18 apr 2024
OM komt met weinig overtuigende beschuldigingen tegen jongste van Somalische zussen
Ad Corten, 18 apr 24
In de Rotterdamse rechtbank werd vandaag de inhoudelijke zitting gehouden tegen A.H. E., de jongere zus van de Nederlands/Somalische A. E. die op 2 april voor de rechter stond. Naast de gebruikelijke beschuldigingen van aansluiting bij een terroristische organisatie en voorbereidingshandelingen voor ernstige terroristische misdrijven, werd A. ook beschuldigd van het geven van wapentrainingen, het werken in een fabriek van mortiergranaten, het werken in een hospitaal (meer specifiek een kraamkliniek), het opgeven voor een zelfmoordcommando en het geven van koranlessen. Reden voor het OM om flink uit te pakken, en 6 jaar plus 4 maanden onvoorwaardelijk te eisen.
Advocaat Mirjam Levy wees er in haar pleidooi op dat A. pas 16 jaar was toen zij met haar familie werd meegenomen naar Syrië. Daarvoor was zij een vrolijk meisje geweest dat nooit interesse getoond had in religie (in tegenstelling tot de rest van haar familie). Zij concludeerde dat het meisje onder dwang was meegenomen, en dat dit een geval was van mensenhandel. Aangekomen in het kalifaat had A. aanvankelijk geweigerd om te trouwen en was in plaats daarvan vrijwilligerswerk gaan doen in een kraamkliniek naast het volgen van een medische opleiding. Dat zij in een ziekenhuis gewerkt had, viel volgens haar advocaat onder de Conventie van Genève waarin bepaald is dat medisch personeel niet vervolgd mag worden voor zijn rol in internationaal gewapend conflict. De beschuldigingen van het geven van wapentraining, werken in een fabriek van mortiergranaten en het geven van Koran cursussen, waren allemaal gebaseerd op een CV waarvan het onzeker was of A. dat zelf had opgesteld. Datzelfde gold voor de aanmeldformulieren voor een zelfmoordcommando waarvan er in twee weken twee verschillende versies waren opgesteld.
In haar slotwoord vertelde A. dat zij nooit in haar leven vrijheid had gekend; niet bij haar familie in Engeland, niet in het kalifaat, niet in de Koerdische kampen, en niet op de TA. Zij hoopte dat zij toch nog een tweede kans zou krijgen, waarbij zij haar rol als moeder zou kunnen gaan vervullen (dat kan zij al 1,5 jaar niet doordat zij op de TA zit).
Veel van de beschuldigingen die het OM aanvoerde, waren niet onderbouwd en lijken objectief gezien bijzonder onwaarschijnlijk. Het is wel erg onlogisch dat een meisje van 16 -17 met een medische opleiding zou zijn ingezet in een wapenfabriek en bij het geven van wapentrainingen. Verder is het ook onlogisch dat een jong meisje zonder interesse in religie Koran lessen gegeven zou hebben aan andere vrouwen. De bomgordel die A. volgens het OM droeg, bleek een soort van gordel te zijn die gebruikt werd voor het opbergen van allerlei spullen. Er waren geen aanwijzingen dat de gordel geladen was met explosieven. Ook hier kan men zich afvragen wat voor zin het gehad zou hebben om met een bomgordel vol explosieven rond te lopen op een kraamafdeling. Net als de andere beschuldigingen getuigde deze bewering van het OM van een krampachtige poging om iets te vinden waarvan men A. kon beschuldigen en waarmee men een hoge strafeis kon rechtvaardigen.
Rapport van Amnesty over de mishandeling van gevangenen in Koerdische kampen en gevangenissen
Amnesty International, 17 april 2024
Amnesty International publiceerde vandaag een schokkend rapport over massale sterfte, marteling en andere geweldplegingen tegen gevangenen in Koerdische kampen en gevangenissen. Enkele kleine fragment uit dit rapport;
“In december 2023 hielden de autonome autoriteiten ruim 46.600 mensen – waarvan de overgrote meerderheid (ongeveer 94%) kinderen en vrouwen – vast in de detentiekampen Al-Hol en Roj. Niemand in deze kampen is aangeklaagd of heeft de kans gekregen om hun detentie aan te vechten voor een onafhankelijke rechterlijke autoriteit. De mensen in beide kampen worden geconfronteerd met onhygiënische, inhumane en levensbedreigende omstandigheden, met onvoldoende toegang tot voedsel, water en gezondheidszorg. Layla*, een 30-jarige vrouw, zei: “Hier leven is een langzame, pijnlijke dood.”
“Er is sprake van een hoge mate van gender gerelateerd geweld in het Al-Hol-kamp, waaronder aanvallen op vrouwen door IS-aanhangsters wegens waargenomen ‘morele’ overtredingen, en seksuele uitbuiting door leden van de veiligheidstroepen en particulieren. Er bestaat geen adequaat systeem voor bescherming of ondersteuning voor vrouwen die risico lopen.”
“Tientallen Syrische vrouwen en een klein aantal meisjes zijn vanuit de kampen overgebracht naar detentiecentra. Veel vrouwen die veroordeeld zijn voor IS-gerelateerde misdaden, worden volgens Amnesty International gemarteld om ‘bekentenissen’ af te dwingen; Uit verslagen blijkt dat sommige vrouwen zijn veroordeeld wegens niet-gewelddadige overlevingsdaden in het Al-Hol-kamp. Ook buitenlandse vrouwen worden naar detentiecentra gebracht, waar ze worden ondervraagd en gedurende langere perioden in geïsoleerde detentie worden vastgehouden.”
“Acht vrouwen beschreven dat ze in detentiecentra het slachtoffer waren van gender gerelateerd geweld, wat neerkwam op marteling of andere mishandeling. Een vrouw zei: ‘Ik kreeg elektrische schokken. Ik was toen zwanger. De [ondervrager] wist het, hij zei tegen mij: ‘Ik ga je dwingen een miskraam te krijgen’, en dat is wat hij deed.” Andere vrouwen beschreven dat ze werden blootgesteld aan seksuele bedreigingen en vernedering”.
Soortgelijke getuigenissen hebben we eerder gehoord in de Rotterdamse rechtszaal tijdens de strafzaken tegen Nederlandse vrouwen die in 2022 werden teruggehaald. Ook zij werden tijdens ondervragingen door Amerikanen en Koerden dagen en soms wekenlang blootgesteld aan marteling. Velen ondervinden daarvan nog steeds de trauma’s.
Gelukkig zijn alle Nederlandse vrouwen die dat wilden, intussen op last van de rechter teruggehaald. Dit gebeurde onder zware kritiek van toenmalig Kamerlid Yesilgöz, die intussen minister van Justitie is. Wanneer het aan haar had gelegen, hadden de Nederlandse vrouwen op dit moment nog steeds in de Koerdische kampen gezeten.
Verklaringen Ministerie van J&V stroken niet met werkelijkheid
Ad Corten, 8 april 2024
In het artikel in De Stentor van 6 april vertelt Frerick Althof, woordvoerder van minister Weerwind en de Dienst Justitiële Inrichtingen, ‘dat er niet veel klopt van wat de vrouwen beweren’. Het is opvallend dat het ministerie telkens glashard ontkent wat de vrouwen in Zwolle vertellen. De woordvoerder benadrukt “dat de DJI de band tussen moeder en kind zo goed mogelijk wil houden”. Daar is in werkelijkheid geen sprake van; de moeders mogen hun jonge kinderen slechts eenmaal in de zes weken een uurtje ontvangen; een feit dat algemeen bekend is, ook bij de advocaten. In november 2022 hebben 34 deskundigen uit de kinderpsychiatrie een brief geschreven aan minister Weerwind waarin zij aangaven welke nadelig effecten de lange scheiding van hun moeder had voor de kinderen. De minister antwoordde na 3 maanden dat de deskundigen verkeerd geïnformeerd waren, en dat de kinderen elke week hun moeder mochten zien. Een aperte onwaarheid.
Nu vertelt de woordvoerder dat “de vrouwen aan het einde van hun detentie naar de reguliere gevangenis mogen”. Bij de acht vrouwen die vorig jaar zijn vrijgekomen, is dat in precies één geval gebeurd, en wel bij een vrouw die al 2,5 jaar op de TA had gezeten. De rest werd vanuit de TA rechtstreeks op straat gezet; een feit dat ik met eigen ogen heb kunnen constateren.
7 apr 2024
Internetversie interview De Stentor online.
De internetversie van het gisteren gepubliceerde interview met mij in De Stentor staat nu online. Mensen die het artikel niet kunnen lezen op de website van de krant, vinden hier een pdf van het artikel.
Het oorspronkelijke artikel moest blijkbaar nog behoorlijk gemodereerd (afgezwakt) worden door de redactie van de krant. Dit omdat de verhalen van de vrouwen op de TA ontkend werden door de directie van de PI en door de dienst Justitiële Inrichtingen. Waarom de directie van de PI en de DJI dit doen is onduidelijk. De verhalen van de vrouwen worden bevestigd door hun advocaten en door een wetenschappelijk onderzoekster van de VU.
Mogelijk wil de top van het ministerie geen ruchtbaarheid geven aan de mensonwaardige omstandigheden op de TA omdat het gebruik van de TA als straf in strijd is met de Nederlandse wet (artikel 2.3 van de Penitentiaire Beginselenwet). Dat de vrouwen toch op deze wijze extra gestraft worden, komt waarschijnlijk door de politieke druk die wordt uitgeoefend door de rechtse partijen in de Kamer, en ook door de minister van J&V die altijd een sterke persoonlijke afkeer van de vrouwen heeft getoond.
Overigens geeft het grote aantal afkeurende reacties op het artikel aan dat er nog steeds veel haat tegenover de vrouwen aanwezig is in de maatschappij.
6 apr
Demonstratie bij PI Zwolle tegen inhumane regime op Terroristen Afdeling
Zoals gisteren al werd aangekondigd, stonden we vandaag met een klein (maar dapper) groepje te demonstreren voor de ingang van de PI Zwolle. De demonstratie verliep in zeer positieve sfeer, en de politie, die tevoren van de demonstratie op de hoogte was gebracht, reed enkele keren vriendelijk wuivend langs. We hebben een petitie aangeboden aan de gevangenisdirectie, en daarna zijn we nog enkele malen met onze borden op en neer langs het gevangenis complex gelopen in de hoop dat de vrouwen op de TA ons vanuit hun cel zouden kunnen zien. Of dit gelukt is, horen we later wel van ze.
6 apr
Artikel in De Stentor over strenge regime op TA Zwolle
De Stentor, 6 apr 2024
Dagblad De Stentor (voorheen Zwolse Courant) besteedde vandaag ruime aandacht aan de omstandigheden waaronder de vrouwen op de TA Zwolle worden vastgehouden. Het artikel was gebaseerd op een interview dat ik enkele weken geleden aan de krant gegeven had. De inhoud van het artikel spreekt voor zich.
Voor degenen die geen toegang hebben tot de internet versie van het artikel staat hier een kopie van de papieren krant.
5 apr
Na alle huisvrouwen eindelijk eens een vrouw met een betaalde baan in het kalifaat
De Volkskrant, 4 april 2024 voor pdf klik hier
Onder bovenstaande kop bracht de Volkskrant het verslag van de inhoudelijke zitting afgelopen dinsdag tegen A. E. Journaliste Ana van Es, die in het verleden regelmatig kritische artikelen schreef over de uitgereisde vrouwen, ziet nu ook wel in dat het ‘werken’ van Nederlandse vrouwen voor IS met een flinke korrel zout genomen moet worden. De vrouw die dinsdag terecht stond, is de eerste Nederlandse voor wie er aanwijzingen zijn dat ze mogelijk iets gedaan heeft voor IS. En dat zou dan het werken op een kraamkliniek geweest zijn, het geven van adviezen aan een gewonde vrouw, en het regelen van het vervoer van een gewonde strijder naar het ziekenhuis. Verder zou ze nog een lezing gegeven hebben over een veldslag uit de vroegste tijd van de islam. Dat zal een flinke steun hebben betekend voor IS!
Zodra A. getrouwd was, hield het werken buitenshuis op; haar echtgenoot eiste dat zij altijd binnen bleef. Dit laatste was uiteraard ook de positie van de andere Nederlandse vrouwen die geen vak geleerd hadden; die waren werkelijk alleen maar aan het eten koken en het zorgen voor de kinderen.
In de rechtszaken tegen de Nederlandse vrouwen komt het OM altijd aanzetten met het ‘kennisdocument’ van een zekere Dr. Jolen, dat zou aangeven welke belangrijke rol vrouwen speelden bij IS. Dit document is geheim, en het is mij nog steeds niet gelukt om het in handen te krijgen. Mogelijk zijn er inderdaad vrouwen bij IS geweest die bijgedragen hebben aan de gewapende strijd. Maar na alle rechtszaken die tot nu toe gevoerd zijn in Rotterdam, weten we een ding zeker: daar zaten geen Nederlandse vrouwen bij.
5 apr
Demonstratie morgen bij Terroristen Afdeling Zwolle
Vanuit de TA Zwolle ontvangen wij nog steeds noodkreten van vrouwen die zwaar te lijden hebben onder het onmenselijke regime van de terroristen afdeling (TA). Hun kleine kinderen krijgen ze nog steeds maar eens in de zes weken even te zien, en videobellen is al maanden geleden gestopt. Na familiebezoek lopen ze steevast tegen het ‘rode lampje’ aan, wat wil zeggen dat ze gevisiteerd moeten worden. Dit is voor de meeste van hen reden om geen bezoek meer te willen ontvangen. Een van de vrouwen heeft in de 17 maanden dat ze terug is, nog nooit haar ouders willen ontvangen, en een andere is de afgelopen maanden al 7 maal gevisiteerd, telkens nadat ze haar oudste zoon op bezoek kreeg tijdens het regulier bezoekuur voor volwassenen. De demonstratie wordt gehouden zaterdagmiddag 6 april om 14.00 uur bij de ingang van de PI Zwolle, Huub van Doornestraat 15 in Zwolle. Verzamelen vanaf 13.45 bij de tegenover gelegen McDonald’s. Aan het eind van de demonstratie zal een petitie worden overhandigd aan de directie van de PI.
Verdere informatie, o.a. over bereikbaarheid PI met OV, is te verkrijgen bij Ad Corten, adcorten@gmail.com, tel 06-25539238.
Weinig bewijs tegen oudste van Somalische zussen
Ad Corten, 2 apr 2024
Vandaag was in Rotterdam de inhoudelijke zitting tegen de oudste van de twee Nederlands/Somalische zussen die in november 2022 werden teruggehaald uit Syrië. Deze zaak week af van alle eerdere in de zin dat de vrouw een betaalde functie voor IS bekleed zou hebben, namelijk als arts in een ziekenhuis. De vrouw, die als kind lange tijd in Nederland gewoond had als kind van Somalische vluchtelingen, was later met haar familie verhuisd naar Engeland. In 2015 was een groot deel van de familie om religieuze redenen vertrokken naar Syrië waar ze zich in IS-gebied gevestigd hadden. Daar was A. gehuwd geweest en had kinderen gekregen. Na de val van het kalifaat had zij lange tijd in Koerdische gevangenissen en kampen gezeten, en ze was pas eind 2022 door Nederland teruggehaald.
Het vertrek naar Syrië was natuurlijk een verkeerde keuze geweest, maar de vraag was in hoeverre ze dit onder druk van haar familie gedaan had. A. had verder nooit propaganda gemaakt voor IS, of uiting gegeven aan radicale ideeën op sociale media. Zij had weliswaar mensen in haar omgeving medische adviezen gegeven, maar zij ontkende dat zij een officiële functie voor IS vervuld had in een ziekenhuis.
Het OM probeerde te bewijzen dat A. een IS-aanhangster was geweest op basis van de foto van een kindertekening waarop de officier van justitie een onthoofding meende te herkennen. De tekening was gemaakt door een kind, ik neem aan van 4-5 jaar, dat niet van haar was, en de tekening hing in het huis van iemand anders waar haar eigen kind toevallig op een feestje geweest was. Dat was het voornaamste bewijs. Desondanks eiste het OM 5 jaar en 4 maanden onvoorwaardelijk.
A. kreeg het verwijt dat zij weinig open was geweest tijdens alle verhoren van onder andere het NIFP. Volgens haar advocaat had dit deels te maken met het gesloten karakter van A. Zelf verklaarde ze dat het ook kwam door de manier waarop vrouwen op de TA behandeld werden, en die zij omschreef als geestelijke marteling. Het was voor haar erg moeilijk om zich open te stellen voor onderzoekers die dezelfde overheid vertegenwoordigden die de vrouwen de rest van de tijd als zware misdadigers behandelde.
Ministerie van J&V: verscherpte maatregelen op TA Zwolle houden geen verband met landelijke maatregelen voor EBI’s
Ad Corten, 28 maart 2024
De Minister van Rechtsbescherming schrijft ons dat het huidige wetsvoorstel tot wijziging van de Penitentiaire Beginselenwet (Pbw) alleen geldt voor de EBI (extra beveiligde inrichting) in Vught, en voor Afdelingen voor Intensief Toezicht (AITs). De TA Zwolle geldt niet als EBI en ook niet als AIT, dus het nieuwe wetsvoorstel heeft geen gevolgen voor de gedetineerden op de TA Zwolle. De minister schrijft dit in antwoord op een brief van ons waarin wij vragen om de vrouwen op de TA Zwolle niet nóg meer beperkingen op te leggen.
Blijft de vraag waarom de maatregelen op de TA Zwolle dan wel verscherpt zijn. Sinds november 2023 mogen de moeders niet meer videobellen met hun kinderen, wat een zeer zware beperking is voor zowel moeders als kinderen. Ook horen wij dat het aantal visitaties zodanig is opgevoerd dat de vrouwen geen familie of vrienden meer uit durven nodigen voor bezoek (dat merken wij zelf ook).
Gezien het feit dat er van het Ministerie noch van de PI aanwijzingen komen dat het huidige regime op korte termijn versoepeld zal worden, zijn wij van plan de voor zaterdag 6 april geplande demonstratie bij de PI in Zwolle door te laten gaan. Aanmelden kan nog bij adcorten@gmail.com.
24 mar
OM brengt aanklacht tegen K. van T. weer uitgebreid in het nieuws
Openbaar Ministerie, 22 maart 2024
Zoals ik twee dagen geleden al meldde, haalt het OM alles uit de kast om de vrouw die twee dagen geleden terecht stond, voor lange tijd achter de tralies te krijgen. Daarbij zoekt het ook de publiciteit. Bij de eerste proforma in februari vorig jaar kondigde het OM aan dat het de vrouw ging vervolgen voor een oorlogsmisdrijf; iets dat tot veel belangstelling van de pers leidde en tot grote krantenkoppen.
Ook ditmaal zocht het OM weer zelf de publiciteit. Precies op het moment dat de zitting vrijdag was afgelopen, publiceerde het OM een gedetailleerde beschrijving van de aanklacht op zijn website.
K. wordt medeverantwoordelijk gehouden voor alle misdaden van IS. Zij en haar man waren lid geworden van IS. “Een organisatie verantwoordelijk voor gruwelijkheden die we in de moderne geschiedenis zelden hebben gezien”, aldus de officieren van justitie van het Landelijk Parket. “IS is verantwoordelijk voor verschrikkelijke aanslagen in het Westen maar vooral ook voor het zaaien van dood en verderf onder de mensen die het ongeluk hadden dat ze in Syrië of Irak woonden toen IS daar aan het bewind kwam.” De vrouw heeft daar volgens het OM een bijdrage aan geleverd door af te reizen naar het kalifaat en haar man te ondersteunen die streed voor IS.
Je zult het maar over je heen krijgen nadat de Nederlandse overheid je eerst onnodig drie jaar lang met je kinderen in een Koerdisch detentiekamp heeft laten zitten, en je daarna al 16 maanden in voorarrest heeft gehouden onder de onmenselijke omstandigheden van de terroristenafdeling.
23 mar
Berichtgeving over zitting K. van T. weer op gebruikelijke negatieve toon
De afkeer van het Nederlandse publiek ten aanzien van de vrouwen die teruggekeerd zijn uit Syrië is voor een belangrijk deel te wijten aan de negatieve berichtgeving in de media. Die weten dat het publiek graag leest hoe slecht de vrouwen waren, en zij spelen in op deze behoefte. De Limburger bracht gisteren een verslag van de afgelopen zitting onder de kop “Een huis aan het plein waar executies werden uitgevoerd, maar Venlose IS-vrouw heeft ‘niets’ van gruwelijkheden gezien’’.
Tijdens de zitting vertelde Van T. dat zij het huis in Raqqa betrok in de periode toen er geen executies meer werden uitgevoerd op het plein. Die bewering werd niet weersproken door het OM. Dus waarom suggereren dat Van K. heeft staan toekijken bij de executies? De tekening die de krant plaatste bij het artikel, toont een vrouw met harde gelaatstrekken. Met alle respect voor de tekenares zie ik weinig gelijkenis met de getraumatiseerde vrouw die gisteren in de rechtbank zat. Het valt mij op dat kranten meestal tekeningen plaatsen die de inhoud van het bijgaande artikel onderstrepen, namelijk dat het om slechte vrouwen gaat die veel meer op hun geweten hebben dan ze toegeven in de rechtbank. Op deze wijze gaat de demonisering van deze vrouwen ook op dit moment nog steeds door.
22 mar
Inhoudelijke zitting K. van T.
Ad Corten, 22 maart 2024
De inhoudelijke zitting in de strafzaak tegen K. van T. vandaag in Rotterdam was weer een voorbeeld van de schandelijke manier waarop het OM probeert om de zwaar getraumatiseerde en weerloze vrouwen die teruggehaald zijn uit Syrië, voor lange tijd achter de tralies te krijgen. En misschien was dit tot nu toe wel het ergste voorbeeld. Al bij de eerste proforma in februari vorig jaar kondigde het OM in de pers aan dat het deze vrouw ging vervolgen voor plundering; een oorlogsmisdrijf. Omdat de Rotterdamse rechtbank niet bevoegd is dergelijke zware zaken te behandelen, moest dit door de Haagse rechtbank gebeuren, maar wel in de extra beveiligde zaal in Rotterdam.
Het bewijs voor plundering bleek afkomstig te zijn uit een enorme hoeveelheid WhatsApp berichten tussen moeder en dochter die de politie gevonden had op de telefoon van de moeder van K. Deze moeder had haar telefoontje vrijwillig afgestaan aan de politie in de hoop dat deze de berichten zou gebruiken voor de vervolging van de man van K.; iemand die haar gedwongen had mee te gaan naar Syrië en die haar daar regelmatig had mishandeld. Maar omdat de man later in Syrië was omgekomen, waren de berichten nutteloos voor de vervolging van de echtgenoot. Daarop had het OM besloten de berichten op de telefoon van de moeder maar te gebruiken voor de vervolging van haar eigen dochter. Uit de duizenden berichten op de telefoon had het OM enkele berichten weten te filteren die suggereerden dat K. en haar man hadden verbleven in een huis waarvoor ze geen huur hadden betaald. Een duidelijk geval van plundering volgens het OM, dat 6 jaar onvoorwaardelijk eiste.
Tijdens de verdediging leverde de advocaat felle kritiek op het OM vanwege de manier waarop zij de informatie die zij van de moeder in goed vertrouwen hadden gekregen, uiteindelijk gebruikt hadden om tegen de dochter een zeer zware taak op te tuigen. In zijn loopbaan als advocaat had hij nog nooit iets dergelijks meegemaakt, en hij vond dat de rechtbank dit bewijs moest beschouwen als onrechtmatig verkregen. Afgezien daarvan konden de berichtjes op de telefoon onmogelijk als bewijs van plundering beschouwd worden.
Vanwege de complexiteit van de zaak besloot de rechtbank het vonnis pas over een maand bekend te maken, en wel op 23 april.
14 mar
Nieuwe rechtse regering in Zweden gaat geen kinderen meer terughalen uit Syrië
Int. Repatriation Network, 14 mar 2024.
Vandaag publiceerde het Zweedse ministerie van Buitenlandse zaken haar nieuwe beleid t.a.v. de Zweedse burgers die nog vastzitten in Noordoost Syrië. Zweden zal geen vrouwen, kinderen of mannen meer terughalen om redenen van veiligheid.
Het nieuwe beleid is een draai van 180 graden ten aanzien van de koers van de vorige sociaaldemocratische regering. Die was juist heel sterk voor het terughalen van Zweedse burgers uit Syrië. Tot nu toe heeft Zweden al 200 burgers opgehaald die intussen succesvol zijn geïntegreerd in de Zweedse samenleving. Er verblijven nu nog 3 vrouwen en 5 kinderen in de Koerdische kampen, en nog 10 mannen in geïmproviseerde gevangenissen.
Sinds de komst van een rechtse regering in oktober vorig jaar waait er een andere politieke wind in Zweden. De regering bestaat nu uit een coalitie van drie rechtse partijen met gedoogsteun van de Zweedse Democraten, een partij vergelijkbaar met de PVV in Nederland. De nieuwe coalitie is sterk gericht op beperking van immigratie. Het besluit om ook geen Zweedse burgers meer terug te halen uit Syrië is een uitvloeisel van dit beleid.
De situatie in Zweden vertoont overeenkomsten met die in Nederland. Ook hier komt naar verwachting een rechts kabinet aan de macht met daarin een partij vergelijkbaar met de Zweedse Democraten. Het verschil is dat in Nederland de PVV de afgelopen jaren al sterk zijn stempel drukte op het beleid ten aanzien van het terughalen van vrouwen en kinderen uit Syrië. Onder een nieuw kabinet kan de situatie moeilijk slechter worden dan hij al was.
13 mar 2024
Naima el O. krijgt in hoger beroep zelfde straf als eerder opgelegd door rechtbank; geen veroordeling wegens terrorisme
Vandaag sprak het gerechtshof in Den Haag het vonnis uit in het hoger beroep dat was aangespannen door het OM tegen Naima el O., de vrouw die in 2014 met haar 15-jarige zoon was uitgereisd naar Syrië. In september 2022 was zij door de rechtbank in Rotterdam veroordeeld tot 7 maanden onvoorwaardelijk met aftrek van voorarrest. Dat betekende dat zij op dat moment al vrij was gekomen. Tijdens de inhoudelijke zitting op 1 februari jl. had het OM tegen haar echter een hogere straf geëist en wel 3 jaar onvoorwaardelijk. De beschuldigingen waren zoals gebruikelijk het aansluiten bij een terroristische organisatie en het treffen van voorbereidingshandelingen voor terroristische misdrijven. Verder werd zij beschuldigd van het in hulpeloze toestand brengen van een kind, het in hulpeloze toestand laten ervan, en het indirect bijdragen aan zijn overlijden.
Het hof verwierp vandaag alle aanklachten, behalve die van het in hulpeloze toestand brengen van haar kind. Het verklaarde dat het verblijf in IS-gebied op zich onvoldoende bewijs was voor lidmaatschap van een terroristische organisatie, en dat het voeren van een gezamenlijke huishouding op zich niet gelijk stond met het plegen van voorbereidingshandelingen voor een terroristisch misdrijf. Dit was een opmerkelijke uitspraak en een breuk met eerdere vonnissen waarbij genoemde feiten wel werden beschouwd als bewijs voor terrorisme. Het lijkt erop dat rechters meer gaan kijken naar wat de vrouwen echt verkeerd hebben gedaan in plaats van hen klakkeloos te veroordelen tot 5 jaar alleen vanwege het uitreizen en het eten koken voor een IS-strijder.
Naima werd nog wel veroordeeld voor het meenemen van haar zoon naar IS-gebied, maar niet voor het feit dat ze hem daar willens en wetens had gelaten (ze hadden samen getracht te ontsnappen) en ook niet voor schuld aan de dood van haar zoon. Het hof hield de straf gelijk (7 maanden met aftrek van voorarrest) zodat Naima niet terug hoefde naar de cel. Ook werden haar nu geen beperkingen meer opgelegd, in tegenstelling tot het eerder vonnis van de rechtbank.
Koerden zetten zich schrap voor vertrek Amerikaanse beschermers uit hun gebied
De Koerden maken zich grote zorgen over het verwachte vertrek van de ongeveer 900 Amerikaanse militairen die nu nog in hun gebied verblijven. Dit vertrek houdt verband met de toegenomen spanningen in de regio sinds het uitbreken van de Gaza crisis. De Amerikanen hebben hun soldaten harder nodig op andere plaatsen in de regio. Bovendien hebben zij in deze crisis de steun nodig van de Turken, en zij hebben hun banden met Turkije recentelijk aangehaald, o.a. door de levering van F-16 jachtvliegtuigen. De Koerden voelen zich in de steek gelaten omdat zij de afgelopen maanden steeds harder worden aangevallen door de Turken, zonder dat die daarbij worden tegengehouden door de Amerikanen. De Turken hebben het gemunt op de infrastructuur van de regio, met als gevolg dat er al maanden geen stroom meer is in kamp Roj. Voor de Turken zijn de SDF die de macht hebben in Rojava, één pot nat met de PKK die zij als terreurbeweging beschouwen. Vandaar dat zij er alles aan doen om de macht van de Koerden in hun gebied te breken. Tegelijk worden de Koerden aangevallen door de troepen van Assad en ook door IS-strijders die nog steeds in het gebied aanwezig zijn. Bij een ineenstorting van het Koerdische bewind is het onzeker wat er zal gebeuren met de IS-strijders die in Koerdische gevangenissen zitten, en met de vrouwen en kinderen in de detentiekampen. De vrouwen en kinderen in kamp Roj, dat dicht tegen de Turkse grens ligt, zullen waarschijnlijk in handen vallen Turkse troepen. Op zich hoeft dit niet ongunstig te zijn omdat Turkije hen dan meteen op het vliegtuig zal zetten naar hun thuisland. Voor de vrouwen en kinderen in het zuidelijker gelegen kamp al-Hol is het meer waarschijnlijk dat ze in handen zullen vallen van het Assad regime. Het is ook mogelijk dat ze ‘bevrijd’ worden door IS-strijders en door deze weer ingelijfd worden in de organisatie.
Zaak tegen Hasna A. is politiek proces
Ad Corten, 9 mar 2024
Ik heb al vaker betoogd dat de vervolging van ex-IS vrouwen het karakter heeft van een heksenjacht waarbij justitie tegemoet komt aan de drang tot vergelding onder een groot deel van de Nederlandse bevolking. Het geval van Hasna A. is daarvan een nieuw voorbeeld.
Het OM doet zijn uiterste best om alle Nederlandse vrouwen die indertijd zijn afgereisd naar Syrië, zo lang mogelijk achter de tralies te krijgen. Hasna A. is voor hen het ultieme doelwit omdat dit het enige geval is waarbij een Nederlandse vrouw gelinkt kan worden aan een Yezidi slavin. Bij de eerste proforma zitting in februari vorig jaar kondigde het OM al enkele dagen tevoren met veel tamtam aan dat het een vrouw ging vervolgen voor slavernij. We zijn nu al meer dan een jaar verder, en we hebben nog steeds geen concrete bewijzen daarvoor gezien. Hasna was niet de eigenaar van de slavin, en zij heeft – voor zover we nu weten – de betreffende vrouw ook niet op onmenselijke manier behandeld. Dat kunnen we niet zeggen van Justitie die Hasna nu al ruim 16 maanden in voorarrest houdt, terwijl haar vier kinderen hun moeder slechts eenmaal in de zes weken gedurende een uurtje mogen bezoeken.
Het geval van Hasna doet mij enigszins denken aan de veroordeling indertijd van Marinus van der Lubbe, een zwakbegaafde Nederlander die door een Duitse rechtbank op basis van twijfelachtig bewijsmateriaal werd veroordeeld voor het in brand steken van het Rijksdaggebouw in 1933, en die daarvoor werd onthoofd (!). Ook in Nederland dreigt er nu een zwakbegaafd persoon zwaar gestraft te worden voor een ernstig misdrijf zonder dat er van duidelijk bewijs sprake is, alleen omdat een deel van de bevolking roept om wraak.
8 mar 24
Rechtbank weigert verzoek tot opstellen schorsingsrapportage Hasna A.
Vandaag was er in Rotterdam weer een proforma zitting in de zaak tegen Hasna A.; de vrouw die tot nu toe de zwaarste beschuldiging te horen heeft gekregen, en wel die van slavernij. Door diverse oorzaken zoals het horen van getuigen in het buitenland sleept deze zaak maar voort. De inhoudelijke behandeling is pas voorzien in oktober van dit jaar.
Omdat het lange voorarrest (nu al 16 maanden) zeer nadelig is voor zowel Hasna als haar vier kinderen, vroeg advocaat Seebregts om een schorsingsrapportage te laten opstellen waarin de mogelijkheid onderzocht wordt om het voorarrest te schorsen. Het onderzoek van psychologen en milieudeskundigen heeft aangetoond dat Hasna een wel zeer ongelukkige jeugd heeft gekend waarop zij al op zeer jonge leeftijd mishandeld en misbruikt werd. Zij heeft een laag IQ en is zeer makkelijk beïnvloedbaar door haar omgeving. Door het stopzetten van het videobellen op de TA is het contact met haar kinderen verlaagd tot slechts één uurtje in de zes weken. Deskundigen adviseren een voorwaardelijke straf met langdurige begeleiding , plaatsing in een beschermde woonvorm, begeleiding bij middelen gebruik, en resocialisatie in maatschappij.
De rechtbank besloot na intern beraad het verzoek tot opstellen van een schorsingsrapportage af te wijzen. De feiten waarvan Hasna beschuldigd wordt, zijn daarvoor te ernstig (er staat op slavernij een maximum straf van levenslang). Bovendien is de inhoudelijke behandeling al over een half jaar gepland dus dat halve jaartje moet er bij Hasna ook nog wel bij kunnen.
Opvallend was dat er in het geheel niet gesproken werd over het belang van de vier kinderen van mevrouw Hasna. Die missen hun moeder, en een nog langere scheiding is nadelig voor hun ontwikkeling. De hele zaak van de slavernij draait om het oudste zoontje van Hasna, dat autistisch is en niet kan praten. In haar periode in Syrië was Hasna door haar echtgenoot een poosje ondergebracht in het huis van een vriend waar een Yezidi vrouw als slaaf gehouden werd. Volgens de beschuldiging heeft Hasna de Yezidi vrouw enkele malen op haar gehandicapte zoontje laten passen; vandaar de beschuldiging van slavernij. Later is haar zoontje in kamp Roj ernstig verbrand geraakt bij de ontploffing van een gasfles. Zijn brandwonden werden niet verzorgd, en hij liep de hele dag in een T-shirt dat onder de bloedvlekken zat van het openkrabben van zijn littekens. Een Canadese vrouw in het kamp, Kimberly Polman, schreef mij dat het een schande was dat de Nederlandse regering dit gewonde kind aan zijn lot overliet.
Beroep op minister Weerwind om regime op TA Zwolle te versoepelen in plaats van te verharden
Ad Corten, 7 mar 24
Nu minister weerwind heeft aangekondigd de veiligheidsmaatregelen op de EBI’s (extra beveiligde inrichtingen) verder te verscherpen in verband met misbruik van vrijheden door Taghi en consorten, bestaat de vrees dat ook de vrouwen op de TA in Zwolle hieronder zullen lijden. Vandaar dat wij vandaag een brief gestuurd hebben aan minister Weerwind van Rechtsbescherming om hem te wijzen op de gevaren van een dergelijke aanscherping. De vrouwen op de TA zijn volstrekt ongevaarlijk, en het gebruik van de TA als extra strafmaatregel is op zichzelf al in strijd met de Nederlandse wet. Verdere repressie zal alleen maar leiden tot meer verlies van vertrouwen bij deze vrouwen in de Nederlandse rechtsstaat en problemen bij hun terugkeer in de maatschappij.
5 mar 24
Franse missie bezoekt overgebleven Franse moeders en kinderen in kamp Roj
Liberation, 4 maart 2024. Voor een Google vertaling van het artikel, klik hier.
Een Franse missie bestaande uit twee advocaten en vertegenwoordigers van de actiegroep Familles Unies bezocht recent kamp Roj om zich op de hoogte te stellen van de situatie van de overgebleven Franse vrouwen en kinderen in het kamp. Er verblijven daar nu nog ongeveer 40 moeders en 100 kinderen. Het kamp is vuil, stof en tenten zover het oog reikt. Niks anders. En er is al meer dan een maand geen elektriciteit vanwege Turkse bombardementen. De humanitaire situatie is catastrofaal.
Volgens de Franse regering weigeren deze vrouwen terug te keren vanwege hun ideologie, maar in de praktijk bleken de vrouwen vooral bang om terug te keren naar Frankrijk om verschillende redenen: het vooruitzicht gescheiden te worden van hun kinderen nadat ze al die jaren vierentwintig uur per dag bij hen hebben geleefd, de gevangenisstraffen die uiteraard heel zwaar zijn wacht op hen, en tenslotte het feit dat de zorg voor hun kinderen in tehuizen of pleeggezinnen zou plaatsvinden, en niet in hun eigen gezin.
Om dezelfde redenen weigeren Nederlandse vrouwen die nu nog in Syrië verblijven, om te vragen om repatriëring. Door de harde aanpak van de teruggekeerde vrouwen worden de achtergebleven vrouwen ontmoedigd om terug te keren, en groeien hun kinderen op in een IS-omgeving.
4 mar 24
Nieuwsbrief februari 2024 online
De maandelijkse nieuwsbrief voor de afgelopen maand is hier te bekijken. De nieuwsbrief bevat een samenvatting van de informatie die vorige maand gepubliceerd is op deze pagina.
4 mar 24
Minister Weerwind gaat beveiliging EBI’s nog verder opschroeven
In het TV programma WNL op Zondag van 3 maart kondigde minister Weerwind van Rechtsbescherming aan dat hij de beveiliging van EBI’s (extra beveiligde inrichtingen) nog verder gaat verhogen. Reden is dat zware criminelen zoals Ridouan Taghi de afgelopen jaren toch nog in staat bleken om te communiceren met hun handlangers buiten de gevangenis. Het telefoneren gaat verboden worden, en geestelijke verzorgers mogen voortaan niet meer alleen met de gedetineerden spreken.
Hoewel de maatregelen best noodzakelijk zullen zijn voor Taghi en soortgenoten, zullen zij ongetwijfeld gaan gelden voor alle EBI’s, inclusief de TA in Zwolle. Dat betekent dat de vrouwen daar aan nog strengere beperkingen onderworpen zullen worden dan nu al het geval is. Het volledig isoleren van vrouwen die al getraumatiseerd zijn en waar geen enkele gevaar van uitgaat, is een vorm van geestelijke marteling. Het feit alleen al dat deze vrouwen op de TA zitten is onwettig, onmenselijk en onzinnig. Het is idioot dat Nederland zoveel geld uitgeeft aan de onnodige beperkingsmaatregelen voor deze vrouwen terwijl justitie elders mankracht tekort komt voor de bestrijding van echte criminelen.
Eerste Nederlandse vrouw vervolgd voor plundering
In Rotterdam stond vandaag de Apeldoornse X.S. terecht die als eerste Nederlandse vrouw beschuldigd wordt van plundering. Het geval van S. is bijzonder omdat ze al in 2021 terugkeerde in Nederland, samen met F.H. Ze had op dat moment in Turkije al 1,5 jaar in de gevangenis gezeten nadat ze in 2018 uit IS-gebied ontsnapt was. Anders dan F.H. werd S. in Nederland na enkele maanden in Vught weer vrijgelaten omdat ze hoogzwanger was. Nu haar kind inmiddels twee jaar is, moest ze alsnog terechtstaan. Naast plundering wordt S. ook beschuldigd van bedreiging van twee Nederlandse journalisten. De zaak werd behandeld door de Haagse rechtbank omdat het ging om plundering, een oorlogsmisdrijf waarvoor alleen de Haagse rechtbank bevoegd is. De zitting werd gehouden in Rotterdam omdat men alleen daar beschikt over een extra beveiligde rechtszaal die voor terrorisme zaken gebruikt wordt.
Het OM achtte de aanklachten bewezen en eiste een celstraf van 860 dagen waarvan 720 voorwaardelijk, en een werkstraf van 240 uur. Omdat ze al een paar maanden in voorarrest zat, hoeft S. niet terug de cel in. ,,Een lange celstraf van 6 tot 7 jaar zou niet raar zijn, gezien de ernst van de feiten. Maar we moeten terrorisme ook zo effectief mogelijk bestrijden en als deze mevrouw terug de cel ingaat wordt de kans op recidive alleen maar groter.” S. is snel beïnvloedbaar en kampt volgens psychologen met een borderline-stoornis. Ze verblijft nu in een project voor begeleid wonen, haar inmiddels twee kinderen wonen elders.
Keihard rapport over toeslagen affaire doet denken aan vervolging vrouwen uit Syrië
Met de woorden ‘Ieder van ons kan nog steeds vermorzeld worden door de overheid’ presenteerde de voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid vandaag de resultaten van het onderzoek van zijn commissie. De commissie concludeerde dat de overheid een structurele blindheid heeft voor mens en recht. Grondrechten van mensen zijn willens en wetens geschonden en een volgend schandaal kan zomaar weer gebeuren. Nee, het ging hierbij niet om de vrouwen die terugkeerden uit Syrië, maar over de slachtoffers van het kindertoeslagaffaire. Maar de conclusies van de commissie zijn één op één toepasbaar op de vervolging van de vrouwen die terugkeerden uit Syrië, en voor wie bij voorbaat besloten was dat ze moesten hangen, ongeacht wat ze in werkelijkheid gedaan hadden.
Bij de toeslagen affaire werd het sanctiebeleid gedurende de jaren almaar strenger en harder, aangemoedigd door journalisten en Kamerleden, terwijl rechters het beleid niet corrigeerden. De commissie concludeert dat het kabinet en het parlement hebben gefaald, de uitvoering heeft onrechtmatig gehandeld en de rechtspraak is tekortgeschoten. In het commissierapport krijgen alle drie de staatsmachten een flinke veeg uit de pan.
Als het rapport van de commissie al geen aansporing vormt voor Kamerleden om meer doordacht te werk te gaan (wat de vraag is bij de huidige samenstelling van de Kamer), moet het in ieder geval een waarschuwing zijn voor ambtenaren en rechters dat ze zich niet voor het karretje van de politiek moeten laten spannen. Dit is bij de vrouwen uit Syrië overduidelijk ook het geval geweest, en wij wijzen al jaren op de systematische manier waarop de rechten van deze vrouwen en hun kinderen geschonden worden door de Nederlandse overheid.
Shamina Begum krijgt paspoort niet terug
Het Britse hooggerechtshof in Londen heeft vandaag bepaald dat Shamina Begum haar paspoort niet terugkrijgt. Shamina, die op 15-jarige leeftijd met twee vriendinnen naar Syrië vertrok, is de bekendste Britse uitreizigster. Zij is getrouwd geweest met een Nederlandse strijder die nu in een Koerdische gevangenis zit. Het stel kreeg drie kinderen die allemaal jong gestorven zijn. In 2019 werd haar Britse paspoort afgenomen door de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken; een besluit waardoor zij stateloos werd, en dat zowel binnen als buiten Engeland fel werd bekritiseerd. Het was het begin van een jarenlange juridische strijd die vandaag voorlopig werd beslecht met de uitspraak van het gerechtshof om het besluit van de minister niet terug te draaien. Het hof sprak geen oordeel uit over de morele kant van het eerdere besluit, maar stelde dat het alleen gekeken had of het besluit van de minister onrechtmatig was geweest. En dat was het niet.
De uitspraak van het Britse hof toont aan dat het altijd nog erger kan dan in Nederland. Hier kan het Nederlanderschap alleen worden afgenomen van vrouwen die een dubbele nationaliteit hebben (het merendeel), maar ook hier wordt niet gekeken naar de morele kant van het besluit maar wordt het als een louter administratieve procedure beschouwd; een procedure die automatisch wordt uitgevoerd zodra een vrouw onherroepelijk is veroordeeld. Van de scherpe kritiek die van alle kanten – ook vanuit het Ministerie van J&V – op dit beleid wordt uitgeoefend, trekt minister Yesilgöz zich niets aan.
21 feb 2024
Kyrgyzstan repatrieert 99 burgers uit Syrië
KABAR Kyrgyzstan national news agency 20 feb 2024
Gisteren heeft het Centraal-Aziatische land Kyrgyzstan in totaal 28 vrouwen met 71 kinderen teruggehaald uit de kampen in Noordoost Syrië. Dit gebeurde met steun van het Amerikaanse leger. De regering van Kyrgyzstan sprak haar speciale dank uit aan de VS en andere internationale partners voor de succesvolle repatriëring.
De VS hebben ook Nederland vanaf 2019 al meermalen aangeboden om te helpen bij de repatriëring van vrouwen en kinderen. Nederland heeft dat aanbod telkens afgeslagen, onder het motto dat de vrouwen in de regio berecht moesten worden.
21 feb 2024
Proforma zittingen in strafzaken tegen A.E. en A.H.E.
Ad Corten, 21 feb 2024
Vandaag werd er in de extra beveiligde rechtszaal in Rotterdam een proforma zitting gehouden in de zaak tegen de twee Somalische zussen. De verdachten zelf waren niet aanwezig want de 2,5 uur durende reis van Zwolle naar Rotterdam in een politiebusje is voor hen zwaar, en bovendien moeten ze dan bij vertrek en aankomst in de gevangenis gevisiteerd worden. Ik zat als enige belangstelling op de publieke tribune, en over mijn veiligheid en die van de rechters werd gewaakt door 6 (zes) bewapende beveiligers met kogelvrije vesten. Misschien een geval van over-beveiliging, maar met terroristen kun je natuurlijk niet voorzichtig genoeg zijn – ook al zijn ze niet aanwezig.
Het OM en de verdediging concludeerden dat praktisch alle voorbereidingen voor de inhoudelijke zitting waren afgerond, en dat deze zittingen in april gehouden konden worden. De advocaat van A.H.E. verzocht om de inhoudelijke zaak van haar cliënte achter gesloten deuren te houden in verband met de jeugdige leeftijd van de verdachte. De rechtbank had een kwartier nodig om zich te beraden over dit verzoek (achter gesloten deuren) en besloot tenslotte dit verzoek niet in te willigen. Zij vond het recht van het publiek op openheid zwaarder wegen dan de privacy van de verdachte.
20 feb 2024
Koerden nog lang niet toe aan berechting IS-strijders
De Syrische provincie die onder bewind staat van de Koerden heeft in december jl. een nieuw sociaal contract aangenomen waarin ze aangeven tegen de doodstraf te zijn. Dit is een geruststelling voor de IS-strijders die nu in Koerdische gevangenissen verblijven. Het ziet er voorlopig echter nog niet naar uit dat de Koerden binnen afzienbare tijd de gelegenheid zullen hebben om deze (mannelijke) strijders te berechten. Volgens Koerdische diplomaten in Europa hebben zij het op dit moment te druk met het zich verdedigen tegen de constante Turkse aanvallen. Er is nog geen tijdspad vastgesteld voor de berechting van de mannen, en voordat de mannen berecht kunnen worden, moet er eerst overeenstemming zijn met hun thuislanden over wat er met de mannen gebeurt na hun berechting. Ze zullen uiteindelijk toch ergens heen moeten.
De Koerdische verklaring is interessant in het licht van het Nederlandse beleid t.a.v. de vrouwen van IS-strijders. Het Nederlandse beleid is dat zowel mannen als vrouwen in de regio berecht moeten worden. Daarom zal Nederland de vrouwen en kinderen die nu nog in Koerdisch gebied verblijven, niet zelf terughalen, maar moeten ze in de regio berecht worden. Voor de mannen – die natuurlijk voorrang krijgen – is hier al geen zicht op, en voor de vrouwen helemaal niet. Verslaggever Hans Jaap Melissen verklaarde enkele jaren geleden dat het wel 100 jaar kon duren voordat de Koerden toe zouden komen aan de berechting van de IS-vrouwen. Later stelde hij zijn schatting bij naar 200 jaar. Maar Nederland houdt nog steeds vast aan berechting van de vrouwen in de regio.
17 feb 2024
Vrouwen op TA komen in opstand tegen harde regime
Het spaarzame contact tussen de vrouwen in Zwolle en de buitenwereld is onlangs nog verder beperkt door de nieuwe maatregelen die sinds november van kracht zijn. De meeste vrouwen weigeren nu bezoek van familieleden omdat ze weten dat ze na afloop van ieder bezoek gevisiteerd worden. Dit is een behandeling die door hen als zeer vernederend en traumatiserend ervaren wordt omdat het herinneringen oproept aan hun ervaringen in Koerdische gevangenissen. Bij de vrouwen zijn nooit verboden voorwerpen op hun lichaam gevonden, en er is geen enkele reden voor deze behandeling te bedenken, anders dan hen extra te vernederen. Van familieleden die nog incidenteel contact hebben met de vrouwen, horen we dat ze onrustig worden door de jarenlange eenzame opsluiting. Sommige vrouwen worden door het regime langzaam hersendood gemaakt, en andere komen steeds meer in opstand.
Gisteren reageerde Nederland geschokt op de dood van oppositieleider Navalry in een Russische gevangenis. Navalry overleed na het maken van een wandeling. Het maken van een wandeling is een luxe die de vrouwen op de TA niet kennen; die mogen elke dag slechts een uurtje luchten in een soort hondenkennel waar ze alleen maar kleine rondjes kunnen lopen. De meeste vrouwen gaan niet eens naar buiten omdat ze gek worden van het rondlopen in een cirkeltje. Het is mooi dat Nederland massaal verontwaardigd is over de marteling en dood van een dissident in een Russische gevangenis. Maar misschien moet dit aanleiding zijn om ook eens te kijken naar de behandeling van de vrouwen in Zwolle die onder een soortgelijk – of zelfs nog zwaarder – regime leven dan de dissidenten in Russische gevangenissen.
Weinig kans op verlichting TA regime onder minister Yesilgöz
Ad Corten, 14 feb 2024
Zoals bekend is het TA regime sinds afgelopen november verder verzwaard. Het videobellen is gestopt, en het aantal visitaties na afloop van bezoek is zodanig verhoogd dat veel van de vrouwen op de TA helemaal geen bezoek meer willen ontvangen. Dit zijn maatregelen waar de vrouwen op de TA zelf geen aanleiding toe gegeven hebben, en die schadelijk zijn voor hun kinderen en ook voor hun eigen terugkeer in de maatschappij. Op vragen van onze kant aan minister Weerwind en aan de directie van de PI waarom deze maatregelen genomen zijn, is geen antwoord gekomen, evenmin als op ons verzoek om de maatregelen terug te draaien. Vermoedelijk worden er door minister Yesilgöz zelf instructies gegeven waar haar ambtenaren niet tegenin durven gaan. Een voorbeeld is haar aanpak van overlast gevende asielzoekers waarbij zij welbewust de randen opzocht van de wet. De politietop weigerde medewerking vanwege risico’s op ‘etnisch profileren’, en officieren van justitie werden geïnstrueerd om asielzoekers zoveel mogelijk te vervolgen bij lichte vergrijpen. Volgens deskundigen komt de aanpak neer op discriminatie. Ook bij het afnemen van de Nederlandse nationaliteit trekt de minister zich niets aan van het advies van haar ambtenaren en deskundigen, zoals bleek uit het TV programma Nieuwsuur van 5 februari. De minister weet dat zij in de Kamer gesteund wordt door een ruime meerderheid van VVD en PVV, en dat geeft haar de politieke ruimte om wettelijke regels en adviezen van deskundigen te negeren. Geen prettig vooruitzicht voor de vrouwen op de TA die nu nog minder hoop hebben op een verbetering van hun situatie.
8 feb
Overheid bezorgd over radicalisme bij teruggekeerde kinderen
Ad Corten, 8 feb 2024
Laatst vertelde een van de reeds vrijgelaten moeders dat ze haar kinderen nog niet terug kreeg omdat die eerst nog onderzocht moesten worden op het hebben van radicale ideeën. Nu lijkt het mij onwaarschijnlijk dat kinderen onder de 10 jaar er veel radicale ideeën op na zullen houden, maar als ze dat doen, is dat voor een belangrijk deel te danken aan de Nederlandse overheid. De kinderen zullen hun radicale ideeën hebben opgepikt in de Koerdische kampen waar zij 3-5 jaar verbleven voordat ze werden teruggehaald naar Nederland. Dit lange verblijf in de kampen was te wijten aan de weigering van de Nederlandse overheid om hen terug te halen. En als het aan die overheid gelegen had, zaten de kinderen nu nog steeds in de kampen. Na hun terugkeer werden de kinderen abrupt gescheiden van hun moeders; iets dat volgens deskundigen zeer schadelijk was voor de ontwikkeling van de kinderen. Wij hebben dit in november 2022 al aan minister Weerwind geschreven, maar die hield zich (en houdt zich nog steeds) van de domme. De manier waarop de moeders gestraft worden op de TA zal het vertrouwen van de kinderen in de Nederlandse overheid ook niet hebben doen toenemen. Als er één manier is om de kinderen weer een beetje vertrouwen te geven in de Nederlandse overheid, is dat door het contact met hun moeder zo snel mogelijk te herstellen.
De harde aanpak van de teruggekeerde vrouwen in Nederland is de belangrijkste reden waarom Nederlandse vrouwen die nu nog in Syrië verblijven, niet terug durven keren naar Nederland. Hun plm. 40 kinderen groeien verder op in een IS-omgeving als gevolg van het Nederlandse beleid.
6 feb
Vonnis in de strafzaak tegen C.T.
De Rotterdamse rechtbank veroordeelde vandaag de van terrorisme verdachte C.T. tot een gevangenisstraf van 36 maanden waarvan 15 voorwaardelijk met aftrek van voorarrest. Zij werd veroordeeld voor alle vier de aanklachten, te weten aansluiten bij een terroristische organisatie, voorbereiden van terroristische misdrijven, opzettelijk in hulpeloze toestand brengen van een minderjarige en het onttrekken aan het ouderlijk gezag van een kind (haar dochtertje dat ze zonder toestemming van de vader had meegenomen).
In het verslag van de inhoudelijke zitting op 23 januari schreef ik dat van alle trieste zaken die ik tot nu toe had aangehoord, die van C.T. toch wel de kroon spande. Helaas was dat voor de rechtbank geen reden om haar al op korte termijn in vrijheid te stellen. De rechtbank verklaarde wel in zekere mate rekening gehouden te hebben met de voorgeschiedenis van de vrouw, maar dat weerhield haar toch niet om C. nog voor een half jaar in de cel te houden.
Helaas houdt de rechtbank nog steeds geen rekening met het zware regime op de TA waardoor detentie daar veel zwaarder is dan op de reguliere adeling. Door de toegenomen visitaties in de afgelopen maanden zien vrouwen er steeds meer tegenop om nog bezoek van familie en vrienden te ontvangen. Zij raken daardoor meer geïsoleerd, wat nadelig is voor hun terugkeer in de maatschappij. Opvallend was ook dat de rechtbank aan C. een contactverbod oplegde met haar vriendinnen uit de gevangenis; een verbod dat ingaat na haar vrijlating. Het is moeilijk te begrijpen wat de zin is van een dergelijk verbod nadat de veroordeelde jarenlang met deze vrouwen lief en leed gedeeld heeft in de kampen en op de TA. Het lijkt een vorm van natrappen waarbij de betreffende vrouw ook nog eens gestraft wordt ná haar vrijlating.
6 feb
Nieuwsuur besteedt op TV ook aandacht aan afnemen nationaliteit
Nieuwsuur 5 februari, item begint 12,35 minuten vanaf begin programma
Aansluitend op het artikel op de NOS website werd het afnemen van de Nederlandse nationaliteit gisteravond ook besproken in het TV programma Nieuwsuur. Hierin kwam een aantal deskundigen aan het woord, zoals Jelle van Buren (Universiteit Leiden), Ahmed Marcouch (burgemeester Arnhem), Mariëlle Verberk (Reclassering Nederland), en ‘ervaringsdeskundige’ Moussa L. bij wie de Nederlandse nationaliteit in 2020 was afgenomen. Alle deskundigen wezen op de risico’s voor de Nederlandse samenleving van deze groep mensen die in een volstrekt uitzichtloze situatie zijn beland, en die gedwongen worden om terug te vallen op hun oude jihadistische netwerk.
Hopelijk spreekt dit argument van nationale veiligheid de politici in de Tweede Kamer meer aan dan de andere argumenten tegen het afnemen van de nationaliteit. Van de morele en juridische argumenten zullen zij niet wakker liggen. Zelfs ons nationale boegbeeld voor de bescherming van de rechtsstaat, Pieter Omtzigt, vindt dat in het geval van de uitgereisde vrouwen de Grondwet wel even aan de kant geschoven kan worden, en dat vrouwen met dubbele nationaliteit moeten kunnen worden uitgezet.
5 feb
Geen zicht op veroordeelde jihadisten die geen Nederlander meer zijn
NOS/Nieuwsuur, 5 februari 2024
Uit onderzoek van de NOS en Nieuwsuur blijkt dat personen die veroordeeld zijn voor terrorisme, na hun vrijlating in de problemen komen wanneer hun het Nederlanderschap is afgenomen. Zij hebben dan geen inkomen, onderdak en verzekering meer, en krijgen geen steun meer van de gemeente en hulporganisaties. Overheidsdiensten waarschuwen daarom voor het gevaar dat deze mensen weer hun heil zoeken in radicale netwerken omdat ze nergens anders meer terechtkunnen. In feite is dit een oud verhaal, want de waarschuwingen van NCTV, reclassering, politie, gemeenten, Inspectie van J&V en de Raad voor de Strafrechtstoepassing dateren al van ruim een jaar geleden.
Nederland is binnen Europa kampioen in het afnemen van de nationaliteit. Het is onduidelijk waar deze obsessie vandaan komt, want afnemen van nationaliteit draagt niet bij aan de nationale veiligheid. Andere landen weigeren om probleemgevallen over te nemen waar Nederland zelf mee in zijn maag zit. En daardoor werkt de maatregel averechts.
Eigenlijk zijn juridische en morele bezwaren nog belangrijker dan het veiligheidsaspect. Afnemen van het Nederlanderschap bij personen met dubbele nationaliteit is een vorm van rassendiscriminatie waarvoor Nederland al op de vingers getikt is door de VN. Het is in strijd met artikel 1 van de Grondwet dat zegt dat alle personen in Nederland in gelijke situaties op gelijke wijze behandeld moeten worden. En moreel is het moeilijk uit te leggen dat wij onze problemen over de schutting gooien bij andere landen. Wij mogen dat ook niet met chemisch afval, dus waarom zouden we het wel mogen met mensen van vlees en bloed; mensen die opgegroeid zijn in Nederland, en die buiten ons land geen toekomst hebben.
4 feb 2024
Nieuwsbrief januari 2024 online
De Nieuwsbrief over januari 2024 staat nu online. In de nieuwsbrief wordt een kort overzicht gegevens van relevante gebeurtenissen de afgelopen maand; gebeurtenissen die grotendeels ook gerapporteerd zijn op deze pagina. De complete verzameling van alle nieuwsbrieven sinds februari 2020 is hier te vinden.
3 feb
EenVandaag uitzending rept niet over lichte straffen
Het ICCT rapport kwam gisteren ook uitgebreid aan bod tijdens een uitzending van EenVandaag (vanaf 17.40 minuten na het begin). Opvallend was dat er in de uitzending met geen woord gerept werd over lage straffen voor de vrouwen in Nederland, terwijl dit de kop was in alle kranten. Kennelijk hebben de onderzoekers van EenVandaag het ICCT rapport goed gelezen en gezien dat deze conclusie niet getrokken kon worden.
Advocaat Tamara Buruma wijst erop dat wanneer Nederland echt geïnteresseerd is in de nationale veiligheid, we moeten luisteren naar de overheidsdiensten die er verstand van hebben zoals de inlichtingendiensten, politie en reclassering. Die vertellen allemaal dat het voor de nationale veiligheid belangrijk is dat we inzetten op een goede re-integratie van de vrouwen.
Onderzoekster Elanie Rodermond, die onderzoek doet over het effect van het TA regime, doet wel erg nonchalant over dit regime en suggereert dat het alleen afwijkt van een normale afdeling doordat er iets meer personeel is voor het houden van toezicht. Zij zou op basis van haar onderzoek beter moeten weten.
Hoofdauteur van het rapport Tanya Mehra is bang voor ‘false compliance’, d.w.z. sommige vrouwen kunnen doen alsof zij hun extremistische gedachten kwijt zijn, maar er nog stiekem aan vasthouden. Mijn antwoord zou zijn ‘en wat dan nog?’. Iedereen in Nederland mag denken wat hij of zij wil; je mag alleen geen aanslagen plegen. En de kans dat vrijgelaten vrouwen dat zouden doen, is extreem klein. Om het vertrouwen van de vrouwen en kinderen in onze maatschappij te herstellen, moeten we beginnen met hen van onze kant vertrouwen te schenken; dat weet iedere psycholoog. Dat de kans bestaat dat dit vertrouwen in sommige gevallen beschaamd wordt, is geen reden om alle vrouwen te blijven wantrouwen. Duidelijk is dat mevrouw Mehra geen van de vrouwen persoonlijk kent (zoals Tamara Buruma) want anders zou zij op een meer positieve manier over hen praten.
Gelijktijdige publicatie in meerdere kranten van artikelen met misleidende kop over lage straffen in Nederland
Ad Corten, 3 februari 2024
Intussen blijkt dat niet alleen het AD op 1 februari onder een misleidende kop een artikel over lage straffen voor IS-vrouwen heeft gepubliceerd, maar dat soortgelijke artikelen dezelfde dag onder eenzelfde misleidende kop ook in andere kranten stonden zoals de Volkskrant en de NRC. Kennelijk heeft het ICCT enkele dagen vóór de officiële publicatie van zijn rapport een persbericht verstuurd waarin de nadruk werd gelegd op de gemiddeld lage straffen in Nederland; een bericht waarop de redacties van de verschillende kranten allemaal zijn aangeslagen. De publicatie van het ICCT kwam pas op 31 januari om 15.00 online, dus de journalisten van alle kranten moeten hierover vooraf geïnformeerd zijn. Merkwaardig is ook dat het OM in het hoger beroep tegen N. el O. de volgende dag al uitvoerig naar de krantenartikelen verwees, terwijl die artikelen pas dezelfde ochtend in de gedrukte versie van de kranten stonden. Het kan niet anders dan dat het OM zelf ook voorkennis had van de publicatie. De vraag is wat voor belang het ICCT had bij het verspreiden van een bericht dat bij alle kranten leidde tot artikelen met een misleidende kop.
1 februari
OM refereert bij hoger beroep N. el O. naar krantenberichten over lage straffen
Bij de behandeling in hoger beroep van de strafzaak tegen N. el O. refereerde de advocaat-generaal vandaag al naar de krantenkoppen van gisteren dat de straffen voor vrouwelijke jihadisten in Nederland lager zijn dan die in de ons omringende landen. Voor hem blijkbaar een extra reden om een forse straf te eisen tegen de verdachte.
N. el O. is een bijzonder geval vanwege haar leeftijd (55), haar zwakke begaafdheid, haar reeks van stoornissen, en haar voorgeschiedenis van mishandeling door een echtgenoot met wie zij al op 15-jarige leeftijd getrouwd was. Haar dochter vertrok in 2013 naar het kalifaat, en N. reisde haar in 2014 achterna, samen met haar 15-jarige zoon. Dit met de bedoeling haar dochter op te halen die net bevallen was van een kind. In Turkije aangekomen, vertelde haar schoonzoon dat haar dochter ziek was, en dat zij mee moest naar Syrië om haar dochter te kunnen zien. Eenmaal aangekomen in het kalifaat was er geen weg meer terug. Haar zoon kwam een jaar later bij een bombardement om het leven, en N. werd uiteindelijk na 4 jaar gevangen genomen door de Koerden. Toen zij in februari 2022 werd teruggehaald naar Nederland, samen met vier andere vrouwen, verkeerde zij in zeer slechte lichamelijke toestand. Die toestand verslechterde verder tijdens haar voorarrest op de TA. In september 2022 werd haar voorarrest geschorst om haar de kans te geven te revalideren. De rechtbank sprak haar later vrij van de aanklachten van aansluiten bij een terroristische organisatie en het voorbereiden van terroristische misdrijven. Zij werd in april 2022 alleen veroordeeld wegens het meenemen van haar zoon, en zij kreeg 16 maanden waarvan 7 onvoorwaardelijk, overeenkomend met de periode dat zij al in voorarrest had gezeten. Daardoor hoefde zij niet terug naar de gevangenis.
Het OM ging daartegen in beroep, en vandaag werd zij opnieuw beschuldigd van aansluiting bij een terroristische organisatie, voorbereiding van terroristische misdrijven, en het in een weerloze toestand brengen van haar zoon. Na een zitting die de hele dag duurde, kwam het OM tot een eis van 3 jaar onvoorwaardelijk. Dit zou betekenen dat N. nog ruim twee jaar terug moet naar de cel.
Tijdens de zitting vroegen de toeschouwers op de publieke tribune zich af waar het OM in godsnaam mee bezig was. De zwaar aangeslagen N. was totaal niet opgewassen tegen de strikvragen van de advocaat-generaal. Iedereen zag dat hier geen terroriste zat die willens en wetens was uitgereisd om IS te ondersteunen. Kennelijk is het voor het OM een principezaak om iedereen die uitgereisd is naar Syrië, veroordeeld te krijgen voor terrorisme. De zitting vond plaats in de zwaarbeveiligde rechtszaal die ontworpen is voor de berechting van gevaarlijke criminelen. Het beeld van de zwakbegaafde en verwarde vrouw, die daar de ene beschuldiging na de andere over zich heen kreeg, riep bij veel toeschouwers de vraag op of justitie nu echt niets beters te doen heeft.
31 jan 2024
ICCT rapport nuanceert vergelijking celstraffen vrouwelijke jihadisten tussen verschillende landen
Ad Corten, 31 januari 2021
Het ICCT rapport dat vanochtend de krantenkoppen haalde, verscheen vanmiddag online. Het blijkt dat de krantenkoppen van deze ochtend wel een erg vertekend beeld gaven van de werkelijke inhoud van dit (zeer gedegen) rapport. Kennelijk zagen de koppenredacties van zowel het AD als de Volkskrant hun kans schoon om de nieuwsgierigheid van lezers te wekken met een kop in de trant van “man bijt hond”.
In het 206 pagina’s dikke boekwerk met als titel “Female jihadis facing justice: comparing approaches in Europe” wordt de aanpak van teruggekeerde vrouwen in België, Frankrijk, Duitsland en Nederland zeer uitgebreid beschreven. In een teksttabel op pag. 143 wordt een vergelijking gemaakt tussen de lengte van de uitgesproken straffen in deze landen, waarbij Nederland inderdaad op de laagste plaats staat. Er wordt echter bij vermeld dat het lage aantal veroordelingen in Nederland van invloed kan zijn op het gemiddelde van de opgelegde straf. Op pagina 103 worden een aantal oorzaken opgesomd waardoor de gemiddelde staf in Nederland over de hele periode 2012 – 2023 relatief laag is. Zo wordt het voorarrest niet mee gerekend als gevangenisstraf, wat natuurlijk vreemd is omdat dit voorarrest normaal meer dan een jaar duurt en wordt uitgezeten onder precies dezelfde omstandigheden als de rest van de straf. Verder bevat de reeks een relatief groot aantal vonnissen uit de periode vóór 2015 toen de straffen veel lager waren dan op dit moment (soms slechts een week gevangenisstraf of helemaal niets). Het rapport concludeert dan ook dat het moeilijk is om zinvolle conclusies te trekken uit de data set, en dat het duidelijk is dat de straffen in de loop der jaren langer zijn geworden. Het gemiddelde van 1,6 jaar is dus volstrekt niet meer van toepassing op de huidige situatie, en daarom waren de krantenkoppen van deze ochtend ook misleidend.
Het ICCT rapport is te downloaden van hun website.
ICCT: in Nederland veel lagere celstraffen voor vrouwelijke terroristen dan in landen om ons heen
Algemeen Dagblad, 31 jan 2024, voor pdf klik hier
Volgens een onderzoek van het ICCT (International Center for Counter-Terrorism) hebben Nederlandse vrouwen die radicaliseerden en zich aansloten bij terreurgroep IS, hier een veel lagere celstraf gekregen dan in omringende landen. Nederland is wel strenger bij het afnemen van de nationaliteit dan de landen om ons heen. Volgens onderzoeker Tanya Mehra zijn de straffen die nu in Nederland worden geëist en opgelegd intussen wel een stuk hoger dan een paar jaar geleden.
Wij moeten het ICCT rapport nog bestuderen, maar vooralsnog lijkt de bewering dat Nederland gemiddeld 1,6 jaar celstraf oplegt aan geradicaliseerde vrouwen, niet in overeenstemming met de feiten. De enige vrouw die een relatief lage straf kreeg, was Laura H, (11 maanden). Maar daarna zijn alle straffen hoger geweest dan het gemiddelde van 1,6 jaar dat het ICCT heeft berekend. Verder is er alleen gekeken naar landen waar bloedige IS-aanslagen zijn gepleegd, waar waarschijnlijk ook vrouwen bij betrokken waren. Er is niet gekeken naar de Scandinavische landen en Canada waar vrouwen helemaal niet vervolgd worden voor het uitreizen en eten koken voor hun echtgenoot, terwijl daarvoor in Nederland het standaardtarief van 5 jaar wordt gehanteerd. Ook is het feit buiten beschouwing gelaten dat de vrouwen in Nederland hun straf moeten uitzitten op de terroristenafdeling, waar een jaar celstraf minstens gelijk staat met twee jaar op een reguliere afdeling.
26 jan 2024
Noors rapport over twee vrouwen die verdacht worden van de tentenbranden in kamp Roj
De Noorse omroeporganisatie NRK (vergelijkbaar met onze NPO) heeft een uitgebreid onderzoek gedaan naar twee Noors/Somalische vrouwen die mogelijk betrokken zijn geweest bij de brandstichting in kamp Roj in december 2021. De vrouwen werden in maart vorig jaar teruggehaald uit Syrië en in oktober vrijgelaten. Intussen heeft het Noorse OM een onderzoek gestart naar criminele activiteiten van deze vrouwen. De twee blijken lid geweest te zijn van de religieuze politie Een aantal bewoonsters van kamp Roj heeft tegenover de Noorse zender melding gemaakt van bedreiging en mishandeling door een groep die werd aangevoerd door deze Noorse vrouwen. Een vertegenwoordiger van de kampleiding vertelde dat de twee zussen tot de extremistische vrouwen in het kamp behoorden. Volgens een vrouwelijke YPG commandant organiseerden zij samen met andere vrouwen in een soort rebellie in het kamp. Ze vielen andere vrouwen aan en veroorzaakten relletjes. Volgens haar waren zij ook verantwoordelijk voor het in brand steken van de tenten van twee Nederlandse vrouwen. De kampleiding zette hen om disciplinaire redenen voor korte perioden gevangen.
Opvallend is dat in Noorwegen de teruggekeerde vrouwen al na vrij korte tijd (in dit geval een half jaar) werden vrijgelaten, en dat het OM pas daarna is gaan kijken of zij criminele activiteiten hebben verricht. In Zweden, Finland en Canada worden de vrouwen zelfs meteen na hun terugkeer vrijgelaten, in afwachting van de resultaten van onderzoek naar eventuele misdaden. In Nederland zijn de teruggekeerde vrouwen allemaal meteen beschuldigd van terrorisme en voor minstens een jaar in voorarrest geplaatst in afwachting van de resultaten van verder onderzoek. En hier worden ze allemaal veroordeeld voor terrorisme, ook al zijn ze alleen maar vertrokken naar Syrië en hebben ze daar eten gekookt voor hun man. Dit zijn zaken die in Scandinavië en Canada niet als misdrijven beschouwd worden, laat staan als terrorisme.
23 jan 2024
OM eist 42 maanden tegen vrouw die in haar hele leven alleen maar ellende gekend heeft
Vandaag was in Rotterdam de inhoudelijke behandeling in de strafzaak tegen de C. T.; de vrouw van Kaap Verdische afkomst die in 2015 met twee kinderen vertrok naar Syrië. Hoewel de verhalen van alle uitgereisde vrouwen doorgaans erg triest zijn, spande de geschiedenis van C. toch wel de kroon. Zij werd als kind mishandeld door haar vader en verbleef meermalen in een blijf van mijn lijf huis. Haar eerste man mishandelde haar en liet haar achter met een zoontje. Ook haar tweede man was gewelddadig, en van hem hield zij een dochtertje over. C. was slachtoffer van de toeslagenaffaire waaraan ze grote schulden overhield. Op een dieptepunt van haar leven kwam zij via vriendinnen in aanraking met de islam waarin zij troost vond. Zij begon zich islamitisch te kleden, wat haar op minachting en spot van haar omgeving kwam te staan. Een vriendin maakte haar attent op een advertentie op internet van een moslim die een tweede vrouw zocht. Aannemende dat zij als vrouw met twee kinderen nooit meer een man alleen voor zichzelf zou vinden, ging zij in op de advertentie zonder te weten dat de betreffende man in Syrië zat. Het eind van het liedje was dat zij in IS-gebied terecht kwam, waar zij ook weer mishandeld werd door haar derde man en ook nog twee kinderen van hem kreeg. Bij de eindstrijd van het kalifaat in 2019 raakten zij en haar kinderen gewond bij een bombardement. Zij werd overgebracht naar kamp al-Hol waar zij ernstig ziek werd en tenslotte nog slechts 30 kg woog. In het kamp werden haar kinderen mishandeld en getaserd door bewakers, en toen C. protesteerde, werd zij ook getaserd. Intussen had de vader van haar dochtertje in Nederland een procedure gestart om zijn kind terug te krijgen. C. stemde erin toe dat het meisje samen met de Nederlandse I.B. in 2021 terugkeerde naar Nederland. . Zij was blij dat daarmee tenminste één van haar kinderen in veiligheid kwam, maar het afstaan van haar dochtertje was erg traumatisch voor haar. Zelf keerde ze in november 2022 terug, samen met haar andere drie kinderen.
De verdediging wees erop dat C. nooit actief propaganda had gemaakt voor IS. Ze had enkele pogingen ondernomen te ontsnappen uit IS-gebied, maar die pogingen waren haar duur te staan gekomen Nu zij op de TA in Zwolle zit, krijgt zij haar kinderen maar eens in de 6 weken te zien, en doordat het videobellen is afgeschaft, is het contact met haar kinderen nog moeilijker geworden.
Het OM eiste 42 maanden gevangenisstraf waarvan 12 voorwaardelijk, Naast de gebruikelijke beschuldigingen van lidmaatschap van een terroristische organisatie en voorbereiding van terroristische misdrijven, werd C ook nog beschuldigd van het in hulpeloze toestand brengen en laten van minderjarige kinderen.
Uitspraak op 6 februari om 13.00 uur
18 jan 2024
2,5 jaar gevangenisstraf voor A. el B.
Vandaag sprak de Rotterdamse rechtbank zijn vonnis uit in de strafzaak tegen de Amsterdamse A. el B. Zij vertrok in augustus 2013 naar Syrië om daar te trouwen met een Belgische strijder die zich later aansloot bij IS. Nadat haar eerste echtgenoot was gesneuveld, was zij nog met vier andere mannen getrouwd geweest. Het OM had tijdens de inhoudelijke zitting zeven jaar onvoorwaardelijk geëist. Naast de gebruikelijke aanklachten van het lidmaatschap van een terroristische organisatie en het plegen van voorbereidingshandelingen voor terroristische aanslagen, werd zij ook beschuldigd van het zich opgeven voor een zelfmoordcommando en de handel in wapens. De rechtbank achtte ook de laatste twee aanklachten bewezen, en vond daardoor dat een hogere straf moest worden opgelegd dan in andere recente zaken. Tegelijk hield zij rekening met het feit dat A. lange tijd in Koerdische kampen had gezeten en daardoor in feite al gedeeltelijk gestraft was. De rechter veroordeelde haar tot 42 maanden waarvan 12 voorwaardelijk. Omdat zij intussen al ruim 14 maanden in voorlopige hechtenis zit, betekent dit dat zij over 16 maanden vrij komt, aannemende dat het OM niet in hoger beroep gaat.
De rechtbank hield geen rekening met het feit dat A. twee jonge kinderen heeft (van 9 en 4 jaar) die hun moeder nog lange tijd zullen moeten missen. Ook werd geen rekening gehouden met het feit dat A. haar straf zal moeten uitzitten onder het zware regime van de TA; iets dat in strijd is met de Nederlandse wet. De TA mag namelijk officieel niet gebruikt worden als strafmaatregel, en in de praktijk staat een maand detentie op de TA minstens gelijk aan twee maanden op de reguliere afdeling. Verder vermeldde de rechtbank niet dat een veroordeling voor terrorisme betekent dat de IND haar het Nederlanderschap zal afnemen zodra haar vonnis onherroepelijk is.
Contactverbod vrijgelaten vrouwen remt terugkeer in de maatschappij
Ad Corten, 17 januari 2024
Uit verhalen die mij bereiken van vrijgelaten vrouwen blijkt dat het contactverbod dat in sommige gevallen is opgelegd door de rechtbank, een negatief effect heeft op hun re-integratie. Door dit contactverbod kunnen zij elkaar niet steunen in de moeilijke periode direct na hun vrijlating. De meeste vrouwen die onlangs zijn vrijgelaten, werden vanuit de TA rechtstreeks op straat gezet, zonder dat zij de gelegenheid hadden gekregen om zich voor te bereiden op hun leven in vrijheid. Normale gedetineerden krijgen al maanden voor hun vrijlating de gelegenheid om elke week een dag op proefverlof te gaan waarbij zij in overleg met de gemeente en hulporganisaties voorbereidingen kunnen treffen voor hun leven na vrijlating. Dit geldt niet voor de vrouwen van de TA; zij worden van de ene dag op de andere met hun koffertje buiten de poort van de PI gezet, en moeten het daarna zelf maar uitzoeken. Ik heb dit zelf kunnen constateren bij een van mijn bezoeken aan de PI in Zwolle waarbij ik tot mijn verassing een van de mij bekende vrouwen aantrof voor de poort van de PI. Zij was net tevoren vrijgelaten, en stond te wachten op familieleden die haar op moesten komen halen.
Voor de vrouwen die op deze manier vrijkomen, is het essentieel dat zij kunnen profiteren van de ervaring van hun vriendinnen die al eerder zijn vrijgelaten. In een aantal gevallen is het hen echter door de rechter verboden om met elkaar contact te houden. De reden daarvoor is volstrekt onbegrijpelijk; de vrouwen hebben jaren samen met elkaar in Koerdische kampen gezeten en daarna op de TA in Zwolle. Zouden zij na hun vrijlating elkaar plotseling weer jihadistische ideeën gaan aanpraten? Het idee alleen al is volstrekt belachelijk. Het is te hopen dat de rechtbank in de toekomst eventuele adviezen in die richting van de reclassering naast zich neerlegt, en zijn gezonde verstand gebruikt. De vrouwen hebben elkaar hard nodig, en deze pesterij achteraf nadat zij eindelijk vrij zijn, past niet bij een beschaafd land.
Rechter weigert verzoek om schorsing voor bezoek aan doodzieke moeder
Ad Corten, 10 jan 2024
Tijdens de vandaag gehouden proforma zitting in de zaak tegen de van terrorisme beschuldigde W.Z. vroeg de advocaat van de verdachte om het voorarrest van haar cliënte voor een week te schorsen zodat deze op bezoek kon gaan bij haar zieke moeder. Die lijdt aan een ongeneeslijke vorm van kanker en haar conditie gaat snel achteruit. Een van de bijkomende verschijnselen is dat zij in toenemende mate verward raakt. De moeder is niet meer in staat haar dochter te bezoeken in Zwolle, en nu ook het videobellen gestopt is, is er nauwelijks contact tussen beiden meer mogelijk. Verdachte zou graag afscheid nemen van haar moeder nu die nog redelijk helder van geest is. De rechtbank wees het verzoek echter af (na lang beraad) omdat er onvoldoende medische verklaringen waren die aangaven dat de toestand van de moeder terminaal was. Wanneer de verdediging meer documentatie inleverde bij de Raadkamer, zou het verzoek opnieuw bekeken worden.
Het besluit van de rechtbank blinkt niet uit door empathie met de verdachte en haar moeder. Dit is de laatste gelegenheid voor de verdachte om van haar moeder afscheid te nemen nu deze nog helder van geest is. Waarom deze laatste ontmoeting uitstellen tot het moment dat de moeder niet meer aanspreekbaar is? De dochter heeft in het verleden foute keuzes gemaakt, maar zij houdt nog net zo veel van haar moeder als ieder gewoon mens. Moeten we terrorisme bestrijden door mensen die daarvan verdacht worden, op een onmenselijke manier te behandelen?
2 januari 2024
Nieuwsbrief december 2023 online
In de nieuwsbrief van de afgelopen maand wordt stil gestaan bij het feit dat er het afgelopen jaar weliswaar al 8 vrouwen hun vrijheid hebben teruggekregen, maar dat er nu nog steeds 14 vrouwen vastzitten op de TA in Zwolle. Die hebben het extra zwaar omdat hen in de meeste gevallen een lange gevangenisstraf boven het hoofd hangt, en de restricties op de TA de afgelopen maanden verder zijn opgeschroefd.
De afgelopen kerstdagen heerste er in West-Europese landen weer grote angst voor terroristische aanslagen. Het is begrijpelijk dat burgers bang zijn voor radicale moslims die, aangestuurd vanuit het buitenland, proberen Europa te treffen op plaatsen en tijdstippen waar dat het meeste pijn doet. Het is ook logisch dat onze inlichtingen- en veiligheidsdiensten alert zijn op dit gevaar. Maar minder logisch is dat Nederland ook de vrouwen in Zwolle ook nog steeds behandelt alsof het gevaarlijke terroristen zijn. Iedereen weet dat deze vrouwen nooit aanslagen beraamd of gepleegd hebben, en dat er van hen geen enkel veiligheidsrisico uitgaat. Wanneer justitie het nodig vindt om hen te straffen voor het feit dat ze vertrokken zijn naar Syrië, laat ze dat dan doen door middel van een normale gevangenisstraf. Nu worden de vrouwen op een zodanige manier behandeld dat hun trauma’s verergeren en hun verbittering toeneemt.
Personeelsgebrek bij gevangenissen treft ook vrouwen op TA
Ad Corten, 30 december 2023
Onder het strenge regime van de TA Zwolle mogen de vrouwen slechts enkele uren per dag hun cel uit: vijf uur op een doordeweekse dag, en drie uur in het weekend. Zelfs de drie uren in het weekend komen vaak in de knel door personeelsproblemen: de regels van de TA schrijven voor dat de gedetineerden door minstens twee bewakers in de gaten moeten worden gehouden wanneer zij buiten hun cel zijn. Door personeelsgebrek bij de PI is het aantal uren dat de vrouwen in het weekend hun cel uit mogen de laatste maanden vaak beknot tot één of twee uur; een onmenselijke maatregel die in de buurt komt van geestelijke marteling.
De NRC bracht op 27 december een uitgebreid artikel over het tekort aan personeel in de Nederlandse gevangenissen. Demissionair minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind maakte onlangs bekend dat het vanwege personeelstekorten niet meer lukt om alle tot celstraf veroordeelde criminelen ook daadwerkelijk op te sluiten. Tijdelijk worden daarom geen veroordeelden meer opgeroepen die nu thuis zitten te wachten tot er plaats is in de gevangenis. Als het aan de minister ligt, volgen spoedig nóg drastischer maatregelen, namelijk dat tot maximaal 1 jaar celstraf veroordeelde criminelen hun straf deels thuis mogen uitzitten – met een enkelband.
Het is natuurlijk waanzin dat er voor de vrouwen in Zwolle een grote ploeg bewakers gereserveerd moet worden, terwijl er voor echte criminelen niet genoeg bewakers zijn om ze op te sluiten. Dit is allemaal het gevolg van het beleid om de vrouwen extra te straffen door ze op te sluiten op de TA; een maatregel die in strijd is met de Nederlandse wet en waarvoor geen enkele rechtvaardiging bestaat. Wanneer de minister iets wil doen aan zijn personeelstekort, kan hij beginnen met de vrouwen in Zwolle zo snel mogelijk te laten overplaatsen naar de reguliere afdeling waardoor hij een flink aantal bewakers kan inzetten voor nuttiger werk dan ze nu uitvoeren.
22 dec 2023
Telegraaf wijst op probleem van afnemen Nederlanderschap bij terrorisme veroordeelden
De Telegraaf, 22 december 2022
Het gebeurt niet vaak, maar ditmaal ben ik toch blij met een artikel in De Telegraaf. In een artikel getiteld “Paspoort IS-er valkuil” wijst de krant op het probleem dat personen bij wie het Nederlanderschap is afgenomen na een veroordeling wegens terrorisme, daarna niet het land uitgezet kunnen worden omdat het land van hun tweede nationaliteit (doorgaans Marokko) weigert hen terug te nemen. Er wordt een ex-rapper geciteerd van wie het Nederlanderschap is afgenomen maar die ook niet uitgezet kan worden naar Marokko. Hij heeft totaal geen toekomst meer in Nederland en zijn conclusie is dat de overheid door dit beleid zelf terroristen creëert.
De Telegraaf is niet de enige die zich zorgen maakt over dit probleem. Eerder waarschuwden de NCTV, Inspectie van het Ministerie van J&V, Reclassering Nederland, de Raad voor de Strafrechtstoepassing en een aantal Nederlandse burgemeesters al voor dit probleem. Er is natuurlijk maar één oplossing, en dat is stoppen met het afnemen van het Nederlanderschap. De mogelijkheid om bij mensen met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap af te nemen, is vele jaren geleden ingevoerd op het moment dat heel ons land in paniek was over mogelijke terreuraanslagen. Het doel van de maatregel was het beschermen van de nationale veiligheid. In de loop der jaren is het afnemen van de nationaliteit echter steeds meer gebruikt als extra strafmaatregel, ook bij mensen van wie geen enkel gevaar meer uitging. In dat geval ontstaat inderdaad een groep van mensen die in een volstrekt uitzichtloze situatie verkeren, en die om die reden een veiligheidsrisico gaan opleveren. Minister Yesilgöz is door haar ambtenaren al herhaaldelijk op dit gevaar gewezen maar zij legt de adviezen naast zich neer. Mocht dit een keer misgaan (wat niet te hopen is) dan heeft ze wel iets uit te leggen.
20 dec 2023
Gerechtshof Den Haag verhoogt straf I.B. met half jaar
Vandaag sprak het Gerechtshof Den Haag zijn vonnis uit in het hoger beroep van de Nederlandse uitreizigster I.B. Dit hoger beroep was aangetekend zowel door het OM als door de verdachte zelf. De verdachte was in juni 2022 door de Rotterdamse rechtbank veroordeeld tot 3,5 jaar waarvan een jaar voorwaardelijk en met aftrek van voorarrest, terwijl het OM 8 jaar had geëist. Eigenlijk had I. de afgelopen maand al vrij moeten komen, maar justitie had haar nog vastgehouden omdat men ervan uitging dat haar straf in het beroep hoger zou uitvallen. Dit omdat het OM aanvullend bewijsmateriaal had aangevoerd voor deelname aan het Nusaybah bataljon, en daarom opnieuw 8 jaar onvoorwaardelijk had geëist had. Vandaag bleek het hof het nieuwe bewijsmateriaal echter verworpen te hebben. Desondanks besloot het hof, rekening houdende met andere vonnissen in soortgelijke zaken, de opgelegde straf nu te verhogen tot 4 jaar waarvan een jaar voorwaardelijk. Dat betekent dat I. nog een half jaar langer op de TA moet verblijven en pas in het voorjaar van 2024 vrij komt.
Het volledige vonnis is hier te lezen.
Telegraaf brengt verslag van zitting A. el B.
Ad Corten, 20 dec 2023
Bij de zitting gisteren in de zaak tegen A. el B. was er slechts één journalist aanwezig, en wel iemand van de Telegraaf. Hij vertelde dat er de laatste tijd door zijn krant weinig aandacht aan de zaak van de vrouwen uit Syrië was besteed omdat er “weinig spannends” te melden viel. Dat heeft hij in zijn verslag van de zitting van gisteren weer ruimschoots goedgemaakt met een verhaal getiteld “Nederlandse jihadbruid wilde zelfmoordaanslag plegen”: eis 7 jaar cel; “ze bouwde steentje voor steentje mee aan de hel op aarde”.
In het artikel worden uitvoerig de aanklachten van het OM geciteerd, die natuurlijk nog bewezen moeten worden. In de laatste zin wordt gesteld dat Justitie vreest dat I. opnieuw in extremistische netwerken terechtkomt omdat ze nog steeds een fundamentalistische vorm van de islam aanhangt. Ook dit is een bewering van het OM die nog onbewezen is. Zelf zat ik gisteren ook bij de zitting, en ik herinner me dat de psycholoog en milieu-onderzoekers juist concludeerden dat het risico op herhaling laag was. Ook het duidingsrapport van het NTA, dat inschat hoe sterk de betreffende persoon nog vatbaar is voor radicalisering, stelde dat het risico voor beïnvloeding laag is. Maar op dit soort genuanceerde informatie zitten de lezers van de Telegraaf natuurlijk niet te wachten. Die lezen liever “spannende” verhalen.
19 dec 2023
OM eist 7 jaar tegen A. el B.
Tijdens de vandaag gehouden inhoudelijke zitting in de strafzaak tegen de 35-jarige A. el B. eiste het OM zeven jaar onvoorwaardelijk. A. was in 2013 naar Syrië vertrokken, samen met haar vriendin C.H. Haar vertrek naar Syrië destijds was een vlucht uit de uitzichtloze situatie waarin zij verkeerde na de scheiding van haar eerste man. Zij had zich verdiept in de islam en was via via in contact gekomen met een Belg die zich als strijder Syrië bevond. Aannemende dat zij in Syrië haar geloof onbelemmerd kon praktiseren, was zij naar Idlib vertrokken en was daar getrouwd met de Belg. Op dat moment bestond IS nog niet, en werkte haar man volgens haar zeggen in een ziekenhuis. Pas later verhuisde het stel naar Raqqa waar hun dochtertje geboren werd, en waar haar man zich aansloot bij IS. Nadat hij gedood was bij een luchtaanval, werd het leven van A. erg chaotisch. IS spoorde haar aan opnieuw te trouwen, maar de verschillende pogingen die zij daartoe ondernam, waren geen succes. Haar derde man blies zich op bij een zelfmoordaanslag. Haar vierde man hielp haar te ontsnappen uit IS gebied maar bleef daar zelf achter.
Het OM achtte bewezen dat A. schuldig was aan de gebruikelijke aanklachten, te weten (1) aansluiten bij een terroristische organisatie door naar Syrië te vertrekken, en (2) voorbereidingshandelingen voor terroristische misdrijven door het voeren van een gezamenlijke huishouding met meerdere IS-strijders. Daarboven was het OM ervan overtuigd dat ze zich had opgegeven voor een zelfmoordcommando, en dat ze had meegewerkt aan de Facebook pagina ‘Marktplaats van het Kalifaat’ waarop wapens en bomgordels werden aangeboden.
De verdediging wees erop dat toen A. in 2013 naar Syrië vertrok, driekwart van de Nederlandse moslims de strijd tegen Assad steunde. Na de dood van haar eerste man in 2016 wilde A. al terug naar Nederland, maar pas in 2018 lukte het haar om te vertrekken uit IS-gebied. Het voeren van een gezamenlijke huishouding werd afgewezen als voorbereidende handelingen voor terroristische misdrijven. A. deed gewoon het huishouden omdat dit normaal was in de Syrische cultuur. De echtheid van het aanmeldingsformulier voor zelfmoordaanslagen stond niet vast, en A. zou als overtuigd moslima sowieso tegen het plegen van zelfmoordaanslagen zijn geweest. Zij had mogelijk wel artikelen aangeboden op de Facebook pagina ‘Marktplaats van het Kalifaat’, maar zeker niet de wapens waarover het OM sprak. In de laatste maanden van het kalifaat leefden de vrouwen onder zeer primitieve omstandigheden (kuilen in de grond) en probeerden ze op alle mogelijkheden nog aan wat geld te komen om te overleven.
Terug in Nederland had A. op de TA pas na een jaar de eerste psychologische hulp gekregen, en haar gezondheid was tijdens haar detentie op de TA verder achteruitgegaan.
Uitspraak op 18 januari om 13.00 uur.
Dreiging terrorisme in Nederland toegenomen
NCTV, 12 december 2023
De kans op een terroristische aanslag in Nederland is volgens de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) zodanig toegenomen dat hij het dreigingsniveau heeft verhoogd van 3 (aanzienlijk) naar 4 (substantieel). Dat schrijft hij in het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van december 2023 (nummer 58). Door het gewelddadige conflict in Gaza, koranverbrandingen in verschillende Europese landen en de oproep tot aanslagen van terroristische organisaties is de dreiging vanuit het jihadisme toegenomen.
We mogen aan de genoemde oorzaken van de toegenomen dreiging natuurlijk ook de winst van de PVV bij de recente verkiezingen toevoegen; een factor die de NCTV opvallend genoeg achterwege heeft gelaten, waarschijnlijk omdat het noemen daarvan politiek niet opportuun is. Het is al eerder gebleken dat de NCTV zijn oren laat hangen naar de wensen van de politiek.
Maar de NCTV heeft ongetwijfeld gelijk dat het latente jihadisme een dreiging vormt in Nederland. In dat licht is het triest te moeten constateren dat de Nederlandse overheid zelf de jihadisten sterkt in hun overtuiging door teruggekeerde IS-vrouwen op onwettige manier te straffen en hen niet in staat te stellen om mee te werken aan de bestrijding van het jihadisme. De vrouwen worden nog steeds vastgehouden op de TA Zwolle terwijl overduidelijk is dat er van hen geen enkel gevaar uit gaat. De TA wordt daardoor gebruikt als extra straf, hetgeen in strijd is met de Nederlandse wet. Na hun vrijlating wil een aantal van deze vrouwen dolgraag meewerken om potentiële jihadisten tot andere gedachten te brengen, maar zij krijgen daarvoor niet de gelegenheid omdat hen een VOG onthouden wordt. Wanneer de Nederlandse overheid serieus de dreiging van het jihadisme wil bestrijden, zou zij moeten beginnen om daarbij mensen in te schakelen die zelf ervaren hebben dat het jihadisme een dwaalspoor is, en die anderen daarvan ook willen overtuigen.
7 dec 23
Drie verdachte vrouwen blijven in voorarrest
Vandaag waren er proforma zittingen tegen drie gedetineerde vrouwen die verblijven op de TA Zwolle. In de zaak van C.T. waren er geen nieuwe feiten of verzoeken ingebracht door het OM of de verdediging, en in vijf minuten werd besloten het voorarrest te verlengen.
Anders lag dat in de zaak tegen de 24-jarige A.H.E die tegelijk met haar 37-jarige zus A.E terecht stond. In haar geval vroeg de advocaat schorsing van voorarrest vanwege de geestelijke gezondheidstoestand van haar cliënte die lijdt aan psychosomatische klachten (ptss en paniekaanvallen) en die weinig baat blijkt te hebben bij de behandeling die zij nu krijgt op de TA. In een omgeving met lotgenoten kan ze niet loskomen van haar eerder opgelopen trauma’s. De inhoudelijke behandeling van haar zaak zal op zijn vroegst pas in april plaatsvinden, en de verdachte zit dan al anderhalf jaar in voorarrest. Verdachte werd op minderjarige leeftijd (16 jaar) door haar familie meegenomen naar Syrië, en de meeste van de feiten die haar ten laste worden gelegd, had zij gepleegd terwijl zij nog minderjarig was.
De rechtbank ging niet akkoord met het verzoek tot schorsing van voorarrest omdat de kans op recidive volgens het rapport van het NIFP niet geheel nul was, en de ten laste gelegde feiten zo ernstig waren dat er een grote kans bestond dat de verdachte uiteindelijk tot een lange straf veroordeeld zou worden (een ‘12-jaars zaak’).
In haar slotwoord zei A.H. dat ze hoopte op een mogelijkheid om buiten de TA te herstellen, al was het voor een korte periode. Ze wilde graag even ademhalen. Ze heeft met alles meegewerkt en zal dat ook blijven doen.
Het geval van A.H.E. is een van de schrijnendste gevallen op de TA Zwolle omdat zij al op 16-jarige leeftijd door haar familie werd meegenomen naar Syrië, en in feite nog nooit in haar leven vrijheid heeft gekend. Het gevaar voor recidive wordt wetenschappelijk gezien nooit nul, maar het lijkt in het geval van Amina wel verwaarloosbaar klein. De voornaamste reden van de rechtbank om het verzoek tot schorsing van het voorarrest te weigeren, is de inschatting dat haar uiteindelijke straf hoger zal uitvallen dan de anderhalf jaar voorarrest die zij op het moment van haar uitspraak (april 2024) al heeft vastgezeten. Het probleem is dat zij al die tijd nog onder het strenge regime van de TA moet leven waardoor zij niet geneest van haar trauma’s.
2 dec 23
Vonnis J.J. nu openbaar
Met enige vertraging is het vonnis van de op 23 november veroordeelde J.J. nu openbaar gemaakt. J. werd ruim een week geleden veroordeeld tot 30 maanden waarvan 12 voorwaardelijk.
Uit het vonnis blijkt dat J. volgens psychologen op het moment van uitreizen verminderd toerekeningsvatbaar was; dat zij sterk beïnvloed werd door haar omgeving, en dat er bij haar ‘geen grote aantrekkingskracht tot een ideologie gezien wordt’. Desondanks veroordeelt de rechtbank haar voor het zich bewust aansluiten bij een terroristische organisatie en het voorbereiden van terroristische misdrijven. De rechtbank is gedwongen de regels van de Nederlandse overheid te volgen (opgesteld door rechtse politici) die bepalen dat alleen al het uitreizen naar Syrië en het eten koken voor een IS-strijder een vorm is van terrorisme. Dit terwijl deze handelingen zelfs niet in de verte overeenkomen met de definitie van terrorisme zoals die door de AIVD en NCTV gehanteerd worden. In landen als Zweden, Finland en Canada worden vrouwen voor deze feiten dan ook niet veroordeeld.
Gelukkig houdt de rechtbank rekening met de jaren die J. met haar zoontje onder erbarmelijke omstandigheden in Koerdische kampen heeft doorgebracht. Maar helaas wordt er geen rekening gehouden met het onmenselijke regime op de TA Zwolle waar J. ook nog de rest van haar straf moet uitzitten. De TA Zwolle wordt door velen (en niet alleen de gedetineerden) beschouwd als het Nederlandse Guantánamo Bay. Vooral voor moeders zoals J. is het verblijf hier extra zwaar door het bijna volledige gebrek aan contact met hun kinderen. Het gebruik van de TA als extra straf is in tegenspraak met de Nederlandse wet, en het leidt daardoor bij de vrouwen tot verbittering en tot verlies van vertrouwen in de rechtsstaat.
Opvallend is dat J. ook een contactverbod krijgt met een aantal personen waarvan de namen in het vonnis zijn zwartgelakt. Aangenomen wordt dat dit de vrouwen zijn met wie zij gedurende haar verblijf op de TA bevriend is geraakt, en die inmiddels weer in vrijheid zijn. Bij geen van deze vrouwen zijn nog jihadistische sympathieën aangetoond. Integendeel, velen van hen willen hun ervaringen in Syrië juist gebruiken om jongeren in Nederland ervan te weerhouden om dezelfde fouten te maken als zij zelf. Voor gedetineerde vrouwen die vanuit de TA rechtstreeks op straat worden gezet, is het belangrijk dat zij steun kunnen vinden bij hun oude vriendinnen uit de TA. Buiten hen hebben ze nauwelijks vrienden in Nederland bij wie ze te rade kunnen gaan. Een contactverbod belemmert daardoor hun re-integratie in de samenleving.
1 dec 23
PI Zwolle zeer moeilijk bereikbaar met OV
Tijdens recente bezoeken aan de gedetineerde vrouwen op de TA in Zwolle viel het mij op dat ik nauwelijks meer andere bezoekers trof op de vaste bezoektijden van de TA. Eén van de vermoedelijke redenen is dat de PI met het openbaar vervoer zeer moeilijk bereikbaar is. Mensen die proberen vanaf het station Zwolle per bus naar de PI te komen, verdwalen onherroepelijk in de buitenwijken van Zwolle. Wanneer je Google Maps volgt, kom je bij een vierbaans autosnelweg en wordt je aangemoedigd die lopend over te steken.
Na enkele eerdere vergeefse pogingen ben ik er eindelijk in geslaagd een route te vinden waarmee je vanaf het station Zwolle de PI met het openbaar vervoer kunt bereiken. Je moet dan weliswaar de laatste 20 minuten nog te voet afleggen, maar dat is beter dan er helemaal lopend heen te gaan (wat 45 minuten kost). De routebeschrijving is bij mij te krijgen (adcorten@gmail.com). Hopelijk stelt dit familieleden en vrienden die niet over een auto beschikken, in staat om wat vaker op bezoek te gaan bij hun dierbaren op de TA. Die kunnen dat wel gebruiken in hun monotoon bestaan.
29 nov 23
Film “The Mauritanian” laat zien tot welk onrecht vergeldingsdrang kan leiden
“The Mauritanian”, te zien o.a. bij Pathé
Op aanraden van enkele vrouwen op de TA Zwolle heb ik onlangs de film “The Mauritanian” bekeken, een BBC productie uit 2021 gebaseerd op een waar gebeurd verhaal. De van terrorisme verdachte Mohamedou Ould Slahi wordt door Amerika uit Mauritanië ontvoerd en vastgehouden op Guantánamo Bay. Hij wordt verdacht van betrokkenheid bij de aanslagen van 9/11 op grond van een bekentenis die hij – naar achteraf blijkt – na zware martelingen heeft afgelegd. Na 14 jaar wordt hij vrijgelaten omdat er geen wettelijk bewijs van zijn betrokkenheid bij de aanslagen van 9/11 kan worden gevonden.
De vrouwen in Zwolle kunnen zich inleven in zijn situatie omdat zij na hun arrestatie in Syrië door de Koerden (met medewerking van Amerikanen) ook hardhandig zijn ondervraagd. Verder zitten zij in Zwolle opgesloten in een gevangenis die in een aantal opzichten doet denken aan Guantánamo Bay. Zij worden veroordeeld voor terrorisme vanwege feiten die niet vallen onder de normale definitie van terrorisme. En tenslotte wist de Mauritaniër zijn lot te dragen dankzij zijn sterke geloof. Dat is ook wat de vrouwen in Zwolle op de been houdt.
De Nederlandse regering heeft jarenlang onder valse voorwendsels geweigerd om onze vrouwen terug te halen uit Syrië, en liet hen daar zitten zonder eerlijk proces. De vrouwen hebben uiteindelijk zelf de regering moeten dwingen hen terug te halen. In Nederland werden zij door onze minister van Justitie meteen na aankomst al bestempeld als terroristen, en het OM tuigde een juridisch circus op om hen ook inderdaad voor terrorisme te kunnen veroordelen.
In Amerika was het na de aanslagen van 9/11 begrijpelijk dat er onder de bevolking een sterke drang leefde tot vergelding, en dat de regels van de rechtsstaat gebogen werden om verdachten te kunnen veroordelen. In Nederland is er de afgelopen jaren niemand door een IS-aanslag om het leven gekomen, maar toch wordt ook hier de wet aan de kant geschoven om de teruggekeerde vrouwen te kunnen straffen (gebruik van TA als strafmaatregel, afnemen van Nederlanderschap bij vrouwen met dubbele nationaliteit). De film “The Mauritanian” is daarom ook een spiegel voor ons eigen Ministerie van Justitie dat zich de afgelopen jaren heeft laten beïnvloeden door de vergeldingsdrang bij rechtse politici.
27 nov 23
Frankrijk heeft nog 60 vrouwen in Syrië die weigeren terug te keren
International Repatriation Network
Volgens gegevens van de Franse actiegroep Collectif des Familles Unies zijn er nu 57 Franse vrouwen met 134 kinderen gerepatrieerd. Dit waren de vrouwen die de wens geuit hadden om terug te keren naar Frankrijk. In theorie wordt elke Franse vrouw die repatriëring voor zichzelf en haar kinderen aanvraagt, teruggehaald. Er blijven nu nog ongeveer 60 Franse vrouwen met meer dan 100 kinderen achter in Syrië. Deze vrouwen aarzelen om repatriëring aan te vragen vanwege de zware straffen die hen in Frankrijk wachten, en de beperkte mogelijkheden om tijdens hun gevangenschap hun kinderen te ontvangen.
De problemen in Frankrijk lijken op die in Nederland, afgezien van het feit dat de Franse vrouwen niet eerst hoeven te procederen om teruggehaald te worden. In Syrië en Turkije zitten ook nog enkele tientallen Nederlandse vrouwen die niet terug durven keren vanwege de straffen die hen hier boven het hoofd hangen, en vooral het feit dat zij tijdens hun detentie hun kinderen nauwelijks meer te zien krijgen.
26 nov 23
Documentaire over terrorisme verdachte Maher H. die ten onrechte bijna drie jaar vast zat op een Nederlandse terroristen afdeling
In de indringende documentaire “955 dagen” komt een Syrische vluchteling aan het woord die bijna drie jaar vastzat op de terroristenafdelingen in Vught en Rotterdam. Hij werd opgepakt op verdenking van deelname aan een terroristische organisatie omdat het OM een foto van hem gevonden had waarop hij poseerde met een geweer in de tijd dat hij nog in Syrië verbleef. De rechtbank veroordeelde hem tot drie jaar cel, en dat vonnis werd bekrachtigd door het gerechtshof. Uiteindelijk belandde zijn zaak bij de Hoge Raad die oordeelde dat de ene foto onvoldoende bewijs was voor deelname aan een terroristische organisatie.
Maher beschrijft in de documentaire het geestdodende verblijf op de terroristenafdeling, en ook hoe het verblijf aldaar zijn toekomst in Nederland kapot heeft gemaakt. Zijn zaak vertoont overeenkomsten met die van de vrouwen die momenteel vastzitten in Zwolle. Ook zij leven onder een regime dat erop gericht lijkt hen geestelijk dood te maken, en ook in sommige van hun gevallen is de verdenking of veroordeling gebaseerd op foto’s waarop zij met een wapen geposeerd hebben, zonder dat duidelijk was of dit wapen hun eigendom was, en of dit betekende dat zij werkelijk aan de gewapende jihad hadden deelgenomen. De situatie van de vrouwen in Zwolle is in sommige opzichten nog moeilijker dan die van Maher omdat zij praktisch volledig gescheiden zijn van hun kinderen wat voor moeders een ondraaglijke straf vormt.
23 nov 23
Teruggehaalde vrouw veroordeeld tot 30 maanden waarvan 12 voorwaardelijk
De rechtbank in Rotterdam veroordeelde vandaag de 38-jarige J.J. tot 30 maanden gevangenisstraf waarvan 12 maanden voorwaardelijk. Twee weken geleden had het OM in deze zaak 48 maanden geëist, waarvan 12 voorwaardelijk. De rechtbank achtte de vrouw schuldig aan de twee gebruikelijke aanklachten, te weten (1) lidmaatschap van een terroristische organisatie, en (2) voorbereidingshandelingen voor terroristische misdrijven. Dat laatste betrof weliswaar niet het actief voorbereiden van dergelijke misdrijven, maar het zich eigen maken van het IS-gedachtengoed en het voeren van een gemeenschappelijke huishouding met een IS-strijder. Deze feiten worden ook beschouwd als voorbereidingshandelingen van terroristische misdrijven. De rechtbank volgde hierbij de jurisprudentie in eerdere zaken. Bij het bepalen van de strafmaat was rekening gehouden met het blanco strafblad van de verdachte en met haar moeilijke jeugd.
23 nov 23
Verkiezingswinst voor PVV maakt het voor de teruggekeerde vrouwen niet makkelijker
De dames in Zwolle zullen gisteravond met bezorgdheid de uitslag van de verkiezingen hebben bekeken. De PVV was in de Kamer altijd al de felste tegenstander van repatriëring, zoals bleek uit de woorden van hun woordvoerder Markuszower in het verleden: “Je moet ze dus héél ver weg houden van ons, zo ver mogelijk. Syrië en Irak zijn eigenlijk niet eens ver genoeg. Ze moeten in die donkere put blijven waar ze nu zijn en nooit meer terugkomen. Als ze één beweging maken om terug te komen, moet je ze zo hard terugduwen dat ze niet eens meer kunnen nadenken over terugkomen” (Plenair debat Tweede Kamer over het terughalen van IS-vrouwen, 1 juli 2021). Nadat de vrouwen vorig jaar toch werden teruggehaald, ook tegen de zin van andere rechtse partijen, ijverde de PVV het felst om de vrouwen zo hard mogelijk te straffen en hen daarna het land uit te zetten.
Maar gelukkig heeft de PVV met een kwart van de stemmen nog geen meerderheid in de Kamer, en is Nederland hopelijk nog steeds een fatsoenlijk land. De winst van Wilders is waarschijnlijk vooral te wijten aan het feit dat de andere partijen de afgelopen jaren niet bereid waren de ongecontroleerde asielstroom te stoppen. Het is moeilijk voorstelbaar dat een kwart van de Nederlanders ook de ideeën van Wilders deelt ten aanzien van moslims, Europa en het klimaat.
Het is daarom te hopen dat de winst van extreemrechts voor Justitie geen aanleiding zal vormen om de regels van de rechtsstaat in het geval van de teruggekeerde vrouwen nóg soepeler te gaan toepassen dan in het recente verleden al gebeurde. Zo is de langdurige detentie van de vrouwen op de TA al in strijd met artikelen 2.2 en 2.3 van de Penitentiaire Beginselenwet (PBW), en is het afnemen van Nederlanderschap bij vrouwen met dubbele nationaliteit in strijd met artikel 1 van de Grondwet.
21 nov 23
Brief aan minister Weerwind over stoppen videobellen
In een nieuwe brief aan minister Weerwind heb ik namens het platform onze verontrusting geuit over het stopzetten van het videobellen tussen de moeders op de TA Zwolle en hun kinderen. Ik verwijs hierin naar de uitzending van het TV Jeugdjournaal van 3 november waarin de minister zelf aangeeft hoe belangrijk een goed contact is tussen een gedetineerde ouder en zijn of haar kinderen. De moeders op de TA Zwolle hadden al minder contact met hun kinderen dan vrouwelijke gedetineerden op de reguliere afdeling van de PI Zwolle of op de TA in Vught. En dit terwijl een regelmatig contact met hun kinderen voor hen juist extra belangrijk is met het oog op hun toekomstige terugkeer in onze maatschappij.
19 nov 23
Standpunt politieke partijen t.a.v. afnemen Nederlanderschap
Voor mensen die nog niet weten op welke partij zij woensdag gaan stemmen is het misschien interessant om te weten hoe de verschillende partijen staan tegenover het afnemen van het Nederlanderschap en het uitzetten naar het buitenland van vrouwen die veroordeeld zijn voor terrorisme. Hieronder staat de stemmenverhouding bij een motie die op 6 juni 2023 werd ingediend door Hanneke van der Werf (D’66), en die de regering opriep om een vrouw bij wie het Nederlanderschap was afgenomen niet naar Afghanistan te sturen, het land van haar eerste nationaliteit. De motie werd verworpen met 69 stemmen vóór en 81 tegen. Dat betekent dat een meerderheid van de Kamer het terecht vond dat de vrouw haar Nederlanderschap was afgenomen en dat zij naar Afghanistan gestuurd moest worden.
Naast de gebruikelijke voorstanders van het afnemen van het Nederlanderschap zoals VVD en PVV, stemden ook twee christelijke partijen tegen de motie (CDA en SGP). En verder waren de BBB en Pieter Omtzigt ook voor het uitzetten van de vrouw naar Afghanistan.
18 nov 23
Beeldbellen stopgezet wegens misbruik in andere PI’s
Het is intussen duidelijk geworden wat de reden is voor het stopzetten van het beeldbellen tussen moeders en kinderen vanuit de TA Zwolle. Het blijkt dat dit een algemene maatregel is die het ministerie heeft genomen voor alle TA’s in Nederland. Dit is gebeurd naar aanleiding van misbruik dat er elders gemaakt werd van het videobellen. Blijkbaar wisten criminelen op deze manier informatie naar buiten door te geven en op deze wijze hun praktijken voor te zetten.
Het is betreurenswaardig dat de moeders op de TA Zwolle en hun kinderen op deze wijze gestraft worden voor criminele praktijken van anderen. Wij zullen de minister dringend vragen om tenminste voor de moeders in Zwolle een uitzondering te maken op deze regel, of anders het gemis aan contact te compenseren door de bestaande bezoekregeling aanzienlijk te verruimen.
17 nov 23
Minister Weerwind erkent belang van bezoek kinderen aan ouders in gevangenis – alleen niet voor kinderen van de vrouwen in Zwolle
In een uitzending van het NOS Jeugdjournaal presenteert minister Weerwind trots de nieuwe ontvangstruimtes voor kinderen die momenteel zijn ingericht in drie gevangenissen. In een zogenaamde ‘vadervleugel’ kunnen kinderen iedere week enkele uren doorbrengen met hun vader (of moeder). De minister verklaart dat een regelmatig bezoek niet alleen belangrijk is voor de kinderen, maar ook voor de ouder die gevangen zit. De ervaring leert dat een goed contact tussen ouder en kind leidt tot minder recidive.
Het is verheugend dat de minister dit laatste beseft, en het is te hopen dat hij deze kennis ook gaat toepassen bij de kinderen van de vrouwen op de Terroristen Afdeling in Zwolle. Tot nu toe is het contact van deze kinderen met hun moeder minimaal, terwijl de band met hun moeder nog veel sterker is dan bij normale kinderen vanwege alle ellende die zij samen hebben meegemaakt in Syrië. Deze kinderen mogen slechts eenmaal in de zes weken een uurtje op bezoek komen bij de moeder, en dit bezoek vindt plaats in een kind-onvriendelijke ruimte. De afgelopen maanden mochten de kinderen daarnaast een uurtje per week beeldbellen met hun moeder, maar deze regeling is sinds 8 november zonder verklaring van redenen stopgezet. De vrouwen mogen nu nog slechts in totaal 40 minuten per week bellen met kinderen, familie en vrienden. Gaan zij over deze limiet heen, dan worden zij gestraft met twee dagen solitaire opsluiting in hun cel.
16 nov 23
Opnieuw 8 jaar onvoorwaardelijk geëist tegen vrouw die als eerste werd teruggehaald
Vandaag was het de tweede dag van het hoger beroep tegen de 29-jarige I.B. die in juni 2021 als eerste Nederlandse vrouw door de regering werd teruggehaald uit Syrië, en die in juni 2022 werd veroordeeld tot 3,5 jaar waarvan 1 jaar voorwaardelijk. Het O.M. eiste opnieuw 8 jaar onvoorwaardelijk, conform de eis in de eerdere rechtszaak. De verdediging vroeg om vrijspraak op alle aanklachten.
Uitspraak is waarschijnlijk op 20 december
15 nov 23
Telt bij IS-vrouwen het huishouden plots wel mee?
NRC, 15 nov 2023, voor pdf klik hier
In een opinie artikel in de NRC vraagt emerita hoogleraar Annelies Moors (UVA) zich af waarom er bij de berechting van uit Syrië teruggekeerde vrouwen zo’n belang wordt gehecht aan het voeren van een gemeenschappelijke huishouding met een IS-strijder. Wanneer de man een IS-strijder was, is zijn echtgenote medeplichtig aan het voorbereiden van terroristische misdrijven. Alsof zij het eten koken voor haar man deed met de bedoeling hem beter in staat te stellen terroristische misdrijven te begaan. De rechters zelf zijn niet consequent in hun oordeel omdat zij de ene keer de vrouwen wél voor dit feit veroordelen, en de andere keer niet. Merkwaardig is ook dat dit argument alleen wordt toegepast op vrouwen die het huishouden gedaan hebben voor IS-strijders, en niet voor de echtgenotes van Nederlandse drugscriminelen. Het lijkt erop dat de vrouwen van IS-strijders op deze wijze veroordeeld worden voor de misdaden die hun mannen begaan hebben.
14 nov 23
FBI agent: Nederlandse vrouw gaf leiding aan fitness training voor vrouwen van IS-strijders
Vandaag was de eerste zitting in het hoger beroep van de 29-jarige I. B. die in juni 2021 als eerste Nederlandse vrouw door de regering werd teruggehaald uit Syrië nadat de Rotterdamse rechtbank gedreigd had om anders de strafzaak tegen haar te laten vallen. Zij werd in juni 2022 tot 3,5 jaar veroordeeld, waarvan een jaar voorwaardelijk. Zij is ook de eerste vrouw tegen wie het OM na haar veroordeling door de rechtbank in beroep is gegaan. Het OM had een gevangenisstraf geëist van 8 jaar.
Op de zitting werd nieuw bewijsmateriaal gepresenteerd, met name een verklaring van FBI agent Robbins die in 2018 de man van de Nederlandse vrouw had ondervraagd in een Iraakse gevangenis. Bij deze gelegenheid had de man verteld dat zijn vrouw leiding had gegeven aan fitness training voor andere vrouwen van IS-strijders. Voor het OM geldt dit als bewijs van deelname aan voorbereidingshandelingen van terroristische misdrijven. Het OM had agent Robbins helemaal vanuit Nairobi naar Nederland laten komen om deze verklaring in de rechtbank af te leggen.
Op 16 a.s. november volgt de tweede zitting in deze zaak.
12 nov 23
VVD wil het leven van terugkeerders ‘maximaal ontregelen’
In het nieuwe verkiezingsprogramma van de VVD staan enkele interessante punten betreffende het voorgenomen beleid ten aanzien van Nederlanders die zijn teruggehaald uit Syrië. We geven hieronder enkele passages uit het verkiezingsprogramma (pagina 25-26):
Verhoging strafmaat deelname aan terroristische organisatie. De definitie voor deelname aan een terroristische organisatie wordt verruimd en de strafmaat wordt gelijkgetrokken aan die van medeplichtigheid moord. Bij een veroordeling kan ook het Nederlanderschap worden ontnomen. Ook komen er minimumstraffen voor terroristische misdrijven en oorlogsmisdrijven.
Opsporing en vervolging van radicalisering en terrorisme wordt vergroot. De Wet langdurig toezicht wordt vaker toegepast voor jihadisten die vrijkomen uit detentie zodat zij indien nodig levenslang in de gaten worden houden. En we werken toe naar een (vorm van) tbs voor geradicaliseerde jihadisten.
Lokale berechting van Syriëgangers. Er blijft worden ingezet op lokale berechting en indien dit niet mogelijk is wordt er ingezet op digitale middelen, bijvoorbeeld zittingsdagen via videoverbinding. Dit geldt zowel voor slachtoffers als daders.
Terugkeerders in Nederland maximaal volgen. Uitreizigers die onverhoopt toch naar Nederland teruggekomen zijn of vanwege een rechtszaak, na kritische afweging, toch teruggehaald zijn, worden maximaal ontregeld en onder toezicht gehouden. Er komen meer mogelijkheden om gegevens uit te wisselen over IS-uitreizigers die zijn teruggekeerd in Nederland. We zetten alles in het werk om ze in Nederland te kunnen volgen.
Hoewel het vanzelfsprekend is dat Nederland alert moet zijn op het gevaar van echte terroristen, beschouwt de VVD de teruggekeerde vrouwen ook als terroristen, en wil het de harde wetgeving ook op hen toepassen. Dit terwijl deze vrouwen nooit iets met geweld te maken hebben gehad, en er van hen volgens deskundigen geen enkel gevaar uitgaat. Een dergelijk beleid kan een averechts effect hebben omdat het voor mensen die nog wél jihadistische sympathieën hebben (500 personen in Nederland volgens de AIVD) een bevestiging vormt van hun ideeën over discriminatie van moslims en de onrechtvaardigheid van de Nederlandse staat.
Het partijprogramma van de VVD ademt de geest van de nieuwe partijleider Yesilgöz die, zoals bekend, altijd een fel tegenstander is geweest van terughalen, en die met lede ogen heeft moeten aanzien dat de regering op last van de rechter toch een aantal vrouwen en kinderen heeft teruggehaald. Als het aan mevrouw Yesilgöz had gelegen, waren de kinderen voor altijd in Syrische kampen gebleven en waren zij daar opgegroeid tot een nieuwe generatie jihadisten. Nu zitten ze gelukkig op Nederlandse scholen, en kunnen zij zich, met de nodige begeleiding van Jeugdzorg en gemeentes, nog ontwikkelen tot normale Nederlandse kinderen.
11 nov 23
Regime TA verscherpt
In tegenstelling tot onze verwachtingen dat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) en de directie van de PI Zwolle het Spartaanse regime op de Terroristen Afdeling in Zwolle wat zouden gaan versoepelen, lijkt er de laatste tijd eerder sprake van een aanscherping van het regime. Uit de TA horen we dat het wekelijkse videobellen van de moeders met hun kinderen zonder opgaaf van redenen is stopgezet. De moeders zijn hierover zeer ontdaan omdat het videobellen tenminste nog een beetje de band met hun kinderen in stand hield. Voor de rest mogen ze hun jongste kinderen slechts eenmaal per zes weken een uurtje ontvangen, en dat dan nog in een kind-onvriendelijke ruimte. Wij hebben er al vaak op gewezen dat het gebrekkige contact tussen moeders en kinderen zeer nadelig is voor de ontwikkeling van de kinderen, en daarmee de kiem legt voor problemen met de kinderen in hun verdere leven. Verder is de scheiding van de kinderen een buitenproportionele straf voor de moeders, boven op hun vrijheidsbeperking.
Ook schijnt het visiteren van de vrouwen na bezoek van familie of vrienden de laatste tijd vaker te gebeuren. Wij horen nu van tenminste twee van de vrouwen dat zij voorlopig helemaal geen bezoek meer willen ontvangen uit vrees voor het ‘rode lampje’ dat aangaat na afloop van het bezoek ten teken dat zij zich uit moeten kleden en zich laten inspecteren op verborgen voorwerpen in hun lichaam. Het visiteren wordt als zeer traumatiserend ervaren, en er is geen enkele reden voor deze maatregel te bedenken, anders dan om de vrouwen nog eens extra te vernederen.
10 nov 23
Drie jaar cel geëist tegen teruggehaalde vrouw
Volkskrant, 10 nov 2023, hier als pdf
Tijdens de gisteren gehouden inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen een 38-jarige vrouw die in november vorig jaar werd teruggehaald uit Syrië, eiste het OM 48 maanden waarvan 12 voorwaardelijk. De afgelopen maanden stonden er meerdere van de in november vorig jaar teruggehaalde vrouwen voor de rechtbank, en de verschillende zaken vertonen opvallende gelijkenissen. Zo was er bijna altijd sprake van een ongelukkige jeugd waarbij de vrouwen al op zeer jonge leeftijd in aanraking waren gekomen met justitie en Jeugdzorg, en daar slechte ervaringen mee hadden opgedaan. Hun vertrek naar Syrië was in veel gevallen een vlucht voor de Nederlandse instanties. Andere vrouwen waren wijsgemaakt dat zij in het kalifaat hun geloof op correcte wijze konden praktiseren zonder nagewezen te worden zoals in Nederland. De meeste vrouwen waren op het moment van vertrek emotioneel in de war en verminderd toerekeningsvatbaar. Het OM beschuldigt hen van het zich bewust aansluiten bij een terroristische organisatie, en het verrichten van voorbereidende handelingen voor het plegen van terroristische aanslagen. Dit slaat dan op het voeren van een gemeenschappelijke huishouding met een IS-strijder. Alsof de vrouwen eten voor hun man gekookt hadden met de bedoeling dat hij daardoor beter terroristische misdrijven kon gaan plegen.
Wie zijn gezonde verstand gebruikt, begrijpt dat het OM met veel moeite een stok probeert te vinden om deze vrouwen te slaan; iets waar de rechtse partijen in de Kamer steeds op aandringen. Ik heb vandaag een ingezonden brief gestuurd aan de Volkskrant waarin ik mij afvraag of deze vrouwen intussen al niet voldoende gestraft zijn.
Geef de teruggekeerde vrouwen een tweede kans
Trouw, 7 nov 23 (hier te bekijken als pdf)
In een opinie artikel in Trouw waarschuwt Rogier Schravendeel voor het plan van minister Weerwind om de voor terrorisme veroordeelde vrouwen 20 jaar lang een VOG te onthouden voor beroepen in de sociale sector. Dat zou betekenen dat zij hun ervaringen in het kalifaat niet kunnen gebruiken om andere Nederlanders te waarschuwen voor dezelfde fouten die zij zelf gemaakt hebben.
De onlangs teruggekeerde vrouwen hebben zich nooit daadwerkelijk schuldig gemaakt aan terrorisme. Zij worden daarvoor echter wel veroordeeld op grond van het feit dat zij in een moment van onbezonnenheid met hun man zijn meegereisd naar Syrië en daar eten voor hem gekookt hebben.
De term ‘kalifaatbruiden’ in de titel van het artikel is er door de redactie van Trouw zelf aan toegevoegd. In de oorspronkelijke titel van het stuk kwam deze (door de Telegraaf vaak gebruikte) denigrerende term niet voor.
3 nov 2023
Teruggekeerde vrouw veroordeeld tot drie jaar waarvan een jaar voorwaardelijk
Vandaag veroordeelde de Rotterdamse rechtbank een 31-jarige vrouw, die in november vorig jaar werd teruggehaald uit Syrië, tot drie jaar waarvan een jaar voorwaardelijk en met aftrek van het jaar dat zij al in voorarrest zit. Hoewel het vonnis een half jaar lager was dan de eis van het OM, kwam het toch hard aan. Het betekent dat de vrouw nog tot eind volgende jaar vast zit, en dat haar drie kinderen (waarvan er al een in de puberleeftijd) haar al die tijd nog zullen moeten missen. Wij hebben vanuit ons platform al vele malen gewezen op de nadelige gevolgen voor de kinderen van de langdurige scheiding van hun moeders.
Opvallend was dat de rechtbank de vrouw schuldig achtte aan alle drie de aanklachten (aansluiten bij terroristische organisatie, voorbereiden van terroristische handelingen en meenemen kinderen naar het strijdgebied). Bij de vorige uitspraak (van een 30-jarige vrouw) werd het voeren van een gemeenschappelijke huishouding juist niet meer beschouwd als voorbereiding van terroristische misdrijven. Dat leek een logisch besluit omdat het koken van eten voor een echtgenoot moeilijk beschouwd kan worden als het opzettelijk voorbereiden van een terroristisch misdrijf. Het is niet bekend waarom de rechtbank nu teruggekomen is op dit standpunt omdat de motivering van het vonnis nog niet bekend is.
26 okt
Minister Weerwind gaat het voor terrorisme-veroordeelden moeilijker maken om een VOG te krijgen.
Naar aanleiding van de commotie die vorige week ontstond rond een voor terrorisme veroordeelde vrouw die een VOG (verklaring omtrent gedrag) had gekregen om te werken voor Vluchtelingenwerk, wil minister Weerwind het voor dergelijke personen moeilijker maken een VOG te krijgen. Hij wil een „verscherpt toetsingskader”, wat concreet inhoudt dat alle VOG-aanvragen van mensen die de afgelopen twintig jaar voor terroristische misdrijven zijn veroordeeld, voor „nader te bepalen rollen of functies in beginsel [worden] geweigerd”.
Het is jammer dat de minister meegaat in de heksenjacht die er weer geopend wordt op de teruggekeerde vrouwen uit Syrië. Het is uit maatschappelijk oogpunt juist erg belangrijk om deze vrouwen de kans te geven hun ervaringen in Syrië in dienst te stellen van organisaties die zich met jeugdwerk en de-radicalisering bezighouden. Dat is ook wat zij zelf het liefst zouden willen. Velen van hen willen hun ervaringen in Syrië juist gebruiken om Nederlandse jongeren te waarschuwen tegen de gevaren van het jihadisme. Door hun bittere ervaringen in Syrië zijn zij als het ware “gevaccineerd” tegen jihadisme, en zij willen hun kennis in dienst stellen van de maatschappij. Het zou zonde zijn om de ervaring van deze vrouwen niet te gebruiken, en hen te veroordelen tot een leven in de bijstand.
Het is ook merkwaardig dat deze zaak in de Kamer aan de orde is gesteld door Pieter Omtzigt; de man die zich opwerpt als beschermer van de onderdrukte burgers. Omtzigt zou toch zaken moeten kunnen bedenken die belangrijker zijn voor ons land dan het opnieuw in de grond trappen van een 20-tal vrouwen die al genoeg gestraft zijn voor de eenmalige fout die zij in het verre verleden gemaakt hebben.
23 okt
Kirgizië repatrieert 83 vrouwen en kinderen uit Syrië
De Koerdische nieuwszender RUDAW bericht dat het Centraal Aziatische land Kirgizië (ook wel Kirgiztan genaamd) gisteren 83 burgers (21 vrouwen en 62 kinderen) heeft teruggehaald uit Syrische detentiekampen. Dit werd gisteren bekend gemaakt door het Kirgizische Ministerie van Buitenlandse Zaken. De repatriëring gebeurde in opdracht van het Kirgizische staatshoofd en zijn kabinet. Het Kirgizische ministerie sprak zijn dank uit aan de Amerikaanse regering voor zijn assistentie bij het transport. Verder bedankte het ministerie UNICEF en het Internationale Rode Kruis.
RUDAW benadrukt in zijn bericht dat er nog duizenden buitenlandse kinderen verblijven in de kampen al-Hol en Roj onder omstandigheden die door mensenrechtenorganisaties omschreven worden als ”smerig, onmenselijk en levensbedreigend”.
Kirgizië is het laatste Centraal-Aziatische land dat zijn vrouwen en kinderen terughaalt uit Syrië. Zijn buurlanden Kazachstan en Oezbekistan deden dat al in 2020. In die landen nam de overheid het initiatief om het publiek middels positieve berichtgeving voor te bereiden op de terugkeer van de vrouwen en kinderen.
Andere landen proberen contact te krijgen met hun mannen in Syrië
Int. Network Repatriation, 22 okt 2023
Familieleden in Zweden, Canada, Australië en Marokko proberen contact te krijgen met hun zonen, broers of echtgenoten die nog in Syrische of Irakese gevangenschap verblijven. De meesten hebben al twee jaar niets meer van hun dierbaren gehoord, en weten niet eens of zij nog in leven zijn.
Het Rode Kruis bezocht onlangs enkele gevangenissen en constateerde dat de gevangenen onder vreselijke omstandigheden leefden. Zij leden aan tuberculose, ondervoeding, huidaandoeningen, astma etc. Het Rode Kruis ging proberen om het contact met hun familieleden te herstellen, om te beginnen door kaartjes te sturen met de boodschap dat de mannen nog in leven waren (indien van toepassing).
Terwijl andere landen langzaam beginnen te beseffen dat ze uiteindelijk ook hun mannen terug zullen moeten halen, concentreert de Nederlandse politiek zich nog op het straffen en weer uitzetten van de vrouwen die vorig jaar zijn teruggehaald. Onze populairste politicus, Pieter Omtzigt, maakte zich vorige week erg boos over het feit dat een teruggekeerde vrouw een VOG gekregen had om met vluchtelingen te mogen werken. Alsof deze vrouw misschien kwade bedoelingen had met de vluchtelingen. Wanneer Nederlandse politici een beetje hun verstand gebruiken, zouden ze moeten eisen dat alle teruggekeerde vrouwen onmiddellijk een VOG zouden krijgen omdat zij bij uitstek degenen zijn die aspirant jihadisten kunnen wijzen op het gevaar van hun ideeën. Helaas komen Nederlandse politici niet uit hun wereldje van haat en vergelding. Hun houding toont weer eens waarin een klein land klein kan zijn.
19 okt 2023
Raad van Europa bevestigt ontvangst van ons commentaar op rapport van het Comité ter Preventie van Marteling
Met excuses voor het verlate antwoord op onze brief van 26 juni dankt het CTP (European Committee for the prevention of torture and inhuman or degrading treatment or punishment) ons voor de verstrekte informatie over de Zwolse Terroristen Afdeling en de correcties op hun rapport. Het comité houdt zich ten zeerste aanbevolen voor verdere informatie die wij in de toekomst met hen willen delen.
Hoewel een volgend bezoek van het comité aan de TA Zwolle nog wel even op zich zal laten wachten, is het goed dat er ook op Europees niveau gekeken wordt naar de onmenselijke behandeling van de teruggekeerde vrouwen op de TA in Zwolle. Zoals eerder vermeld, is er ook in Nederland een onderzoek hiernaar gestart. In tegenstelling tot wat ik op 17 oktober schreef, wordt dit onderzoek niet uitgevoerd door de UVA maar door de VU (Vrije Universiteit Amsterdam), in samenwerking met het NIFP (Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie).
Vrouwen in Zwolle bezorgd over oplaaiende discussie over VOG
Ad Corten, 18 okt 2023
Doordat de discussie over het verlenen van een VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) aan terrorisme veroordeelden sinds gisteren inzet is geworden van het verkiezingsdebat, maken de vrouwen op de TA in Zwolle zich zorgen over hun kansen om na hun detentie weer aan het werk te komen. Minister Yesilgöz verklaarde gisteren dat zij het ‘beleidskader voor terrorisme veroordeelden wil heroverwegen’, wat betekent dat zij hen zo weinig mogelijk kansen wil geven om weer te integreren in de Nederlandse maatschappij. Dat laatste wilde zij sowieso al voorkomen omdat haar uiteindelijk doel met deze vrouwen uitzetting uit Nederland is.
Het is triest dat de meerderheid van de Nederlandse politiek zich nog steeds laat leiden door haat en vergeldingsdrang, en niet door rationele overwegingen. De betreffende vrouwen zijn geen terroristen, hoewel de rechters hen daarvoor – onder druk van de politiek – nog steeds veroordelen. Zij hebben in het verleden nooit geweld gebruikt, en ze zijn dat op dit moment – nu zij alleen nog maar bezig zijn met hun kinderen – al helemaal niet meer van plan. Zij vertrokken indertijd naar Syrië, hetzij om gewoon bij hun man te blijven, hetzij uit idealisme. De idealistische vrouwen hebben intussen aan den lijve ondervonden wat een vreselijke organisatie IS was, en zij willen hun ervaring graag gebruiken om anderen in Nederland te waarschuwen voor de gevaren van het jihadisme. Het is doodzonde wanneer wij niet profiteren van de waardevolle ervaring van deze vrouwen, en alleen maar proberen hen opnieuw de grond in te trappen zoals we de afgelopen 5 jaar al steeds gedaan hebben. We kunnen het ene onrecht (de genocide op de Yezidi’s) niet ongedaan maken door er een ander onrecht voor in de plaats te zetten. Onrecht en vergelding veroorzaken alleen maar een spiraal van meer onrecht en meer vergelding, zoals we deze dagen kunnen zien in Israël.
18 okt 23
Yesilgöz begrijpt niet dat veroordeeld IS-lid voor Vluchtelingenwerk kon werken
Tijdens het vragenuurtje in de Kamer vroeg diverse politieke partijen aan minister Yesilgöz hoe een voor terrorisme veroordeelde vrouw een VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) had kunnen krijgen. De minister zei dat ze veel vragen over dit onderwerp heeft gekregen. Ze voegde eraan toe dat dit eigenlijk het terrein is van haar collega Weerwind voor Rechtsbescherming. Maar als het aan haar ligt, wordt het “beleidskader” voor mensen die voor dit soort misdrijven zijn veroordeeld heroverwogen. Yesilgöz wil Vluchtelingenwerk helpen om te kijken of door het inschakelen van de veroordeelde vrouw gevaren zijn ontstaan. Ze biedt daarvoor hulp aan van experts van het Landelijk Steunpunt Extremisme. Weerwind komt binnenkort met een brief met meer details.
Het vragenuur kreeg een beetje het karakter van een verkiezingsdebat. Yesilgöz, niet alleen minister, maar ook lijsttrekker van de VVD, was naar de Kamer geroepen door het Kamerlid Omtzigt. Die is nu lid van een eenmansfractie, maar hij is ook lijsttrekker van NSC, een partij die het goed doet in de peilingen. Omtzigt had het ook over een kandidaat op de NSC-lijst, die jezidi-vluchteling is. Volgens Omtzigt wordt die kandidaat bedreigd, maar stuurt de politie hem weg als hij aangifte wil doen.
Omtzigt heeft zich in het verleden altijd verzet tegen de repatriering van Nederlandse vrouwen en kinderen uit Syrië. Als het aan hem had gelegen, hadden de kinderen nu nog steeds in de Syrische kampen gezeten in plaats van op een Nederlandse lagere school. De betreffende kandidaat op de NSC kandidatenlijst is de heer Wahhab Hassoo, oprichter van de stichting NL helpt Yezidi’s. Hij noemt het “walgelijk” dat een van de belangrijkste vluchtelingenorganisaties banden heeft met iemand die onderdeel was van een genocidale organisatie. Hij zegt zijn vertrouwen kwijt te zijn in de organisatie. Hij vindt niet dat de vrouw een tweede kans verdient. “Een tweede kans verdient iemand die een koekje heeft gestolen, niet iemand die lid was van een terroristische organisatie.”
17 okt 23
Veroordeelde IS-vrouw werkte jaar lang voor Vluchtelingenwerk
Vluchtelingenwerk Nederland heeft een jaar lang een medewerker gehad die is veroordeeld voor lidmaatschap van de terroristische organisatie Islamitische Staat. De 39-jarige vrouw werkte op vrijwillige basis als juridisch medewerker bij de organisatie en had toegang tot persoonsdossiers en andere gegevens van vluchtelingen.
De NOS heeft de vrouw, die anoniem wil blijven, gesproken. “Tegenover de cliënten die op mijn spreekuur kwamen heb ik ook nooit het gevoel gehad van ‘oeps’. Ik deed het werk met goede intenties”, zegt ze. “Als je intenties zuiver zijn, hoef je niet achterom te kijken.”
UVA en NIFP starten onderzoek naar effect TA regime op vrouwen in Zwolle
Ad Corten, 17 oktober 2023
Vanuit de TA (Terroristen Afdeling) in Zwolle horen wij dat er momenteel een onderzoek loopt naar de effecten van het TA regime op de lichamelijke en geestelijke gezondheid van de vrouwen. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de UVA (Universiteit van Amsterdam) in samenwerking met het NIFP (Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie).
Het onderzoek komt geen moment te vroeg. Uit onze contacten met de vrouwen op de TA merken wij dat hun gezondheid zwaar te lijden heeft onder het regime. De vrouwen kwamen zwaar getraumatiseerd terug uit Syrië, en het eerste dat er gebeurde na aankomst in Nederland was dat zij gescheiden werden van hun kinderen, en deze vervolgens nauwelijks meer te zien kregen. Op de TA kregen zij aanvankelijk geen enkele psychologische ondersteuning, en door het grote aantal uren dat zij alleen op hun cel moeten doorbrengen (21 uur of zelfs langer in het weekend) hebben zij ook geen mogelijkheid om hun gedachten op iets anders te zetten dan hun kinderen. Bovendien leidt het gebrek aan lichaamsbeweging tot gewichtsproblemen en verzwakking van hun spieren.
De effecten op de gezondheid zijn echter niet het enige argument tegen de detentie op de TA. Het gebruik van de TA als extra strafmaatregel (boven op de normale detentie) is lijnrecht in strijd met de Nederlandse wet (artikel 2.2 en 2.3 van de Penitentiaire Beginselenwet), en ook met de Europese voorschriften voor de Preventie van Foltering en Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Bestraffing.
Een derde bezwaar van de langdurige en ongerechtvaardigde detentie van de vrouwen op de TA is dat deze behandeling koren op de molen is voor de nog steeds aanwezige potentiële jihadisten in ons land (500 volgens de AIVD). Voor hen is dit een duidelijk bewijs voor de onrechtvaardigheid en islamofobie van de Nederlandse maatschappij.
En tenslotte vormt harde aanpak van de teruggekeerde vrouwen een grote belemmering voor vrouwen die nu nog in Syrië of Turkije verblijven om ook terug te keren naar Nederland. Velen van hen leven nog steeds in een IS-omgeving, waardoor hun kinderen steeds meer besmet raken met deze ideologie en daardoor op termijn een risico gaan vormen voor onze maatschappij.
13 okt 23
Papieren versie opinie artikel in Trouw
In de papieren krant van vandaag had de redactie de kop van mijn ingezonden artikel iets gewijzigd; dat is gebruikelijk. De oorspronkelijk kop vond zij waarschijnlijk iets te kritisch. Voor de rest was de papieren versie precies gelijk aan de digitale versie op de website van de krant.
13 okt 23
Een fatsoenlijk land voor iedereen, behalve voor de teruggekeerde vrouwen uit Syrië
Opinie artikel Ad Corten in Trouw, 13 okt 2023, hier als pdf
De nieuwe partijleider van het CDA beloofde op het afgelopen congres plechtig dat het CDA niet meer gaat samenwerken met PVV en Forum. Tegelijkertijd werd er tijdens het congres, op advies van het partijbestuur, een resolutie verworpen die de partij opriep om haar steun in te trekken aan VVD en extreemrechts als het gaat om het afnemen van het Nederlanderschap bij teruggekeerde vrouwen. Het CDA gaat dus niet meer samenwerken met extreemrechts, behalve in het laatste geval.
13 okt 23
Volkskrant en Algemeen Dagblad berichten ook over Chadia B.
Volkskrant, 12 oktober 2013, hier als pdf
AD, 12 oktober 2013, hier als pdf
Terwijl de publieke belangstelling voor de teruggekeerde vrouwen de afgelopen maanden sterk is teruggelopen, trok de zaak tegen Chadia B. gisteren wel de aandacht van de pers. De reden is waarschijnlijk het besef dat de Nederlandse overheid hier is doorgeschoten in haar harde aanpak van de uitgereisde vrouwen. Volkskrant journaliste Ana van Es, die in het best kritisch schreef over de uitgereisde vrouwen, laat haar ergernis over het Nederlandse beleid doorklinken in haar artikel. Zij had Chadia indertijd enkele malen bezocht in kamp al-Hol, en zij had niet verwacht haar nog levend terug te zien. Ook Cyril Rosman van het AD toont begrip voor de milde eis van het OM.
12 okt 2023
Menselijke eis OM in strafzaak tegen Chadia B.
Tijdens de vandaag gehouden inhoudelijke zitting in de zaak tegen Chadia B. liet de Nederlandse overheid zich eindelijk van zijn menselijke kant zien. De zaak van Chadia trok de afgelopen jaren regelmatig de aandacht vanwege de bikkelharde opstelling van de Nederlandse overheid. Chadia is een zwakbegaafde vrouw die door vriendinnen onder invloed kwam van de radicale islam. In 2013 vertrok zij naar Syrië waar zij trouwde met een IS-strijder. Na enkele maanden keerde zij terug naar Nederland, maar vertrok in 2014 opnieuw ondanks wanhopige pogingen van haar familie om haar tegen te houden, en de weigering van de autoriteiten om daarbij te helpen. In Syrië werden haar psychische problemen steeds groter, en na een jaar besloot haar man van haar te scheiden. Daarna bracht Chadia enkele jaren door in een vrouwenhuis van IS totdat zij tenslotte na de val van Baghouz door Koerdische troepen gevangen werd genomen en werd overgebracht naar het kamp al-Hol. Bij de val van Baghouz verloor zij een voet bij een bombardement en zij kon zich daarna nog slechts kruipend voortbewegen. De daaropvolgende drie jaar lag zij ziek in een tent in al-Hol, roepend om haar moeder. Journalisten die het kamp bezochten, waren geschokt door de aanblik van de zieke Chadia, liggend tussen haar eigen vuil. Ondanks sterke aandrang van haar familie weigerde de Nederlandse regering echter steeds om haar terug te halen. Pas in november vorig jaar werd zij met de laatste lichting Nederlandse vrouwen teruggehaald. Na aankomst in Nederland werd zij samen met de andere vrouwen op de terroristenafdeling in Zwolle geplaatst, zonder dat er gekeken werd of er van haar gevaar uitging, en zonder dat zij de benodigde medische en psychische zorg kreeg. In april dit jaar bracht een delegatie van het Ministerie van J&V een bezoek aan de TA Zwolle. Zij waren geschokt door de toestand waarin zij Chadia aantroffen, en dezelfde dag nog werd Chadia overgeplaatst naar een andere afdeling waar zij meer zorg kreeg.
Tijdens de zitting van vandaag waren alle deskundigen het erover eens dat Chadia sterk verminderd toerekeningsvatbaar was geweest op het moment van uitreizen. Er was dus geen sprake geweest van het zich bewust aansluiten bij IS of van het voorbereiden van terroristische misdrijven. De reclassering adviseerde om haar op korte termijn over te brengen naar een instelling voor beschermd wonen. Het OM ging hierin mee, en eiste een gevangenschap die overeenkwam met de periode die Chadia al in voorarrest heeft gezeten op het moment dat de rechtbank over 2 weken uitspraak doet. De volgende dag komt zij dan vrij en kan zij naar haar nieuwe woonomgeving.
10 okt 2023
De beschaving van een land kan worden afgemeten aan de wijze waarop er met gedetineerden wordt omgegaan.
Bovenstaande opmerking is de slotzin van een opinie artikel in Trouw van advocaat Jordi l’Homme. Hoewel de zin niet specifiek gebruikt wordt in verband met de vrouwen op de TA in Zwolle, is hij hierop wel in het bijzonder van toepassing. De manier waarop deze vrouwen na hun terugkeer allemaal werden opgesloten op de TA zonder te kijken of er van hen een veiligheidsrisico uitging, past niet bij een beschaafd land. Het doet eerder denken aan de manier waarop de VS hun Irakese gevangen behandelden in de gevangenis van Guantánamo Bay op Cuba.
In het artikel pleit advocaat l’Homme voor het plaatsen van mobiele stemhokjes in iedere PI bij de komende parlementsverkiezingen. Dat zou ook zeer wenselijk zijn bij de PI Zwolle. Bij de laatste parlementsverkiezingen hadden enkele van de vrouwen op de TA best willen stemmen, maar de administratieve rompslomp om dat bij volmacht te doen was te groot.
29 sep 2023
Klacht ingediend bij CDA partijbestuur over behandeling resolutie afnemen Nederlanderschap op afgelopen congres
Namens enkele van de indieners van de resolutie over het afnemen van het Nederlanderschap op het afgelopen CDA congres heb ik een formele klacht ingediend bij het partijbestuur. De klacht betreft zowel het ongefundeerde negatieve pre-advies dat het partijbestuur had meegegeven aan de resolutie, als de manier waarop de resolutie behandeld werd tijdens het congres. Zoals ik al eerder meldde, werd de resolutie behandeld op een deelsessie die onder leiding stond van Madeleine van Toorenburg, het CDA Kamerlid dat in 2021 samen met haar toenmalige collega Dilan Yesilgöz had voorgesteld de tijdelijke wet permanent te maken. Madeleine wierp tijdens de behandeling van de resolutie haar volle gewicht in de strijd door te vertellen dat zij uit eigen ervaring als directrice van een gevangenis wist dat vrouwen even gevaarlijk kunnen zijn als mannen. Madeleine staat bekend als iemand die de repatriëring van de vrouwen altijd tegen heeft willen houden, en die nu hun Nederlanderschap wil afnemen. Het was daarom niet correct van het partijbestuur om de resolutie te laten behandelen in een deelsessie die onder haar leiding stond.
26 sep 2023
Teruggehaalde vrouw veroordeeld tot 18 maanden onvoorwaardelijk; eten koken voor IS strijder niet meer beschouwd als voorbereiden van terroristische misdrijven
De rechtbank in Rotterdam deed vanmiddag uitspraak in de strafzaak tegen de 30-jarige vrouw S.S. die in november vorig jaar werd teruggehaald uit Syrië. Het vonnis van 18 maanden lag aanzienlijk beneden de eis van het OM twee weken geleden. De rechtbank oordeelde de vrouw schuldig aan de eerste aanklacht (lidmaatschap van een terroristische organisatie), maar vond dat er onvoldoende bewijs was voor de tweede aanklacht (voorbereiden van terroristische misdrijven). Deze uitspraak was precies het tegenovergestelde van de uitspraak in de zaak tegen T. T. op 3 augustus toen de verdachte niet veroordeeld werd voor de eerste aanklacht maar wel voor de tweede.
26 sep 2023
Brieven uit de terrorismevleugel
Noord-Hollands Dagblad, 22 sep 2023
In alle drukte rond het CDA congres was ik vergeten te wijzen op bovenstaand artikel dat afgelopen vrijdag verscheen in het Noord-Hollands Dagblad. Het artikel is gebaseerd op een uitgebreid interview dat ik een week tevoren aan de krant gegeven had. De journalist heeft daar de elementen uitgehaald die hij het meest interessant vond.
Het feit dat het Noord-Hollands Dagblad een dergelijk uitgebreid artikel besteedt aan dit onderwerp, lijkt erop te wijzen dat de media de laatste tijd minder behoefte hebben om de teruggekeerde vrouwen te demoniseren.
Indieners resolutie CDA partijcongres overwegen klacht bij partijbestuur
Ad Corten, 25 sep 2023
Volgens CDA-leden die afgelopen zaterdag op het congres aanwezig waren bij de behandeling van de resolutie tegen het afnemen van het Nederlanderschap, ging voorzitter Madeleine van Toorenburg de perken te buiten door haar gewicht als gevangenisdirecteur in de schaal te gooien. De resolutie was daardoor bij voorbaat kansloos. De indieners van de resolutie overwegen daarover een klacht in te dienen bij het partijbestuur. Madeleine vertegenwoordigt de oude garde binnen het CDA, die ten aanzien van de teruggekeerde vrouwen één lijn trekt met VVD en extreemrechts. Op het congres gaf de nieuwe partijleider Bontenbal aan juist niet langer met extreemrechts te willen samenwerken.
23 sep 2023
CDA congres verwerpt resolutie tegen afnemen Nederlanderschap
Ad Corten, 23 sept 2023
Tijdens het vandaag gehouden CDA partijcongres in ’s-Hertogenbosch werd de door mij ingediende resolutie tegen het afnemen van het Nederlanderschap bij teruggekeerde vrouwen helaas verworpen met 18 stemmen voor en 39 tegen. De resolutie werd behandeld in een van de 5 deelsessies waarin het congres was opgesplitst, en mijn sessie stond onder leiding van Madeleine van Toorenburg, de felste tegenstander van het terughalen van de vrouwen binnen het CDA. Zij was als Kamerlid nauw betrokken bij het opstellen en goedkeuren van de wet op het intrekken van het Nederlanderschap. Zij was waarschijnlijk ook verantwoordelijk voor het negatief preadvies dat het partijbestuur aan de resolutie had gegeven: “Het afnemen van het Nederlanderschap is onderdeel van een wettelijke strafmaat waar de regering veroordeelde terroristen met dubbele nationaliteit hun Nederlanderschap ontnomen kan worden. In het geval van een dubbele nationaliteit vinden wij deze strafmaat proportioneel. Daarnaast kunnen IS-vrouwen net zo gevaarlijk zijn als IS-mannen en zou op basis van gender geen onderscheid gemaakt moeten worden in de strafmaat.”
Ik kreeg precies 30 seconden om mijn resolutie te verdedigen, en daarna vertelde de voorzitster dat zij op basis van haar ervaring als directrice van een gevangenis wist dat vrouwen minstens zo gevaarlijk waren als mannen. Bij een publiek dat bestaat uit conservatieve CDA-leden die sowieso huiverig zijn voor moslims, en al helemaal voor mensen die indertijd zijn uitgereisd naar Syrië, is het dan niet moeilijk om te voorspellen hoe de stemming zal uitvallen.
Het is jammer dat het CDA koppig vasthoudt aan zijn oude standpunt, en daarmee de kant kiest van VVD, PVV en extreem rechts. Daardoor houdt minister Yesilgöz een meerderheid in de Kamer voor haar beleid. Jammer te meer omdat het CDA de verkiezingen ingaat met als motto “Een fatsoenlijk land”, en de nieuwe partijleider plechtig verklaarde nooit met PVV en Forum te zullen gaan samenwerken. Met uitzondering dus wanneer het gaat om het afnemen van het Nederlanderschap bij de teruggekeerde vrouwen.
22 sep 2023
Proforma zittingen in Rotterdam: rechter niet akkoord met schorsing voorarrest
In Rotterdam waren vandaag proforma zittingen tegen de twee teruggekeerde vrouwen die worden beschuldigd van internationale oorlogsmisdaden: H. A. (slavernij) en K. van T. (plundering). Bij de eerste vroeg haar advocaat André Seebregts om schorsing van het voorarrest omdat dit voorarrest nu wel lang genoeg geduurd had; zijn cliënt er zwaar onder leed en haar vier kinderen helemaal. Bovendien was het bewijsmateriaal zodanig zwak dat de kans dat zijn cliënt voor dit misdrijf veroordeeld zou worden, uitermate klein was. Bij de tweede vrouw stelde advocaat Baris Kizilocak zich wat bescheidener op, en vroeg hij alleen om de mogelijkheid van schorsing te laten bekijken tijdens de volgende proforma op 12 december. Beide verzoeken werden door de rechter afgewezen vanwege de ernst van de beschuldigingen en de geschokte rechtsorde bij schorsing. Dit laatste betekent dat vrijlating van de verdachte naar verwachting een zodanig publiek onbehagen teweeg zou brengen dat dit zou leiden tot maatschappelijke onrust. Beide vrouwen waren via een videolink aanwezig in de rechtszaal. Hoewel deze link niet goed werkte, stelden de rechters de aanwezigheid van de vrouwen op deze wijze wel op prijs.
19 sep 2023
Re-integratie van teruggekeerde vrouwen en kinderen in Zweden verloopt succesvol
Return The Children, 19 februari
In een reactie op de recente vrijlatingen van veroordeelde vrouwen in Nederland ontvingen wij een update uit Zweden van de ervaringen met teruggekeerde vrouwen en kinderen in dat land. In Zweden worden de teruggekeerde vrouwen niet vervolgd voor terrorisme omdat alleen het vertrek naar Syrië en het voeren van een gemeenschappelijke huishouding met een strijder daar niet als een actieve daad van terrorisme beschouwd worden.
De Zweedse organisatie Return The Children (RTC) staat in contact met 11 gezinnen die de afgelopen jaren zijn teruggekeerd uit Syrië. De moeders en kinderen hadden de eerste tijd best moeite om weer hun plaats te vinden in de Zweedse maatschappij, maar 8 van de moeders studeren momenteel (de meeste aan een universiteit) en de anderen werken en zijn financieel zelfstandig. De kinderen ontwikkelen zich steeds meer tot gewone Zweedse kinderen.
Minister Yesilgöz heeft zelf ook dubbele nationaliteit
Onze Minister van Justitie en Veiligheid, Dilan Yesilgöz, die zich inspant om bij vrouwen met dubbele nationaliteit die teruggehaald zijn uit Syrië het Nederlanderschap af te nemen, blijkt zelf ook een dubbele nationaliteit te hebben. De VVD bevestigt dat Yesilgöz zowel de Nederlandse als Turkse nationaliteit heeft. Volgens een woordvoerder van de VVD beschikt Yesilgöz ‘sinds enkele weken’ wel over een bewijs dat ze haar nationaliteit heeft opgezegd. Nu moeten de autoriteiten in Ankara nog bevestigen dat ze geen Turks staatsburger meer is. Het is niet duidelijk hoe lang dat gaat duren. De VVD-woordvoerder benadrukt dat Yesilgöz al ‘sinds 2016′ bezig is om van haar Turkse nationaliteit af te komen, maar dat het om een moeizaam proces gaat.
Het is opvallend dat Yesilgöz zich zo verbeten inzet om – tegen het advies van haar eigen diensten – het Nederlanderschap van de vrouwen af te nemen, terwijl zij zelf de eerste zou moeten zijn die weet hoe belangrijk het Nederlanderschap is voor iemand met dubbele nationaliteit. Tijdens de vergadering van de Kamercommissie voor J&V op 7 juni verklaarde zij dat zij alles zal doen om de vrouwen die veroordeeld zijn wegens terrorisme het land uit te zetten. Deze vrouwen worden veroordeeld voor terrorisme omdat zij eten gekookt hebben voor hun man. Voor de minister hebben zij zich hiermee gekeerd tegen alles waar wij voor staan, en verdienen zij het niet om nog Nederlander te zijn.
13 september 2023
Sinan Can laat zijn licht schijnen over de strafzaak tegen teruggekeerde vrouw.
In het RTL Nieuws van gisteren werd aandacht besteed aan de rechtszaak tegen S. S. eerder die dag (fragment 14:25 – 16:30). Haar advocaat vertelde dat de vrouw op het moment dat zij vertrok geen flauw idee had van wat zich in het kalifaat afspeelde. Dit werd ontkend door het OM dat stelde dat ze door haar vertrek naar Syrië medeplichtig was aan de gruweldaden van IS.
Sinan Can kwam ook nog even beeld om te vertellen dat het hem echt serieus onmogelijk leek om daar te zitten en niet op de hoogte te zijn van de gruweldaden van IS. Jammer genoeg was Sinan zelf niet bij de rechtszaak aanwezig geweest; anders had hij kunnen horen dat de betreffende vrouw maandenlang opgesloten had gezeten in een geblindeerd huis en alleen naar buiten mocht in een auto met dichtgeplakte ramen. Uiteindelijk had ze wel gezien dat er gruweldaden werden gepleegd toen zij na een ontsnappingspoging door haar man werd meegenomen naar een checkpoint waar een afgehakt hoofd op een muurtje prijkte. Haar man dwong haar daarnaar te kijken, en hij had haar te verstaan gegeven dat dit het lot was dat mensen wachtte die probeerden te ontsnappen.
Sinan had dus gelijk dat de meeste vrouwen er uiteindelijk wel achter kwamen dat er gruweldaden gepleegd werden. Maar zijn impliciete suggestie dat ze dan gewoon uit het gebied hadden kunnen vertrekken, sloeg nergens op.
7 september 2023
AIVD: 300 mensen op jihad vertrokken, 90 teruggekeerd en 105 dood
Volgens de AIVD verblijven er nog altijd ongeveer honderd volwassen Nederlanders in de regio, van wie een derde verblijft in Syrisch-Koerdische kampen of in detentiecentra in Noordoost-Syrië. Bij jihadistische groeperingen lopen zo’n 25 Nederlanders rond. Ook zijn er nog zo’n honderdvijftig kinderen in het gebied van wie ten minste een van de ouders de Nederlandse nationaliteit heeft of langere tijd in Nederland heeft gewoond. Zo’n zeventig van die kinderen verblijven bij jihadistische groeperingen in Noordwest-Syrië.
De AIVD houdt de cijfers over uitreizigers bij omdat een deel van de jihadistische dreiging voor Nederland afkomstig is van deze groep. Bij terugkeer kunnen zij een veiligheidsrisico vormen, stelt de inlichtingendienst.
Het beleid van de Nederlandse overheid is om geen vrouwen of kinderen op eigen initiatief terug te halen. De vrouwen die vorig jaar werden teruggehaald, hadden allemaal een proces aangespannen tegen de Nederlandse staat waarin zij eisten om zich persoonlijk in Nederland te kunnen verdedigen bij hun strafzaak. De rechter was hierin meegegaan, en had de overheid gedreigd de strafzaak tegen de vrouwen te beëindigen wanneer zij niet werden teruggehaald.
De vrouwen die nu nog in Syrië of Turkije verblijven, hebben geen vergelijkbare zaak aangespannen. Mogelijk houdt dit verband met de signalen die zij krijgen uit Nederland over de behandeling van de teruggekeerde vrouwen. De harde aanpak van de teruggekeerde vrouwen (meerdere jaren op de TA en dan het land weer uitzetten) ontneemt de resterende vrouwen de animo om terug te keren naar Nederland. De consequentie is dat hun kinderen opgroeien in een IS omgeving, en op den duur een bedreiging gaan vormen voor Nederland.
Vrouwen op de TA krijgen geen gelegenheid zich voor te bereiden op hun vrijlating
Ad Corten, 5 september 2023
De afgelopen maanden zijn drie van de vorig jaar teruggehaalde vrouwen vrijgekomen, waarbij zij vanuit de TA rechtstreeks op straat werden gezet. Hoewel wij natuurlijk blij zijn dat de detentie van de vrouwen op de TA eindelijk is afgelopen, is de wijze waarop zij worden vrijgelaten natuurlijk in strijd met het beleid dat gevangenen de kans moeten krijgen zich voor te bereiden op hun terugkeer in de maatschappij. Dit gebeurt normaal door hen te laten “faseren” waarbij zij wekelijks al enkele dagen proefverlof krijgen, en zaken kunnen regelen voor de periode na hun definitieve vrijlating zoals woonruimte en werk. Voor gedetineerden op de TA is dit niet toegestaan, en de vrouwen die vanuit de TA rechtstreeks werden vrijgelaten, hadden daardoor geen kans gehad om deze zaken vooraf te regelen. Voor hen waren de eerste weken na hun vrijlating daardoor erg moeilijk.
De problemen van de vrouwen na hun vrijlating worden natuurlijk veroorzaakt door het beleid om alle vrouwen die verdacht worden van terrorisme of daarvoor al veroordeeld zijn, als extra straf hun hele detentie te laten uitzitten op de TA. Dit beleid is in strijd met de Nederlandse wet en vergroot de problemen van de vrouwen bij hun terugkeer in de maatschappij.
Vrouwen moesten vóór vertrek uit Syrië verklaring ondertekenen dat zij wisten dat ze naar de TA gingen
Ad Corten, 1 september 2023
Naar nu bekend is geworden, moesten de vrouwen die vorig jaar werden teruggehaald uit Syrië eerst een verklaring ondertekenen voordat zij aan boord van het vliegtuig mochten stappen dat hen terugbracht naar Nederland. In die verklaring gaven zij toe op de hoogte te zijn van het feit dat ze in Nederland naar een terroristenafdeling moesten. Deze verklaring vormde voor het OM een vrijbrief om zonder te kijken naar de dreiging die er van individuele verdachten uitging, alle vrouwen voor onbepaalde tijd op te sluiten op de TA. Het feit dat het OM weerloze vrouwen die wanhopig probeerden hun kinderen in veiligheid te brengen, op deze manier chanteerde, is een vorm van machtsmisbruik die nader onderzocht dient te worden. Doordat de vrouwen zich nog steeds gebonden voelen aan deze getekende verklaring, durven zij niet te protesteren tegen hun illegale detentie op de TA.
22 aug 2023
Hoorzitting in Canada over verlenging beperkingen Kimberly Polman
De Canadese Kimberly Polman zat jarenlang samen met enkele Nederlandse vrouwen gevangen in kamp Roj. Zij raakte goed bevriend met deze vrouwen voelde zich eigenlijk ook deel van de Nederlandse groep in het kamp. Kort nadat de laatste Nederlandse vrouwen werden gerepatrieerd uit kamp Roj, werd ook Kimberly opgehaald door de Canadese regering. In tegenstelling tot de Nederlandse vrouwen werd zij bij haar terugkeer niet beschuldigd van terrorisme. Zij ging niet naar de gevangenis, maar kon bij haar zus gaan logeren. Wel kreeg zij een aantal beperkingen opgelegd (enkelband, beperkingen op internetgebruik en mobiele telefoon) om te voorkomen dat zij weer contact zou opnemen met IS en daarmee een bedreiging zou vormen voor de Canadese veiligheid.
De rechtbank in Chilliwack hield op 20 augustus een hoorzitting om te bepalen of deze beperkingen verlengd moesten worden. De rechters moeten daar nog even over nadenken, maar zij kunnen de beperkingen ten hoogste nog voor één jaar verlengen.
In een verklaring vertelde de familie aan CTV News dat Polman “het fysieke en mentale trauma van jaren van oorlog en internering heeft overleefd”. “Kim werkt mee met alle autoriteiten, is volgzaam en respectvol”, luidt de verklaring. “We hebben goede hoop dat ze lichamelijk en geestelijk zal genezen.”
Opvallend is het verschil in behandeling van teruggekeerde vrouwen in Canada en in Nederland. Kimberly was ook op eigen houtje naar Syrië afgereisd en had daar eten gekookt voor haar echtgenoot. In Canada wordt dat niet beschouwd als misdrijf, maar wordt alleen gekeken of er van haar nog gevaar uitgaat. In Nederland worden vrouwen voor precies dezelfde handelingen veroordeeld wegens terrorisme, en worden ze voor 3-5 jaar opgesloten in een zwaar beveiligde gevangenis waar het verblijf door hen ervaren wordt als geestelijke marteling.
18 aug 2023
Vrouwen op de TA vormen een gemakkelijk slachtoffer voor minister Yesilgöz
Ad Corten
Iedere keer dat ik de vrouwen op de TA (terroristenafdeling) in Zwolle bezoek, word ik getroffen door het absurde van hun detentie op deze afdeling. Het gaat zonder uitzondering om kwetsbare vrouwen die zwaar getraumatiseerd zijn teruggehaald uit Syrië. Velen van hen hebben dringend behoefte aan psychiatrische hulp die zij de eerste maanden (jaren) van hun verblijf op de TA niet gekregen hebben. Door de scheiding van hun kinderen en het volkomen isolement waarin zij verkeren, worden hun trauma’s nog verder vergroot, met als grote waarschijnlijkheid dat zij er blijvende psychische schade aan overhouden.
In tegenstelling tot de slachtoffers van de toeslagen affaire durven zij niet in de publiciteit te komen uit angst voor zowel rechts extremisten als IS-aanhangers (IS beschouwt hen als overlopers). Het is hen sowieso verboden met de pers te communiceren, en ook hun familie wil absoluut niet naar buiten treden. Het is daarom voor hen onmogelijk om te protesteren tegen de geestelijke marteling waaraan zij op de TA onderhevig zijn. De vrouwen zijn geen terrorist volgens de definitie van de AIVD; er gaat geen enkel gevaar van hen uit, en hun opsluiting op de TA zonder dat er gekeken wordt of zij gevaarlijk zijn, is volstrekt onwettig.
Helaas vormen zij een gemakkelijk slachtoffer voor onze minister van justitie, mevrouw Yesilgöz, die nog voordat de vrouwen voor de rechter stonden, al verkondigde dat het terroristen waren die hard gestraft moesten worden. Zij is verder vastbesloten om bij vrouwen met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap af te nemen, ook al is dit in strijd met de grondwet. Zij weet dat ze hierbij ongestoord haar gang kan gaan omdat ze gesteund wordt door een rechtse meerderheid in de Kamer (inclusief het CDA), en ze niet bang hoeft te zijn voor rechtszaken van de kant van de vrouwen omdat die hiervoor toch niet de benodigde financiën of de moed kunnen verzamelen.
14 aug 2023
Nieuwe brief aan minister Weerwind over de omgangregeling tussen moeders en kinderen
Ondanks enkele verbeteringen die de laatste tijd zijn doorgevoerd, is de bezoekregeling nog steeds ver beneden de maat. Wij krijgen regelmatig noodkreten van de vrouwen op de TA in Zwolle dat hun kinderen in de problemen raken, en dat zij geen kans krijgen om deze problemen met hun kinderen te bespreken tijdens het ene uurtje in de zes weken dat de kinderen bij hen op bezoek mogen komen. In sommige gevallen mogen oudere kinderen (13-15 jaar) hun moeders nu eens in de drie weken bezoeken tijdens het reguliere bezoekuur voor volwassenen op de TA. De kinderen moeten hiervoor eerst gescreend worden om te zien of zij er geen radicale ideeën op nahouden. Tijdens het bezoek worden de kinderen door twee bewakers in de gaten gehouden die controleren of zij geen Arabisch praten met hun moeder (de taal waarin sommige kinderen zich het beste kunnen uitdrukken). Wanneer zij dit doen, volgen er strafmaatregelen tegen de moeder. Dit heeft de afgelopen maanden al geleid tot confrontaties tussen moeders en de bewakers. Voor de kinderen is het natuurlijk funest dat zij nu al behandeld worden als jonge terroristen. Dit zal hun vertrouwen in de Nederlandse overheid niet bevorderen. Voor kinderen onder de 12 jaar geldt nog steeds de regeling dat zij hun moeder slechts eens in de zes weken mogen bezoeken.
De minister en zijn ambtenaren blijken geen haast te maken met het aanpassen van de bezoekregeling en vandaar dat ik vandaag een nieuwe brief aan de minister heb geschreven. De harde lijn van het ministerie ten aanzien van de bezoekregeling is een gevolg van het feit dat de vrouwen op de TA zitten. Hun verblijf daar is volstrekt onnodig uit oogpunt van veiligheid en het is in strijd met de Nederlandse wet.
11 aug 2023
Gerechtshof ’s-Hertogenbosch: aanschaf babyluiers is geen financiering van terrorisme
Het gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft een 43-jarige man vrijgesproken die door het OM werd vervolgd voor het financieren van IS. Hij zou hij tijdens een reis in 2014 door Syrië hulpgoederen hebben uitgedeeld aan een ziekenhuis waar ook IS-strijders werden verzorgd. Hij heeft niet gecontroleerd waar de goederen terechtkwamen. Ook betaalde hij via een stichting hulpmiddelen voor baby’s en kinderen, zoals luiers en medicijnen. Naar oordeel van het hof is er geen sprake van financiering van terrorisme door het leveren van de eerder beschreven hulpgoederen. De man heeft verklaard dat de goederen bedoeld waren voor baby’s en kinderen. Volgens het hof is dat een te ver verwijderd verband om nog te kunnen concluderen dat het uitdelen van deze goederen diende om directe steun te verlenen aan een terroristische groepering als IS.
De vervolging van deze man is weer een voorbeeld van de verbetenheid waarmee het OM iedereen die getracht heeft humanitaire hulp te verlenen aan familieleden van IS-strijders achter de tralies probeert te krijgen. Dat het OM mensen vervolgt die werkelijk hebben meegedaan aan de misdaden van IS is vanzelfsprekend. Maar dat mensen vervolgd worden voor het verstrekken van babyluiers aan vrouwen in de gevangenis, is weer een voorbeeld van de heksenjacht op iedereen die op enigerlei wijze contact heeft gehad met IS-strijders.
7 aug 2023
Stemverhouding motie Van der Werf laat zien dat CDA nog steeds voorstander is van afnemen Nederlanderschap
Op 6 juli probeerde D’66 Kamerlid Hanneke van der Werf tegengas te geven tegen het beleid van minister Yesilgöz om bij alle terrorisme veroordeelden het Nederlanderschap af te nemen. In een motie wees zij op het inconsequente beleid van de Nederlandse regering om uitreis naar een IS gebied strafbaar te stellen, maar zelf terrorisme veroordeelden terug te willen sturen naar een land waar IS in opkomst in (in dit geval Afghanistan).
De motie werd verworpen doordat het CDA tegen stemde. Wanneer het CDA vóór de motie had gestemd, was hij aangenomen. De stemverhoudingen zijn hier te zien. Het CDA, waarvan de voorzitter mij herhaaldelijk verzekerd heeft dat de partij nu een humanere koers kiest tegenover de veroordeelde vrouwen, stemde mee met VVD, PVV, FvD en extreemrechts. Het is geen wonder dat veel leden de partij de laatste tijd verlaten hebben vanwege de rechtse koers van de partij.
4 aug 2023
Nieuwe resolutie in de maak voor CDA congres
Ad Corten
Zoals bekend houdt minister Yesilgöz nog steeds star vast aan haar beleid om bij alle terrorisme-veroordeelden het Nederlanderschap af te nemen, tegen het advies in van al haar ambtelijke diensten. Zij beroept zich daarbij op de meerderheid in de Tweede Kamer voor haar beleid; een meerderheid die te danken is aan de steun van het CDA (naast die van VVD en extreemrechts).
Als CDA-lid schaam ik mij over de rechtse lijn van mijn partij op dit punt, en ik heb daarom besloten op het komende partijcongres van 23 september opnieuw een resolutie in te dienen om de partij te bewegen haar koers te wijzigen. De ontwerp-resolutie die ik aan mijn contacten binnen de partij heb verzonden, heeft intussen al 12 van de benodigde 25 steunbetuigingen gekregen. De resolutie is een goede manier voor leden om te laten zien dat zij afstand willen nemen van de rechtse koers van de partij in het verleden. Helaas hebben de meeste “goede” CDA-ers intussen hun vertrouwen in de partij helemaal verloren, en hebben veel ondertekenaars van de vorige twee resoluties hun lidmaatschap intussen opgezegd. Het wordt dus nog even zoeken om de resterende 13 steunbetuigingen te vinden binnen de leden die er nu nog over zijn van de partij.
3 aug 2023
Teruggekeerde vrouw veroordeeld tot 18 maanden waarvan 8 maanden voorwaardelijk
Rechtspraak.nl 3 augustus 2023
Vanmiddag heeft de rechtbank in Rotterdam het vonnis uitgesproken in de strafzaak tegen T. T. De verdachte was aangeklaagd voor twee zaken, te weten (1) deelname aan een terroristische organisatie, en (2) voorbereiden van terroristische misdrijven.
Voor de eerste aanklacht vond de rechtbank het geleverde bewijs onvoldoende. De verdachte was wel “burger” geweest binnen IS gebied, maar had er geen blijk van gegeven dat zij het eens was met het gedachtegoed van IS of dat zij had deelgenomen aan terroristische activiteiten van de organisatie.
Voor de tweede aanklacht vond de rechtbank dat er wel voldoende bewijs bestond. De verdachte had een gezamenlijke huishouding gevoerd met iemand waarvan zij wist dat hij lid was van IS. Zij had hem daarmee in staat gesteld om terroristische aanslagen voor te bereiden.
De persoonlijke omstandigheden van de verdachte in aanmerking nemende, kwam de rechtbank tot een vonnis van 18 maanden waarvan 8 maanden voorwaardelijk, met aftrek van voorarrest. Gezien het feit dat verdachte sinds 2 november 2022 in voorarrest zit, betekent dit dat zij begin september vrij zal komen.
De veroordeling voor terrorisme op grond van het voeren van een gezamenlijke huishouding met een IS-strijder, blijft natuurlijk een zeer aanvechtbare zaak. Nooit eerder in de Nederlandse geschiedenis zijn echtgenotes van misdadigers veroordeeld wegens het koken van eten voor hun man.
26 jul 2023
Wanneer het afnemen van het Nederlanderschap een strafmaatregel is, moet de strafrechter daarover gaan en niet de bestuursrechter
Ad Corten, 26 juli 2023
Tijdens het debat in de Vaste Kamercommissie van Justitie op 7 juni liet minister Yesilgöz zich ontvallen dat het afnemen van het Nederlanderschap bij terrorisme veroordeelden eigenlijk een straf is, en niet een maatregel in het belang van de nationale veiligheid. In de woorden van de minister: “wanneer iemand zich schuldig heeft gemaakt aan een terroristisch misdrijf, verdient die het niet om Nederlander te zijn”. Daarom wordt het Nederlanderschap ook afgenomen bij vrouwen die getraumatiseerd zijn teruggehaald uit Syrië; die nooit geweld hebben gebruikt, en die na hun vrijlating vier kinderen hebben om voor te zorgen. Niemand kan zich voorstellen dat deze vrouwen een gevaar vormen voor de nationale veiligheid, maar toch wordt hun het Nederlanderschap afgenomen “in het belang van de veiligheid”. In werkelijkheid is dit natuurlijk gewoon een strafmaatregel, zoals de minister zich per ongeluk liet ontvallen.
Tot nu toe wordt de nationaliteit automatisch afgenomen door de IND en kan de gedupeerde daartegen in beroep gaan bij de bestuursrechter. Maar strafmaatregelen zijn het domein van de strafrechter en niet van de bestuursrechter. Daarom gaf de strafrechter in Rotterdam op 13 april al ongevraagd advies aan de bestuursrechter in het geval van het afnemen van de nationaliteit bij een van de teruggekeerde vrouwen. Het zou goed zijn wanneer de bestuursrechter ook erkent dat het hier niet gaat om de toepassing van een bestuurlijke maatregel, maar om een extra sanctie die wordt opgelegd bovenop de vrijheidsstraf.
24 juli 2023
Verslag debat Vaste Kamercommissie over terrorisme op 7 juni nu beschikbaar
Tweede Kamer, 7 juli 2023
De Tweede Kamer heeft onlangs het volledige verslag van het op 7 juni gehouden debat over terrorisme online gezet. Het is te downloaden van de site van de Tweede Kamer. Het originele verslag heeft geen pagina nummering; die heb ik zelf toegevoegd aan deze versie die ik op de website gezet heb.
Interessant is de vraag van Hanneke van der Werf (D’66) over het afnemen van de Nederlandse nationaliteit bij een Nederlands/Afghaanse uitreizigster op pagina 13-14. Het antwoord van de minister komt op pagina 46-47. Zij stelt eerst dat de situatie in het land van de tweede nationaliteit bij het besluit tot afnemen van het Nederlanderschap geen rol speelt. Haar prioriteiten zijn gericht op de veiligheid in Nederland. Wanneer Hanneke van der Werf haar wijst op de inconsistentie van haar redenering, verklaart de minister “We hebben met elkaar gezegd, en we hebben in de wet gegoten, dat iemand het recht op het Nederlanderschap heeft verloren op het moment dat hij zich schuldig maakt aan een terroristisch misdrijf en zich keert tegen alles waarvoor wij staan in dit land. Dan verdien je het niet om Nederlander te zijn, zeg ik kort samengevat. Daaraan gekoppeld wordt een inreisverbod. Als we je het land uit krijgen, mag je dus ook niet meer terugkeren. Voor degene die we op dat moment niet het land uit krijgen, blijft ondertussen de inzet: vertrek.”
De redenering van de minister blijft dus inconsistent. Het ene moment verklaart zij dat haar prioriteit de veiligheid is van Nederland, en het andere ogenblik dat mensen worden uitgezet omdat zij het niet verdienen Nederlander te zijn. Dan gaat het dus duidelijk om een strafmaatregel.
21 juli 2023
Petitie Europarlement aan Deense regering om kinderen terug te halen uit Syrië
Het Europarlement heeft een petitie gestuurd aan de Deense regering waarin wordt aangedrongen op repatriëring van vijf Deense kinderen die nog verblijven in kamp Roj. De petitie was een initiatief van de Deense journaliste Natascha Rée Mikkelsen van de actiegroep Repatriate the Children (RTC) Denmark.
De Deense kinderen verblijven nog in Syrië omdat de moeders weigeren hun kinderen af te staan. Eerder had de Deense regering de moeders hun Deense nationaliteit ontnomen, en zij worden daarom niet teruggehaald. De Deense regering wil alleen de kinderen terughalen, maar de moeders geven hiervoor geen toestemming.
Het Deense geval illustreert de problemen die ontstaan wanneer landen de nationaliteit afnemen bij onderdanen waarvan de kinderen dan in een onmogelijke situatie verzeild raken. Hetzelfde probleem speelt bij Nederlandse moeders van wie de nationaliteit is afgenomen of nog zal worden afgenomen.
20 juli 2023
Inhoudelijke zitting tegen teruggehaalde vrouw draait om vraag of echtgenoot lid was van IS
Ad Corten
In de vandaag gehouden inhoudelijke zitting tegen T. T. draaide alles om de vraag of haar echtgenoot wel of niet een actief lid was geweest van IS. Wanneer dat namelijk het geval was, wordt de vrouw schuldig gehouden aan het voorbereiden van terroristische misdrijven (omdat zij eten voor haar man gekookt heeft). Zij wordt dan veroordeeld wegens terrorisme; moet nog een paar jaar doorbrengen op de TA, loopt kans haar Nederlanderschap te verliezen (en haar kinderen), kan uitgezet worden of stateloos worden, krijgt geen uitkering, woning of verzekering, en geen verdere medische hulp. Was haar man niet in dienst van IS, dan wordt de vrouw niet veroordeeld wegens terrorisme en kan ze vrij de gevangenis uitlopen. De hele rechtszaak gaat dus niet om wat de vrouw zelf gedaan heeft, maar om wat haar man gedaan heeft.
Ik heb al eerder gewezen op deze vreemde rechtsgang waarbij niet gekeken wordt of de vrouwen zelf misdaden gepleegd hebben, maar waarbij ze louter veroordeeld worden om hetgeen hun man gedaan heeft. Nooit eerder zijn vrouwen in Nederland veroordeeld omdat zij eten gekookt hebben voor een man die misdadiger was. Zelfs de vrouwen van Taghi en Holledeer zijn niet hiervoor aangeklaagd.
Het OM was van mening dat er genoeg bewijs was voor het lidmaatschap de man van IS, en zijn vrouw derhalve schuldig was aan het voorbereiden van terroristische misdrijven. Gezien enkele verzachtende omstandigheden zoals verminderde toerekeningsvatbaarheid op het moment van uitreizen, eiste het OM niet het volle pond van 5 jaar onvoorwaardelijk, maar kwam het met een lagere eis van 42 maanden waarvan 12 maanden voorwaardelijk. Wanneer de rechtbank hierin meegaat, moet de vrouw nog minstens anderhalf jaar zitten, waarvan een groot deel op de TA. De advocaat stelde dat er geen harde bewijzen waren voor het lidmaatschap van de man van IS en dat de vrouw daarom vrijgesproken moest worden van de aanklachten.
De vrouw was te geëmotioneerd om nog een slotwoord te kunnen houden. Het enige dat zij uit kon brengen, was dat het verblijf op de TA erg zwaar was.
18 juli 2023
Franse grootouders en familieleden doen beroep op regering om resterende kinderen terug te halen uit Syrië
In een opinie artikel in het Franse blad Le Monde doen familieleden van de overgebleven kinderen in Syrië, verenigd in het Collectif des Familles Unies, een dringend beroep op de Franse regering om ook de resterende kinderen terug te halen uit Syrië. Dit naar aanleiding van de recente Franse bekendmaking om geen nieuwe kinderen meer op te halen uit Syrië omdat de resterende moeders weigeren van hun kinderen gescheiden te worden. De familieleden wijzen erop dat de moeders vaak niet in staat zijn om een goede beslissing te nemen doordat zijn sterk gehecht zijn aan hun kinderen; doordat ze fysieke wonden of psychische trauma’s hebben, of doordat ze nog steeds onder invloed van extremistische ideologieën verkeren. De familieleden pleiten ervoor dat Frankrijk met de Koerden een akkoord sluit – na navolging van Zweden – om de vrouwen en kinderen uit te zetten naar Iraaks Koerdistan, waarna ze door de Franse regering kunnen worden opgehaald. De huidige situatie, waarbij Frankrijk en ander landen aan Syrië geld geven om de vrouwen en kinderen tot in lengte van dagen in de detentiekampen te houden, is geen menswaardige oplossing.
Een vertaling van het Franse artikel is hier te lezen.
13 juli 2023
TA Magazine bedoeld om vrouwen in Zwolle vertrouwen te geven in Nederlandse maatschappij
Vandaag is de nieuwe editie van het TA Magazine verzonden aan de gedetineerde vrouwen in Zwolle. Naast het geven van informatie is het blaadje bedoeld om het vertrouwen van de vrouwen in de Nederlandse maatschappij te behouden of te herstellen. Door de harde aanpak van de vrouwen na hun aankomst in Nederland is dit vertrouwen tot onder het nulpunt gedaald. Dit is slecht voor hun toekomstige re-integratie, en ook voor de toekomst van hun kinderen.
Volgens de Nederlandse wet moet detentie altijd gericht zijn op terugkeer in de maatschappij (tweede artikel van de Penitentiaire Beginselenwet). Bij de vrouwen in Zwolle houdt de overheid zich niet aan dit beginsel; hun detentie is primair bedoeld om hen te straffen. Volgens de minister van J&V is het niet nodig om hen voor te bereiden op terugkeer in de maatschappij omdat zij na hun detentie toch uitgezet worden.
Door de vrouwen consequent als terrorist te behandelen, doet de Nederlandse overheid precies het tegenovergestelde van wat zij zou moeten doen: het herstellen van het vertrouwen van de vrouwen in de Nederlandse maatschappij. Daarmee ontneemt zij de vrouwen elke animo om zich na hun detentie te gaan inzetten voor het bestrijden van het nog aanwezige jihadisme in Nederland (volgens de NCTV nog steeds de grootste terroristische dreiging in Nederland).
Vertrouwen winnen begint met het geven van vertrouwen; dat weet elke psycholoog en iedereen met gezond verstand. Omdat de Nederlandse overheid het op dit punt volledig laat afweten, proberen wij met ons magazine (en daarnaast met onze brieven) de fouten van onze overheid te corrigeren en de vrouwen in Zwolle te laten zien dat er in Nederland ook nog mensen zijn die wél om hen geven.
7 jul 2023
Frankrijk stopt met terughalen vrouwen uit Syrië
Frankrijk is bij gebrek aan belangstelling gestopt met het terughalen van vrouwen en hun kinderen die naar het ’kalifaat’ van Islamitische Staat in Syrië trokken. Dinsdag nog was er een operatie waarbij tien Franse vrouwen en 25 kinderen uit kampen in Syrië werden overgebracht naar Frankrijk. Het was de vierde operatie in zijn soort, maar volgens een zegsman van de regering was het ook de laatste.
„Alle vrouwen die wilden terugkeren uit de kampen in Syrië, zijn inmiddels naar Frankrijk gebracht”, aldus de zegsman. Daarmee houden deze operaties op. Hij zei niet om hoeveel Françaises het gaat, maar eerder vernam het Franse persbureau AFP dat het circa tachtig sterk geradicaliseerde vrouwen betreft. Sinds 2019 heeft de Franse regering 57 vrouwen en 169 kinderen uit kampen in Syrië teruggehaald.
Zoals enkele dagen geleden al op deze website werd vermeld, weigeren vrouwen ook om terug te keren naar Frankrijk omdat ze weten dat ze dan van hun kinderen gescheiden worden.
4 juli 2023
Frankrijk repatrieert 24 kinderen en 10 vrouwen
Collectif des Familles Unies, 4 juli 2023
Frankrijk heeft zojuist 25 kinderen en 10 vrouwen gerepatrieerd uit het Roj-gevangenkamp in het noordoosten van Syrië. Dit is de vierde repatriëringsoperatie sinds juli 2022. De gerepatrieerde kinderen en vrouwen zaten al meer dan 4 jaar vast, sommigen meer dan 5 jaar.
Het ‘Colletif des Familles Unies’ wijst erop dat er nog steeds tientallen, zo niet honderd Franse kinderen achterblijven in de kampen. Frankrijk haalt alleen de kinderen op van wie de moeder daarmee instemt. Veel van de moeders weigeren dit, en de belangrijkste reden daarvoor is de angst om gescheiden te worden van hun kinderen met wie ze vier of vijf jaar heel nauw hebben samengeleefd in een tent. Door hen jarenlang samen in de steek te laten; door hen jarenlang te dwingen de slechtste levensomstandigheden samen te doorstaan, heeft Frankrijk gezorgd dat er een zeer hechte band tussen moeders en kinderen is ontstaan. De moeders kunnen zich niet kunnen voorstellen dat deze plotseling zou eindigen.
Hetzelfde geldt natuurlijk voor de Nederlandse moeders die vorig jaar zijn teruggehaald. De manier waarop zij in Nederland behandeld worden en gescheiden zijn van hun kinderen, heeft andere Nederlandse vrouwen die nog in Syrië verblijven, ervan doen afzien om ook naar Nederland terug te keren. Het gevolg is dat hun kinderen opgroeien in een IS-omgeving dankzij het beleid van de Nederlandse regering.
4 juli 2023
Raad van State verwerpt hoger beroep tegen intrekken Nederlanderschap bij terrorisme veroordeelde van Marokkaanse afkomst
De Raad van State heeft het hoger beroep verworpen tegen het afnemen van het Nederlanderschap bij een Nederlander van Marokkaanse afkomst die veroordeeld was voor terrorisme. De man was weliswaar niet in Syrië geweest maar hij was wel van plan geweest om uit te reizen. Hij was hiervoor in 2021 tot 18 maanden veroordeeld waarvan 12 maanden voorwaardelijk.
De advocaat van betrokkene betoogde dat er sprake was van dubbele bestraffing omdat het afnemen van het Nederlanderschap een automatisch gevolg was zijn veroordeling wegens terrorisme. De Raad vond echter dat intrekking van het Nederlanderschap geen bestraffende sanctie is en dat het daardoor niet in strijd is met het verbod op dubbele bestraffing. Ook was de Raad het niet eens het argument dat het intrekken van het Nederlanderschap bij burgers met dubbele nationaliteit een vorm van discriminatie was.
De uitspraak van de Raad (die overeenkomt met die tegen Maher H. in 2021) is merkwaardig gezien de eerdere kritiek van dezelfde Raad op het afnemen van het Nederlanderschap. Zo betoogde de Raad in 2015 in een advies aan de regering dat het bij intrekken van het Nederlanderschap om een “zeer ingrijpende, in beginsel onomkeerbare maatregel gaat” en dat “er voor een dergelijke ingrijpende maatregel zwaarwegende argumenten dienen te bestaan”.
In een nieuw advies aan de regering in 2021 stelde de Raad opnieuw dat “intrekking van het Nederlanderschap een zeer ingrijpende maatregel is voor de betrokkene”. Zij vroeg zich verder af in hoeverre de maatregel werkelijk bijdroeg aan de nationale veiligheid. In de woorden van de Raad: “Deze opvatting (dat afnemen van het Nederlanderschap nodig is voor de nationale veiligheid) geeft blijk van een beperkte visie op het begrip nationale veiligheid. Mede als gevolg van globalisering is de nationale veiligheid immers in toenemende mate gediend met internationale veiligheid en stabiliteit. Een maatregel die personen vanwege de potentiële dreiging die van hen uitgaat bewust buiten de grenzen van het Koninkrijk houdt, verplaatst het probleem naar andere – in dit geval vaak fragiele – staten. Ook uit het oogpunt van de bevordering van de internationale rechtsorde kunnen daar vraagtekens bij worden geplaatst”.
Nu zegt de Raad dat het intrekken van het Nederlanderschap ‘slechts een bestuurlijke maatregel is’. Is de Raad haar eerdere standpunt dat het om een “zeer ingrijpende maatregel” gaat die averechts kan werken op de nationale veiligheid, intussen helemaal vergeten?
3 jul
Vaste Kamercommissie debatteert over afnemen Nederlandse nationaliteit
Het onderwerp van de teruggekeerde vrouwen en hun kinderen verdwijnt uit de actualiteit. Dit blijkt uit het feit dat de vergadering van de Vaste Kamercommissie van J&V op 7 juni, waarbij weer gesproken werd over het afnemen van het Nederlanderschap bij de vrouwen, zonder enige ruchtbaarheid voorbij is gegaan. Pas bij toeval ontdekte ik onlangs de opname van dit debat.
Vanwege de geringe actualiteit hadden de linkse oppositiepartijen (PvdA, GroenLinks en SP) geen vertegenwoordigers naar dit debat gestuurd, waardoor het helemaal overheerst werd door rechts en extreemrechts. Hoe die denken over de teruggekeerde vrouwen is bekend. De enige die probeerde tegen de stroom in te gaan, was Hanneke van der Werf (D’66). Zij refereerde aan het artikel in de NRC van 19 maart over het afnemen van het Nederlanderschap bij S S., en aan de conclusie uit het laatste DTN rapport dat de grootste jihadistische dreiging in Nederland nu uit het buitenland kwam. Haar vraag was: ‘Hoe kun je ex-jihadisten uitzetten naar een land waar IS weer in opkomst is zodat ze zich daar weer bij hun jihadistische vrienden kunnen aansluiten en opnieuw een bedreiging vormen voor Nederland’. Een volkomen hypothetische vraag natuurlijk, want iedereen weet dat aansluiten bij IS het laatste is wat S.S. van plan is. Zij beschouwt het plan om haar naar Afghanistan te sturen eerder als een soort doodvonnis. Maar in de huidige situatie, waarbij een Kamermeerderheid alleen maar wil praten over bescherming van nationale veiligheid, was dit blijkbaar de enige mogelijkheid om het onderwerp aan te kaarten. Het is natuurlijk intriest dat de discussie met zo’n argument gevoerd moet worden, en niet met de argumenten dat afnemen van nationaliteit een disproportionele straf is; dat het discriminerend is t.a.v. burgers met dubbele nationaliteit, en dat ook terrorisme veroordeelden een tweede kans moeten krijgen.
28 jun
Vrouwen op de TA onderworpen aan dezelfde beperkingen als de zwaarste criminelen in Nederland
Nieuwsuur, 27 jun 2023
Gisteravond bracht het TV programma Nieuwsuur het bericht dat minister Weerwind van Rechtsbescherming een wetsvoorstel wil indienen om de bewaking van de zwaarste criminelen op de zogenaamde EBI’s (extra beveiligde inrichtingen) nog verder aan te scherpen. Dit in verband met pogingen van criminelen als Holleeder en Taghi om vanuit hun cel toch nog contact te onderhouden met de buitenwereld. Wetenschappers van de UVA die dit voorstel bekeken hadden in opdracht van het WODC vonden een verdere aanscherping van de beveiliging onnodig omdat die al zwaar genoeg was. Zij adviseerden de regering daarom het voorstel terug te trekken.
Uit de beschrijving van de beveiligingsmaatregelen op de EBI’s bleek dat deze precies hetzelfde zijn als die op de TA in Zwolle. De vrouwen in Zwolle worden dus precies hetzelfde behandeld als Taghi en Holleeder, wat betekent dat zijn aan strengere beperkingen onderhevig dan bijvoorbeeld criminelen die ‘alleen maar’ een moord gepleegd hebben.
Iedereen weet dat de vrouwen in Zwolle nooit in hun leven geweld hebben gebruikt of plannen daartoe gemaakt hebben. Zij voldoen ook niet aan de definitie van terrorist zoals die door de AIVD gehanteerd wordt. De absurde beperkingen van hun vrijheid zijn dus volstrekt overbodig uit veiligheidsoogpunt. Deze dienen alleen maar om de vrouwen het leven zo onaangenaam mogelijk te maken en hen op die manier extra te straffen. En dat mag niet volgens artikel 2.3 van de Penitentiaire Beginselenwet (PWB).
26 jun
Commentaar op CPT rapport verzonden aan Raad van Europa
Ad Corten, 26 juni 2023
In een brief aan de Raad van Europa heb ik gewezen op de tekortkomingen in het rapport van het Comité ter voorkoming van marteling (CPT) dat vorige week is uitgekomen. Deze tekortkomingen heb ik twee dagen geleden al toegelicht in het vorige bericht op deze site.
De vrouwen op de TA in Zwolle ervaren hun voortdurende vernedering en de zware beperking van hun vrijheid als een vorm van geestelijke marteling. Het is belangrijk dat het Europese Comité ter vermijding van marteling hiervan op de hoogte is. Nederland profileert zich altijd graag als een voorvechter van mensenrechten, maar op de TA in Zwolle is daar weinig van te merken.
De brief aan de Raad van Europa is hier te lezen.
24 jun
Europese comité tegen marteling laat zich bij bezoek aan TA Zwolle zand in ogen strooien
European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment (CPT). Report to the Government of the Netherlands on the periodic visit to the Kingdom of the Netherlands carried out from 10 to 25 May 2022. 23 juni 2023
Het Europese comité voor de Preventie van Foltering en Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Bestraffing heeft gisteren zijn rapport uitgebracht van het routinebezoek aan Nederland in mei 2022. Het comité heeft daarbij ook een bezoek gebracht aan de TA in Zwolle. Hoewel het comité wel de vinger weet te leggen op een aantal mistoestanden op deze TA zoals de overdreven beveiliging en de onnodige visitaties, ziet het de meest belangrijke punten over het hoofd. Zo heeft het comité zich laten vertellen dat er voor de gedetineerden op de TA elke 12 maanden een evaluatie plaats vindt (pagina 48). Het comité heeft niet ontdekt dat dit niet geldt voor gedetineerden die verdacht worden van, of veroordeeld zijn wegens terrorisme, d.w.z. voor alle gedetineerden op de TA. De vrouwen in Zwolle zijn op de TA geplaatst zonder dat er gekeken is naar het reële gevaar dat er van hen uitgaat, en zij blijven daar hun hele detentie zonder dat er jaarlijks gekeken wordt of dat nog wel nodig is.
Verder stapt het comité wel heel luchtig heen over de belangrijkste beperking voor de vrouwen op de TA, te weten het geringe contact met hun kinderen. Het comité schrijft dat de vrouwen na aankomst in Nederland “vaak gescheiden waren geweest van hun kinderen”. Het vertelt niet dat alle vrouwen permanent van hun kinderen zijn gescheiden, en erger nog, dat ze hun kinderen daarna nauwelijks meer te zien krijgen.
Maar het allerbelangrijkste bezwaar tegen het verblijf van de vrouwen op de TA ligt natuurlijk buiten het domein van het comité, en dat is de ongeldige reden voor het verblijf van de vrouwen op de TA. De vrouwen zijn geen terrorist; zij hebben nooit aanslagen gepleegd en zij verspreiden geen radicale gedachten. De enige reden waarom zij op de TA zitten, is de politieke druk om deze vrouwen hard te straffen, en de TA wordt als middel daarvoor gebruikt. Dat is niet alleen onrechtvaardig, maar het gaat ook lijnrecht in tegen de Nederlandse wet (artikel 2.3 van de PBW).
De vrouwen op de TA hebben in recente brieven meermalen aangegeven dat zij hun verblijf daar beschouwen als geestelijke marteling. Het zou goed zijn wanneer Europese EU comité op korte termijn opnieuw een bezoek zou brengen aan de TA om zijn huiswerk over te doen.
20 jun
Onnodige beperkingen voor de vrouwen op de TA in Zwolle
Ad Corten, 20 juni 2023
Terroristenafdelingen zijn oorspronkelijk opgezet om het uitdragen van radicale ideeën door gedetineerden onder medegevangenen tegen te gaan. Met het oog hierop gelden er op de TA speciale beperkingen. Veel van deze beperkingen zijn echter onnodig uit oogpunt van veiligheid. Dit geldt in het bijzonder voor de vrouwen op de TA in Zwolle. Geen van deze vrouwen heeft ooit aanslagen gepleegd of beraamd. Zij voldoen daarmee niet aan de definitie van “terrorist” zoals die door de AIVD gegeven wordt. Het is volstrekt onlogisch om te veronderstellen dat er van hen enig gevaar uitgaat. Hun vrijheidsbeperkingen op de TA zijn dan ook uitsluitend bedoeld als extra strafmaatregelen. Dit wordt toegegeven door beleidsambtenaren van DJI. Het is ook al eerder genoemd door Yola Wanders, de ex-directeur van de TA in Vught.
Het zou goed zijn wanneer rechters bij de bepaling van de strafmaat voor de vrouwen rekening houden met het absurd zware regime waaronder de vrouwen op de TA moeten leven. Ter informatie van de advocaten die de vrouwen verdedigen, heb ik een overzicht gemaakt van alle beperkingen op de TA Zwolle die onnodig zijn uit oogpunt van veiligheid, en die alleen uitgelegd kunnen worden als extra strafmaatregel.
19 jun
Kinderen gestraft voor misstap moeder
Nederlands Dagblad 9 juni 2023, klik hier voor pdf
Pas vandaag kwam ik erachter dat het ND een opinie artikel van mij al op 9 juni had gepubliceerd. Het artikel gaat over de ongelijke behandeling van kinderen van de vrouwen op de TA in Zwolle vergeleken met de kinderen van vrouwen op de reguliere afdeling. De kinderen van moeders op de TA mogen hun moeder minder vaak en korter bezoeken, en zij mogen ook geen gebruik maken van de kindvriendelijke ontvangstzaal met speeltoestellen voor kinderen van reguliere gevangenen. Bij hun bezoek zijn er geüniformeerde bewakers aanwezig waar de kinderen bang voor zijn, en de kinderen krijgen – in tegenstelling tot kinderen van andere vrouwen – geen versnaperingen uitgedeeld door de bewakers. Minister Weerwind heeft nog steeds geen gevolg gegeven aan onze oproep om de bezoekregeling voor de kinderen aan hun moeder te verruimen. Het ministerie vindt blijkbaar dat niet alleen de moeders op de TA, maar ook hun kinderen extra gestraft moeten worden.
19 jun
Juristen kraken hogere maximumstraf voor deelname aan terroristische organisatie
Volkskrant, 19 juni 2023, hier ook te lezen als pfd
Het voornemen van het kabinet om de maximale straf voor deelname aan een terroristische organisatie te verhogen naar twintig jaar cel, krijgt veel kritiek van juristen. Met het wetsvoorstel komt het kabinet een afspraak uit het coalitieakkoord na.
Het in 2004 ingevoerde strafmaximum ligt nu op vijftien jaar. Dat is gebaseerd op Europese regelgeving en is sinds de inwerkingtreding ongewijzigd gebleven. De Nederlandse Orde van Advocaten, de Raad voor de Rechtspraak en de Raad van State vinden het huidige maximum hoog genoeg en zien geen toegevoegde waarde in verhoging van de celstraf.
Het nu ingediende wetsvoorstel is het zoveelste symptoom van de blinde heksenjacht die minister Yesilgöz voert op mensen die zij verdenkt van terrorisme. Volgens alle betrokken deskundigen heeft het wetsvoorstel geen enkele toegevoegde waarde. De nu bestaande maximumstraf van 15 jaar is de afgelopen jaren al geen enkele maal toegepast.
17 jun
Vrouwen op TA volkomen rechteloos
Ad Corten, 17 juni 2023
De afgelopen weken zijn er enkele vrouwen vanuit de terroristen afdeling (TA) rechtstreeks vrijgelaten, hetzij omdat de rechter besloot dat de aanklacht wegens terrorisme ongegrond was (Nikki S.), of doordat het OM besloot het voorarrest te schorsen. Het feit dat gedetineerden de ene dag nog opgesloten zitten op de TA omdat zij een gevaar vormen voor de samenleving en de volgende dag vrij rondlopen op staat, roept de vraag op of zij in één nacht veranderd zijn van gevaarlijke terroristen in normale burgers. Of waren ze vóór hun vrijlating eigenlijk al niet meer gevaarlijk?
De vrouwen zitten op de TA omdat zij verdacht worden van, of veroordeeld zijn wegens, terrorisme. Zij worden zwaarder beveiligd dan moordenaars, en zij hebben geen enkele manier om hiertegen in beroep te gaan. Volgens artikel 26b van de SPOG (Regeling selectie, plaatsing en overplaatsing van gedetineerden) moet er bij gedetineerden op de TA weliswaar elke 12 maanden gekeken worden of zij nog steeds gevaarlijk zijn, maar deze regel geldt niet voor terrorisme verdachten of veroordeelden. Een merkwaardige artikel want op de TA zitten natuurlijk alleen mensen die van terrorisme verdacht worden of daarvoor veroordeeld zijn. Voor gedetineerden op de TA wordt dus nooit gekeken of hun verblijf op de TA nog wel gerechtvaardigd is.
De definitie van terrorisme volgens de AIVD is ‘Het uit ideologische motieven (voorbereiden van het) plegen van op mensenlevens gericht geweld of het veroorzaken van maatschappij-ontwrichtende schade, met als doel (een deel van) de bevolking ernstige vrees aan te jagen, maatschappelijke veranderingen te bewerkstelligen en/of politieke besluitvorming te beïnvloeden.’ De vrouwen op de TA beantwoorden op geen enkele manier aan deze definitie. Zij hebben nooit in hun leven een aanslag gepleegd of voorbereid. In werkelijkheid worden zij dan ook niet op de TA geplaatst omdat er van hen een dreiging uitgaat, maar alleen om hen extra te straffen.
Het regime op TA werd door Amnesty International in 2017 al betiteld als onmenselijk en onnodig. Amnesty had het toen nog over echte terroristen die werkelijk aanslagen gepleegd hadden of voorbereid. De vrouwen die vorig jaar terugkeerden in Nederland zijn geen terroristen en voor hen is het strenge regime helemaal onrechtvaardig en onmenselijk.
15 juni
Kinderbescherming stond vier jaar geleden al klaar om de kinderen op te vangen
NRC, 2 februari 2019, als pdf hier te lezen
Uit een interview van de NRC met medewerkers van de Raad voor de Kinderbescherming in februari 2019 blijkt dat Jeugdzorg op dat moment al helemaal klaar stond om de kinderen op te vangen. De voorbereidingen waren getroffen nadat in 2017 de ministeries van Justitie en Veiligheid en van VWS aan de RvdK gevraagd hadden een terugkeerplan op te stellen voor de kinderen van ‘uitreizigers’ naar oorlogsgebieden.
Uitvoering van dat plan leek in februari 2019 nog slechts een kwestie te zijn van maanden, en men was druk bezig de opvang van de kinderen zo goed mogelijk te regelen. Volgens de RvdK was het belangrijk dat het contact van de kinderen met de moeders goed geregeld zou worden, en dat er sprake zou zijn van een gesmeerd verloop van het bezoek van de kinderen aan hun moeders in de gevangenis.
Helaas verliep de terugkeer van de moeders en kinderen minder voorspoedig dan in 2019 werd aangenomen. Door de afwijzende opstelling van het “christelijke” CDA was er jarenlang geen politieke steun voor terughalen in de Tweede Kamer (zelfs op dit moment heeft het CDA zijn standpunt nog niet gewijzigd). Terughalen gebeurde uiteindelijk pas in 2022, en dan nog alleen om de moeders te kunnen straffen. En van een “gesmeerd bezoek” van de kinderen aan hun moeders in de gevangenis is op dit moment ook nog steeds geen sprake. De kinderen mogen hun moeder slechts eenmaal per zes weken gedurende een uurtje bezoeken, en dan nog in een ruimte die daarvoor niet geschikt is.
De houding van onze regering en parlement tegenover deze vrouwen en kinderen tijdens de afgelopen 4 jaar getuigt van een on-Nederlandse rancune en kleinzieligheid; een kleinzieligheid die de NRC en de RvdK in 2019 niet aan zagen komen.
1 juni
Jihadistische dreiging in Nederland volgens NCTV toegenomen. Waarom zetten we teruggekeerde vrouwen niet in als tegengif?
NCTV 30 mei 2023
In de nieuwste aflevering (Nr. 58) van de serie “Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland” laat de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) weten dat de dreiging van jihadistische aanslagen in Nederland is toegenomen. Hoewel de dreiging vooral vanuit het buitenland afkomstig is, zijn er ook in Nederland naar schatting zo’n vijfhonderd mannen en vrouwen die nog steeds het IS gedachtegoed aanhangen.
Op de Terroristen Afdeling in Zwolle zitten een twintigtal vrouwen die indertijd zijn vertrokken naar Syrië; daar aan den lijve ondervonden hebben wat het kalifaat in werkelijkheid inhield, en die nu staan te popelen om andere jongen mensen te waarschuwen voor de gevaren van het jihadisme. Deze vrouwen kunnen een krachtig tegengif vormen voor het nog steeds sluimerende jihadisme in ons land. En wat doen we met deze vrouwen? We nemen hun kinderen af, we straffen hen zo zwaar mogelijk op de TA, nemen hen de Nederlandse nationaliteit af, en zetten hen uit naar het buitenland. Ons meest effectieve wapen tegen het jihadisme gooien we daarmee overboord. En de NCTV maar waarschuwen dat de jihadistische dreiging toeneemt.
27 mei
In Zweden zijn praktisch alle teruggekeerde kinderen verenigd met hun moeders
Return the Children, 23 mei 2023
In een WhatsApp bericht aan het International Repatriation Network geeft Bea Eriksson van het RTC Zweden een update van de situatie in Zweden. Hier zijn tussen september 2021 en mei 2022 in totaal 12 vrouwen en 23 kinderen teruggehaald. Na een moeizaam eerste jaar waarin moeders en kinderen gescheiden waren en er processen gevoerd werden over de voogdij, zijn nu alle kinderen verenigd met de moeders op twee uitzonderingen na. RTC heeft hierbij een rol gespeeld door op verzoek van de families in de rechtszaal te getuigen hoe belangrijk de rol van de moeders is voor de psychologische gezondheid van de kinderen. Met de moeders en kinderen gaat het intussen goed; sommige moeders hebben hun naam veranderd en zijn begonnen aan een universitaire studie.
Er zitten nog enkele Zweedse kinderen en moeders in Syrië, maar de Zweedse regering doet geen pogingen om hen terug te halen. Dit houdt verband met de komst van een rechtse regering, en ook met de tegenstand van Turkije tegen het NAVO lidmaatschap van Zweden. Daardoor wil Zweden de Turken niet verder tegen zich in het harnas jagen door met de Koerden te onderhandelen over de teruggave van de moeders en kinderen.
24 mei
Is het draconische regime op de TA de laatste jaren werkelijk afgezwakt?
Ad Corten, 24 mei 2023
De NRC schreef op 13 april: “Terroristenafdelingen hebben hun langste tijd gehad. Na zo’n twee decennia ervaring is het draconische regime er afgezwakt. De vele visitaties zijn teruggedrongen, er is arbeid mogelijk, bezoek is verruimd. Het komt ook voor dat terreur-veroordeelden na een derde van hun straf worden doorgeplaatst naar een reguliere gevangenis.”
Dat is een wat al te optimistische inschatting. De visitaties na familiebezoek gaan nog steeds gewoon door. Eén van de vrouwen op de TA weigert bezoek van familieleden vanwege de kans dat na het bezoek “het rode lampje” gaat branden ten teken dat zij uit de kleren moet. Dit brengt bij haar zoveel trauma’s naar boven uit haar tijd in Koerdische gevangenissen dat zij geen bezoek van familie of vrienden durft te ontvangen. De meeste vrouwen op de TA hebben ernstige trauma’s overgehouden aan hun verblijf in de Koerdische kampen, maar van psychologische hulp is er op de afdeling geen sprake. Wanneer de vrouwen naar de reguliere afdeling overgeplaatst worden, kunnen zij daar meer hulp krijgen. Maar die overplaatsing gebeurt alleen wanneer zij niet in beroep gaan en zich neerleggen bij hun veroordeling wegens terrorisme. En wanneer zij veroordeeld zijn voor terrorisme, wordt hun het Nederlanderschap ontnomen (bij dubbele nationaliteit) en lopen ze grote kans hun kinderen te verliezen. Zij mogen dus kiezen tussen psychologische hulp voor zichzelf of het behoud van hun kinderen.
Hoezo “afzwakking van het draconische regime” ?
23 mei
Vrouwen beschrijven verblijf op de TA als geestelijke marteling
Ad Corten, 23 mei 2023
Ondanks al onze protesten is er nog geen enkele verlichting gekomen van het regime op de TA in Zwolle. De vrouwen leven nog steeds in drie streng gescheiden groepen en mogen na overplaatsing van de ene groep naar de andere geen enkel contact meer hebben met vriendinnen uit hun oude groep. Zij zitten 19 uur per dag opgesloten in hun cel en in het weekend zelfs 21 uur. Ontvangen van boeken is verboden, evenals tuinieren. Hun kinderen mogen ze nog steeds maar eens in de 6 weken ontvangen, en dan slechts gedurende een uurtje, omringd door bewakers, in een kind-onvriendelijke ruimte. En de vrouwen met dubbele nationaliteit krijgen nog steeds te horen dat hun Nederlanderschap zal worden afgenomen en dat ze het land zullen worden uitgezet.
Eén van de vrouwen omschreef het verblijf op de TA onlangs als geestelijke marteling. Zij had bij de Koerden zowel lichamelijke als geestelijke marteling meegemaakt, maar de laatste was het ergste. “Bij lichamelijke marteling werden je blauwe plekken na enkele dagen weer minder, maar geestelijke marteling is iets dat steeds doorgaat en waar je uiteindelijk erg moe en depressief van wordt”.
21 mei
IND heeft geen tijd om Syrische oorlogsmisdadigers op te sporen, maar wel om Nederlandse vrouwen het land uit te zetten
Syrische vluchtelingen in Nederland lopen hier hun folteraars tegen het lijf. Tientallen beulen die onder het regime van president Bashar al-Assad in Syrië mensen hebben gemarteld, lopen vrij rond in Nederland, melden Trouw en het radioprogramma Argos vandaag. Sommige deskundigen schatten dat het gaat om 50 tot 100 oorlogsmisdadigers. Blijkbaar heeft de IND onvoldoende mankracht om alle buitenlandse vluchtelingen die Nederland binnenkomen voldoende te checken.
Waar de IND wél veel tijd aan besteedt, is het uitzetten van een 15-tal Nederlandse vrouwen naar het buitenland. Deze vrouwen, die eerder werden teruggehaald uit Syrië, wordt op last van de minister hun Nederlanderschap ontnomen omdat zij een gevaar zouden vormen voor de nationale veiligheid. Nu er steeds meer van deze vrouwen voor de rechtbank hebben gestaan, blijkt er van hen geen enkel gevaar uit te gaan. Zij zijn indertijd, al dan niet gedwongen, met hun man meegereisd naar Syrië en hebben zich daar beziggehouden met het huishouden en de verzorging van hun kinderen. De beschuldigingen van oorlogsmisdaden, slavernij en plundering waar het OM mee komt, blijken ongegrond te zijn. Wanneer je de vrouwen persoonlijk ontmoet, blijken het hele normale Nederlandse vrouwen te zijn die alleen maar dromen van een rustig bestaan in Nederland samen met hun kinderen. Het uitzetten van deze vouwen is een obsessie van de minister en de rechtse partijen. De IND capaciteit die hiermee gemoeid is, zou voor belangrijkere zaken ingezet kunnen worden.
18 mei
Gebrek aan postzegels belemmert communicatie vrouwen op TA met buitenwereld
Ad Corten, 18 mei 2023
Voor de vrouwen op de TA in Zwolle is het schrijven van brieven de enige mogelijkheid om contact te houden met de buitenwereld (afgezien van het familiebezoek ). Corresponderen met mensen buiten de gevangenis is voor hen belangrijk om vertrouwen te houden in de Nederlandse maatschappij en te merken dat niet heel Nederland hen als gevaarlijke terroristen beschouwt. Op de TA worden zij op dezelfde wijze behandeld als zware criminelen van het kaliber Taghi, en dat werkt op den duur zeer deprimerend. Deze vrouwen hebben nooit in hun leven geweld gepleegd; het enige dat zij gedaan hebben, is hun man volgen naar Syrië en daar voor de kinderen zorgen. In hun brieven beschrijven zij hun intense verdriet dat die kinderen bij aankomst in Nederland zijn afgenomen, en dat zij nu in hun eentje in hun cel zitten (in het weekend 21 uur per etmaal). Sommigen zijn sterk en proberen zich ondanks alles staande te houden, maar anderen beginnen langzaam gek te worden van verdriet en wanhoop.
Brieven schrijven is voor hen de enige manier om zich te uiten. Maar dan moeten ze wel postzegels hebben, en daar konden ze de afgelopen maanden moeilijk aan komen. Soms sparen ze brieven een paar weken op en sturen er dan meerdere tegelijk. Wij mogen hen geen postzegels sturen; kennelijk omdat zij op de sanctielijst staan. Wanneer wij extra postzegels bijsluiten in onze brieven, worden die er door de bewaking uitgehaald. Ongefrankeerde brieven versturen (wat ik hen eerder had aangeraden), is verboden door de directie. De enige manier voor hen om aan geld te komen voor het kopen van extra dingen (zoals postzegels), is het inpakken van vaatwastabletten waarmee zij 90 cent per uur verdienen (tot een maximum van € 16 per week).
12 mei
Behandel Syriëgangers met dubbele nationaliteit niet anders dan de rest
In de Volkskrant staat vandaag een opinie artikel waarin ik wijs op de discriminatie van Syriëgangers van allochtone afkomst ten opzichte van degenen met alleen de Nederlandse nationaliteit. Bij de eerste groep wordt de Nederlandse nationaliteit afgenomen en worden zij daarna het land uitgezet. Bij Syriëgangers van autochtone afkomst gebeurt dit niet omdat zij na het afnemen van hun Nederlanderschap stateloos zouden worden.
Het verschil in behandeling tussen beide groepen is in flagrante strijd met artikel 1 van onze Grondwet dat stelt dat alle inwoners van ons land op gelijke manier behandeld moeten worden. Wanneer de minister en haar rechtse achterban vinden dat Nederlanders van allochtone afkomst op andere manier behandeld mogen worden dan autochtone Nederlanders, zullen zij eerst de Grondwet moeten wijzigen.
Voor scan van papieren versie klik hier.
12 mei
Kinderen van vrouwen op TA gestraft door bezoek aan moeder in kind-onvriendelijke omgeving
Ad Corten, 12 mei 2013
Er is nog steeds geen verandering gekomen in de bezoekregeling van kinderen aan hun moeders op de TA. Minister Weerwind en de directie van de gevangenis beweren nog steeds dat de moeders hun kinderen wekelijks mogen ontvangen, maar van de moeders zelf horen wij dat dit pertinent onjuist is. Het moeder/kind bezoek is slechts eens in de zes weken, en het vindt plaats in dezelfde onvriendelijke ruimte waar de gedetineerden hun familie ontvangen. De enige decoratie hier is een grote foto van een oude gevangenismuur (!), en er zijn voortdurend bewakers in uniform bij aanwezig. Dit maakt de kinderen angstig en zij zijn bang dat zij door de bewakers geslagen zullen worden, net zoals dit gebeurde door geüniformeerde bewakers in de Koerdische kampen.
Moeders op de reguliere afdeling mogen hun kinderen eenmaal per vier weken gedurende 2 uur ontvangen. Dit gebeurt in een kindvriendelijke ruimte met een speelkussen, trampoline, en bewakers in normale kleren die drankjes en koekjes voorde kinderen meebrengen. De vraag is waarom de moeders op de TA hun kinderen ook niet in deze ruimte en op dezelfde wijze mogen ontvangen. De moeders op de TA hebben doorgaans een nog sterkere band met hun kinderen dan gewone moeders omdat zij in alle jaren in de Koerdische kampen de enige ouder waren waar de kinderen zich aan vast konden klampen. Waarom moeten die kinderen na alle ellende in de kampen nu nog eens extra gestraft worden door het contact met hun moeders te beperken en dit in een kind-onvriendelijke ruimte te laten plaatsvinden?
9 mei
Beroep op CDA fractieleider Heerma om afnemen Nederlanderschap niet langer te steunen
Ad Corten, 9 mei 2023
Ondanks kritiek van haar eigen ambtenaren (Inspectie van J&V), de Raad voor de Strafrechtstoepassing, NCTV, Reclassering Nederland en burgemeesters van grote steden, houdt minister Yesilgöz vast aan haar beleid om terrorisme veroordeelden met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap te ontnemen. Ook al is de kans groot dat de bestuursrechter in individuele gevallen dit besluit terug zal draaien, toch vormt de constante dreiging van uitzetting en de vraag wat er met dan met de kinderen zal gebeuren, een vorm van geestelijke marteling van de vrouwen in Zwolle.
De minister houdt vast aan haar beleid omdat zij zich in de Kamer gesteund weet door het CDA en de rechtse partijen. De kans dat VVD en PVV van standpunt zullen veranderen is minimaal, maar voor het CDA is het gezien zijn christelijke principes natuurlijk erg vreemd dat de partij meegaat in dit inhumane beleid. Vandaar dat ik fractievoorzitter Heerma weer een brief geschreven heb om aan te dringen op aanpassing van het CDA standpunt. Wanneer het CDA overstag gaat, heeft de minister niet langer een meerderheid in de Kamer.
7 mei
Vrouwen in Zwolle bezorgd over hoger beroep van Openbaar Ministerie
Ad Corten, 7 mei 2023
Het besluit van het OM om in hoger beroep te gaan tegen het vonnis van de rechtbank in Rotterdam leidt tot grote bezorgdheid bij de betreffende vrouwen. Het besluit is niet van invloed op het tijdstip waarop de vrouwen vrijkomen. Omdat het hoger beroep wel 1,5 jaar kan duren, worden de vrouwen voorlopig vrijgelaten op het tijdstip dat de rechtbank op 13 april heeft aangegeven. Wanneer er op dat moment echter een hoger beroep loopt, krijgen ze hun kinderen niet terug van Jeugdbescherming omdat er een kans is dat de moeders later weer terug moeten naar de cel. Om dezelfde reden zullen de gemeentes afwachtend zijn met het regelen van huisvesting en verdere hulp. De vrouwen moeten tot het moment van hun vrijlating op de TA blijven, en krijgen dus geen kans om zich voor te bereiden op hun vrijheid. En daarnaast speelt natuurlijk voor de meeste vrouwen ook nog het probleem met het afnemen van hun Nederlanderschap.
Terwijl ieder normaal mens vindt dat de vrouwen intussen wel genoeg gestraft zijn, draaien de ambtelijke molens – aangestuurd door een minister met een sterke persoonlijke afkeer van de vrouwen – intussen blijkbaar nog gewoon door.
6 mei
IS-vrouwen in Iraakse gevangenis in hongerstaking
Honderden voormalige IS-vrouwen die lange straffen uitzitten in een gevangenis in de Iraakse hoofdstad Bagdad zijn al meer dan twee weken in hongerstaking. De BBC heeft videobeelden van uitgemergelde vrouwen die op de stenen vloer van hun cel liggen. De meer dan vierhonderd vrouwen, die getrouwd zijn geweest met strijders van IS (Islamitische Staat), protesteren tegen de onmenselijke manier waarop ze worden behandeld, en ook tegen de manier waarop ze zes jaar geleden zijn veroordeeld. Ze zitten lange celstraffen uit, van 15 jaar tot levenslang, en sommigen zijn zelfs ter dood veroordeeld. Onder de gevangenen zouden veel buitenlandse vrouwen zijn, uit onder meer Rusland, Turkije, Frankrijk, Duitsland en de Verenigde Staten. In de Rusafa-gevangenis ten oosten van Bagdad zitten ook meer dan honderd kinderen schat de BBC. De gevangenis is zwaar overbevolkt. De BBC zegt dat soms wel 40 mensen één cel moeten delen.
Zoals bekend is onze eigen minister van justitie, Dilan Yesilöz, altijd voorstander geweest van het berechten van Nederlandse vrouwen in de regio. Zij was vorig jaar fel tegen het terughalen van de Nederlandse vrouwen en kinderen uit Syrië.
6 mei
IND bezoekt Nederlandse vrouw in PI Zwolle om uitzetting naar Afghanistan te bespreken
Ad Corten, 6 mei
Wie gedacht had dat de IND na alle kritiek van de rechtbank in Rotterdam en andere overheidsinstanties even pas op de plaats zou maken bij de uitzetting van de 33-jarige vrouw bij wie in december het Nederlanderschap werd afgenomen, komt bedrogen uit. Deze week kreeg zij in haar cel op de Terroristen Afdeling in Zwolle bezoek van twee medewerkers van de Dienst Terugkeer en Vertrek. Die kwamen met haar de praktische details van haar terugkeer naar Afghanistan bespreken. De plannen van de IND om deze vrouw over te dragen aan de Taliban worden dus nog steeds gewoon doorgezet.
4 mei
Chadia B. overgeplaatst van TA naar medische afdeling
Ad Corten, 4 mei 2023
Gisteren is Chadia B. eindelijk overgeplaatst van de terroristen afdeling naar het PPC (penitentiair psychiatrisch centrum); een afdeling van de PI die onder de TA zit, en waar de gedetineerden veel meer zorg krijgen. De overplaatsing volgde na een bezoek van een delegatie van de DJI (Dienst Justitiële Inrichten) aan de PI. Dit was de eerste maal dat ambtenaren van het ministerie de moeite namen om zelf te komen kijken op de TA, en te zien hoe de maatregelen die zij achter hun bureau bedenken, in de praktijk uitwerken. Blijkbaar heeft de aanblik van Chadia, die invalide is en zich alleen in een rolstoel of op handen en voeten kan verplaatsen, hen doen beseffen dat de TA voor haar toch niet de juiste plek was.
Het is natuurlijk een schande dat Chadia een half jaar op de TA heeft moeten doorbrengen. Dit was het gevolg van het regeringsbeleid dat iedereen die naar Syrië was vertrokken, per definitie een terrorist was, en dat alle terroristen op de TA moesten worden ondergebracht. Er is al vaak gewezen op de onredelijkheid van dit systeem. De uit Syrië teruggekeerde vrouwen vormen geen gevaar voor de samenleving, en het is onzinnig om hen te behandelen als gevaarlijke terroristen. Het geval van Chadia, die doodziek terugkeerde uit Syrië en niet eens in staat was om te lopen, illustreert de absurdheid van de Nederlandse aanpak.
3 mei
Nederlandse generaal Van Uhm sprak in 2014 respect uit voor Syriëgangers
Tijdens de afgelopen rechtszaken tegen de teruggekeerde vrouwen uit Syrië hamerde het OM er steeds op dat de vrouwen indertijd naar Syrië vertrokken in het volle bewustzijn van de gruweldaden die door IS gepleegd werden, en dat dit reden is om hen aan te klagen wegens het zich aansluiten bij een terroristische organisatie. In werkelijkheid is er waarschijnlijk geen enkele vrouw geweest die werkelijk besefte wat voor gruweldaden IS pleegde. De meesten gingen naar Syrië om hun man te volgen, of uit idealistische motieven.
Dit laatste gold zelfs voor een deel van de mannen die vertrokken. Nog op 4 mei 2014 verklaarde de ex-commandant van de Nederlandse strijdkrachten, generaal Peter van Uhm dat hij respect had voor de jongens die naar Syrië vertrokken om daar te vechten tegen Assad. Van Uhm verloor zijn zoon in Afghanistan die daar vocht tegen de Taliban. Desondanks kon hij zich verplaatsen in de geest van de idealistische jongeren die naar Syrië vertrokken met de bedoeling de wereld te verbeteren.
Waarschijnlijk moet je zelf idealist zijn (of het ooit zijn geweest) om je te kunnen verplaatsen in de geest van andere idealisten, zelfs wanneer die verkeerde keuzes maken. Idealisten zijn mensen die hun veilige en comfortabele bestaan opgeven om iets voor andere mensen te betekenen. De Nederlanders die tegenwoordig – met de kennis van achteraf – iedereen die naar Syrië vertrok veroordelen, hebben zelf waarschijnlijk nooit hun nek uitgestoken om anderen te redden. En wanneer je zelf nooit iets idealistisch doet, kun je natuurlijk ook geen fouten maken.
Van Uhm in 2014: “De vraag of hun omgeving en onze maatschappij wel zijn best heeft gedaan om deze mensen in de goede richting te houden, wordt te weinig gesteld. Je moet deze jonge mensen proberen te begrijpen, anders kun je ze ook niet verder helpen”. Die uitspraak is op dit moment zeker ook van toepassing op de vrouwen die destijds vertrokken in een vlaag van idealisme, en waarvoor we nu geen enkel begrip tonen.
28 apr
Kamerbrief over kosten opvang terugkeerders
Dilan Yesilgöz, 26 april 2023
In een Kamerbrief van 26 april geeft minister Yesilgöz een overzicht van de kosten die gemoeid zijn met de opvang van uitreizigers na terugkeer. Dit naar aanleiding van vragen die hierover gesteld waren in het commissiedebat terrorisme en extremisme van 24 november 2022 (door Caroline van der Plas). Het is niet te verbazen dat deze kosten hoog zijn. Zo kost een dag detentie op de terroristenafdeling € 635, veel meer dan de gemiddelde kostprijs van een cel in het gevangeniswezen. Volgens de minister: “Het overgrote deel van deze meerkosten wordt besteed aan personeel. Vanwege de kleinschaligheid en veiligheidsmaatregelen van de afdeling is de personeelsinzet hoger dan bij andere regimes”. Het is de vraag of al deze maatregelen echt nodig zijn. In februari jl. concludeerde de Raad voor de Strafrechttoepassing dat er op de TA sprake is van overbeveiliging. Zelfs wanneer kinderen hun moeder op de TA bezoeken, kan dat alleen onder toezicht van een aantal bewakers.
De hoge kosten van de opvang van terugkeerders zijn een direct gevolg van de roep van rechtse partijen om zware straffen voor deze groep. Zo moeten zij tijdens hun voorarrest verplicht worden ondergebracht op de (dure) terroristenafdeling, en moeten zij zo hoog mogelijke gevangenisstraffen krijgen (die ook worden doorgebracht op de TA). Hun kinderen krijgen zij nauwelijks meer te zien, wat leidt tot trauma’s bij de kinderen en naar verwachting hoge kosten voor Jeugdzorg bij de latere integratie van de kinderen in de maatschappij.
In Zweden worden de teruggehaalde vrouwen na ondervraging gewoon doorgestuurd naar het dorp waar ze vandaan kwamen, samen met hun kinderen. Alleen wanneer achteraf blijkt dat zij oorlogsmisdaden hebben gepleegd, worden zij daarvoor alsnog vervolgd. Op dit moment is dat nog bij geen enkele van de teruggekeerde vrouwen het geval. Het Zweedse systeem is daardoor niet alleen veel humaner dan het Nederlandse, maar ook aanzienlijk goedkoper voor de belastingbetaler.
27 apr
Zwolse PI heeft al tuinproject, alleen nog niet voor gedetineerden op de TA
Tot mijn grote verrassing stuurde een van de vrouwen in de PI Zwolle mij gisteren een krantje waaruit blijkt dat er in de PI vorig jaar een tuinproject gestart is. Normaal ben ik degene die krantjes stuurt naar de vrouwen in Zwolle, maar nu gebeurde het dus andersom. Het betreffende blaadje heet De Bonjo, en het is een maandelijkse uitgave van overheidswege voor alle gedetineerden in Nederland. Oplage 10.000 stuks.
Het blaadje werd mij toegestuurd door een van onze dames die enkele maanden geleden is overgeplaatst van de TA naar de reguliere afdeling, en die daar nu – tot haar grote vreugde – mag gaan tuinieren. Het artikel in De Bonjo beschrijft hoe in de PI Zwolle vorig jaar een pilot is opgezet waar iedereen erg enthousiast voor is. Het project is bestemd voor de mensen op ISD afdeling (Instelling Stelselmatige Daders), maar de gedetineerden op de TA mogen er niet aan meedoen. Waarschijnlijk omdat die als nog gevaarlijker beschouwd worden dan de “stelselmatige daders”.
Ik ben zeer verheugd dat de directie van de PI Zwolle ook tot het inzicht is gekomen dat tuinieren erg goed is voor de gedetineerden. Ik had de afgelopen maanden al enkele malen aan de directie voorgesteld om de dames op de TA hiertoe gelegenheid te bieden. Hierop werd nooit gereageerd, waarschijnlijk omdat het de directie van bovenaf verboden is om deze mogelijkheid ook voor de dames op de TA te openen.
Nu we weten dat er op de PI inderdaad al een tuin bestaat, zullen we bij de directie (en bij DJI) opnieuw vragen om deze mogelijkheid ook voor de dames op de TA open te stellen. Het gezamenlijk tuinieren is een van de beste manieren om deze dames weer positieve energie te geven, en hen uit hun benauwde kringetje te halen waarin ze de hele dag in opgesloten zitten. De bedoeling van hun detentie is tenslotte om hen voor te bereiden op hun terugkeer in de maatschappij, en niet om hen kapot te maken door de geestelijke marteling waaraan ze nu onderworpen zijn.
26 apr
Opinie artikel in Trouw over afnemen Nederlanderschap
Trouw, 26 april 2023. Voor papieren versie klik hier.
Na mijn oproep gisteren aan de CDA Kamerfractie om haar standpunt over het afnemen van het Nederlanderschap te wijzigen, plaatste dagblad Trouw vandaag een opinie artikel van mijn hand waarin ik uitlegde dat het CDA op dit moment de bottleneck vormt bij de aanpassing van het regeringsbeleid. Het CDA probeert zich op dit moment voorzichtig los te maken van VVD en PVV en een meer linkse, christelijke koers te gaan varen. Het wijzigen van het standpunt t.a.v. het afnemen van het Nederlanderschap zou een concreet begin hiervan zijn.
Trouw besteedt wel vaker aandacht aan het gebrek aan christelijke waarden binnen het CDA, en mijn artikel paste goed binnen dit onderwerp.
25 apr
Oproep aan CDA Kamerfractie om standpunt te wijzigen over afnemen Nederlanderschap
Ad Corten, 25 april 2023
In een brief aan fractievoorzitter Heerma heb ik de CDA Kamerfractie opgeroepen om afstand te nemen van het regeringsbeleid om bij terrorisme veroordeelden het Nederlanderschap af te nemen. Dit beleid wordt algemeen bekritiseerd; niet alleen omdat het inhumaan is, maar ook omdat het risico’s oplevert voor de samenleving. De bedoeling van de wet op het afnemen van het Nederlanderschap was “de nationale veiligheid te verhogen”. Alle betrokken instanties, zowel binnen als buiten de overheid, zijn intussen tot de conclusie komen dat de wet een averechts effect heeft. Dit komt doordat de mensen van wie het Nederlanderschap is afgenomen, niet uitgezet kunnen worden en als illegale vreemdeling in een volstrekt uitzichtloze situatie verkeren.
D’66 en de linkse partijen willen daarom in de Kamer voorstellen om te stoppen met het afnemen van het Nederlanderschap. Zolang het CDA echter de kant van VVD en PVV blijft kiezen, bestaat er geen Kamermeerderheid voor dit voorstel. De bal ligt nu dus bij het CDA; de partij die indertijd medeverantwoordelijk was voor de invoering van de wet.
24 apr
Hoe strafrechters een verblijf op de terroristenafdeling meenemen in hun beslissingen (of niet)
Justitiële Verkenningen, november 2022
Dit artikel beschrijft hoe strafrechters wisselend omgaan met de wetenschap dat bij een veroordeling wegens terrorisme de gedetineerde zijn straf grotendeels moet uitzitten onder het zware regime van de TA. In sommige gevallen legt de rechter om deze reden een lagere straf op, en in andere gevallen niet. De auteurs zijn van mening dat volgens het principe van proportionele vergelding het strenge regime van de TA moet worden meegenomen in de straftoemeting. Met andere woorden, als de rechter weet dat de gedetineerde zijn straf moet uitzitten op de TA, zou dit moeten leiden tot een kortere duur van de opgelegde straf.
Deze discussie is relevant voor de lopende strafzaken tegen vrouwen die onlangs zijn teruggehaald uit Syrië. Tot nu toe hebben de advocaten van de vrouwen niet gepleit voor een lagere straf vanwege het strenge regime op de TA. Dit is merkwaardig omdat dit regime voor vrouwen zwaarder is dan voor mannen vanwege het feit dat de meeste vrouwen kinderen hebben die zij tijdens hun verblijf op de TA nauwelijks te zien krijgen. Dit vormt een extra straf voor de vrouwen, maar meer nog voor de kinderen die grote kans lopen hieraan een trauma over te houden.
Interne kritiek binnen ministerie van Justitie op beleid t.a.v. teruggekeerde vrouwen
Ad Corten, 22 april 2023
Het Nederlandse beleid t.a.v. de teruggekeerde vrouwen is gemeten naar objectieve criteria absurd zwaar. Onze overheid heeft eerst op grond van ongefundeerde argumenten (“gevaar voor hulpverleners”) jarenlang geweigerd zijn vrouwen en kinderen terug te halen uit Syrië. Pas nadat de rechter dreigde de strafzaken tegen de vrouwen te staken, bleek terughalen ineens wél mogelijk te zijn. Vervolgens werden de vrouwen na aankomst in Nederland van hun kinderen gescheiden, en kregen ze die daarna nauwelijks meer te zien. Zelf werden zij ondergebracht op de terroristen afdeling in Zwolle waar het verblijf volgens deskundigen gelijk staat aan geestelijke marteling. En als klap op de vuurpijl wordt hen verteld dat zij na het uitzitten van hun straf hun Nederlanderschap zullen verliezen en uitgezet zullen worden naar het buitenland.
Dit zijn on-Nederlandse maatregelen die niet passen bij een beschaafd land, en zeker niet bij een land dat zich in het verleden altijd heeft opgeworpen als verdediger van de mensenrechten. De maatregelen zijn het gevolg van wetgeving die is aangenomen op een moment dat het land in paniek verkeerde, en die indertijd werd ingediend door VVD (Yesilgöz) en CDA. Op dit moment is het echter volstrekt duidelijk dat er van de teruggekeerde vrouwen geen enkel gevaar uitgaat, en dat er geen enkel argument is om hen langer vast te houden op de TA.
Terwijl de minister met een on-Nederlandse haat en verbetenheid vasthoudt aan het beleid van maximaal straffen en daarna uitzetten, zijn er binnen het Ministerie van J&V blijkbaar ook normale mensen die beseffen dat het huidige beleid onrechtvaardig en gevaarlijk is. Een voorbeeld daarvan is de publicatie van het rapport “Terugkeer en re-integratie van ex-Syriëgangers” in de serie Justitiële Verkenningen van het WODC (Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Justitie en Veiligheid). In dit rapport van november vorig jaar laat het Ministerie een groot aantal deskundigen aan het woord die zeer kritisch staan tegenover het huidige beleid.
Het rapport is te downloaden vanaf de site van het WODC.
20 apr
CDA nog steeds verantwoordelijk voor afnemen nationaliteit bij teruggekeerde vrouwen
Ad Corten, 20 april 2023
Zolang het CDA geen afstand neemt van zijn oude beleid, bestaat er in de Tweede Kamer nog steeds een meerderheid voor het afnemen van de Nederlandse nationaliteit bij teruggekeerde vrouwen. Wij hadden D’66 en de linkse partijen gevraagd het onderwerp op de agenda te zetten van de vergadering van de Vaste Kamercommissie voor J&V, maar de partijen zijn huiverig om dat te doen zo lang niet zeker is dat het CDA ditmaal met hen mee stemt. De laatste keer dat dit onderwerp in de Kamer behandeld werd (eind 2021), stemde het CDA vóór verlenging van de wet die het afnemen van het Nederlanderschap mogelijk maakt. De partij sloot zich toen aan bij VVD, PVV en extreemrechts, die in totaal 86 zetels hebben. Wanneer het CDA (met 14 zetels) tégen het voorstel had gestemd, was de verlenging van de wet verworpen met 77 stemmen tegen.
Ik heb het CDA de afgelopen weken herhaaldelijk benaderd met het verzoek zijn standpunt te wijzigen, ook in het licht van de dringende adviezen van NCTV, Inspectie J&V, Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming, Nederlandse burgemeesters en Reclassering Nederland om te stoppen met het afnemen van het Nederlanderschap. De partij blijft tot nu toe echter Oost-Indisch doof. Blijkbaar zijn haar banden met VVD, PVV en extreemrechts te sterk om haar standpunt te wijzigen.
19 apr
OM in hoger beroep tegen uitspraken vorige week
Het Openbaar Ministerie is het niet eens met de lagere straffen die de rechtbank uitdeelde aan vijf vrouwen die in februari 2022 naar Nederland zijn overgebracht uit een kamp in Syrië. Ze kregen vorige week celstraffen van 16 maanden tot drie jaar (deels voorwaardelijk) voor onder meer lidmaatschap van Islamitische Staat (IS) en het voorbereiden van een terroristisch misdrijf.
De straffen van de rechter zijn duidelijk lager dan de drieënhalf tot vier jaar cel die door het Openbaar Ministerie eerder werden geëist. ,,De rol van deze vrouwen is beperkter geweest dan die van Nederlandse IS-vrouwen die eerder zijn berecht”, stelde de rechtbank vorige week. Ook hebben de vrouwen expliciet afstand gedaan van het gedachtegoed van IS, stelde de rechtbank.
De lagere straf was volgens de rechter ook passend, omdat de vrouwen al vier jaar onder erbarmelijke omstandigheden in een Koerdisch kamp hadden gezeten. Maar daar is het OM het niet mee eens. Justitie vindt niet dat het verblijf in het kamp van invloed moet zijn om de bepaling van de
De rechtbank stelde verder dat het een onwenselijke situatie zou worden als de vrouwen met een dubbele nationaliteit hun Nederlanderschap kunnen verliezen. Volgens het OM past die overweging ‘niet in een strafrechtelijk vonnis’ en zou dit niet moeten meewegen bij de straffen.
17 apr
Vonnissen afgelopen week online
Ad Corten, 17 april 2023
De uitspraken van de rechtbank in Rotterdam in de strafzaken tegen vier van de teruggekeerde vrouwen zijn intussen via de volgende links te bekijken:
De uitspraak voor N. E. is niet online te vinden. Bij haar viel het onvoorwaardelijke deel van haar straf weg tegen het voorarrest zodat zij niet terug hoefde naar de cel.
Interessant is de toelichting bij de uitspraak van N. H. Onder punt 8 (Motivering van de straf) staat onder punt 8.4 (conclusies van de rechtbank) de volgende opmerking:
“De rechtbank merkt voorts nog op dat de verdachte op dit moment nog steeds in grote onzekerheid leeft nu zij niet zeker is van haar verblijf in Nederland na ommekomst van haar straf. Ter zitting is gebleken dat de kans bestaat dat haar Nederlanderschap zal worden ingetrokken, nu zij, in tegenstelling tot sommige andere uitreizigsters, een dubbele nationaliteit heeft. Dit heeft voor haar en ook voor haar kinderen grote nadelige gevolgen. De rechtbank acht dit voor verdachte en haar kinderen een onwenselijke situatie. De verdachte is geboren en opgegroeid in Nederland en is, nadat zij haar gevangenisstraf heeft uitgezeten, afgestraft. In dat opzicht ligt het in de rede dat de verdachte, die spijt heeft betuigd van haar uitreis en haar straf zal moeten ondergaan, daarna weer deel zou moeten kunnen uitmaken van de samenleving, met behulp van de bijzondere voorwaarden zoals door de reclassering zijn geadviseerd.”
Het is zeer verheugend dat de strafrechter zo expliciet zijn mening geeft over het bestaande regeringsbeleid om bij vrouwen met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap af te pakken nadat zij ‘afgestraft’ (=definitief veroordeeld) zijn.
16 apr
Deradicalisering op TA werkt niet
Ad Corten, 16 apr 2023
Vorige week bracht de NRC een uitgebreid artikel over de TA Zwolle met als teneur dat het verblijf op de TA niet bijdroeg aan de deradicalisering van de vrouwen. Deze week ontving ik een brief van een van de gedetineerden waarin dit probleem nog eens duidelijk werd uitgelegd. Door de groepsdruk binnen de kleine groepen waarin de vrouwen geïsoleerd zitten, is het voor hen praktisch onmogelijk om zich los te maken van de sfeer in de kampen. De vrouw concludeert: “Na 14 maanden op deze afdeling zie ik “ruimte voor verbetering” er niet inzitten. Het is een hopeloze situatie.
De vijf vrouwen die deze week hun vonnis hoorden, komen uiterlijk binnen zeven maanden op vrije voeten. Voor hen is het probleem overzienbaar. Maar de 12 andere vrouwen die nog berecht moeten worden, zullen nog veel langer op de TA moeten blijven. En dat helpt niet bij hun deradicalisering. Een recept voor problemen bij de terugkeer van deze vrouwen in de maatschappij. En vooral bij de ontwikkeling van hun kinderen.
14 apr
Wat de kranten schrijven over de vonnissen van gisteren
Hieronder staan links naar de berichten in de diverse kranten over de gisteren gevelde vonnissen:
NOS: Gevangenisstraffen voor vier IS vrouwen voor voorbereiden aanslag
NRC: Celstraffen tot drie jaar voor uit Syrië teruggehaalde IS vrouwen
AD: Rechtbank straft Nederlandse IS vrouwen ook voor het meenemen van hun kinderen naar Syrië
Trouw: Tot drie jaar celstraf voor Nederlandse IS vrouwen
Volkskrant: Het gekleurde leven van Nederlandse IS-vrouwen
In het verslag van Trouw staat een pijnlijke fout: ‘Een van hen (de veroordeelde vrouwen) verscheen ongesluierd in de rechtbank’. Dit suggereert dat de overige vier vrouwen wél gesluierd in de rechtbank verschenen. Hiervan was natuurlijk geen sprake: wat de krant bedoelde, was dat een van de vrouwen zonder hoofddoek in de rechtbank verscheen. De anderen waren normaal gekleed maar droegen wel een hoofddoek.
De misser van Trouw laat zien dat zelfs serieuze kranten nog steeds onbedoeld meedoen aan de demonisering van de teruggekeerde vrouwen. Het artikel in de krant gaat ook weer vergezeld van de obligate foto van zwart gesluierde vrouwen. En dit terwijl de vrouwen die gisteren terecht stonden, de laatste jaren in het kamp de verplichte sluier juist hadden afgezworen waardoor ze in conflict waren gekomen met de andere vrouwen, en tenslotte waren overgeplaatst van al-Hol naar kamp Roj.
Ik zal de krant wijzen op deze pijnlijke misser.
13 apr
Milde vonnissen voor de 5 vrouwen die vandaag terecht stonden in Rotterdam.
Ad Corten, 13 april 2023
Vandaag kregen de eerste vijf vrouwen die vorig jaar werden teruggehaald hun vonnis te horen in de rechtbank in Rotterdam. De meeste vrouwen werden schuldig bevonden aan de eerste twee aanklachten, te weten (1) het zich aansluiten bij een terroristische organisatie, en (2) het deelnemen aan voorbereidende handelingen voor terroristische aanslagen. Nederland heeft op dit terrein een strenge wetgeving die een aantal jaren geleden is aangenomen door een rechtse meerderheid in de Kamer. Wanneer een vrouw naar Syrië vertrokken is, ook al was dat om zich bij haar man te voegen, geldt dit als aansluiten bij een terroristische organisatie. En wanneer de vrouw boterhammen gesmeerd heeft voor haar man, geldt dit als voorbereiding van terroristische misdaden. Het is maar hoe je er tegenaan kijkt. Het ‘instaptarief’ dat het OM verplicht is te eisen voor beide misdaden is 5 jaar gevangenisstraf. Daarboven kan nog extra straf worden opgelegd voor het meenemen van kinderen naar een oorlogsgebied (vandaag bij twee van de vrouwen van toepassing), en voor plundering en slavernij (vandaag niet aan de orde).
Hoewel normale mensen wel aanvoelen dat de eerste twee aanklachten eigenlijk niet van toepassing zijn op de vrouwen, is binnen het ministerie afgesproken dat deze lijn wordt gevolgd. Eind 2021 is de eerste vrouw veroordeeld tot 5 jaar, conform de eis van het OM en de nieuwe richtlijnen van het ministerie. De rechtbank moet met deze eerdere uitspraak rekening houden, en kan nu in vergelijkbare gevallen niet plotseling veel lagere straffen gaan opleggen omdat het OM dan onmiddellijk in beroep gaat.
Toch was er vandaag sprake van een trendbreuk in de opgelegde vonnissen. De rechtbank hield ditmaal – voor het eerst – rekening met de jaren die de vrouwen in Koerdische gevangenissen en detentiekampen hadden doorgebracht. En ze hield rekening met het feit dat de vrouwen het afgelopen jaar door de IND bedreigd waren met het afnemen van hun Nederlanderschap. Dat laatste kón volgens de rechtbank helemaal niet; de vrouwen waren hier geboren en getogen, en ze moesten in Nederland weer een nieuw bestaan kunnen opbouwen. Dit was een sterke waarschuwing richting minister en rechtse partijen in de Kamer, die nog steeds vasthouden aan het afnemen van het Nederlanderschap.
Het is verheugend dat de rechtbank vandaag zijn rug recht heeft gehouden, en zich niet heeft laten beïnvloeden door de minister en de rechtse partijen die allemaal roepen om zo hoog mogelijke straffen. Helaas werd het woord ‘kinderen’ de hele middag niet genoemd, terwijl dit natuurlijk ook een element zou moeten zijn bij het bepalen van de strafmaat. Zeker bij de huidige beperkte omgangsregeling is een langdurige gevangenisstraf nadelig voor het behoud van de band tussen moeder en kind, en daarmee voor de toekomstkansen van de kinderen. Wat ook niet ter sprake kwam, was het buitengewoon harde regime op de TA waardoor een jaar op deze afdeling eigenlijk gelijk staat met twee jaar op een reguliere afdeling.
13 apr
NRC: Opnieuw nadenken graag, over de Zwolse IS-vrouwen
In zijn dagelijkse opiniestuk blikt de hoofdredactie van de NRC terug op het stuk in de krant van zaterdag over de vrouwen op de terroristen afdeling van de Zwolse gevangenis. Het ging daarbij om de vraag of het huidige regime op de TA helpt de vrouwen te deradicaliseren, of dat het juist radicalisering in de hand werkt.
De redactie schrijft dat terroristenafdelingen hun langste tijd gehad hebben. Laten we hopen dat dit zo is. Ook schrijft de redactie dat het draconische regime intussen is afgezwakt. Wij hebben daar nog weinig van gemerkt. Het recidive gedrag van terrorisme veroordeelden blijkt veel lager te zijn (14%) dan bij gewone gedetineerden (47%). En voor terroristische delicten is de terugval maar 4%. De matiging van het strenge regime zorgt kennelijk niet voor ongelukken. Bij vrouwelijke gedetineerden speelt het hebben van kinderen ook een rol. Die moeten straks ook met het verhaal van de moeders kunnen leven. En met de rol die de staat daarin speelde.
Hoewel er op de redenering van de redactie wel wat valt af te dingen (er is voor vrouwen in werkelijkheid nog geen sprake van een versoepeling van het regime), is het goed dat de krant wijst op het zeer lage recidive gehalte en ook op het feit dat bij moeders het hebben van kinderen de neiging tot recidive ook zal verminderen.
8 apr
Bericht uit de Zwolse vrouwenvleugel
NRC 8 april 2023 voor pdf klik hier
In een uitgebreid achtergrondartikel beschrijft de NRC de situatie van de vrouwen die op dit moment zijn opgesloten op de terroristen afdeling (TA) van de gevangenis in Zwolle. De rapportage is gebaseerd op brieven die de vrouwen schreven aan Ad Corten. Deze heeft de NRC inzage gegeven in een aantal brieven waarin de vrouwen de omstandigheden beschrijven waaronder ze worden vastgehouden. Corten deed dit om de vrouwen een stem te geven. Zij zijn volledig geïsoleerd van de buitenwereld en hebben zelf geen enkele mogelijkheid om met journalisten te communiceren. Zij zitten op de TA omdat het OM hen verdenkt van terrorisme of omdat zij veroordeeld zijn wegens terrorisme. Geen van hen heeft echter ooit een aanslag in Nederland gepleegd of beraamd.
Detentie op de TA is veel zwaarder dan een normale gevangenisstraf. De TA is ontworpen om verspreiding van jihadistische ideeën door gevaarlijke gedetineerden te voorkomen. Bij de vrouwen in Zwolle is daarvan geen sprake; hun detentie op de TA is allen bedoeld als extra strafmaatregel. Dit is in strijd met de Nederlandse wet die de staat verbiedt om “gedetineerden aan andere beperkingen te onderwerpen dan die welke voor het doel van de vrijheidsbeneming of in het belang van de handhaving van de orde of de veiligheid in de inrichting noodzakelijk zijn”(artikel 2.3 van de Penitentiaire Beginselenwet).
7 apr
In Zweden zijn de meeste teruggehaalde vrouwen weer met hun kinderen verenigd
International Repatriation Network, 7 april 2023
Van de Zweedse vertegenwoordigers van het International Repatriation Network horen wij dat in Zweden de meeste moeders en kinderen weer met elkaar verenigd zijn. Alle moeders verkeren op vrije voeten en geen van hen wordt verdacht van misdaden. De Zweedse regering bekijkt het probleem vanuit het perspectief van de kinderen. Die hebben het kalifaat overleefd en daarna de Koerdische gevangenkampen. De Zweden vinden dat de kinderen na terugkeer in hun eigen land niet nog eens extra gestraft en getraumatiseerd mogen worden door een langdurige scheiding van hun moeders.
De tegenstelling tussen Nederland en Zweden wat betreft de behandeling van de teruggekeerde vrouwen en kinderen had niet groter kunnen zijn. In Zweden vindt de overheid dat de vrouwen zich niet schuldig hebben gemaakt aan terrorisme of oorlogsmisdaden. In Nederland daarentegen worden vrouwen die zich precies hetzelfde gedragen hebben als de Zweedse , beschuldigd van ‘ernstige terroristische misdrijven’ en worden zij opgesloten in een zwaar beveiligde gevangenis. Hun kinderen krijgen zij nauwelijks meer te zien, wat leidt tot nog meer trauma’s bij de kinderen en de moeders.
Zijn de Zweden gek of zijn wij het?
26 mar
Waarom noemen we vrouwelijke Syriëgangers eigenlijk terroristen?
Ad Corten, 26 maart 2023
Uit onze correspondentie met de vrouwen op de TA in Zwolle merken wij dat zij diep gebukt gaan onder het feit dat zij consequent aangesproken en behandeld worden als ‘terroristen’. In de woorden van één van hen: ‘ik heb in mijn leven nog nooit een vlieg kwaad gedaan’.
Volgens de definitie van de AIVD is terrorisme: ‘Het uit ideologische motieven (voorbereiden van het) plegen van op mensenlevens gericht geweld of het veroorzaken van maatschappij-ontwrichtende schade, met als doel (een deel van) de bevolking ernstige vrees aan te jagen, maatschappelijke veranderingen te bewerkstelligen en/of politieke besluitvorming te beïnvloeden.
Hoe zeer het OM ook zijn best doet om te bewijzen dat dit bij de uitgereisde vrouwen het geval was; geen van hen heeft ooit een aanslag gepleegd of voorbereid. Het gebruik van de naam ‘terrorist’ is dus niet op feiten gebaseerd. De benaming bij vrouwen wordt nu uitsluitend gebruikt vanwege het feit dat zij indertijd naar Syrië zijn vertrokken. Maar dit deden ze niet om daar aanslagen te gaan plegen. Hoe meer details in de nu lopende rechtszaken aan het licht komen, hoe meer het duidelijk wordt dat er slechts twee redenen waren waarom vrouwen naar Syrië vertrokken: zij deden dit óf simpelweg om hun man te volgen, óf om hijra (hidjrah) te verrichten: de verplichte emigratie naar een land waar moslims vrijelijk hun geloof kunnen belijden. Dit laatste deden zij op advies van radicale imams in Nederland. In geen van de gevallen was er sprake van de intentie om geweld te gebruiken tegen medeburgers.
In landen als Zweden wordt het simpele feit van uitreizen daarom niet als een daad van terrorisme beschouwd. De teruggehaalde vrouwen worden daar na een of twee dagen van ondervraging vrijgelaten en teruggestuurd naar hun oude woonplaats waar zij verder onder toezicht komen van de Sociale Dienst. Intussen wordt gekeken of zij in Syrië werkelijk misdaden gepleegd hebben waarvoor zij vervolgd moeten worden.
23 mar
Nieuw rapport Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) bekritiseert strenge regime Terroristen Afdeling
Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming, 9 maart 2023
In een recent gepubliceerd rapport bekritiseert de RSJ het strenge regime op de TA’s. Reeds bij de invoering van de TA’s in 2006 adviseerde de RSJ tegen de invoering van dit systeem. Zeventien jaar later zijn de nadelen van het TA regime duidelijk zichtbaar. De RSJ adviseert daarom het TA regime nu te heroverwegen.
De RSJ concludeert dat er op de TA’s sprake is van overbeveiliging. Dit wordt veroorzaakt door een automatische plaatsing die niet gebaseerd is op het beheers- en veiligheidsrisico, maar op de aard van het delict. Ondanks de inspanningen van het personeel zijn de resocialisatiemogelijkheden op de TA te beperkt. Dit is met name gelegen in het beperkte en gecompartimenteerde dagprogramma, alsmede in de beperkte uitstroommogelijkheden. In combinatie met de regeling over het verliezen van het Nederlanderschap, plaatst dit zowel DJI als de gedetineerde voor een onmogelijke opdracht.
Het is goed te merken dat binnen het Ministerie van J&V het gezonde verstand en rechtvaardigheidsgevoel overheerst. De conclusies van de RSJ sluiten aan bij het rapport dat wij in januari aan de Tweede Kamer stuurden, en waarin wij concludeerden dat de TA niet als extra strafmaatregel mag worden ingezet. Blijkbaar gebeurt dit nu toch ondanks het feit dat het in strijd is met de wet omdat ambtenaren bij DJI en de directie van de PI bang zijn voor kritiek vanuit de politiek dat de gedetineerden op de TA niet hard genoeg gestraft worden.
20 mar
Vader veroordeelde Syriëganger: ‘Ze willen een alleenstaande vrouw naar de Taliban sturen’
NRC 20 maart 2022, voor pdf klik hier.
De NRC brengt een interview met de vader van S. S., de Nederland/Afghaanse van wie de IND onlangs de Nederlandse nationaliteit heeft afgenomen. De vader beschrijft hoe hij in 1997 het Taliban regime in Afghanistan ontvluchtte en naar Nederland kwam om hier een nieuw bestaan op te bouwen voor zijn vijf kinderen. De twee jongsten, S. en een broer, raakten echter in de ban van een jihadistische prediker en vertrokken naar Syrië. De broer kwam daar om het leven, en S. wist uiteindelijk met hulp van haar vader te ontsnappen uit het Syrisch detentiekamp waar ze zat opgesloten. Ze meldde zich in Turkije bij een NL consulaat; werd opgehaald door de NL regering, en veroordeeld tot 5 jaar onvoorwaardelijk. Ze ging niet in beroep tegen deze hoge straf omdat ze dolgraag met een schone lei haar leven in Nederland weer wilde oppakken. Die hoop kan ze opgeven nu zij haar Nederlanderschap verloren heeft. Wanneer uitzetten naar Afghanistan niet mogelijk is, zal zij na het uitzitten van haar straf straks als illegaal vreemdeling op straat worden gezet.
19 mar
Zelfs na overplaatsing van de TA naar de reguliere afdeling houdt het straffen van de vrouwen niet op
Ad Corten, 19 maart 2023
De afgelopen tijd hebben wij regelmatig bericht over de zeer strenge beperkingen waaraan de vrouwen op de terroristen afdeling (TA) in Zwolle onderworpen zijn. Deze beperkingen dienen geen enkel doel, behalve het extra straffen van de vrouwen. Dit is lijnrecht in strijd met de Penitentiaire Beginselenwet (Artikel 2.3: “Personen ten aanzien van wie de tenuitvoerlegging plaatsvindt van een vrijheidsstraf of vrijheidsbenemende maatregel worden aan geen andere beperkingen onderworpen dan die welke voor het doel van de vrijheidsbeneming of in het belang van de handhaving van de orde of de veiligheid in de inrichting noodzakelijk zijn”).
En zelfs wanneer de vrouwen tijdens het laatste jaar van hun straf worden overgeplaatst van de TA naar de reguliere afdeling, houdt het extra straffen niet op. Zij krijgen dan de kwalificatie GVM Hoog, wat inhoudt dat zij nog steeds aan extra beperkingen onderhevig zijn. GVM betekent ‘Gedetineerden met een vlucht- en/of maatschappelijk risico’. Plaatsing in de categorie GVM Hoog is merkwaardig omdat de vrouwen naar de reguliere afdeling verplaatst worden, juist omdat de gevangenisdirectie concludeert dat zij geen vlucht of maatschappelijke risico meer vormen. Hun plaatsing in de categorie GVM Hoog lijkt dan ook alleen maar een maatregel om politici in Den Haag tevreden te stellen.
Wanneer houdt Nederland eens op met dit wraakzuchtige en kleinzielige beleid om weerloze vrouwen die al jarenlang geleden hebben in Syrische kampen, nog eens extra te straffen en te vernederen bij terugkeer in Nederland? Is dit onze manier om hen weer vertrouwen te geven in onze rechtsstaat, en hen voor te bereiden op hun re-integratie? Of is het, zoals minister Yesilgöz aangeeft, helemaal niet de bedoeling om deze vrouwen weer op te nemen in onze maatschappij, maar willen we hen alleen maar zoveel mogelijk pijn doen voordat ze weer uitgezet worden?
18 mar
Verplichte visitatie bij familiebezoek veroorzaakt trauma bij gedetineerde vrouwen
Ad Corten, 18 maart 2023
Een van de vrouwen op de TA in Zwolle is niet in staat haar ouders opnieuw te ontvangen nadat zij bij hun eerste bezoek in december (de eerste keer dat zij haar ouders zag na 7 jaar) na afloop gevisiteerd moest worden. Dit bracht bij haar zoveel pijnlijke herinneringen naar boven aan soortgelijke behandelingen die zij moest ondergaan in een Koerdische gevangenis dat zij uit vrees voor ‘het rode lampje’ (het teken dat de vrouwen na bezoek gevisiteerd moeten worden) verder bezoek van haar ouders heeft afgewezen.
De verplichte visitatie na familiebezoek is een van de absurde veiligheidsmaatregelen waaraan de vrouwen op de TA onderworpen zijn. Al in 2017 trok de toenmalig directrice van de TA in Vught het nut van de maatregel in twijfel, en verklaarde zij dat zij zelf visitatie ook verschrikkelijk en vernederend zou vinden.
18 mar
Kinderen waren bij aankomst in Nederland zwaar ondervoed
Ad Corten, 18 maart 2023
Volgens de grootouders van de kinderen die op 2 november werden teruggehaald, waren hun kleinkinderen bij aankomst zwaar ondervoed. Zij leken volgens hen op kinderen die je ziet op TV in landen waar hongersnood heerst. Nadat zij drie maanden waren opgevangen in een speciale inrichting van Jeugdzorg in Doetinchem begonnen de kinderen er weer normaal uit te zien.
De kinderen die in november terugkeerden in Nederland werden door de Raad voor de Kinderbescherming (terecht) afgeschermd van alle publiciteit. Er is daardoor weinig bekend over hun conditie op het moment van terugkeer. Nu blijkt dat de kinderen in het kamp zwaar ondervoed waren, ondanks het feit dat de moeders het eten (en drinken) uit hun eigen mond spaarden om de kinderen in leven te kunnen houden. Dit verhaal strookt met dat van de Belgische onderzoeker Gerrit Loots uit 2019.
Zoals bekend weigerde de Nederlandse regering de afgelopen jaren op grond van ongefundeerde argumenten om vrouwen en kinderen actief terug te halen uit de Koerdische kampen. De Nederlandse regering is daarmee rechtstreeks verantwoordelijk voor de slechte conditie van de kinderen op het moment van terugkeer.
10 mar
Ministerie denkt na over verruiming bezoekregeling kinderen aan moeders op TA
Ad Corten, 10 maart 2023
Van het Ministerie van J&V (DG Straffen en Beschermen) ontving ik gisteren antwoord op mijn mail van twee weken geleden waarin ik wees op het feit dat het antwoord van minister Weerwind op ons schrijven van 16 november niet strookte met de werkelijkheid. Terwijl de minister schreef dat de moeders hun kinderen wekelijks fysiek mochten ontvangen, horen wij van de moeders zelf dat dit slechts eens per zes weken het geval is. De minister baseert zijn antwoord op informatie die hij krijgt vanuit de PI, en er zit kennelijk ruis op die lijn.
De ambtenaren van J&V schrijven: ‘Het bestuursdepartement is op de hoogte van recente ontwikkelingen op het gebied van contactmogelijkheden tussen een gedetineerde ouder en zijn/haar kind. Wij zijn bekend met de bevindingen van de Belgische onderzoeker Loots. Het onderwerp gaat de minister aan het hart en hij heeft daarom recent een aantal toezeggingen gedaan voor verkenningen naar de verbetering van contactmogelijkheden tussen een gedetineerde ouder en zijn/haar kind. De uitkomst van deze verkenningen zal mogelijk doorwerkend effect hebben op het TA-regime, zowel voor gedetineerde vaders als moeders. Ten zijner tijd wordt de uitkomst openbaar gemaakt, en kunt u daarvan kennisnemen.’
Dit is een positief geluid, maar het klinkt niet alsof er op korte termijn al een verbetering te verwachten valt. Gezien het feit dat de moeders elke dag opnieuw lijden onder het gemis van hun kinderen, zullen wij proberen via de Kamer de minister aan te sporen tot snelle maatregelen.
5 mar
Antwoord minister Weerwind staat nu op website
Ad Corten 5 maart 2023
Door een buitenlandse reis kon ik de afgelopen twee weken geen documenten op de website plaatsen. Nu ik terug ben in Nederland heb ik om te beginnen de brief van minister Weerwind van 15 februari op de site geplaatst. Deze brief was een antwoord op ons schrijven van 16 november waarin wij aandrongen op een ruimere omgangsregeling van de moeders in Zwolle met hun kinderen.
Zoals ik al schreef op 23 februari strookt het antwoord van de minister niet met de werkelijkheid. De minister schrijft dat de moeders hun kinderen elke week mogen ontmoeten. Uit onze correspondentie met de moeders op de TA weten wij dat dit onjuist is; zij mogen in werkelijkheid hun kinderen slechts eenmaal per 6 weken fysiek ontvangen. Het is vreemd dat de minister drie maanden heeft moeten nadenken over een antwoord dat onjuist is. Wij zullen dit verder opnemen met de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). De moeders op de TA klagen voortdurend over het gebrekkige contact met hun kinderen. Dit gemis komt bovenop het feit dat zij al extra gestraft worden door het strenge regime op de TA. Een bezoek van hun kinderen slechts eenmaal in de zes weken is een barbaarse straf die niet past in een beschaafd land. En trouwens ook niet bij het eigen beleid van het Ministerie van J&V, zoals blijkt uit de brief van minister Weerwind.
12 feb
Terroristenafdelingen in Nederland al in 2010 bekritiseerd
Evaluatie van de Terroristenafdeling door de Rijksuniversiteit Groningen, 2010.
De Terroristenafdelingen in Nederland zijn in 2006 allerhaast opgezet om tegemoet te komen aan de druk vanuit de Kamer om iets te doen aan de verspreiding van jihadistische ideeën in de reguliere gevangenissen. Vanwege bedenkingen in de Kamer tegen een dergelijk systeem beloofde de toenmalige minister om na drie jaar een evaluatie uit te laten uitvoeren door een onafhankelijke instantie. De opdracht werd gegeven aan de Rijksuniversiteit Groningen die in 2010 zijn rapport uitbracht. De conclusie van het rapport was dat er een dringende behoefte bestond om een betere balans te vinden tussen transparantie en maatwerk enerzijds, en tussen voldoende beveiliging en resocialisatie-initiatieven anderzijds. De leider van het onderzoek, Tinka Veldhuis, verklaarde in persoonlijke interviews dat de terrorismeafdeling leidde tot radicalisering. In 2015 promoveerde zij op haar onderzoek aan de Universiteit van Leiden. Bij deze gelegenheid nam zij in interviews met diverse bladen (Glasnostici, NL Times, Volkskrant, Sociologie Magazine, NRC) verder afstand van het Nederlandse beleid ten aanzien van terroristenafdelingen.
De conclusies van het evaluatie rapport uit 2010 vormden geen aanleiding voor de overheid om haar beleid te herzien. Tinka Veldhuis stopte haar onderzoek in 2017 en vertrok uit Nederland.
12 feb
Pro forma zaken deze week zijn formaliteit
Ad Corten, 12 februari 2023
De zittingen van de rechtbanken in Rotterdam en Den Haag komende week hebben veel publiciteit gekregen vanwege de aankondiging van het OM dat een van de vrouwen verdacht wordt van slavernij. Maar bedacht moet worden dat het OM altijd begint met hoog in te zetten, en dat uiteindelijk de rechters bepalen of iemand al dan niet schuldig is.
De zittingen komende week zijn pro forma zittingen die de rechtbank verplicht is om elke drie maanden te houden zo lang de vrouwen in voorarrest zitten. Het doel is te kijken hoever het OM staat met het verzamelen van bewijsmateriaal. Daar zal het waarschijnlijk nog geruime tijd mee bezig zijn; in de strafzaken tegen Samir A. en de vijf vrouwen die in februari 2022 werden teruggehaald, had het OM hier ruim een jaar voor nodig.
Vaak weigeren de gedetineerden om zelf naar de pro forma zitting te komen vanwege de verplichte visitaties bij vertrek en terugkeer in de gevangenis. De voormalig directeur van de TA Vught verklaarde in 2017: “Zelf zou ik visitatie ook verschrikkelijk en vernederend vinden”.
10 feb
OM: uit IS-kamp opgehaalde vrouw had jezidi als slaaf
Een vrouw die met elf anderen door Nederland is teruggehaald uit een IS-kamp in Syrië had volgens het Openbaar Ministerie een jezidi-vrouw als slaaf. Dat zou zich hebben afgespeeld in 2015 in Syrië. De vrouw wordt verdacht van slavernij als misdaad tegen de menselijkheid. Volgens het OM is het voor het eerst dat in Nederland iemand terechtstaat voor een misdrijf tegen jezidi’s, een etnische en religieuze minderheid in met name Noord-Irak. Een andere vrouw wordt verdacht van plundering.
Dinsdag en woensdag zijn in Rotterdam de eerste voorbereidende zittingen tegen de twaalf vrouwen. De zaak tegen de vrouw die wordt verdacht van slavernij wordt behandeld door de rechtbank Den Haag, omdat die zich buigt over internationale misdrijven.
4 feb
Actie op CDA partijcongres om aandacht te vragen voor vrouwen op de terroristenafdeling
Ad Corten, 4 februari 2023
Op het vandaag gehouden CDA congres in Amersfoort heb ik opnieuw aandacht gevraagd voor de onrechtvaardige behandeling van de teruggekeerde vrouwen op de TA in Zwolle. Ik heb dat gedaan door het uitdelen van een flyer aan de congresgangers, waaronder een aantal prominenten van de partij. In de flyer wijs ik op de harde en onchristelijke houding van het CDA ten opzichte van de vrouwen en kinderen in de afgelopen jaren. Door de opstelling van het CDA was er nooit een meerderheid voor terughalen van de vrouwen en kinderen. Ook nu nog steunt het CDA het beleid om bij vrouwen met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap af te nemen en hen na afloop van hun straf het land uit te zetten. Ik heb de partij opgeroepen om te laten zien dat zij christendemocraten zijn en geen centrumdemocraten.
2 feb
Nederland al in 2020 door de VN op de vingers getikt voor afnemen Nederlandse nationaliteit
UN Human Rights Council, 2 juli 2020
Naar nu blijkt, heeft de speciale VN rapporteur voor racisme al tijdens een bezoek aan Nederland in 2020 kritiek geleverd op ons beleid om het Nederlanderschap af te pakken bij terrorisme veroordeelden met dubbele nationaliteit. Zij schrijft dat:
“De wetgeving, het beleid en de procedures voor het ontnemen van het Nederlandse staatsburgerschap zijn alleen van toepassing op burgers met een dubbele nationaliteit en treffen daarom onevenredig veel Nederlanders van Marokkaanse en Turkse afkomst. Hierdoor verergert de Nederlandse wetgeving stereotypen van terrorisme door terrorisme te associëren met mensen van bepaalde etnische en nationale afkomst. Het beleid en de effecten ervan zijn onverenigbaar met internationale mensenrechtenbeginselen van gelijkheid en non-discriminatie. De rapporteur is bezorgd dat bevelen tot ontneming van het staatsburgerschap in de eerste plaats gebaseerd zijn op informatie die is verzameld door de veiligheidsdiensten en dat de getroffen personen alleen een beroep kunnen doen op administratieve rechtbanken op procedurele gronden. Een dergelijke beperkte toetsing verhindert de toegang tot een doeltreffend rechtsmiddel.”
Het is goed te weten dat de VN het ook oneens is met het Nederlandse beleid. Maar het sterkste argument tegen het afnemen van het Nederlanderschap bij burgers met dubbele nationaliteit blijft natuurlijk het feit dat dit in strijd is met artikel 1 van onze eigen Grondwet.
27 jan
Waarin een klein land klein kan zijn
Ad Corten, 27 januari 2023
Een advocaat op het gebied van vreemdelingenrecht en nationaliteitsrecht bevestigde mij de afgelopen dagen dat de vrouwen op de TA goede redenen hebben om zich zorgen te maken over het afnemen van hun Nederlandse nationaliteit. Nederland is wat dat betreft kampioen in Europa. Het is net als bij het schaatsrijden: Nederland staat altijd op de 1e, 2e en 3e plaats. De regelgeving omtrent het afnemen van de nationaliteit is de afgelopen 20 jaar voortdurend verscherpt met steun van alle politieke partijen (behalve de CU). Zo snel mogelijk afstand doen van de tweede nationaliteit lijkt de enige remedie voor de vrouwen die hiermee bedreigd worden.
Het is opvallend dat Nederland zo voorop loopt bij het afnemen van de eerste nationaliteit terwijl ons land vroeger een sterke reputatie had op het gebied van mensenrechten. Het is begrijpelijk dat het Nederlandse publiek tien jaar geleden bang was voor extremisten na de aanslagen in België, Frankrijk en Duitsland, en dat de eerst reactie was dat alle Nederlandse jihadisten maar ons land moesten worden uitgezet. Maar terwijl de eerder genoemde landen intussen tot de conclusie gekomen zijn dat het verkeerd is om je eigen problemen over de schutting te gooien bij een ander, wordt die neiging in Nederland alleen maar sterker. En dit terwijl er in Nederland nooit iemand is omgekomen bij een IS-aanslag. Blijkbaar hebben de mensen in dit kleine land ook een kleiner hart dan de mensen in de grote landen om ons heen.
25 jan
Duivels dilemma voor moeders op de TA
Ad Corten, 25 jan 2023
Gisteren kreeg ik meer informatie over het dilemma waarvoor vrouwen met dubbele nationaliteit geplaatst worden. Wanneer zij in beroep gaan tegen het vonnis van de rechtbank, maken zij geen kans op vervroegde vrijlating en moeten zij hun kinderen nog langer missen. Zoals bekend mogen de vrouwen tijdens hun detentie hun kinderen niet of nauwelijks zien. De vrouwen die in november zijn teruggekeerd, hebben na 10 weken hun kinderen nog steeds niet in het echt mogen ontmoeten. Door het gemis van hun kinderen zijn de vrouwen daarom geneigd het vonnis te accepteren en niet in hoger beroep te gaan. De vrouwen worden dus gechanteerd met hun kinderen om hun vonnis te accepteren. Misschien doet de overheid het niet bewust, maar in de praktijk komt het wel daarop neer.
Op het moment dat het vonnis onherroepelijk is, grijpt de IND zijn kans om vrouwen met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap te ontnemen. Dat kan namelijk pas op het moment dat het vonnis onherroepelijk is. De vrouwen hebben dan wel hun kinderen terug maar moeten het land worden uitgezet. Het alternatief is dat de vrouwen in beroep gaan en nog veel langer hun kinderen moeten missen. De kans dat het hof tot een ander oordeel komt dan de rechtbank, en besluit de vrouwen niet te veroordelen voor terrorisme, is gering. Maar zelfs wanneer de vrouwen hun hoger beroep zouden winnen en niet veroordeeld zouden worden voor terrorisme, hebben ze nog een probleem. De IND kan hen dan weliswaar hun Nederlanderschap niet meer afnemen, maar ze lopen wel grote kans hun kinderen kwijt te raken. De Raad voor de Kinderbescherming kan namelijk besluiten om de vrouwen de voogdij over hun kinderen niet meer terug te geven omdat ze al te lang van elkaar gescheiden zijn.
De vrouwen mogen dus kiezen tussen hun Nederlanderschap en hun kinderen.
22 jan
Inhumaan en onnodig: mensenrechtenschendingen op de terroristenafdeling
Amnesty International, oktober 2017
Vandaag vond ik het rapport van Amnesty International dat de aanleiding vormde tot het onderzoek naar terroristenafdelingen in Nederland, uitgevoerd door de Inspectie van het Ministerie van J&V in 2019. Het rapport van Amnesty dateert al van oktober 2017 en de conclusies liegen er niet om:
“Gedetineerden worden onder andere buitensporig lang opgesloten in hun cel en ondergaan stelselmatig vernederende visitaties (onderzoek aan/in het lichaam). Ook worden mensen die van een terroristisch misdrijf worden verdacht maar nog niet zijn berecht onder dezelfde zware omstandigheden vastgehouden als mensen die al veroordeeld zijn. Dit terwijl de autoriteiten niet voorafgaand aan iemands plaatsing in de TA beoordelen of deze verdachte daadwerkelijk zo gevaarlijk is dat de extra veiligheidsmaatregelen noodzakelijk zijn. Veel van de maatregelen die stelselmatig worden toegepast in de TA kunnen mensen onnodig isoleren en vernederen, en daarmee schenden ze de verplichtingen van Nederland op het gebied van mensenrechten. Zelfs iemand die geen bewezen bedreiging voor de veiligheid vormt, kan in een van de zwaarste detentieregimes van het land worden vastgehouden. Extra zorgwekkend is dat gedetineerden niet in staat zijn om hun plaatsing en de stelselmatig tegen hen ingezette strenge veiligheidsmaatregelen effectief aan te vechten”.
Deze conclusies werden dus al ruim 5 jaar geleden getrokken door Amnesty, en er is in feite nog niets verbeterd. Sterker nog, de vrouwen die onlangs werden teruggehaald uit Syrië worden onderworpen aan hetzelfde regime dat Amnesty al in 2017 onmenselijk achtte voor mannelijke gedetineerden. Interessant is een interview met Yola Wanders, directeur van de TA in Vucht, die in november 2017 de conclusies van Amnesty volledig onderschrijft.
Afnemen nationaliteit als replay van de toeslagenaffaire
Ad Corten, 22 januari 2023
De gang van zaken rond het afnemen van het Nederlanderschap bij teruggekeerde vrouwen uit Syrië lijkt op een herhaling van de toeslagenaffaire. Het parlement maakt in zijn emotie en onwetendheid wetten die in feite onmenselijk zijn, en die dan uitgevoerd moeten worden door ambtenaren. Vaak voelen die ambtenaren zelf wel aan dat het niet klopt maar durven ze zich niet te verzetten uit angst voor hun politieke bazen. Na 10 jaar dringt het eindelijk door tot de politiek dat er iets heel ergs gebeurd is, en dan worden er commissies ingesteld en rapporten geschreven waarin staat dat zoiets nooit meer mag gebeuren.
Bij de toeslagenaffaire ging het om tienduizenden mensen (meestal met dubbele nationaliteit), en bij de vrouwen uit Syrië maar om enkele tientallen. Bij de toeslagenaffaire kreeg het Nederlandse publiek uiteindelijk medelijden met de gedupeerden; zij mochten in het parlement hun zegje komen doen, en Pieter Omtzigt liep voor hen het vuur uit zijn sloffen. Bij de vrouwen uit Syrië zijn er maar heel weinig mensen die sympathie voor hen hebben; niemand kent hun gezicht en zij mogen hun verhaal niet komen vertellen in het parlement. Zelfs de heilige Sint Pieter (Omtzigt) vindt dat we hen maar beter in Syrië hadden kunnen laten zitten.
21 jan
IND gaat door met afnemen Nederlanderschap van teruggekeerde vrouwen
Ad Corten, 21 januari 2023
In Nederland gaat de IND door met de uitvoering van het regeringsbeleid dat van alle Syriëgangers met dubbele nationaliteit het Nederlanderschap moet worden afgenomen. Vrouwen in de gevangenis in Zwolle krijgen bezoek van de IND die hen vertelt dat dit bij hen gaat gebeuren zodra zij hun straf hebben uitgezeten. Dit betekent dat de vrouwen uitgezet zullen worden naar een land waar zij nooit geweest zijn en waarvan zij de taal niet spreken. In de meeste gevallen is dit Marokko; een land dat weigert om de vrouwen terug te nemen omdat het niet bereid is de problemen van de Nederlandse regering op te lossen. In dit geval biedt de IND de vrouwen geld om vrijwillig naar Marokko te vertrekken. Voor hun kinderen, die intussen in Nederland geworteld zijn, betekent dit dat zij uit de veilige omgeving gerukt worden die zij eindelijk gevonden hadden.
Op dit moment heeft de IND het voornemen om een vrouw met Afghaanse achtergrond haar Nederlandse nationaliteit af te nemen en haar uit te zetten naar Afghanistan. De vrouw kwam op 7-jarige leeftijd met haar ouders als vluchteling naar Nederland en groeide op in Zoetermeer.
12 sep
Tekeningen van kinderen in kamp Roj
Gisteren ontvingen wij van een van de Nederlandse vrouwen in kamp Roj bijgaande tekeningen die door haar twee kinderen gemaakt waren. De moeder stuurt de tekeningen als dank voor onze acties hier in Nederland. Ze hoopt vurig dat haar kinderen snel naar Nederland kunnen komen om normaal naar school te kunnen gaan en te kunnen herstellen van de trauma’s die ze in de kampen hebben opgelopen.
De kinderen zijn duidelijk minder gewend om te tekenen dan hun leeftijdsgenootjes in Nederland. Hoe langer ze in het kamp blijven, hoe groter hun leerachterstand wordt.
