijke risico meer vormen. Hun plaatsing in de categorie GVM Hoog lijkt dan ook alleen maar een maatregel om politici in Den Haag tevreden te stellen.
Wanneer houdt Nederland eens op met dit wraakzuchtige en kleinzielige beleid om weerloze vrouwen die al jarenlang geleden hebben in Syrische kampen, nog eens extra te straffen en te vernederen bij terugkeer in Nederland? Is dit onze manier om hen weer vertrouwen te geven in onze rechtsstaat, en hen voor te bereiden op hun re-integratie? Of is het, zoals minister Yesilgöz aangeeft, helemaal niet de bedoeling om deze vrouwen weer op te nemen in onze maatschappij, maar willen we hen alleen maar zoveel mogelijk pijn doen voordat ze weer uitgezet worden?
18 mar
Verplichte visitatie bij familiebezoek veroorzaakt trauma bij gedetineerde vrouwen
Ad Corten, 18 maart 2023
Een van de vrouwen op de TA in Zwolle is niet in staat haar ouders opnieuw te ontvangen nadat zij bij hun eerste bezoek in december (de eerste keer dat zij haar ouders zag na 7 jaar) na afloop gevisiteerd moest worden. Dit bracht bij haar zoveel pijnlijke herinneringen naar boven aan soortgelijke behandelingen die zij moest ondergaan in een Koerdische gevangenis dat zij uit vrees voor ‘het rode lampje’ (het teken dat de vrouwen na bezoek gevisiteerd moeten worden) verder bezoek van haar ouders heeft afgewezen.
De verplichte visitatie na familiebezoek is een van de absurde veiligheidsmaatregelen waaraan de vrouwen op de TA onderworpen zijn. Al in 2017 trok de toenmalig directrice van de TA in Vught het nut van de maatregel in twijfel, en verklaarde zij dat zij zelf visitatie ook verschrikkelijk en vernederend zou vinden.
18 mar
Kinderen waren bij aankomst in Nederland zwaar ondervoed
Ad Corten, 18 maart 2023
Volgens de grootouders van de kinderen die op 2 november werden teruggehaald, waren hun kleinkinderen bij aankomst zwaar ondervoed. Zij leken volgens hen op kinderen die je ziet op TV in landen waar hongersnood heerst. Nadat zij drie maanden waren opgevangen in een speciale inrichting van Jeugdzorg in Doetinchem begonnen de kinderen er weer normaal uit te zien.
De kinderen die in november terugkeerden in Nederland werden door de Raad voor de Kinderbescherming (terecht) afgeschermd van alle publiciteit. Er is daardoor weinig bekend over hun conditie op het moment van terugkeer. Nu blijkt dat de kinderen in het kamp zwaar ondervoed waren, ondanks het feit dat de moeders het eten (en drinken) uit hun eigen mond spaarden om de kinderen in leven te kunnen houden. Dit verhaal strookt met dat van de Belgische onderzoeker Gerrit Loots uit 2019.
Zoals bekend weigerde de Nederlandse regering de afgelopen jaren op grond van ongefundeerde argumenten om vrouwen en kinderen actief terug te halen uit de Koerdische kampen. De Nederlandse regering is daarmee rechtstreeks verantwoordelijk voor de slechte conditie van de kinderen op het moment van terugkeer.
10 mar
Ministerie denkt na over verruiming bezoekregeling kinderen aan moeders op TA
Ad Corten, 10 maart 2023
Van het Ministerie van J&V (DG Straffen en Beschermen) ontving ik gisteren antwoord op mijn mail van twee weken geleden waarin ik wees op het feit dat het antwoord van minister Weerwind op ons schrijven van 16 november niet strookte met de werkelijkheid. Terwijl de minister schreef dat de moeders hun kinderen wekelijks fysiek mochten ontvangen, horen wij van de moeders zelf dat dit slechts eens per zes weken het geval is. De minister baseert zijn antwoord op informatie die hij krijgt vanuit de PI, en er zit kennelijk ruis op die lijn.
De ambtenaren van J&V schrijven: ‘Het bestuursdepartement is op de hoogte van recente ontwikkelingen op het gebied van contactmogelijkheden tussen een gedetineerde ouder en zijn/haar kind. Wij zijn bekend met de bevindingen van de Belgische onderzoeker Loots. Het onderwerp gaat de minister aan het hart en hij heeft daarom recent een aantal toezeggingen gedaan voor verkenningen naar de verbetering van contactmogelijkheden tussen een gedetineerde ouder en zijn/haar kind. De uitkomst van deze verkenningen zal mogelijk doorwerkend effect hebben op het TA-regime, zowel voor gedetineerde vaders als moeders. Ten zijner tijd wordt de uitkomst openbaar gemaakt, en kunt u daarvan kennisnemen.’
Dit is een positief geluid, maar het klinkt niet alsof er op korte termijn al een verbetering te verwachten valt. Gezien het feit dat de moeders elke dag opnieuw lijden onder het gemis van hun kinderen, zullen wij proberen via de Kamer de minister aan te sporen tot snelle maatregelen.
5 mar
Antwoord minister Weerwind staat nu op website
Ad Corten 5 maart 2023
Door een buitenlandse reis kon ik de afgelopen twee weken geen documenten op de website plaatsen. Nu ik terug ben in Nederland heb ik om te beginnen de brief van minister Weerwind van 15 februari op de site geplaatst. Deze brief was een antwoord op ons schrijven van 16 november waarin wij aandrongen op een ruimere omgangsregeling van de moeders in Zwolle met hun kinderen.
Zoals ik al schreef op 23 februari strookt het antwoord van de minister niet met de werkelijkheid. De minister schrijft dat de moeders hun kinderen elke week mogen ontmoeten. Uit onze correspondentie met de moeders op de TA weten wij dat dit onjuist is; zij mogen in werkelijkheid hun kinderen slechts eenmaal per 6 weken fysiek ontvangen. Het is vreemd dat de minister drie maanden heeft moeten nadenken over een antwoord dat onjuist is. Wij zullen dit verder opnemen met de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). De moeders op de TA klagen voortdurend over het gebrekkige contact met hun kinderen. Dit gemis komt bovenop het feit dat zij al extra gestraft worden door het strenge regime op de TA. Een bezoek van hun kinderen slechts eenmaal in de zes weken is een barbaarse straf die niet past in een beschaafd land. En trouwens ook niet bij het eigen beleid van het Ministerie van J&V, zoals blijkt uit de brief van minister Weerwind.
12 feb
Terroristenafdelingen in Nederland al in 2010 bekritiseerd
Evaluatie van de Terroristenafdeling door de Rijksuniversiteit Groningen, 2010.
De Terroristenafdelingen in Nederland zijn in 2006 allerhaast opgezet om tegemoet te komen aan de druk vanuit de Kamer om iets te doen aan de verspreiding van jihadistische ideeën in de reguliere gevangenissen. Vanwege bedenkingen in de Kamer tegen een dergelijk systeem beloofde de toenmalige minister om na drie jaar een evaluatie uit te laten uitvoeren door een onafhankelijke instantie. De opdracht werd gegeven aan de Rijksuniversiteit Groningen die in 2010 zijn rapport uitbracht. De conclusie van het rapport was dat er een dringende behoefte bestond om een betere balans te vinden tussen transparantie en maatwerk enerzijds, en tussen voldoende beveiliging en resocialisatie-initiatieven anderzijds. De leider van het onderzoek, Tinka Veldhuis, verklaarde in persoonlijke interviews dat de terrorismeafdeling leidde tot radicalisering. In 2015 promoveerde zij op haar onderzoek aan de Universiteit van Leiden. Bij deze gelegenheid nam zij in interviews met diverse bladen (Glasnostici, NL Times, Volkskrant, Sociologie Magazine, NRC) verder afstand van het Nederlandse beleid ten aanzien van terroristenafdelingen.
De conclusies van het evaluatie rapport uit 2010 vormden geen aanleiding voor de overheid om haar beleid te herzien. Tinka Veldhuis stopte haar onderzoek in 2017 en vertrok uit Nederland.
12 feb
Pro forma zaken deze week zijn formaliteit
Ad Corten, 12 februari 2023
De zittingen van de rechtbanken in Rotterdam en Den Haag komende week hebben veel publiciteit gekregen vanwege de aankondiging van het OM dat een van de vrouwen verdacht wordt van slavernij. Maar bedacht moet worden dat het OM altijd begint met hoog in te zetten, en dat uiteindelijk de rechters bepalen of iemand al dan niet schuldig is.
De zittingen komende week zijn pro forma zittingen die de rechtbank verplicht is om elke drie maanden te houden zo lang de vrouwen in voorarrest zitten. Het doel is te kijken hoever het OM staat met het verzamelen van bewijsmateriaal. Daar zal het waarschijnlijk nog geruime tijd mee bezig zijn; in de strafzaken tegen Samir A. en de vijf vrouwen die in februari 2022 werden teruggehaald, had het OM hier ruim een jaar voor nodig.
Vaak weigeren de gedetineerden om zelf naar de pro forma zitting te komen vanwege de verplichte visitaties bij vertrek en terugkeer in de gevangenis. De voormalig directeur van de TA Vught verklaarde in 2017: “Zelf zou ik visitatie ook verschrikkelijk en vernederend vinden”.
10 feb
OM: uit IS-kamp opgehaalde vrouw had jezidi als slaaf
Een vrouw die met elf anderen door Nederland is teruggehaald uit een IS-kamp in Syrië had volgens het Openbaar Ministerie een jezidi-vrouw als slaaf. Dat zou zich hebben afgespeeld in 2015 in Syrië. De vrouw wordt verdacht van slavernij als misdaad tegen de menselijkheid. Volgens het OM is het voor het eerst dat in Nederland iemand terechtstaat voor een misdrijf tegen jezidi’s, een etnische en religieuze minderheid in met name Noord-Irak. Een andere vrouw wordt verdacht van plundering.
Dinsdag en woensdag zijn in Rotterdam de eerste voorbereidende zittingen tegen de twaalf vrouwen. De zaak tegen de vrouw die wordt verdacht van slavernij wordt behandeld door de rechtbank Den Haag, omdat die zich buigt over internationale misdrijven.
4 feb
Actie op CDA partijcongres om aandacht te vragen voor vrouwen op de terroristenafdeling
Ad Corten, 4 februari 2023
Op het vandaag gehouden CDA congres in Amersfoort heb ik opnieuw aandacht gevraagd voor de onrechtvaardige behandeling van de teruggekeerde vrouwen op de TA in Zwolle. Ik heb dat gedaan door het uitdelen van een flyer aan de congresgangers, waaronder een aantal prominenten van de partij. In de flyer wijs ik op de harde en onchristelijke houding van het CDA ten opzichte van de vrouwen en kinderen in de afgelopen jaren. Door de opstelling van het CDA was er nooit een meerderheid voor terughalen van de vrouwen en kinderen. Ook nu nog steunt het CDA het beleid om bij vrouwen met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap af te nemen en hen na afloop van hun straf het land uit te zetten. Ik heb de partij opgeroepen om te laten zien dat zij christendemocraten zijn en geen centrumdemocraten.
2 feb
Nederland al in 2020 door de VN op de vingers getikt voor afnemen Nederlandse nationaliteit
UN Human Rights Council, 2 juli 2020
Naar nu blijkt, heeft de speciale VN rapporteur voor racisme al tijdens een bezoek aan Nederland in 2020 kritiek geleverd op ons beleid om het Nederlanderschap af te pakken bij terrorisme veroordeelden met dubbele nationaliteit. Zij schrijft dat:
“De wetgeving, het beleid en de procedures voor het ontnemen van het Nederlandse staatsburgerschap zijn alleen van toepassing op burgers met een dubbele nationaliteit en treffen daarom onevenredig veel Nederlanders van Marokkaanse en Turkse afkomst. Hierdoor verergert de Nederlandse wetgeving stereotypen van terrorisme door terrorisme te associëren met mensen van bepaalde etnische en nationale afkomst. Het beleid en de effecten ervan zijn onverenigbaar met internationale mensenrechtenbeginselen van gelijkheid en non-discriminatie. De rapporteur is bezorgd dat bevelen tot ontneming van het staatsburgerschap in de eerste plaats gebaseerd zijn op informatie die is verzameld door de veiligheidsdiensten en dat de getroffen personen alleen een beroep kunnen doen op administratieve rechtbanken op procedurele gronden. Een dergelijke beperkte toetsing verhindert de toegang tot een doeltreffend rechtsmiddel.”
Het is goed te weten dat de VN het ook oneens is met het Nederlandse beleid. Maar het sterkste argument tegen het afnemen van het Nederlanderschap bij burgers met dubbele nationaliteit blijft natuurlijk het feit dat dit in strijd is met artikel 1 van onze eigen Grondwet.
27 jan
Waarin een klein land klein kan zijn
Ad Corten, 27 januari 2023
Een advocaat op het gebied van vreemdelingenrecht en nationaliteitsrecht bevestigde mij de afgelopen dagen dat de vrouwen op de TA goede redenen hebben om zich zorgen te maken over het afnemen van hun Nederlandse nationaliteit. Nederland is wat dat betreft kampioen in Europa. Het is net als bij het schaatsrijden: Nederland staat altijd op de 1e, 2e en 3e plaats. De regelgeving omtrent het afnemen van de nationaliteit is de afgelopen 20 jaar voortdurend verscherpt met steun van alle politieke partijen (behalve de CU). Zo snel mogelijk afstand doen van de tweede nationaliteit lijkt de enige remedie voor de vrouwen die hiermee bedreigd worden.
Het is opvallend dat Nederland zo voorop loopt bij het afnemen van de eerste nationaliteit terwijl ons land vroeger een sterke reputatie had op het gebied van mensenrechten. Het is begrijpelijk dat het Nederlandse publiek tien jaar geleden bang was voor extremisten na de aanslagen in België, Frankrijk en Duitsland, en dat de eerst reactie was dat alle Nederlandse jihadisten maar ons land moesten worden uitgezet. Maar terwijl de eerder genoemde landen intussen tot de conclusie gekomen zijn dat het verkeerd is om je eigen problemen over de schutting te gooien bij een ander, wordt die neiging in Nederland alleen maar sterker. En dit terwijl er in Nederland nooit iemand is omgekomen bij een IS-aanslag. Blijkbaar hebben de mensen in dit kleine land ook een kleiner hart dan de mensen in de grote landen om ons heen.
25 jan
Duivels dilemma voor moeders op de TA
Ad Corten, 25 jan 2023
Gisteren kreeg ik meer informatie over het dilemma waarvoor vrouwen met dubbele nationaliteit geplaatst worden. Wanneer zij in beroep gaan tegen het vonnis van de rechtbank, maken zij geen kans op vervroegde vrijlating en moeten zij hun kinderen nog langer missen. Zoals bekend mogen de vrouwen tijdens hun detentie hun kinderen niet of nauwelijks zien. De vrouwen die in november zijn teruggekeerd, hebben na 10 weken hun kinderen nog steeds niet in het echt mogen ontmoeten. Door het gemis van hun kinderen zijn de vrouwen daarom geneigd het vonnis te accepteren en niet in hoger beroep te gaan. De vrouwen worden dus gechanteerd met hun kinderen om hun vonnis te accepteren. Misschien doet de overheid het niet bewust, maar in de praktijk komt het wel daarop neer.
Op het moment dat het vonnis onherroepelijk is, grijpt de IND zijn kans om vrouwen met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap te ontnemen. Dat kan namelijk pas op het moment dat het vonnis onherroepelijk is. De vrouwen hebben dan wel hun kinderen terug maar moeten het land worden uitgezet. Het alternatief is dat de vrouwen in beroep gaan en nog veel langer hun kinderen moeten missen. De kans dat het hof tot een ander oordeel komt dan de rechtbank, en besluit de vrouwen niet te veroordelen voor terrorisme, is gering. Maar zelfs wanneer de vrouwen hun hoger beroep zouden winnen en niet veroordeeld zouden worden voor terrorisme, hebben ze nog een probleem. De IND kan hen dan weliswaar hun Nederlanderschap niet meer afnemen, maar ze lopen wel grote kans hun kinderen kwijt te raken. De Raad voor de Kinderbescherming kan namelijk besluiten om de vrouwen de voogdij over hun kinderen niet meer terug te geven omdat ze al te lang van elkaar gescheiden zijn.
De vrouwen mogen dus kiezen tussen hun Nederlanderschap en hun kinderen.
22 jan
Inhumaan en onnodig: mensenrechtenschendingen op de terroristenafdeling
Amnesty International, oktober 2017
Vandaag vond ik het rapport van Amnesty International dat de aanleiding vormde tot het onderzoek naar terroristenafdelingen in Nederland, uitgevoerd door de Inspectie van het Ministerie van J&V in 2019. Het rapport van Amnesty dateert al van oktober 2017 en de conclusies liegen er niet om:
“Gedetineerden worden onder andere buitensporig lang opgesloten in hun cel en ondergaan stelselmatig vernederende visitaties (onderzoek aan/in het lichaam). Ook worden mensen die van een terroristisch misdrijf worden verdacht maar nog niet zijn berecht onder dezelfde zware omstandigheden vastgehouden als mensen die al veroordeeld zijn. Dit terwijl de autoriteiten niet voorafgaand aan iemands plaatsing in de TA beoordelen of deze verdachte daadwerkelijk zo gevaarlijk is dat de extra veiligheidsmaatregelen noodzakelijk zijn. Veel van de maatregelen die stelselmatig worden toegepast in de TA kunnen mensen onnodig isoleren en vernederen, en daarmee schenden ze de verplichtingen van Nederland op het gebied van mensenrechten. Zelfs iemand die geen bewezen bedreiging voor de veiligheid vormt, kan in een van de zwaarste detentieregimes van het land worden vastgehouden. Extra zorgwekkend is dat gedetineerden niet in staat zijn om hun plaatsing en de stelselmatig tegen hen ingezette strenge veiligheidsmaatregelen effectief aan te vechten”.
Deze conclusies werden dus al ruim 5 jaar geleden getrokken door Amnesty, en er is in feite nog niets verbeterd. Sterker nog, de vrouwen die onlangs werden teruggehaald uit Syrië worden onderworpen aan hetzelfde regime dat Amnesty al in 2017 onmenselijk achtte voor mannelijke gedetineerden. Interessant is een interview met Yola Wanders, directeur van de TA in Vucht, die in november 2017 de conclusies van Amnesty volledig onderschrijft.
Afnemen nationaliteit als replay van de toeslagenaffaire
Ad Corten, 22 januari 2023
De gang van zaken rond het afnemen van het Nederlanderschap bij teruggekeerde vrouwen uit Syrië lijkt op een herhaling van de toeslagenaffaire. Het parlement maakt in zijn emotie en onwetendheid wetten die in feite onmenselijk zijn, en die dan uitgevoerd moeten worden door ambtenaren. Vaak voelen die ambtenaren zelf wel aan dat het niet klopt maar durven ze zich niet te verzetten uit angst voor hun politieke bazen. Na 10 jaar dringt het eindelijk door tot de politiek dat er iets heel ergs gebeurd is, en dan worden er commissies ingesteld en rapporten geschreven waarin staat dat zoiets nooit meer mag gebeuren.
Bij de toeslagenaffaire ging het om tienduizenden mensen (meestal met dubbele nationaliteit), en bij de vrouwen uit Syrië maar om enkele tientallen. Bij de toeslagenaffaire kreeg het Nederlandse publiek uiteindelijk medelijden met de gedupeerden; zij mochten in het parlement hun zegje komen doen, en Pieter Omtzigt liep voor hen het vuur uit zijn sloffen. Bij de vrouwen uit Syrië zijn er maar heel weinig mensen die sympathie voor hen hebben; niemand kent hun gezicht en zij mogen hun verhaal niet komen vertellen in het parlement. Zelfs de heilige Sint Pieter (Omtzigt) vindt dat we hen maar beter in Syrië hadden kunnen laten zitten.
21 jan
IND gaat door met afnemen Nederlanderschap van teruggekeerde vrouwen
Ad Corten, 21 januari 2023
In Nederland gaat de IND door met de uitvoering van het regeringsbeleid dat van alle Syriëgangers met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap moet worden afgenomen. Vrouwen in de gevangenis in Zwolle krijgen bezoek van de IND die hen vertelt dat dit bij hen gaat gebeuren zodra zij hun straf hebben uitgezeten. Dit betekent dat de vrouwen uitgezet zullen worden naar een land waar zij nooit geweest zijn en waarvan zij de taal niet spreken. In de meeste gevallen is dit Marokko; een land dat weigert om de vrouwen terug te nemen omdat het niet bereid is de problemen van de Nederlandse regering op te lossen. In dit geval biedt de IND de vrouwen geld om vrijwillig naar Marokko te vertrekken. Voor hun kinderen, die intussen in Nederland geworteld zijn, betekent dit dat zij uit de veilige omgeving gerukt worden die zij eindelijk gevonden hadden.
Op dit moment heeft de IND het voornemen om een vrouw met Afghaanse achtergrond haar Nederlandse nationaliteit af te nemen en haar uit te zetten naar Afghanistan. De vrouw kwam op 7-jarige leeftijd met haar ouders als vluchteling naar Nederland en groeide op in Zoetermeer.
12 sep
Tekeningen van kinderen in kamp Roj
Gisteren ontvingen wij van een van de Nederlandse vrouwen in kamp Roj bijgaande tekeningen die door haar twee kinderen gemaakt waren. De moeder stuurt de tekeningen als dank voor onze acties hier in Nederland. Ze hoopt vurig dat haar kinderen snel naar Nederland kunnen komen om normaal naar school te kunnen gaan en te kunnen herstellen van de trauma’s die ze in de kampen hebben opgelopen.
De kinderen zijn duidelijk minder gewend om te tekenen dan hun leeftijdsgenootjes in Nederland. Hoe langer ze in het kamp blijven, hoe groter hun leerachterstand wordt.
